به گزارش خبرگزاری فارس از کرج، استان البرز دارای سه غار مهم و ارزشمند از لحاظ طبیعی است که عبارت است از غارهای هیو، بادامستان و یخ مراد.
موقعیت جغرافیایی غارهای هیو و بادامستان به صورتی است که دسترسی به آن‌ها تنها برای ورزشکاران حرفه‌ای و کوهنوردان میسر است، اما غار یخ مراد به دلیل نزدیکی به جاده چالوس و همچنین اقداماتی که میراث فرهنگی برای سهولت تردد شهروندان به محوطه غار انجام به تازگی انجام داده، این امتیاز را نسبت به دو غار دیگر دارد که شهروندان عادی نیز حتی به صورت خانوادگی می‌توانند از دیدن آن لذت ببرند.
متن زیر، گزارشی از سفر یک روزه خبرنگار فارس به منطقه آسارا و غار تاریخی یخ مراد است که در پی می‌آید:
* تدارک سفر با یک خبر کوتاه
چندی پیش اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان البرز اعلام کرد که با اجرای طرحی ویژه "بخشی از فرآیند ایمن‌سازی راه دسترسی به غار یخ مراد در آسارا انجام شد."
پیش از این از ساکنان محلی و برخی از کوهنوردان و گردشگران حرفه‌ای تعاریف زیادی از غار یخ مراد شنیده بودیم، اما بر اساس تعاریف فوق، دسترسی به این محدوده آسان نبود و نیاز به طی کردن حداقل سه ساعت پیاده‌روی در دره‌های اطراف جاده چالوس و دامنه رشته‌کوه استوار البرز داشت.
بنابراین زمانی که خبر فوق منتشر شد، درنگ نکردیم و به همراه یک بلد راه عازم منطقه آسارا شدیم.
برای رسیدن به این منطقه باید از جاده زیبا و توریستی چالوس گذشت و با توجه به راهنمایی‌های همراهی که آشنا به منطقه بود، در نخستین روزهای تیرماه و پس از نماز صبح حرکت کردیم.
در حالی که هنوز آفتاب طلوع نکرده بود، حدود 60 کیلومتر از جاده چالوس را طی کردیم تا رسیدیم به روستای نسا و بلافاصله پس از تابلوی راهنمایی که عبور از روستا را نشان می‌داد، با عبور از یک پل قدیمی وارد جاده خاکی شدیم.
حدود 10 کیلومتر در جاده خاکی حرکت کردیم تا به نزدیکی‌های روستای آزاد بر رسیدیم. این روستا به دلیل داشتن آب گوارا معروف است و بسیاری از گردشگران و کوهنوردان در هنگام عبور از این مسیر، توقفی کوتاه در روستا داشته و از آب و طبیعت بکر و بینظیر آن در دامنه‌های البرز بهره می‌برند.
گروه دو نفره ما نیز صبحانه را در همین روستا صرف کرد و پس از توقفی حدود 30 دقیقه‌ای برخلاف روستا آزادبر حرکت کرده به سمت غار یخ مراد به راه افتادیم.
چرا به این غار می‌گویند "یخ مراد"
نخستین سئوال از بلد راه را در هنگام صرف صبحانه پرسیدم. چرا به این غار می‌گویند "یخ مراد"؟ پاسخ را یکی از پیرمردهای روستایی که از اندک اهالی باقی مانده در این منطقه داد.
به گفته این پیرمرد روستایی، اهالی این منطقه در قدیم باور داشتند که یخ‌های غار شفابخش بوده و در گذشته‌های دور که علم پزشکی پیشرفت امروز را تجربه نکرده است، مردم در زمان ابتلا به بیماری‌های سخت و ناشناخته اندکی از یخ‌های غار را می‌خوردند و معتقد بودند که این یخ‌ها بهشتی و شفابخش است.
با پیرمرد روستایی بحث نکرده و پیش خود گفتیم، خدا چه می‌داند.
پس از حرکت از روستای آزادبر و در حالی که حدود سه کیلومتر راه آمده را بازگشتیم، به دوراهی رسیدیم که دیگر حرکت ماشین به جلوتر مقدور نبود. پس به ناچار پیاده طی طریق کردیم.
اگر چه حرکت در دامنه‌های کوه در مسیر دره‌‌ای چندان راحت نبود، اما پیاده‌روی گروه کمتر از دو ساعت به طول انجامید و در طول مسیر رودخانه آزادبر، همان رودخانه‌ای که به داشتن آب گوارا و پاک معروف است، را هم پشت سر گذاشتیم تا به نخستین نشانه‌های غار یخ مراد را به چشم دیدیم.
