به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان ساری، باران آمد و توانست منابع آبی را سیراب کند اما در این میان برای برخی از مردم بهجای لبخند، اشک و آه را به ارمغان آورد.
درست زمانی که باید بر چهره مردم لبخند بود ناگهان تمام آرزوهای آنان را نقش بر آب کرد در زمانی که مردم مازندران باید با دلی خوش به پیشواز سال نو میرفتند با آمدن بهار سقف آرزوهایشان بر سرشان خراب شد و تمامی دار و ندارشان در میان گل و لای مدفون شد.
بیشتر از یک ماه از وقوع سیل در مازندران گذشت باوجود طی این مدت شاهد حضور نیروهای جهادی برای کمک به خودشان دیدند اما قصه تلخ سیل برای همیشه در خاطرشان ثبت شده و محال است فراموش شود.
اما موضوع مهم این است که آب مسیر خود را دارد اگر این ما انسانها مسیر آب را با ساختوسازها از بین نبریم چگونه ممکن است خسارت به بار آورد پس همواره باید به این مهم توجه کنیم.
*رفع عطش تالابها
رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دربارههای سیلابهای اخیر در گفتوگو با فارس، اظهار کرد: این سیلابها اتفاقی طبیعی در اثر فرآیندهای آب و هوایی بوده است، در مناطقی که هیچ امیدی برای آب وجود نداشت و در خشکسالی کامل بسر میبردیم شرایط تغییر کرد درست در شرایطی که تالابهای ما تشنه قطره آبی بودند با ریزشهای جوی این وضعیت دگرگون شد.
همایون خوشروان افزود: تالابهای هورالعظیم، شادگان، بختگان و بهارلو و خیلی از تالابهای بخش مرکزی و جنوب غربی ایران که از تشنگی دچار خشکسالی شده بودند و ترکهای گلی بر بسترشان نقش بسته بود امروز بیشتر آنان بر اثر بارشهای جوی آبگیری شدند که درس خوبی برای ما انسانهاست تا هرگز ناامید نشویم.
وی اضافه کرد: درس دیگری که باید از سیلابهای اخیر بگیریم این است هرگز نباید منابع آب را بهگونهای مدیریت کنیم که در راستای آن وقایع داریم جلو میرویم؛ به این معنا که اگر در زمانی بسر میبریم که خشکسالی جان همه تالابهای ما را دربرگرفته نباید تصور کنیم این تالابها همواره خشک خواهند بود بلکه تغییرات آب و هوایی میتواند به یکباره شرایط را دگرگون کنند.
*فعالیتهای نادرست انسان در حوزههای مختلف آبریز
رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: درس دومی که سیلابها به ما میدهند این بوده متاسفانه فعالیتهای انسانی مختلف بهکار برده در کاربریهای مختلف حوزه آبریز، فعالیتهای صحیحی نبوده است؛ بهطوریکه اگر روی تصاویر ماهوارهای در اکثر مناطق سیلابی کشور میبینید دخل و تصرف انسان در بستر و حریم رودخانهها به حد فزایندهای گسترش یافته و حتی دلیل اینکه برخی از مناطق در سیلاب اخیر دچار ویرانی شدند عدم رعایت حد مجاز با بستر رودخانه که به طبیعت تعلق دارد بوده است.
* عدم شناخت تراز سیلابهای گذشته
خوشروان با بیان اینکه عدم شناخت تراز سیلابهای گذشته سبب شد با ساختوسازهای غیرمجاز شرایط خطر را برای خود رقم بزنیم و این مسؤولیتی است که بهدلیل اشتباهات مهندسی خود باید قبول کنیم، اظهار کرد: در ارتباط با سیلاب گلستان با پهنه رسوبی بسیار با شیب ملایم سروکار داریم که تغییرات شیب بر روی این پهنه بسیار کم است، درحقیقت ما با اسفنجی سروکار داریم هرآنچه آب باران بر روی آن ببارد جمع شده و قابل نفوذ به لایههای تحتانی زمین نیست و در این دشت مسطح فرورفتگیهایی داریم که میتوانند مکانی برای تجمع آب باشند.
