به گزارش خبرگزاری فارس از همدان به نقل از روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سینا، علی‌اکبر ولایتی با ارسال پیامی به آیین ادای احترام به ساحت مبارک شیخ الرئیس بوعلی سینا که توسط توکل دارائی رئیس دبیرخانه همایش قرائت شد، اظهار کرد: تا پیش از قانون، آثار مشهور و نفیسی در پزشکی اسلامی وجود داشتند که دو عنوان از آنها شامل الحاوی تألیف محمدبن زکریای رازی و الکامل فی صناعه الطب یا کتاب الملکی تألیف علی‌بن عباس اهوازی در تألیف قانون نقش داشتند.
وی افزود: بی شک غرض اصلی "همایش بزرگداشت هزاره تألیف کتاب قانون" توجه دوباره به اهمیت کتاب گرانسنگ "قانون فی الطب"، اثر مشهور و بزرگ شیخ‌الرئیس بوعلی سینا بوده است.
رئیس عالی همایش بزرگداشت هزاره تألیف کتاب قانون بوعلی سینا گفت: ابن سینا، تألیف قانون را در حدود سال 403، در هنگام سکونت در گرگان آغاز کرد. بخشی از آن را در سال 405 و در هنگام حضور در ری و در نهایت تمامی کتاب را در بین سال‌های 405 تا 414 و هنگامی که در همدان زندگی می‌کرد تألیف کرد.
وی با بیان اینکه مقایسه این دو کتاب با القانون فی الطب، نشان از اهمیت و ممتاز بودن قانون است، ابراز داشت: در پی تألیف قانون، انواع شرح‌ها، ترجمه‌ها و خلاصه‌هایی از آن پدید آمد که این مجموعه، خود مکتب علمی نوینی را در پزشکی اسلامی ایجاد کرده که هماهنگی از "قانون" سرچشمه می‌گیرد.
ولایتی با بیان اینکه ترجمه‌های اروپایی(لاتینی)، فارسی و مانند آن از این کتاب، انواع شرح‌ها و خلاصه‌ها و آثاری از این دست، حکایت از اهمیت کتاب و قدرت تأثیرگذاری آن بر تاریخ علم پزشکی در سطح جهان می‌کند، خاطرنشان کرد: نخستین کوشش برای تألیف آثاری با محوریت قانون از جمله شروح متعدد آن تلخیص‌هایی بود که از این کتاب انجام شد.
وی افزود: در قرن ششم نیز نخستین شرح قانون به وسیله ابن جُمیع انجام شد. طی قرون ششم و هفتم هجری به طور پیاپی خلاصه‌ها و شرح‌های متعددی بر قانون تهیه شدو اوج خلاصه‌نویسی‌ها به وسیله ابن نفیس(کاشف گردش صغیر خون) در آخرین سال‌های قرن هفتم صورت گرفت.
مشاور مقام معظم رهبری با بیان اینکه دو قرن هفتم و هشتم دورانی هستند که مهمترین و جدی‌ترین شروح قانون تألیف شد، ادامه داد: با توجه به حجم عظیم قانون، شرح نویسی بر آن کار آسانی نبود و بسیاری از شروح قانون تنها شرح بر بخش‌هایی از قانون هستند.
وی افزود: دو شرح کامل قانون در قرون مورد نظر ما پدید آمدند. یکی شرح ابن نفیس در سال 640 قمری و دیگر شرح قطب‌الدین شیرازی در سال 682 قمری، یعنی پنج سال پیش از مرگ ابن نفیس و حدود 40 سال پس از نگارش شرح او، قطب‌الدین شیرازی در شرح حالی که از خود به جای گذاشته، اذعان می‌کند که مدت 29 سال تلاش کرد تا توانست شرح کاملی بر قانون( التحفه السعدیه) بنویسد.
ولایتی تصریح کرد: کتاب به نام سعدالدین محمدبن تاج‌الدین علی ساوی وزیر غازان‌خان مغول نوشته شده و از این رو به تحفه سعدیه نامگذاری شده است.
وی گفت: تقسیم‌بندی کتاب کاملاً براساس قانون بوده و از آن پیروی می‌کند، از نظر حجم نیز تقریباً برابر خود کتاب است.
