به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، جایزه کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور با پشت سر گذاشتن یازده دوره برگزاری موفقیت‌آمیز این جایزه ادبی، اکنون یکی از جوایز نام آشنا و شناخته شده در بین اهالی ادبیات داستانی معاصر کشورمان است که هر سال در اسفند ماه با برگزاری مراسم اختتامیه، آثار برتر در بخش‌های گوناگون را معرفی و فصل جدیدی را در گزینش آثار ادبی و برتر رقم می‌زند. این جایزه ادبی در یازده دوره برپایی که تا به امروز پشت سر گذاشته است، اوج و فرودهای بسیاری داشته و آثار برتر فراوانی را به جامعه ادبی کشور معرفی کرده که مرور این آثار در آستانه دوازدهمین دوره برگزاری آن خالی از لطف نیست.
در نگاهی به پیشینه این جایزه، مشخص می‌شود شورای نویسندگان مسجد حضرت جوادالائمه(ع) برای زنده نگاه داشتن نام و یاد و راه داستان‌نویسان شهید، تقویت جریان نقد ادبی سالم، مرکز توجه جدی قرار دادن کانون‌های ادبی مساجد و مراکز دینی و پاسداشت مفاهیم و ارزش‌ها و اهداف انقلاب اسلامی و سال‌های پرافتخار دفاع مقدس، «جشنواره کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور»را در کنار سایر مراکز و کانون‌های انتخاب کتاب سال در کشورمان پایه‌گذاری و راه‌اندازی کرده است.
در دوره اول این جایزه که سال 1376 برگزار شد و نخستین آزمون دست‌اندکاران آن در بررسی و شناخت ادبیات داستانی ایران در آن ایام بود، حوزه داوری شامل آثار تألیفی و خلاق داستان در دو بخش بزرگسال؛ در دو زمینه موضوع آزاد (مجموعه داستان‌های کوتاه، داستان بلند و رمان) و ادبیات داستانی دفاع مقدس (زندگی‌نامه‌های داستانی جنگ، مجموعه داستان کوتاه، داستان بلند و رمان دفاع مقدس) و همچنین بخش کودک و نوجوان (موضوع آزاد) و بخش جنبی شامل تقدیر از پدیدآورندگان آثار برتر حوزه ادبیات دینی بوده است.
مراسم اختتامیه اولین دوره کتاب سال شهید «حبیب غنی‌پور»، اسفندماه 1376 در شبستان مسجد حضرت جوادالائمه(ع) برگزار شد و برگزیدگان آن در بخش داستان نوجوان (موضوع آزاد) کتاب‌های «دود پشت تپه» نوشته محمدرضا بایرامی، «سنگ‌اندازان غار کبود» نوشته داوود غفارزادگان و «عمو رستم» محمدمیرکیانی بوده و در بخش داستان بزرگسال (موضوع دفاع مقدس) هم کتاب‌های «نیمه‌های فراموشی» مهرداد غفارزاده، «به جای دیگری» مصطفی خرامان و «سفر به گرای 270 درجه» احمد دهقان و در بخش ویژه، تقدیر از مجموعه «از سرزمین نور» نوشته محمدرضا سرشار به دلیل ارائه جذاب حوادث تاریخ اسلام بود که نشان از شناخت بالای دست اندرکاران جایزه شهید غنی‌پور از برترین‌های ادبیات داستانی ایران در آن ایام دارد.
بسیاری از آثار انتخابی در این دوره بعدها در زمره آثار برتر ادبیات داستانی ایران جای گرفت و جوایز متعددی از جشنواره‌های مختلف کسب کرد. استقبال خوب مخاطبان از آثار انتخابی این دوره در بازار کتاب هم تأییدی بر ارزش‌های محتوایی و ساختاری این آثار دارد. به عنوان مثال، کتاب «سنگ‌اندازان غار کبود» نوشته داوود غفارزادگان که در اولین دوره جشنواره انتخاب کتاب سال شهید غنی‌پور برتر شناخته شد، در سال‌های بعد بارها تجدید چاپ شد و همچنین جوایز ادبی معتبری را دیگر جشنواره های انتخاب کتاب سال کسب کرد.
