به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، وقف در واقع گذشتن از اندوخته و دارایی است و بخشیدن سود و بهرهوری آن برای عامه مردم آنچنان که دههها، سدهها و هزارهها میگذرند و مردم از آن بخشیده بهرهمند شده و هر بامداد و شامگاه نام بانی و واقف بر زبانها میرود و پیک ثنا و دعا نثار صاحب وقف میشود.
نادر شاه افشار یکی از مقتدرترین پادشاهان ایران و مؤسس سلسله افشاریه است که از 24 شوال سال 1148 تا 11 جمادیالثانی سال 1160 هجری قمری فرمانروایی کرد.
نادر شاه توجه ویژهای به آبادانی داشت و یکی از نقاطی که در آبادانی آن کوشید، مشهد مقدس است.
وی از همان اوان تسخیر مشهد (سال 1139 ه. ق) در ورود و خروج از این شهر، ابتدا به زیارت حرم امام رضا (ع) میرفت.
نادر در گسترش و تعمیر بناهای حرم مطهر رضوی کوشش زیادی کرد که از آن جمله میتوان طلاکاری ایوان امیر علیشیر نوایی و گلدسته کنار آن، نصب حوض سنگی، ایجاد سقاخانه مشهور به اسماعیل طلایی، ساخت گلدسته جدید طلایی بر روی ایوان شمالی صحن عتیق (انقلاب) و اهدای پردههای منقش و قندیل مکلل و غیره را نام برد.
اصل وقفنامه نادرشاه به تاریخ اول محرم سال 1145 هجری قمری در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود که با خطبه عربی به خط ثلث در ستایش خداوند و عبارتهایی متناسب با سنت حسنه وقف آغاز میشود.
در متن فارسی این وقفنامه به خط نستعلیق عبارتهایی موزون و حماسی آورده شده و تعداد رقبات و میزان وجوه با خط سیاق و شکسته نستعلیق درهم آمیخته است، در پایان تاریخ 1145 به عربی و سپس سجع مهر نادر ثبت شد و در حواشی، چهار بار مهر نادر منقوش است.
در حاشیه سمت راست این وقفنامه عبارت «السلطان خراسان ابی الحسن علی» و در زیر آن «آستانه مقدسه رفیعه رضویه، علی مشرفها آلاف سلام و تحیه» دیده میشود و نیز در پایین آن عبارت نادر قلیخان، والی ممالک خراسان و فرمان فرمای عرصه ایران و سپس نام پسرش رضا قلیخان و پایینتر از آن نام برادرش ابراهیم خان ظهیرالدوله نقش بسته است.
نادرشاه در این وقفنامه املاک و مستغلاتی شامل مزارع و دکانهای مفصلی را در منطقه توس و شهر مشهد بر مصارف سقاخانه حضرت امام رضا (ع) و بر مصارف مقبره خود و آرامگاه بابا علیبیک و مزار والدین خود که در صحن مقدس دفن هستند، درج کرده است.
تولیت موقوفات و رقبات و حوض مرمر سقاخانه را به پسر ارشد خود رضاقلیخان و بعد از او به اولاد ارشد ذکورش نسل در نسل و بعد از ایشان به برادران صلبی رضا قلیخان و اگر از این خانواده کسی باقی نماند، به اولاد ذکور برادر خود ابراهیمخان نسل در نسل و اگر نیز از ایشان کسی نماند به متولیان آستان قدس تفویض کرده است.
بنابر این گزارش، حقالتولیه یک دهم است و اکنون املاک وقفی نادر به سبب معلوم نبودن حدود آن ناشناخته مانده و تنها مزرعه دهشک هماکنون باقی است و از آن استیفای منافع میشود.
انتهای پیام/2202/ز40/چ3000