به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس از تنکابن، فصل گرما فرا می‌رسد، هوا گرم‌تر شده و در این مواقع بهترین گزینه‌ای که همه به آن می‌اندیشند خنک شدن است.
در کنار سیستم‌های خنک‌کننده امروزی در منازل و اماکن چه لذتی بهتر از خنکای شنا در برکه‌ها، رودخانه‌ها و یا دریا می‌تواند وجود داشته باشد.
هر ساله با آغاز فصل گرما مناطقی که از نعمت فراوانی آب بهره‌‌مند هستند شاهد استقبال همگانی از این مایه حیات هستند با توجه به اینکه ورزش شنا در بسیاری از موارد برای تندرستی مورد تاکید قرار گرفته است کمتر کسی را سراغ داریم و یا می‌شناسیم که از آن چشم‌پوشی کند.
به همین منظور با توجه به اینکه این مزیت یعنی دریا برای فصول گرم و فرار از حرارت آن می‌تواند تفریحی سالم باشد سواحل دریا در تابستان مملو از علاقه‌مندان به شنا می‌شود و در صورت عدم برنامهریزی و مدیریت در آن همین دریا برای همگان به لحاظ ایمنی جانی نیز می‌تواند یک تهدید محسوب شود.
پس لزوم برنامهریزی و تدوین برنامه‌های موثر و ایجاد ساز و کارهای مناسب بهره‌گیری عمومی در پیشگیری از مخاطرات در آن موجب می‌شود تا دیگر دریا شکارچی ناشی‌گری ما و ما نیز شاهد کوتاهی مسئولان در ساماندهی دریا نباشیم.
*عدم شناخت از مسائل دریا مخاطره‌انگیز است
با آغاز فصل شنا هرساله شاهد حضور بی‌شمار گردشگرانی از اقصی نقاط کشورمان در سواحل شمالی که در محل سکونت خود از این موهبت الهی به دلیل خشکی و کم‌آبی ایران بی‌بهره‌اند، هستیم و سیل عظیم آنها به سوی مناطقی که به آب فراوان دسترسی دارند سرازیر می‌شود و این مسئله به خودی خود به این علت که بیشتر این افراد در مناطق کم‌آب زیست می‌کنند و از رودها، برکه‌ها و یا دریاچه‌ها و دریاها دورند شناخت کافی نیز از مقتضیات، مسائل و مخاطرات آن ندارند و این امر برایشان علاوه بر فرصت بهره‌گیری از خنکای فرح‌بخش دریا، در صورت عدم شناخت ناکافی و همچنین مدیریت نشدن سواحل از سوی مسئولان امر می‌تواند بسیار مخاطره‌انگیز نیز باشد.
*آمار بالای تلفات دریا ناشی از فقدان زیرساخت‌ها
با نظر به آمار تلفات در سواحل شمال و جنوب کشور با اندکی دقت نظر می‌توان دریافت میزان مرگ و میر ناشی از غرق شدن در آب‌های ساحلی دریاها، رودها و برکه‌ها بسیار زیاد است و فقدان زیرساخت‌هایی همچون استخرهای مناسب در بیشتر شهرها نیز به مشکلات موجود دامن می‌زند و شاهدیم به دلیل عدم تجربه و یا کسب مهارت بیشتر افراد در شنا کردن و بی‌اطلاعی‌شان از مسائل دریا، هر ساله بر میزان تلفات این چنینی افزوده می‌شود.
با توجه به اینکه در کشور، متولی دریا در استانها استانداری و در شهرستان‌ها فرمانداری‌ها هستند و از این حیث بر خلاف گذشته از سوی‌شان جنبه‌های نظارتی و مدیریتی افزایش یافته است و کارهایی هم برای ارتقای وضعیت سواحل از موقعیت موجود به شرایط بهتر صورت گرفته اما هنوز هم مکانیسم و ساز و کارها برای ساماندهی به علت فقدان قوانین لازم‌الاجرا تاثیر زیادی در کاهش آمار مرگ و میر در سواحل دریا نداشته است و هنوز آمار تلفات در آن زیاد است و می‌توان گفت اگر فصل شنا مانند رانندگی در تمام طول سال تداوم می‌یافت سخن به گزافه نگفته‌ایم، اگر ادعا کنیم آمار مرگ و میر ناشی از وقایع و حوادث دریا از سوانح جاده‌ای در کشور بیشتر خواهد بود.
لزوم ایجاد سازمان توسعه و عمران سواحل و تدوین قوانین اجرایی و مدیریت آن و همچنین نیاز راه‌اندازی دفاتر منطقه‌ای علاوه بر استقرار دفاتر مراکز استانها برای مدیریت بهتر دریا و سواحل نیازی بوده که هر لحظه نبود آن احساس می‌شود.
طی یکی دو سال گذشته از سوی استان‌های شمالی کشور بحث ایجاد سازمان توسعه عمران دریاها مطرح شد که در نوع خود پیشنهاد بسیار خوبی است.
