به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، فرارسیدن ماه محرم یادآور رنج‌ها و مصائب اهل بیت پیامبر (ع) و یاران باوفای سومین امام شیعیان در دشت کربلا است و جزو ماه‌های گرامی داشته شده نزد پروردگار شناخته می‌شود.
برگزاری هیئات و تکایای مذهبی در ماه محرم‌الحرام یکی از آیین‌های قدیمی ایرانیان و مردم سایر کشورهای اسلامی است که برای عرض ارادت به پیشگاه ائمه معصومان (ع) انجام می‌گیرد.
توجه به نحوه عزاداری صحیح و همچنین ارائه مطالب مورد نیاز نسل جوان در زمینه اهمیت قیام امام‌حسین (ع) از جمله مواردی است که برخی هیئت‌ها و تکایا به آن توجه داشته و دارند اما در برخی دیگر متأسفانه شاهد کمرنگ شدن این اصل هستیم به طوری که برگزاری مراسمات ایام محرم تنها به عادت سالیانه این محافل تبدیل شده است.
آیت‌الله سید علی‌اکبر قرشی نماینده مردم آذربایجان‌غربی در مجلس خبرگان رهبری و مفسر نامی قرآن کریم پاسخگوی سئوالات خبرنگار ما با محوریت بررسی نحوه صحیح برگزاری مراسمات و همچنین مباحث مورد نیاز برای طرح در مجالس عزای حسینی بود که متن این مصاحبه در زیر می‌آید:
* لطفا در ابتدا اشاره‌ای به واقعه کربلا و فضیلت ماه محرم در میان مسلمانان داشته باشید؟
ماه محرم به عنوان نخستین ماه قمری و آغازگر سال‌های مسلمانان از ابتدای اسلام دارای جایگاه ویژه‌ای بوده و به همین دلیل یکی از ماه‌های مهم برای مسلمانان و به ویژه اعراب به شمار می‌آید.
روز عاشورا و واقعه کربلا نیز یکی از مهم‌ترین وقایع جهان اسلام و بلکه ادیان الهی است که در آن تعدادی از یاران باوفای امام حسین (ع) در معیت پیشوای خود شربت شهادت را نوشیده و پاسخ دهنده به تمام متجاوزگری‌های حکومت‌های فاسق شدند.
با رخ دادن این واقعه ائمه معصومان (ع) و مسلمانان در تمام دوران با ورود به ماه محرم عزادار شده و در عزای سیدالشهدا (ع) و یاران مظلوم ایشان سوگوار می‌شوند، این امر در عصر کنونی و در میان مسلمانان سراسر جهان نیز وجود دارد و در تمام کشورهای حتی غیرمسلمان محافل عزای حسینی توسط مسلمانان و دوستداران اهل بیت (ع) برپا می‌شود.
* عزاداری‌های ائمه و بزرگان دینی دارای چه ویژگی‌ها و خصوصیاتی بوده و این عزاداری‌ها با سوگواری‌های امروزی چه تفاوت‌هایی یافته است؟
ائمه معصومان (ع) هر ساله با ورود به ماه محرم خود را در برابر آماجی از حزن و اندوه می‌دیدند و به همین دلیل از ابتدای محرم محافل عزاداری در منازل و مساجد و محل‌های موجود برپا می‌کردند. در روایات آمده که حتی امامان معصوم (ع) در این ماه لبخندی بر چهره نداشته و روز عاشورا را تلخ‌ترین روز سال معرفی می‌کنند.
البته این به معنای عدم حضور در میان مردم نبوده بلکه ائمه (ع) با حضور در میان مردم نسبت به ترویج فرهنگ تشیع و اسلام ناب محمدی (ص) تلاش می‌کرده و معارف غنی اسلامی را برای مسلمانان بازگو می‌کردند تا به این ترتیب مردم را از مشقت‌ها و محنت‌های وارد شده بر اهل بیت (ع) آگاه سازند.
عزاداری‌های هر دوره از تاریخ به شکل و شیوه همان زمان بوده و در زمان فعلی نیز مسلمانان در هر نقطه از جهان اقدام به ابراز احساسات خود در قبال مصایب اهل بیت (ع) می‌کنند بنابراین می‌توان گفت که این عزاداری‌ها بهتر از عزاداری زمان‌های گذشته است یا برعکس.
* از نظر احکام اسلامی و روایات معصومان (ع) بهترین شکل عزاداری دارای چه خصوصیاتی بوده و آیا برای این امر محدودیتی قائل شده‌اند؟
دین مبین اسلام با هر نوع صدمه زدن به خود یا دیگران مخالف است و این امر در زمینه عزاداری نیز صدق می‌کند یعنی تنها عزاداری‌هایی قابل قبول است که به دور از خودنمایی، اذیت دیگران و همچنین صدمه جسمی و روحی به فرد باشد.
