به گزارش خبرگزاری فارس از قروه، شهرستان قروه از جمله مناطقی است که 165 اثر تاریخی را در خود جای داده است و این آثار بیانگر قدمت و سابقه هنری مردم این خطه از کردستان فرهنگی است.
اگر به فرهنگ لغات رجوع کنیم می‌بینم که درباره پل اینگونه توضیح داده شده است: پل، اتصالی است بر روی دو سوی رودخانه، دره یا هر نوع گذرگاه که رفت و آمد را ممکن می‌سازد.
اما ساخت پل‌های سنگی به دوران قبل از رومی‌ها برمی‌گردد که در خاورمیانه و چین پل‌های زیادی به این شکل ساخته می‌شد.
در ایران نیز ساختن پل‌های کوچک و بزرگ از دیر باز رواج داشته نظیر سی و سه پل، پل خواجو و پل کرخه که بیش از 400 سال قدمت دارند.
قدیمی‌ترین و ساده‌ترین شکل پل به زمانی می‌رسد که بشر توانست با استفاده از تنه درختان و سنگ‌های بزرگ امکان عبور از نهرها و گذر مسیر‌ها را فراهم سازد. به همین دلیل ساخت پل و استفاده از آن در مناطق کوهستانی از جمله استان کردستان بیشتر از نواحی دیگر معمول و رواج داشته است.
در دوره صفویه به دلیل اتخاذ سیاست گسترش راه‌های کاروانی و افزایش بنای کاروان‌سراها پل‌های بسیاری در نقاط مختلف ایران بنا شد.
در دوره قاجار نیز این روش همچنان ادامه داشت هر چند پل‌هایی که در این دوره ساخته شد به پیروی از معماری جدید با آهن یا بتون مسلح ایجاد و روی آن‌ها با سنگ‌های طبیعی تزئین می‌شد.
یکی از پل‌های تاریخی استان کردستان، پل فرهادآباد یا امیر است، که در 15 کیلومتری شمال غربی شهرستان قروه در روستای فرهادآباد قرار دارد و در مسیر جاده قدیمی بیجار روی رودخانه «بای‌تمر» احداث شد.
نوع قوس به کار رفته در این پل عموماً جناقی است و تاریخ ساخت آن به طور دقیق مشخص نیست و با توجه به شیوه معماری پل، به نظر می‌رسد که به احتمال قوی از پل‌های دوران صفویه باشد.
این پل در زمان حکومت خسروخان اول مقارن با حکومت زندیه تعمیر و بازسازی شد و فرهاد میرزای معتمدالدوله زمانی که حاکم کردستان بود آن را مرمت کرد و پس از آن بود که هم روستا و هم این پل، فرهادآباد نام گرفت.
از آنجا که این پل توسط امیر علایی به دست تعمیر سپرده شد به نام پل امیر نیز مشهور است. تخریب و ویرانی پل در اثر سیلاب‌های بهاری در سال 1369 موجب شد که میراث فرهنگی استان احیا و مرمت کامل پل را به انجام برساند.
هرچند امروزه دیگر از عبور آب‌های سیل‌آسای بارانی از زیر این پل خبری نیست و این رودخانه به صورت فصلی پرآب می‌شود اما تردد خودورها از روی آن عامل تخریب و فرسودگی بنا شده‌اند.
این بنای تاریخی در کنار پل‌های شیخ، صلوات‌آباد، قجور، قشلاق و گاران در گذشته برای عبور و مرور کاروانیان استفاده می‌شده است.
کاروان‌هایی که از شمال غرب کشور قصد عزیمت به مناطق مرکزی را داشتند از روی پل صلوات‌آباد به بیجار آمده و سپس از طریق پل فرهادآباد خود را به تهران و مناطق مرکزی کشور می‌رساندند.
البته این پل‌ها بیشتر به دلیل قدمت تاریخی خود حائز اهمیت هستند، اما مردم روستای فرهادآباد همچنان از روی این پل رفت و آمد می‌کنند.
پل در جهت شمال غرب به جنوب شرق احداث شده و طول آن در حدود 80 متر و عرض آن حدود 50/6 متر است.
پل از میانه به دو طرف دارای شیب ملایمی است و حداکثر در بلندترین نقطه پل با احتساب جان‌پناه‌ها به 7 متر می‌رسد، دهانه‌های پل 8 عدد است و از 2/2 متر تا 2/6 متر در دهانه متغیر است، قوس دهانه‌ها به صورت جناقی آجری است، پایه‌های پل تا ارتفاع 8/1 متری سنگی است و بقیه بدنه پل آجری بوده و پایه‌های پل در دو جهت موج‌شکن‌هایی دارد.
پل فرهادآباد نخستین بنای تاریخی قروه است که در سال 1379 در فهرست آثار ملی قروه به ثبت رسیده است.
این بنا بارها بر اثر تردد و یا عوامل طبیعی تخریب شده است که یک بار در زمان ناصرالدین شاه توسط همان فرهاد میرزا که گفته می‌شود عموی خان قاجار بوده، تعمیر و مرمت شده است و یک بار نیز باران‌های سیل‌آسا در سال 1369 این بنا را تخریب کرد و پس از آن بازسازی شد.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان قروه در زمینه بازسازی و مرمت این پل در سال گذشته، گفت: 300 میلیون ریال از محل اعتبارات عمرانی شهرستان در سال‌جاری برای احیای این بنا اختصاص یافته است.
خداداد مولودی تصریح کرد: از محل درآمد زمین‌های اوقافی این بنا نیز 100 میلیون ریال اعتبار تخصیص یافته بود.
این پل نه تنها مردم روستای هم نام خود را به نقاط مرکزی قروه اتصال می‌دهد، بلکه گردشگران را نیز به ماورای تاریخی که قادر به درک آن نبوده‌اند می‌برد و موجب می‌شود تا هنر نیاکان ما در قالب قوس‌های جناقی که با مهندسی تمام و با خشت بر روی خشت بالا رفته است، هنرنمایی کند.
اگر نوروز 93 مسافر دیار کردستان و علاقه‌مند به آثار تاریخی هستید حتماً سری به این جاذبه تاریخی بزنید و از آن دیدن کنید.
------------------------------------
گزارش و عکس از: کلثوم مومنی
------------------------------------
انتهای پیام/79009/ل30/ف4004
