به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، با استناد به اظهارات «داود علی نجفی»،رئیس پیشین دبیرخانه کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان و افشاگریهای «رابرت گیتس» وزیر دفاع پیشین آمریکا میتوان گفت که نگرانیهای حامد کرزی رئیس جمهور افغانستان از دخالت آمریکا در انتخابات ریاستجمهوری آینده این کشور، بیهوده و بیدلیل نیست.
این در حالی است که یکی از پیش شرطهای دولت افغانستان برای امضای پیمان امنیتی با آمریکا درخواست تضمین شفافیت برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آینده این کشور بود که اکنون به نظر میرسد این تلاش و تمهیدی معقول و محاسبه شده از سوی دولت حامد کرزی بوده است.
زیرا همانگونه که در انتخابات گذشته، آمریکاییها با دخالتهای آشکار در پی حصول نتیجه دلخواه شان بودهاند؛ اینبار نیز بدنبال دخالت در انتخابات آینده برای نفع و نیاز سیاسیشان خواهند بود.
با این حال شاید نگرانی بخشهایی از مردم افغانستان دور از انتظار نیست که آرایشان در انتخاب زعیم آینده این کشور اثرگذار و تعیینکننده نخواهد بود و آنچه که تعیین کننده خواهد بود، صلاحدید و سیاسیت دولت آمریکاست.
اکنون این پرسش مطرح میشود که با وجود حذف 2عضو خارجی کمیسیون شکایات انتخاباتی، تاحدودی فرایند «افغانیزه کردن انتخابات» عملی شده اما چگونه آمریکاییها توانایی دخالت در انتخابات آینده افغانستان را دارند؟
یکی از پاسخها میتواند این باشد که آمریکا با استفاده از شیوههای زیر بر مواضع مداخلهجویانه در روند انتخابات افغانستان اصرار خواهد ورزید:
اعمال فشار بر کارمندان ارشد کمیسیون برگزاری انتخابات افغانستان
هرچند بکارگیری و بهرهجویی از این رویکرد (فشار بر کارمندان ارشد کمسیون انتخابات) در انتخابات گذشته، به تعبیر «گیتس»، وزیر دفاع پیشین آمریکا تا حدودی « خام و ناکام» ماند و با ایستادگی و عدم انعطاف «نجفی» مواجه شد اما بازهم ممکن است این فشار تکرار شود.
بر اساس گفته «نجفی» به خبرنگاران، «پیتر گالبرایت» معاون آمریکایی نماینده سازمان ملل در افغانستان، به او زنگ زد و با لحن آمرانه-درقالب توصیهای آمیخته با تهدید از او خواست تا اعلام نتایج مقدماتی انتخابات را به تاخیر اندازد.
این هشدار تا آنجا شکل صریح به خود گرفت که «پیتر گالبرایت» به «نجفی» گفته بود: « اگر نتایج مقدماتی انتخابات ریاست جمهوری اعلام شود، برای خودت خوب نیست. اگر نتایج مقدماتی انتخابات را فردا اعلام کنی، گور خودت را کندهای.»
با درنظرداشت این گونه موارد از مداخله آمریکاییها، این احتمال وجود داشت که چنانچه شخص دیگری به غیر از «نجفی» ممکن بود که در مخالفت و یا موافقت با «گالبرایت» دست دخالت آمریکا را به گونهای باز میگذاشت که خواست آن کشور تمام قامت تحقق پیدا میکرد.
در عین حال در انتخابات آینده نیز برای عدم فشار آمریکا به کارمندان ارشد کمیسیون مستقل انتخابات مشابه آنچه که در دور قبلی انتخابات اتفاق افتاد، اطمینانی وجود ندارد و حتی احتمال آن وجود دارد که این بار نیز آمریکاییها-طبق آگاهی و شناخت بهتری که طی چند سال گذشته از اوضاع و شرایط افغانستان کسب کرده اند- با مهارت و موثرتر از گذشته عمل کنند.
