به گزارش خبرنگار حوزه اجتماعی خبرگزاری فارس از ساری، مازندران سرزمینی خرم و خوش آب و هوا است که از ابتدا مهد عالمان، دیار فرهیختگان و اقامتگاه بزرگان حوزه دین و معرفت بوده است.
این استان شمالی کشور به لحاظ دارا بودن جاذبه‌های طبیعی و گردشگری هم‌اکنون یکی از استان‌های زبانزد کشور است که در تمام طول سال گردشگران و مسافران زیادی را در دامن سبز خود جای می‌دهد و از آنها با نشاط و طراوت خود میزبانی می‌کند.
یکی از شهرهای تاریخی، دیدنی و دلنواز مازندران بهشهر است، شهر عالمان و طبیعت بکر که در قسمت شرقی و خاوری مازندران نگینی از این مهد علم، ادب و فرهنگ است.
البته ناحیه جنوبی دریای خزر از گذشته بسیار دور به لحاظ سیاسی، تاریخی و نظامی اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته و بررسی و کاوش‌هایی که در مکان‌هایی از سواحل دریای خزر همانند غارهای هوتو و کمربند در نزدیکی بهشهر انجام شد قدمت این ناحیه را به دوره غارنشینی و تقریبا 10 هزار سال قبل از میلاد مسیح به ثبت رسانده‌است.
در تحقیقات دیگری نیز آمده است در ادوار باستانی این منطقه یکی از حوزه‌های مهم تمدن قبل و بعد از تاریخ ایران بوده و تحقیقات متون تاریخی هم نشان می‌دهد که در اواسط قرن سوم هجری قمری دین اسلام توسط علویان در این ناحیه نفوذ یافته است.
مجموعه تاریخی عباس‌آباد که با ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد خود هر بیننده‌ای را در اعجاز طبیعت و قدرت لایزال خداوندی به تعجب وا می‌دارد در 9 کیلومتری شرق بهشهر میان جنگل‌های انبوه دهکده التپه جای گرفته است.
بقایای باغ تاریخی عباس‌آباد این شهرستان مربوط به دوره شاه عباس کبیر است که دسترسی به این بنا با جاده باریک آسفالته‌ای ممکن بوده که در کیلومتر یک جاده بهشهر- گرگان از جاده اصلی منشعب می‌شود و پس از چهار کیلومتر گشت و گذار در دل طبیعت و سبزی جنگل سرانجام مشتاقان را به این مجموعه می‌رساند.
آثار به جا مانده از این مجموعه تاریخی متشکل از محوطه‌سازی‌ها، صفه‌سازی‌ها، باغ‌ها، حمام، برج و باروها و جاده‌های سنگفرشی است که اعضای این مجموعه را به هم متصل می‌کند.
این کاخ در روزگار گذشته یکی از مشهورترین باغ‌های صفوی بوده که ابنیه مختلف آن با توجه به موقعیت استثنایی‌اش از یک طرف به دریا و از طرف دیگر به جنگل دید دارد و از این حیث به یک مجموعه بی‌نظیر تبدیل شده است.
بنای عباس‌آباد با توجه به وضعیت خاص محیطی با بی‌توجهی برخی از مسئولان عجین شده که هم‌اکنون آن را رو به نابودی می‌برد.
مجموعه عباس‌آباد پس از دوران صفوی بازسازی و مراقبت خاصی نداشته است و رویش درختان در دل بناهای آن و ریزش برگ‌ها آن را در زیر خروارها خاک مدفون کرده است.
حفاری‌های غیرمجاز نیز در سال‌های گذشته حلقه نابودی عباس‌آباد را تنگ‌تر کرده است.
نامیه، کبود جامه، تمیشه، قره طغان پنج هزاره، اشرف و آسیاب‌سر از نام‌های بهشهر پیش از دوره صفوی بوده است، با توجه به اینکه مادر شاه عباس بهشهری بود او با مسافرت به این شهرستان، بهشهر را پایتخت تابستانی خود دانست و نام آن را به "اشرف‌البلاد" یعنی بهترین و شریف‌ترین شهرها تغییر داده است.
در دوره صفویه رونق و شکوفایی بهشهر بیش از گذشته شد و علاقه شاهان صفوی آن را به مرتبه‌ای رساند که پایتخت دوم صفویه شهرت گرفت.
شاه عباس کاخ و عمارت‌های زیادی را در بهشهر بنا کرد و رکن الاسفار یکی از درباریان دوره ناصری در سفرنامه خود وجه تسمیه دیگری را برای اشرف نام می‌برد و معتقد است زمانی که شاه عباس این شهر را به صورت مدرن و امروزی بنا کرد به درباریان گفت: «هذا اشرف من فرح‌آباد» و این کلمه به مذاق شاه عباس خوش آمد.