رئیس عالی همایش بزرگداشت هزاره تألیف کتاب قانون بوعلی سینا تاکید کرد: ابن سینا این ساختار منطقی را از درهم‌آمیزی عصاره و اندیشه‌های دو دانشمند یونانی که آثار آنها در قرون اولیه عالم اسلامی به عربی ترجمه شد، یعنی ارسطو و جالینوس پدید آورده است.
وی گفت: ابن سینا موارد و مسائل نظری پزشکی را ارسطویی توضیح داده است، اما دستورات و دانسته‌های پزشکی را از جالینوس اخذ کرده و آنها را در کنار هم قرار داده است.
ولایتی ادامه داد: واقعیت این است که علت اشتهار قانون در اروپا نیز آن بوده که حتی در زبان‌های اروپایی نیز اثری این چنین منظم و روشمند که آثار این دو دانشمند را به هم پیوند دهد وجود نداشته است.
وی گفت: علت موفقیت ابن سینا در این عرصه آن بوده که حضرت شیخ علاوه بر آن که پزشکی حاذق بوده، خود فیلسوفی شهیر و موفق نیز بوده است.
رئیس عالی همایش بزرگداشت هزاره تالیف کتاب قانون خاطرنشان کرد: در مقام مقایسه بین فلسفه پزشکی(ارسطو و جالینوس) ابن سینا ضمن اینکه به حقانیت ارسطو رأی می‌دهد، پزشکان را از پرداختن به مسائل نظری صرف منع می‌کند تا عنصر فلسفه، بر آراء پزشکی آنان غلبه نکند.
وی گفت: در نخستین صفحات قانون ابن سینا بحث مفصلی پیرامون تفاوت نگاه فلسفی با نگاه پزشکی در امور پزشکی محض کرده و مسائل پزشکی را از مسائل فلسفی جدا می‌کند.
رئیس عالی همایش بزرگداشت هزاره تألیف کتاب قانون بوعلی سینا ابراز کرد: از دیگر سو، به جز تبیین دقیق و اصولی مرز بین پزشکی و فلسفه و نیز تبیین دقیق موضوع حیات، سلامت، بیماری و مانند آن از نگاه فلسفه و فلاسفه، ابن سینا به ذکر مهمترین موارد پزشکی تا عصر خود و به نقل از مهمترین پزشکان پیش از خود، چه یونانی و چه اسلامی پرداخته است.
وی گفت: بر این اساس، او پزشکی را با جالینوس، فلسفه را با ارسطو، داروشناسی را با دیوسقوریدوس و مانند آن آغاز کرده و توضیح داده است.
ولایتی ادامه داد: توصیف عظمت این کتاب را می‌توان در کتاب چهار مقاله نظامی عروضی سمرقندی به شکل تحسین برانگیزی یافت که گفته است: "اگر بقراط و جالینوس زنده شوند سزاوار است که در پیشگاه این کتاب سجده کنند".
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین رسالت‌های ایرانیان، نشر کتاب‌هایی است که در تقویت هویت ملی و اعتماد به نفس نسل جوان کمک می‌کند و شاید هیچ عاملی موثرتر از آشنایی دانش پژوهان ما با میراث عظیم فرهنگی- علمی کشور برای احیای تمدن ریشه‌دار و افتخار آمیز اسلام و ایران نباشد.
این مقام مسئول گفت: برای پیشرفت و توسعه کشور، لازم است که این باور ریشه‌دار در بین مردم ما زنده شود که ایرانی می‌تواند به قله‌های رفیع معرفت دست پیدا کند.
وی ادامه داد: بهترین دلیل در اثبات این مدعا، آثار عظیم علمی به جا مانده از گذشتگان است و بدون اغراق می‌توان گفت که نمی‌توان کتابی در تاریخ طب یافت که به اندازه کتاب قانون مورد استقبال دانش‌پژوهان عالم قرار گرفته باشد.
ولایتی تاکید کرد: گذشته از ارزش این کتاب در تکوین تاریخ پزشکی، همین امروز نیز بسیاری از مطالب کتاب قانون قابل استفاده در عرصه تشخیص و درمان بیماری‌ها و از آنها مهمتر در حفظ سلامت و بهداشت جامعه بشری است.
انتهای پیام/89002/ت