ورود به غار کار راحتی نبود و بلد راه سنگ بزرگ و تیره رنگی را نشان داد که باید به دور آن برخلاف عقربه‌های ساعت حرکت می‌کردیم تا به دهانه یخ مراد می‌رسیدیم.
دور زدن این سنگ بزرگ چند دقیقه‌ای بیشتر طول نکشید و اگر گروه ما کوهنورد بودند، این دقایق خیلی زودتر به پایان می‌رسید.
دهانه غار یخ مراد برخلاف غارهای دیگر بیش از یک راه دارد و پس از عبور از یک دالان کوتاه و البته با طول و ارتفاع بلند سه راه دیده می‌شود که هر کدام غاری در دل غار دیگری است.
به گفته همراه آشنا به مسیر دو دالان کوتاه و به پرتگاه منتهی می‌شود، و راه اصلی دالانی است که در سمت چپ قرار دارد.
با وجود آنکه در فصل تابستان قرار داریم و در روزهای اخیر دمای هوا در اکثر نقاط کشور از جمله تهران و کرج به بیش از 35 درجه بالای صفر رسیده است، هوای غار سرد و مرطوب بود و به راحتی می‌توانستیم قندیل‌هایی که از دیواره‌ها و سقف غار آویزان بود را دید.
گفته می‌شود که این غار در تمام فصول سال سرد و یخزده است و به گفته کارشناسان علت این سرما که غار یخ مراد را از دیگر غارهای کشور متمایز کرده، وجود حفره‌هایی است که مانند هواکش عمل کرده و به طور مرتب موجب جریان باد سرد در درون غار می‌شود.
همانطور که پیش‌تر گفته شد، ورودی یخ مراد از سه دالان تشکیل می‌شود که دو دالان صعب‌العبور بوده و پس از حدود چند متر به پرتگاه منتهی و مسدود می‌شود.
اما دالان اصلی که در سمت چپ ورودی غار قرار دارد، در ارتفاع بیشتری از سطح زمین قرار داشته و برای ورود به آن باید از پلی آهنی که به همین منظور ساخته شده، عبور کرد.
با ورود به دالان اصلی با توده‌های بزرگ یخ روبه‌رو می‌شویم که تصاویری زیبا و مثال‌زدنی از طبیعت استان البرز را ایجاد کرده است.
به گفته بلد راه همراه گروه، دالان اصلی غار به صورت پیچ در پیچ بوده و تصویری مانند فنر را در ذهن ایجاد می‌کند. گفته می‌شود که سال‌ها قبل برخی از کوهنوردان و غارنوردان اقدام به کشیدن نقشه یخ مراد کرده و مهمترین ویژگی این غار را چند طبقه بودن ذکر می‌کنند.
بر اساس اطلاعات کارشناسان غار یخ مراد در اکثر نقاط سه طبقه بوده و حتی در بخشی از مسیر چهار طبقه می‌شود که برای بازدید تمام دالان‌ها نیاز به تجهیزات کامل و آمادگی جسمانی دارد.
با توجه به اینکه کاوش‌های کاملی در مورد غار یخ مراد انجام نشده، تخمین زدن سن دقیق آن مقدور نیست و میان کارشناسان سن تقریبی این غار بین 100 تا 250 میلیون تخمین زده می‌شود.
با حرکت در دالان اصلی غار به فضایی به طول و عرض 8 در 10 متر می‌رسیم که ارتفاع آن نسبت به مسیر قبلی کمتر است و پس از عبور از این فضا به فضایی کوچک‌تر می‌رسیم و در اینجا چشم‌انداز زیبای اصلی غار که همان دریاچه یخی است، پیش روی گردشگر قرار می‌گیرد.
در کنار دریاچه یخی، آبشار یخی غار یخ مراد نیز به چشم می‌خورد. این دریاچه همواره در طول سال یخزده باقی می‌ماند و یکی از منابع اهالی قدیمی منطقه است که برای درمان بیماری‌های خود از یخ‌های آن کنده و می‌خوردند.
در پشت این دریاچه یخی، دریاچه یخی کوچک دیگری نیز وجود دارد و گفته می‌شود در اواسط تابستان اندکی از یخ‌های سطح هر دو دریاچه آب می‌شود و همین امر جریان زندگی را در غار زنده نگاه می‌دارد.