وی ادامه داد: اگر بر روی تصاویر ماهوارهای نگاه کنیم بعد از سیلاب حجمهای آب وسیعی در مناطق شمال گمیشان و شمال شهر آق قلا شکل گرفته که همان گودالهای طبیعی است که توسط آب باران پر شده به دلیل اینکه به زیر زمین نتوانسته نفوذ کند روستاهای اطراف را دچار سیلاب کرده است.
رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیان کرد: ماهیت رودخانه گرگانرود بهدلیل دخل و تصرفهایی که روی آن انجام شد به لحاظ ساخت سدهای مختلف و برداشت آب برای کشاورزی از بالادست تا پاییندست دچار مشکل شد و همین تغییر باعث شد رودخانه گرگان رود در ناحیه دهانه قدرت لازم را نداشته باشد و دریا با حمل مواد ماسهای دهانه این رودخانه را ببندد که این امر بر همه مسائل زیستمحیطی تاثیرگذار خواهد بود.
وی اضافه کرد: به لحاظ مهندسی وقتی سیلابی در بالادست اتفاق میافتد امکان تخلیه آب در دهانه رودخانه گرگانرود وجود ندارد در اراضی اطراف پخش شده و سبب آبگرفتگی اراضی میشود این اتفاقی بوده که در دشت گلستان افتاد و هنوز هم ادامه دارد.
رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: در این زمینه طی جلسهای که باحضور مسؤولان در تابستان امسال گرفته شده اعلام کردیم گرگان رود مُرده است و نیاز به مرمت و بازسازی دارد در غیر این صورت مُردن گرگانرود به معنای از بین رفتن گیاهان و جانورانی است که در محل دهانه رودخانه وابسته به شرایط رودخانه هستند متاسفانه شاهد اقدام جدی در این زمینه نبودیم که از مسؤولان جای سؤال دارد که چرا توجه نکردند و اقدام جدی برای لایروبی و باز شدن دهانه آن صورت نگرفت.
*باید از طبیعت درس بگیریم
خوشروان با اعلام اینکه سیلاب آمد و عوارض خود را برجای گذاشت، خاطرنشان کرد: اما در این میان درسی که از طبیعت باید بگیریم این است در مراکز بحران استانهای کشور باید یک اتفاق فرماندهی داشته باشیم تا با استفاده از سنسورهای کارآمد بتوانیم شرایط سیلاب را پیشبینی کرده و نظارت کافی بر دخل و تصرفهای حوزه آبریز داشته باشیم در کوتاهترین زمان بتوانیم اقدامات لازم را برای پیشگیری از خطر داشته باشیم و جامعه متخصصان نیز باید در هستههای اصلی پیشگیری نقشآفرینی کنند.
وی یادآور شد: در چنین شرایطی نباید به دنبال مقصر بگردیم و این درسی است که طبیعت به ما داده و لازم است در اتفاقات بعدی که در کشور رخ میدهد از همین الان پیشگیری کرده و با مدیریت صحیح آن را مهار کنیم.
*نباید با این بارندگیها در کوتاهمدت خوشحال شویم
رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اعلام اینکه بخش وسیعی از تالابهای مازندران با بارندگی اخیر آبگیری شدند، خاطرنشان کرد: اما نباید فراموش کنیم در زمانی بسر میبریم خشکسالی کل منطقه را گرفته و براساس پیشبینیها این روند تا پایان قرن بیستویکم ادامه دارد.
خوشروان در پایان گفت: نباید با این بارندگیها در کوتاهمدت خوشحال شویم؛ بلکه تابستان بسیار گرم همراه با تبخیر زیاد را پیش رو داریم که بهترین کار استفاده از روانآبها و هدایت آن به محیطهای تالابی است.
انتهای پیام/86034/ع/و