در مجموعه عباس‌آباد بناهای تاریخی نظیر سد و برج کنترل جریان آب، بنای داخل دریاچه، برج‌های دیده‌بانی دو گانه، محوطه‌سازی شمالی، صفه و محوطه‌سازی جنوبی و حمام مجموعه به چشم می‌آید که در مورد سد و برج کنترل آب آن آمده است شاه عباس با بستن سدی محکم دریاچه‌ای در وسط دره‌ای عمیق ایجاد کرد که آب‌های زمستانی را با کمک کانال‌هایی جمع‌آوری کرده تا در تابستان اراضی زیادی را برنج‌کاری کنند.
در برج کنترل آب دریچه‌هایی با ارتفاع متفاوت وجود داشت که با کشیدن آنها آب برای دهکده‌های اطراف سرازیر می‌شد.
بنای داخل دریاچه این مجموعه نیز با مصالح آجر و ساروج در میانه آب واقع شده و پایه‌های کاخی بوده که اکنون اثری از آن نیست البته با مراجعه به کتاب عباس‌نامه صفحه 157 می‌توانیم وجود این بنا را دریابیم.
برج‌های دیده‌بانی دوگانه دیگر بنای این مجموعه است که برج‌ها به فاصله 175 متر از یکدیگر در شرق دریاچه قرار دارند و از خشت گلی ساخته شده‌اند البته محوطه‌سازی شمالی عباس‌آباد نیز بر روی تپه‌ای با ارتفاع 30 متر از کف استخر و به شکل پلکانی ایجاد شده که در بالاترین نقطه سکوی مرکزی را تشکیل می‌دهد. این سکو‌ها به احتمال زیاد با توجه به جای ستون‌های سنگی موجود زیرسازی کاخی با سازه چوبی بوده که اکنون از بین رفت.
نحوه شکل‌گیری این محوطه‌ها و جوی‌های آب در داخل آنها باغ‌سازی ایرانی را نشان می‌دهد که جوی‌هایی با حرکتی که بر روی محوطه‌ها دارند روان بوده و تشکیل آبشارها و حوض‌های گوناگون را می‌دهند که صحنه‌ای بدیع و چشم‌نواز را تشکیل می‌دهند.
آبرسانی به صفه مرکزی که آب بقیه محوطه‌ها را تامین می‌کند از طریق لوله‌های سفالین به اصطلاح تنبوشه از چشمه‌های اطراف انجام شده و پس از آن آب از حوض مرکزی در سراسر باغ به حرکت در می‌آمد.
هنوز بخش‌های زیادی از صفه و محوطه‌سازی جنوبی این بقعه در زیر خاک مدفون هستند که با پیدا شدن حوض‌های آب و کف‌سازی آن می‌توان حدس زد که این بخش شبیه محوطه شمالی بوده ولی آنچه مشخص است آن که این بخش هرگز اهمیت بخش شمالی را نداشته و موقعیت آن نیز، آن را به فضایی دست دوم تبدیل کرده بوده است.
حمام کوچکی نیز در این مجموعه تاریخی وجود دارد که دارای خصوصیات سنتی حمام‌های گذشته است. انتقال آب در آن از طریق تنبوشه‌ها از داخل دیوارهای ضخیم خشتی بوده همچنین مسیر خروج دود از تون آن کاملا در زیر کف حمام پیچیده تا گرمای دود کاملا جذب فضا شود و بیهوده هدر نرود.
داخل این حمام کاشی‌هایی با نقش‌های متداول آن دوران و رنگ‌های لاجوردی، فیروزه‌ای و زرد یافت شده است.
به دلیل شرایط ویژه آب و هوایی مازندران و ریزش باران در اکثر روزهای سال این بنای تاریخی با افزایش بارندگی جزر و مدهایی را شاهد است که بر اثر ریزش باران شدید حدود 90 درصد بقعه به زیر آب می‌رود که این امر در نخستین روزهای نوروز امسال نیز مشاهده شد تا بار دیگر جلوه زیبا و نادر طبیعت و قدرت خارق‌العاده خداوندی را شاهد باشیم و محیط سبز عباس‌آباد زیبایی خود را به رخ بکشاند.
مسافران و گردشگران نوروزی که هم‌اکنون در مازندران به سر می‌برند می‌توانند با مراجعه به شرق استان سرسبز مازندران به سوی جنگل‌های بهشهر رفته و این بنای زیبا و دلنواز را در دل طبیعت نظاره کنند.
------------------------------
گزارش از قربانعلی مسافر
-----------------------------
انتهای پیام/86012/خ30/ض1002