با نظر به اینکه در فصول گردشگری و گرم سال بیشترین آمار مسافرت‌ها به شمال کشور صورت می‌گیرد باید گفت بخش زیادی از این جمعیت رویکرد به سواحل دارند زیرا بیشتر شهرهای گیلان، مازندران و گلستان به دلیل نزدیکی به سواحل دریا بیشتر زیرساخت‌ها، اعم از تفرجگاه‌ها، شهرهای بازی، پارک‌ها و مراکز پذیرایی مانند هتل‌ها، متل‌ها، کمپینگ‌ها و مراکز گردشگری را در نزدیکی و یا حتی در کنار ساحل احداث کرده و می‌کنند.
غیر از چند نمونه بارز بیشتر اماکن گردشگری شاخص استان‌های شمالی درنزدیکی سواحل قرار گرفته‌اند زیرا این سه استان و بیش از 80 درصد شهرهای آنها به صورت خطی از شرق به غرب یا بالعکس تعریف شده‌اند و این امر موجب شده تا دریا بیشتر از سایر جاذبه‌های زیبای شمال در دسترس، مورد توجه و قابل بهره‌گیری عموم باشد و به همین علت آمار تلفات در آنها نیز به لحاظ رویکرد همگانی بیشتر است که لزوم بررسی و ایجاد اهرم‌های مدیریتی کارآمدی همچون تأسیس سازمان توسعه و عمران دریا بیش از هر موضوعی احساس می‌شود.
*کندی در ساماندهی سواحل دریا جایز نیست
هرچند طرح ایجاد سازمان توسعه عمران دریای شمال بر سر زبان‌ها افتاده اما با توجه به برگزاری دو، سه جلسه در گیلان و مازندران با حضور استانداران شمالی، معاونت‌های ویژه‌شان، مقامات و کارشناسان امر و بحث و تبادل نظر نتیجه مشخصی نداده است و نیز هنوز از تشکیل دبیرخانه‌ای برای پیگیری و کار کارشناسی برای این منظور در آن خبری نیست و یا اگر هم اقدامی صورت پذیرفته است بسیار کمرنگ بوده و یا اینکه ما از آنها بی‌خبریم.
بهره‌گیری از مشاوره و فراخوان طرح‌های متخصصان، نخبگان و با تجربه‌ها در تأمین زیرساخت‌های سواحل و دریا کارساز و موثر است.
در این راستا برای پیشگیری از هرگونه تکرار مسائل و مخاطراتی که دریا برای گردشگران با وقایع تلخ و ناگوار ایجاد می‌کند لزوم شتاب بخشیدن به تدوین قواعد، قوانین و برنامهریزی برای ساماندهی مراکز مدیریتی، سرویس‌دهی، امنیتی، امدادی و نیز شیوه و شکل اجرای زیرساخت‌های مورد نیاز بهره‌برداری از دریا بیش از پیش احساس می‌شود و نیز در استانداری‌ها باید یک معاونت مستقل و ویژه پیگیری این امر مهم در نظر گرفته شود.
این معاونت باید علاوه بر داشتن تخصص مرتبط با دریا، دارای برنامه باشد و هر چه سریع‌تر دبیرخانه‌های استانی آن را تشکیل و با دعوت و فراخوان طرح‌ها و نظرات تخصصی از متخصصین، نخبگان و با تجربه‌ها که اهل فن هستند و برای حصول به نتیجه مطلوب بسیار موثر نیاز است مقدمات تاسیس سازمان توسعه و عمران دریا فراهم شود.
با کارشناسی در ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز پس از پروسه مطالعه و طراحی، طرح‌ها وارد مرحله اجرایی شوند زیرا فرصت‌سوزی جایز نیست و نباید بیش از این در مقوله دریا تعلل کرد چراکه دریای شمال به دلیل عدم وجود مخاطراتی همچون کوسه‌ها و حیوانات وحشی و غیره به جز مخاطرات غرق شدن ناشی از بی‌احتیاطی و کمبود زیرساخت‌ها برخی از تصادفات دریائی با شناورهای ساماندهی نشده هیچ‌گونه خطر دیگری ندارد.
در صورت توجه از نظر اقتصادی نیز دریا و سواحل آن برای کشور یک فرصت ویژه و منحصر به فرد در ایجاد درآمد و اشتغال محسوب می‌شود درصورتی‌که برای آن برنامهریزی جامع، مدون و قابل اجرا داشته باشیم.
لزوم افزایش ضریب امنیت با استقرار و افزایش پاسگاه‌های دریابانی و تجهیز آنها به امکانات ویژه، آموزش و بازآموزی نیروهای امدادی، همچنین همسان‌سازی در ایجاد طرح‌های سالم‌سازی دریا برای افزایش ضریب استاندارد نیاز است.