متقاعد کردن برخی نامزدها برای کنارهگیری به نفع نامزد دلخواه آمریکا
به دلایلی که در زیر ذکر میشود، نامزدهای حزبی- که معمولا رؤسای احزاب میباشند- به راحتی با مواضع مداخله جویانه آمریکا در انتخابات آینده افغانستان کنار میآیند:
الف.استقلال سران احزاب از اعضا درتصمیمگیریهای سیاسی
بسیاری از احزاب در افغانستان هنوز نوپا، ضعیف و در عین حال از ساختار استواری برخوردار نیستند تا در ساختار حزبی امکان و توان تصمیمگیری، بصورت انفرادی را از اعضا و بویژه از رؤسای احزاب سلب نمایند.
بنابراین هرگاه بنیانگذار یا رهبران حزب در کار و زار انتخاباتی شرکت کنند و احیانا نامزد شوند؛ بر حسب دید شخصی و فهم فردی خویش امکان معامله و تفاهم با آمریکا را خواهند داشت.
ب.وابستگی مالی بسیاری احزاب افغانستان به منابع خارجی
هرچند مطابق مندرجات ماده 35 قانون اساسی افغانستان، یکی از شرایط شکلگیری و بنیانگذاری حزب در افغانستان این است که تشکیلات و منابع مالی حزب بایستی علنی باشد، اما بدلیل مشکلاتی که دامنگیر دولت این کشور است تا هنوز نظارت دقیق و کنترل کامل بر منابع مالی احزاب وجود ندارد.
این در حالی است که در ماده یاد شده قانون اساسی افغانستان، هیچ حزبی نمیتواند وابسته به حزب و منابع خارجی باشد؛ اما کمتر حزبی در افغانستان وجود دارد که ظرفیت و توان تامین مالی خویش را از منابع خارجی دریافت نکند.
با درنظرداشت 2 نکته ذکر شده در مورد مسائل مالی احزاب، میتوان نتیجه گرفت که نامزدهای حزبی-که معمولا رؤسای حزبی هستند- جهت اداره امور مالی حزب و تامین هزینههای انتخاباتی خویش میتوانند-تابع تمایلات فردی و تشخیص شخصی خویش- با آمریکاییها معامله کنند.
ج. انتظار نتیجه نافع از همسویی با سیاستهای آمریکا
یکی از ذهنیتهای موجود در افغانستان این است که همسویی و هماهنگی با سیاستهای آمریکا و ارتباط با اشخاص اثرگذار این کشور در درازمدت به سود و صلاح هر سیاستمدار افغان میباشد.
بنابراین طبق محاسبه برخی کارشناسان و آگاهان امور سیاسی در افغانستان، طی 11سال گذشته -در صحنه سیاسی این کشور- برگ برنده بدست کسانی افتاده که مورد تایید مستقیم و یا غیرمستقیم غرب؛ بویژه آمریکا بوده است.
در نتیجه هر نامزد از جمله نامزدهای حزبی، کوشش میکنند تا برای گشودنِ افقِ اقبال و تضمین امیدواری در آینده سیاسی خویش، رابطه خوب و آینده نگرانهای با مقامات بلندپایه آمریکایی برقرار نمایند همچنین بر مواضع موافق با این کشور تاکید و توجه بیشتری داشته باشند و در نهایت امر در برابر خواستها و توقعات آنها -تا آنجا که توان داشته باشند- کوتاه آیند.
نتیجهگیری
سرانجام با آنچه که گفته شد به این جمعبندی و نتیجه میتوان نایل آمد که نگرانیهای رئیس جمهور افغانستان از دخالت آمریکا در انتخابات آتی این کشور کاملا درست و بموقع است و تاخیر دولت افغانستان برای امضای پیمان امنیتی با آمریکا، به هدف تضمین شفافیت انتخابات آینده این کشور، موجه و منطقی است.
با این حال موضعگیری مداخلهجویانه آمریکا در امور انتخابات آینده نیز میتواند دوام دوستی 2کشور را با خطر و احتمال انقطاع روبرو سازد.
بنابراین بایستی آمریکا تضمین قوی و قابل اعتبار، از عدم مداخله خویش در انتخابات آینده ریاست جمهوری افغانستان، ارائه کند.
انتهای پیام