در دومـین دوره این جایره هم که در سال 1377 برگزار شد، کتاب‌های داستانی «چشم‌های روشن» نوشته حمیدرضا شاه‌آبادی، «سایه ملخ» نوشته محمدرضا بایرامی، «نبرد در قلعه گوگ تپه» نوشته یوسف توجق، «آواز نیمه‌شب» نوشته داوود غفارزادگان، «زمانی برای بزرگ شدن» نوشته محسن مؤمنی و «دیگر هیچ» نوشته احمد غلامی به عنوان آثار برتر در حوزه ادبیات داستانی معرفی شد که از میان این آثار هم کتاب«سایه ملخ» نوشته محمدرضا بایرامی،«آواز نیمه‌شب» نوشته داوود غفارزادگان و «زمانی برای بزرگ شدن» نوشته محسن مؤمنی تا به امروز بارها تجدید چاپ شده و مورد استقبال محافل ادبی گوناگون قرار گرفته است
دوره سوم این جایزه با چهار سال تأخیر در اسفندماه 1382 در شبستان مسجد حضرت جوادالائمه (ع) برگزیدگان خود را معرفی کرد. داوران این دوره امیرحسین فردی، ابراهیم زاهدی مطلق، احمد دهقان
حبیب یوسف‌زاده، محمدحسن حسینی، مصطفی خرامان و شهرام شفیعی بودند که کتاب‌های«رفاقت به سبک تانک» نوشته داوود امیریان، «به دنبال صدای او» نوشته محمدرضا بایرامی، «هزارپا» نوشته داوود غفارزادگان، «پل معلق» نوشته محمدرضا بایرامی و «داستان بهنام» نوشته داوود امیریان را به عنوان آثار برتر به جامعه ادبی کشور معرفی کردند.
از میان آثار برتر این دوره، کتاب‌های «رفاقت به سبک تانک» نوشته داوود امیریان و «پل معلق» نوشته محمدرضا بایرامی در سال‌های بعد جزو آثار پر مخاطب در کشور شناخته شدند که تا به امروز بارها تجدید چاپ شده و هنوز هم از آثار مورد علاقه مخاطبان در جامعه ادبی کشورمان محسوب می‌شوند.
در چهارمین دوره هم کتاب‌های «شبی که جرواسک نخواند» نوشته جمشید خانیان و «سال بازگشت» احمد دهقان به عنوان کتاب سال این دوره انتخاب شد که در این دوره به دلیل تعداد و عناوین کم کتاب‌های برگزیده جریان‌سازی چندانی صورت نگرفت.
همچنین در پنجمین دوره این جایزه که در سال 1384 برگزار شد، کتاب‌های «پارسیان و من» نوشته آرمان آرین و «چه کسی ماشه را خواهد کشید» نوشته رحیم مخدومی برگزیده معرفی شدند. از اتفاق‌های به یادماندنی این دوره، انتخاب آرمان آرین نویسنده کتاب «پارسیان و من» بود که در معرفی این نویسنده جوان به جامعه کتابخوان تاثیر زیادی داشت.
از میان انتخاب‌های دوران در دوره ششم هم کتاب‌های «اندکی سایه» نوشته احمد بیگدلی، «شطرنج با ماشین قیامت» نوشته حبیب احمدزاده و «سه دختر گل‌فروش» نوشته مجید قیصری در سال‌های بعد جایگاه شایسته‌ای در بین آثار ماندگار ادبیات داستانی ایران پیدا کردند. این در حالی است که انتخاب‌های داوران جایزه شهید غنی‌پور در دوره هفتم جریان‌سازی چندانی نداشت.
در دوره هشتم هم دو کتاب «انجمن مخفی» نوشته احمد شاکری و «گوساله سرگردان» نوشته مجید قیصری از آثار مطرح در آن ایام شناخته شدند. از میان آثار انتخابی در دوره نهم نیز کتاب‌های «بیوتن» نوشته رضا امیرخانی، «شمّاس شامی» نوسته مجید قیصری و «دا» نوشته سیده اعظم حسینی از مطرح‌ترین کتاب‌های ادبی در آن ایام و سال‌های بعد شناخته شدند که استقبال فراوانی از این آثار شد.
از میان کتاب‌های برگزیده در دهمین دوره جشنواره شهید غنی‌پور هم سه کتاب «دشت‌بان» نوشته احمد دهقان، «عروس بید» نوشته یوسف علیخانی و «تالار پذیرایی پایتخت» نوشته محمدعلی گودینی بعدها در فهرست کتاب‌های مطرح در حوزه ادبیات داستانی ایران قرار گرفت.
سرانجام در یازدهمین و آخرین دوره این جایزه که اسفند ماه سال گذشته برگزار شد، چند کتاب به عنوان آثار برتر انتخاب و معرفی شد که از بین آنها کتاب‌های «حتی یک دقیقه کافی است» نوشته آتوسا صالحی، «تپه جاویدی و راز اشلو» نوشته اکبر صحرایی، «سوران سرد» نوشته جواد افهمی و «شاه بی شین» نوشته محمد کاظم مزینانی جزو آثار مطرح در ادبیات داستانی ایران در سال گذشته بود که اکثر آنها تا به امروز چندین بار تجدید چاپ شده است.
------------------------------------
گزارش: علی الله سلیمی
------------------------------------
انتهای پیام/و