از ابتدای ورودی سوم غار تا انتها اگر مسیر مستقیم را محاسبه کنیم، به زحمت به 500 متر می‌رسد، اما این غار پر از دالان‌ها، راه‌های فرعی و دخمه‌های پیچ در پیچ است و که ورود به هر یک از آن‌ها نیازمند داشتن وسایل و تجهیزات کامل است.
با وجود این، غار یخ مراد که فاصله چندانی از پایتخت نداشته و در یک طبیعت زیبا و در کنار جاده توریستی چالوس قرار دارد، می‌تواند یک روز به یادماندنی را برای خانواده‌ها فراهم کند.
متاسفانه این جاذبه گردشگری بینظیر استان البرز و با وجود اینکه فاصله حدود 90 کیلومتری با پایتخت پر دود و ترافیک تهران دارد، به دلیل عدم اطلاع‌رسانی صحیح برای اکثر مردم ایران و حتی شهروندان کرجی ناشناخته است و تاکنون تنها گردشگران حرفه‌ای، کوهنوردان و اهالی ساکن منطقه از جمله بخش‌های آسارا و روستاهای "کهنه‌ده" و "آزادبر" از زیبایی آن لذت برده‌اند.
البته ناگفته نماند که اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان البرز به تازگی اقداماتی برای تسهیل تردد شهروندان و دسترسی آن‌ها به غار یخ مراد انجام داده است.
در همین رابطه چندی پیش مدیرکل میراث میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان البرز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در کرج اعلام کرد: بخشی از فرآیند ایمن‌سازی راه دسترسی به غار یخ مراد در آسارا انجام شد. احد شریفی اظهار داشت: با توجه به اینکه هنوز اعتباری به این طرح تخصیص داده نشده است اما به دلیل اهمیت موضوع بخشی از فرآیند ایمن‌سازی راه دسترسی به غار یخ مراد در آسارای کرج انجام شده است.
وی ادامه داد: مطالعه احداث راه دسترسی به غار یخ مراد در منطقه گردشگری آسارا از سال گذشته آغاز شد که هم‌اکنون به پایان رسیده است.
این مسئول تأکید کرد: توجه به مراکز گردشگری استان البرز یکی از مهمترین اقداماتی است که می‌تواند ما را در جذب بیشتر گردشگر یاری دهد.
شریفی با بیان اینکه متأسفانه به دلیل عدم زیرساخت‌های مناسب گردشگری و عدم اطلاع‌رسانی دقیق از وجود مراکز گردشگری بسیاری از این مراکز در استان البرز ناشناخته باقی مانده است عنوان کرد: شناخت آن‌ها نیازمند کار فرهنگی و اطلاع‌رسانی درست است.
وی با اشاره به اینکه غار یخ مراد یکی از جاذبه‌های گردشگری استان البرز به شمار می‌رود، گفت: غار یخ مراد از جمله غارهای دیدنی و زیبایی است که در آبادی گچسر واقع در 64 کیلومتری جاده کرج - چالوس قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان البرز در ادامه در تشریح فضای این غار اظهار داشت: دهانه این غار بیش از 9 متر و ارتفاع آن سه متر بوده که رو به شمال شرقی باز شده است.
وی بیان کرد: بخشی از غار یخ مراد، چهار طبقه می‌شود که در یک امتداد عمومی به عمق 20 متر روی هم قرار می‌گیرند و تنها غار ایران با این کیفیت است.
شریفی با بیان اینکه باید زیرساخت‌ها و امکانات لازم در نقاط مختلف گردشگری این استان فراهم شود، افزود: متاسفانه عدم همکاری بانک‌ها و دستگاه‌های دولتی در راستای توسعه زیرساخت‌های گردشگری منجر به ضعیف شدن صنعت گردشگری که دومین محور توسعه این استان بعد از کشاورزی محسوب می‌شود، شده است.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به وجود سه غار در استان البرز افزود: متأسفانه به دلیل عدم وجود زیرساخت‌های مناسب، امکان وجود گردشگران برای بازدید از این مناطق فراهم نشده است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان البرز این غارها را شامل غار یخ مراد، هیو و غار تاریخی بادامستان عنوان کرد.
شریفی بیان داشت: البته هم‌اکنون بخشی از راه دسترسی به غار یخ مراد در دست اجراست و شهروندان می‌توانند از این غار بازدید کنند اما هنوز برای سایر غارها اداره کل طرحی را در دست ندارد که امیدواریم هر چه سریع‌تر طرح‌های مناسبی برای این دو غار نیز به مرحله اجرا گذاشته شود.
انتهای پیام/2302/ر40/ف4004