متأسفانه برخی افراد ناآگاه به اقدامات ناشایستی در دسته‌های عزاداری اقدام می‌کنند که باید توسط ریش‌سفیدان و بزرگان هدایت شده و اصلاح شوند تا از ایجاد رعب و وحشت میان مردم و همچنین ایجاد صدمه در بدن خود پرهیز کنند.
* امام حسین (ع) مهم‌ترین دلیل قیام خود را احیای مکارم دینی و امر به معروف و نهی از منکر می‌داند؛ نحوه صحیح پیاده کردن این موضوع در جوامع اسلامی چیست؟
تمام اقدامات ائمه (ع) و انبیاء الهی تنها به دلیل اجرای عدل و قسط بر روی زمین و احیای مکارم دین الهی بوده و امام حسین (ع) نیز به تأسی از این رویه قیام کرده و در راه خدا به شهادت رسید، امر به معروف و نهی از منکر نیز جزئی از معارف دینی است که باید توسط تمام مردم رعایت شده و در زندگی مسلمانان اجرا شود.
در دنیای امروزی فریضه امر به معروف و نهی از منکر دارای مصادیق مختلفی است که بر اساس تشخیص افراد عادل باید اجرا شود بنابراین همانند دوران پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع) نمی‌توان این فریضه را معطوف به وجه خاصی از دین و احکام الهی دانست بلکه مردم باید ضمن آگاهی از شرایط امر و نهی با رعایت حدود عرفی و شرعی به این عمل اقدام کنند.
در زمان حاضر تذکر لسانی بر اساس فرمایشات رهبری مهم‌ترین وظیفه مردم و مسئولان است که باید در عرصه امر به معروف و نهی از منکر انجام شود.
* درصد اجرایی شدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه را تا چه حد موفق می‌دانید؟ آیا این میزان تأثیرگذاری کافی است یا باید اقدامات بیشتری انجام گیرد؟
خوشبختانه در سال‌های اخیر اقدامات شایانی در این حوزه انجام گرفته اما با توجه به تهاجمات غرب بر روی اذهان عمومی مردم باید اقدامات پررنگ‌تری در این مورد انجام شود و مردم نیز نسبت به مصادیق منکر در جامعه آشنایی داشته باشند.
شرایط فعلی یکی از سخت‌ترین شرایط امر به معروف است چرا که تجهیزات مختلف ماهواره‌ای موجب جلب توجه مردم به مصادیق منکر شده و به نوعی این مصادیق طبیعی جلوه داده می‌شوند که بدون فرهنگ‌سازی و آشناسازی مردم و به ویژه جوانان با این حربه‌ها نمی‌توان شاهد بهبود وضعیت بود.
* در زمینه عزاداری‌های امام حسین (ع) و ماه محرم؛ آیا می‌توان در این زمینه نیز مصادیقی از منکر را یافت؟
مصادیق منکر در زمینه عزاداری‌ها می‌تواند به اشکال مختلف بروز دهد به عنوان مثال سرودن اشعار و مداحی‌های با نوای غیرمتعارف، خودزنی و برخی اقدامات جوانان در زمینه خودنمایی و همچنین ایجاد صداهای بسیار در محیط‌های مختلف از کارهایی است که به منکر صدق می‌کنند.
* برای برخورد با این اقدامات از چه عنصری باید استفاده شود؟
بهترین شیوه برای برخورد با چنین اقداماتی سخنرانی‌های قبل از عزاداری‌ها و موعظه علما است البته به شرطی که دارای بار توهین نبوده و خود اشاعه دهنده منکر نباشد. در این صورت می‌توان شاهد اصلاح شرایط به مرور زمان بود.
گرداندن تمثال ائمه (ع) در پیشاپیش دسته‌های عزاداری نیز یکی از مصادیق منکر بود که در سال‌های قبل با فرهنگ‌سازی مناسب مسئولان مربوطه جمع‌آوری و در حال حاضر هیچ تصویر و تمثالی در هیئات حرکت داده نمی‌شود؛ بنابراین می‌توان با هر منکری به روش اصولی و آرام مقابله کرد و در صورت لزوم از عنصر قدرت و زور استفاده کرد.
* به عنوان سئوال پایانی توصیه شما به نذرکنندگان و دستجات عزاداری در مورد پخش نذورات در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی چیست؟
این عمل بالواقع بسیار پسندیده است اما در اجرای آن شاید اشکالاتی وجود داشته باشد که باید با استفاده از نظرات بزرگان اصلاح شود، برای مثال پخش نذورات در میان دسته‌های عزاداری و یا در مساجد برای مردم می‌تواند چهره خوبی داشته باشد اما این که این اطعام در میان فقرا و یا در بیمارستان و سایر مراکزی که به این گونه جیره‌ها نیاز دارند می‌تواند پسندیده تر و بهتر باشد.
--------------------------------------
گفت و گو و تنظیم: سجاد امیرکردلر
--------------------------------------
انتهای پیام/61003 /ح/ض1002