از جمله مسائلی که در راه برنامهریزی و تدوین قوانین در سازمان توسعه عمران دریای شمال در کنار ایجاد زیرساخت‌ها باید مدنظر قرار گیرد افزایش ضریب امنیتی با استقرار پاسگاه‌های دریابانی در هر شهر ساحلی برای مدیریت و نظم بخشی سواحل و شناورها در آب و جلوگیری از بی‌نظمی آنها در به خطر انداختن جان افراد در حال شنا و نظارت بیشتر بر دریا در کنار پایش مرز آبی، تدوین طرح و نقشه‌ای یکسان برای اجرای طرح‌های سالم‌سازی به نحوی که هر فرد پس از ورود به یکی از طرح‌های سالم‌سازی در هر استان در سفر بعدی به استان ساحلی دیگر به دلیل یکسانی ساختار طرح‌های سالم‌سازی دیگر برای بهره‌گیری از هر امکاناتی نیاز به راهنمایی نداشته باشد.
در استانداردسازی این اماکن و افزایش ضریب ایمنی عمومی کمک شایانی در ساماندهی مسائل دریا خواهد شد به طور مثال جانمایی کارشناسی شده امکاناتی از قبیل پارکنیگ، کمپینگ، مراکز فروش، بازی، نمازخانه، سرویس‌های بهداشتی، دفاتر مدیریت، امنیت، امداد و نجات، امکانات تفریحی مانند شناورها، محل ویژه اسکی و تفریحات و بازی‌های آبی ساحلی و غیره صرفا داشتن مهارت در شنا نمی‌تواند برای کسی در دریا حاشیه امنیت ایجاد کند.
به طور خلاصه باید گفت علاوه بر وظایفی که مسئولان در قبال ساماندهی دریا و مسائل آن دارند مردم نیز باید علاوه بر توجه به سلامت خود و تلاش در حفظ محیط زیست سواحل بدانند که تا چه میزان از توانایی‌ها و نحو برخورد خود با دریا و مسائل در آن آگاهی دارند تا به همان میزان در این مسئله یعنی شنا در دریا ورود کنند شاید دیگر شاهد وقوع حوادث ناگوار در این راستا نباشیم.
اینکه فرد یا افراد می‌دانند تا چه حد به فنون شنا آگاه هستند نمی‌تواند فاکتور مناسبی برای قرار گرفتن آنها در حاشیه امنیت از غرق شدن در دریا باشد زیرا بوده‌اند افرادی که خود از افراد سرشناس در ورزش شنا بودند اما در همین دریای شمال دچار سانحه و غرق‌شدگی شده‌اند چون شنا در دریا و مقتضیات آن با استخر و آب‌های شیرین تفاوت‌های فاحشی دارد که در صورت آگاهی از آنها شاید بیشتر افراد مانند گذشته بی‌محابا از هر مکان برای استفاده از دریا وارد عمل نشوند و با علم به اینکه دریا هنوز برای بسیاری ناشناخته است در مواجه با آن به جای ترس احتیاط می‌کنند.
وجود جریان‌های آبی که ناگهان افراد را با خود به قعر دریا می‌برند و یا اینکه مکان‌های خارج از طرح‌های سالم‌سازی که محل تردد شناورهای تندرویی مانند جت‌اسکی‌ها و قایق‌های تندرو هستند می‌تواند آنان را دچار تصادف دریایی و صدمات غیرقابل جبران و حتی به مرگ سوق دهد و یا وجود چاه‌هایی که در سال‌های گذشته براثر پیشروی دریا به داخل آب رفته‌اند و ما با چشم آنها را نمی‌بینیم و یا اینکه کف دریا به دلیل عدم ثبات و ماسه‌ای بودن از نظر عمق دائم متغیر است، هرکدام به نوبه خود دام‌هایی هستند که به اشکال گوناگون می‌توانند مانند یک شکارچی از ناشی‌گری ما استفاده کرده و فرد بی‌اطلاع از مخاطرات را طعمه خود کنند و به زندگی او پایان داده خانواده‌ها را عزادار کند که همه و همه این مسائل طلب می‌کند تا در رویکرد خود به دریا در سفر به سواحل کشور به امنیت جانی خود و خانواده بیش از پیش توجه داشته باشیم و دور از امکانات ویژه استفاده از دریا به شنا نپردازیم.
بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین مانند بالگرد، شناورهای امداد و نجات و دوربین‌های مراقبتی در سواحل نیز می‌تواند کارساز باشد.
مسئولان نیز برای پیشگیری از تکرار مخاطرات دریا و کاهش تلفات ناشی از آن در تأمین زیرساخت‌ها و پایش بیشتر سواحل جنبه‌های امنیتی سخت‌افزاری مانند استفاده از تکنولوژی‌های نوین، دوربین‌های محافظتی و بالگرد و شناورهای امداد و نجات و نیز تقویت، آموزش و بازآموزی نیروهای امدادی به ویژه ناجیان غریق، نیروهای هلال احمر و 115 برای یاری رساندن بهتر به حادثه‌دیدگان را جدی بگیرند تا شاهد کاهش چشمگیر تلفات در سواحل دریا باشیم.
در گزارش آینده تلاش خواهیم کرد تا زوایایی از مسائل و مخاطرات دریا و مواجه با آن را برای افزایش ضریب آگاهی هموطنان گرامی و کاستن از تلفات در آن ارائه دهیم.
==============
گزارش از محمدرضا ظفری
انتهای پیام/86020/ر40/ض1002
