به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه شاخص پژوه اصفهان، امیر محمودزاده با اشاره به اینکه وقف در کشورهای غربی جایگاهی ویژه و مهم دارد، اظهار کرد: سیاری از کارشناسان اقتصادی یکی از دلایل رشد و توسعه اقتصادی در کشورهای غربی را توجه ویژه آنها به وقف می‌دانند، چرا که در وقف اختیار و انگیزه‌های شخصی برای هدر رفتن سرمایه وجود ندارد.
وی بیان کرد: همچنین مسئولان و متولیان امور وقف در این مراکز ضمن اینکه موظف به حفظ سرمایه اولیه هستند، باید برای کسب درآمد از موقوفات برای تأمین هزینه‌های ناشی از موقوفات برای گردش کار آنها تلاش مضاعف کنند.
رئیس پژوهشگاه شاخص‌پژوه اصفهان با تأکید بر اینکه بدون شک غربی‌ها شیوه اداره مراکز علمی توسط موقوفات را از ما اقتباس کرده‌اند و در کشورهای خود اجرا می‌کنند، تصریح کرد: در صورتی که حدود 700 سال پیش موقوفه رشیدالدین فضل الله مشهور به نام ربع رشیدی به عنوان یک شهرک بزرگ دانشگاهی در اطراف تبریز بوده که تمام علوم در این شهرک تدریس می‌شده است.
این مسئول با اشاره به اینکه در یک کنکاش انجام گرفته، این موقوفه در 14 استان فعلی ما و همچنین پنج کشور خارجی موقوفات دارد، اضافه کرد: ربع رشیدی شهری کوچک شامل کتابخانه، مدرسه، مسجد، دارالأیتام، حمام، مهمان‌دوست، بیمارستان، مدارس عالی و کارگاه‌های صنعتی بوده است.
محمودزاده با بیان اینکه فضل‌الله همدانی برای تأمین هزینه‌های این مرکز املاک فراوانی را در نقاط مختلف اعم از ایران قدیم، بخش‌هایی از عراق، افغانستان، گرجستان، ولایت روم، آذربایجان و سوریه وقف این مرکز کرده است، تأکید کرد: در صورتی که در حال حاضر هاروارد به عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه آمریکا همانند بسیاری دیگر از مراکز آموزش عالی ایالات متحده توسط موقوفات اداره می‌شود که شیوه اداره این دانشگاه از وقف نامه‌های ایران گرفته شده است.
وی با تأکید بر اینکه رئیس بزرگ‌ترین دانشگاه آمریکا (هاروارد) دارایی‌های هاروارد از موقوفات را حدود 36.9 میلیارد دلار اعلام کرده است، متذکر شد: همچنین بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ اروپایی توسط وقف اداره می‌شود.
رئیس پژوهشگاه شاخص‌پژوه اصفهان با اشاره به اینکه «بیل گیتس» بزرگ‌ترین سرمایه‌دار آمریکا حدود یک سال پیش تمام اموالش را وقف مایکروسافت کرد، ابراز داشت: در آمریکا قانونی وجود دارد که اگر فرد سرمایه‌دار اموالش را برای ورثه بگذارد، به میزانی مالیات از این فرد دریافت می‌شود که مالی برای ورثه نمی‌ماند.
وی با بیان اینکه اما در صورت وقف مال خود از وی مالیات گرفته نمی‌شود و به نام وی برای همیشه می‌ماند، عنوان کرد: در ایالات متحده آمریکا هزاران موقوفه کوچک و بزرگ وجود دارد که بیش از دو هزار و 400 موقوفه برای امور علمی و مراکز پژوهشی وقف کرده‌اند که برخی از آنها با قدمتی بیش از یک قرن هنوز به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
محمودزاده با تأکید بر اینکه در کنار ایالات متحده آمریکا در دیگر کشورها و مجامع غربی (جوامع اروپایی) نیز وقف و اهداف خیریه سهم بزرگی در رفع مشکلات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مردم دارد، ادامه داد: کشور آلمان نیز در بین کشورهای غربی جایگاه بالایی را در ثبت موقوفاتی که در امور آموزشی و پژوهشی فعالیت دارند، به خود اختصاص داده است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی کشورهای صنعتی نیز وقفی هستند، تصریح کرد: درآمد حاصل از موقوفات این مراکز صرف هزینه‌های مربوط به کشف دلیل بیماری‌ها و درمان آنها، آزمایش یا پژوهش یا اعطای جوایز به دانشمندان و محققان می‌شود و به عنوان مثال جایزه نوبل نیز یک موقوفه است.
محمودزاده با بیان اینکه بر اساس آمار منتشره، ارزش دارایی‌های ثبت شده از 32 هزار موقوفه در ایالات متحده آمریکا در سال 1989 حدود 137 میلیارد دلار بوده است، اضافه کرد: اگر این میزان را در زمان حاضر بررسی کنیم، بیش از 10ها برابر میزان این دارایی‌ها در 20 سال گذشته است.
رئیس پژوهشگاه شاخص‌پژوه اصفهان با اشاره به اینکه طی چند سال گذشته صدها موقوفه و بنیاد وقفی با ارزش‌های چند میلیارد دلاری به آنها اضافه شده که موقوفات چند 10 میلیارد دلاری بیل گیتس و وارن بافت تنها نمونه‌ای از این موقوفات است، تأکید کرد: در کشور ایران با وجود اینکه از وقف به عنوان میراث جاویدان یاد می‌شود، اما تصور عمومی و باور غالب در زمینه وقف بیشتر متمرکز بر وقف مواردی چون مسجد، مدرسه، حمام و سایر موارد است.
این مسئول با تأکید بر اینکه به عنوان مثال در حوزه آموزشی و پژوهشی برای رسیدن به اهداف متعالی اسلامی موقوفه‌هایی در کشور وجود ندارد، افزود: کمتر وقفی در ایران در زمینه پژوهش وجود دارد، در صورتی که اگر مسلمانان درصدد فتح مجدد قله‌های علم هستند، باید امکانات لازم برای تحقق این موضوع وجود داشته باشد.
محمودزاده با بیان اینکه دولت توان پشتیبانی تمام آن را ندارد که به این گستردگی امکانات را در اختیار افراد بگذارد، گفت: در این زمان نگاه وقف و تخصیص موقوفاتی برای رشد علم به کار می‌آید، که البته این مباحث نیاز به فرهنگ‌سازی و دغدغه‌سازی دارد.
وی در پایان اظهار کرد: در این میان بزرگان باید جهت‌دهی کنند، چرا که بسیاری از افراد نمی‌دانند که با دارایی خود چه کنند و مطبوعات و افرادی که دست به قلم دارند باید در راستای این موضوع فرهنگ‌سازی کنند.
انتهای پیام/2301/ق/پ3003
