به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، مهر ماه سال گذشته بود که سازمان بهداشت جهانی، کلان شهر اهواز را به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان اعلام کرد. اگر چه گزارش این سازمان بین المللی صریحا صنعت را عامل اصلی آلودگی این کلان شهر اعلام کرد اما مسئولان، تمام تقصیر‌ها را به گردن ریزگرد‌ها انداختند. با این حال نسخه طرح جامع کاهش آلودگی هوای اهواز همانند هشت کلان شهر دیگر که عمده آلودگی آن‌ها خودروهای فرسوده است پیچیده شد و اولویت به حذف تردد خودروهای فرسوده رسید.
دولت از آغاز برنامه دوم توسعه، مکلف بود نسبت به ارائه راهکار‌ها و کاهش آلودگی هوا در کلانشهر‌ها اقدام کند، خارج کردن خودروهای فرسوده نیز در برنامه سوم توسعه پیش بینی شده بود، اما با پایان یافتن برنامه چهارم توسعه، روند کاهش آلودگی هوا در خوزستان به ویژه اهواز از جمله در خارج کردن خودروهای فرسوده امیدوارکننده نبوده است.
طرح جامع کاهش آلودگی هوای کلان شهر‌ها برای نخستین بار در سال 79 تصویب و یکی از بندهای آن خروج 2.5 (دو و نیم) میلیون خودروی فرسوده بود. این طرح به دلیل اجرا نشدن دوباره بازنگری شد. پیش‌نویس آن در سال 89 تهیه شد و در آبان ماه 90 به تصویب کمیسیون زیربنایی دولت و در دی ماه به تصویب هیئت دولت رسید. بر اساس یکی از بندهای این طرح قرار بر این شد که از ابتدای تیرماه از تردد خودروهای فرسوده در کلان شهر‌ها جلوگیری شود. با این وجود و با گذشت بیش از یک ماه از آغاز طرح، اجرای آن در اهواز هنوز به صورت جدی در برنامه مسئولان قرار نگرفته است.
* 50 درصد آلودگی
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در این باره گفت: به طور کلی حمل و نقل، 50 تا 80 درصد آلودگی کلانشهر‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و خودروهای فرسوده سهم زیادی در این آلودگی دارند. در اهواز نیز حدودا نیمی از آلودگی هوا مربوط به خودروهای فرسوده است.
احمدرضا لاهیجان‌زاده افزود: خودروهای فرسوده علاوه بر مصرف سوخت بیش از میانگین، به دلیل عدم برخورداری از سیستم‌های کنترلی جدید آلودگی هوا، میزان آلایندگی بسیار بیشتری نسبت به خودروهای استاندارد به محیط وارد می‌کنند.
وی با بیان اینکه نخستین طرح جامع کاهش آلودگی هوا در سال 79 و با افق 10 ساله بنا به دلایلی اجرا نشده است، اظهار کرد: این طرح پس از بازنگری در سال گذشته به تصویب هیئت دولت رسید که در آن مجددا خروج خودروهای فرسوده با رویکردی جدید در دستور کار قرار گرفت و مقرر شد راهنمایی و رانندگی از اول تیرماه امسال از تردد خودروهای فرسوده در سطح کلانشهر‌ها ممانعت کند.
به گفته وی، در طرح پیشین کاهش آلودگی هوا، خودروهای شخصی با عمر بیش از 30 سال و خودروهای دولتی با عمر بیش از 20 سال فرسوده قلمداد می‌شد اما دستورالعمل جدید شامل خودروهای شخصی بالای 20 سال و خودروهای دولتی بالا‌تر از 10 سال است.
دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای استان افزود: براساس آخرین گزارش که حدود سه سال پیش در زمان تدوین طرح جامع کاهش آلودگی هوا صورت گرفت، 19 هزار دستگاه خودروی فرسوده در اهواز وجود دارد که در حال حاضر این آمار در حال مستندسازی و بازنگری است.
وی خاطرنشان کرد: دولت نیز برنامه‌ها و تمهیداتی برای نوسازی و تعویض خودروهای فرسوده از طریق بخش خصوصی و دولتی در حال اجرا دارد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان اگر چه اوایل تیر ماه از اجرایی شدن طرح ممنوعیت تردد خودروهای فرسوده در اهواز و تشکیل جلسه با نیروی انتظامی خبر داده و گفته بود که پلیس راهور قرار است گزارش‌هایی در این باره ارائه دهد، اما اکنون اظهار می‌کند که هنوز هیچ گزارشی از پلیس دریافت نکرده است.
* لزوم مقدمه سازی
طرح ممنوعیت تردد خودروهای فرسوده قرار است در کلان شهرهای تهران، اصفهان، فارس، خراسان رضوی، خوزستان، آذربایجان شرقی، مرکزی و البرز اجرایی شود.
در این طرح سن فرسودگی خودروهای شخصی و کامیون‌‌ها و کشنده‌‌ها از 25 به 20، وانت بار‌ها از 20 به 15، مینی بوس از 15 به 10، میدل باس و اتوبوس‌های برون شهری از 15 به 12 و اتوبوس‌های شهری و موتورسیکلت‌ها از10 به 8 سال کاهش یافت ضمن اینکه سن فرسودگی تاکسی‌ها همچنان 10 سال باقی مانده است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی خوزستان گفت: طرح خروج خودروهای فرسوده از کلان شهر اهواز هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
عادل مجدمی افزود: تنها اقدامی که در راستای این طرح صورت گرفته این است که خدمات شماره گذاری و انتقال پلاک به این خودرو‌ها در اهواز متوقف شده است.
به گفته وی، این طرح عملا فقط در تهران به مرحله اجرا رسیده و سایر کلان شهر‌ها نیز هنوز آن را اجرا نکرده‌اند.
وی همچنین اظهار کرد: با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از ناوگان حمل و نقل عمومی اهواز (اعم از اتوبوس و تاکسی) مشمول مصوبه خودروهای فرسوده می‌شوند با شهرداری در این زمینه مکاتباتی صورت گرفته است.
عضو شورای هماهنگی ترافیک استان تاکید کرد: اجرای این طرح در اهواز نیاز به فراهم شدن مقدماتی دارد و بدون این مقدمات طرح قابل اجرا نخواهد بود، به طور مثال خارج کردن یک باره بخشی از اتوبوس‌ها (با توجه به کمبود ناوگان) غیرممکن است.
وی گام بعدی این طرح را هماهنگی با شهرداری، فرمانداری و استانداری عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه خودروهای فرسوده منبع ارتزاق تعدادی از شهروندان هستند، در ابتدا باید برای جایگزینی این خودرو‌ها به طور اساسی چاره اندیشی شود.
مجدمی همچنین بر اطلاع رسانی مناسب تاکید کرد و افزود: سازمان حفاظت محیط زیست و صدا و سیما باید ضرورت اجرای طرح را برای شهروندان تشریح کنند تا مالکان خودروهای فرسوده تشویق به مشارکت در این طرح شوند، همچنین مهلتی برای مالکان این خودرو‌ها تعیین شود.
همانند سایر طرح‌ها، طرح خروج خودروهای فرسوده نیز مخالفان و موافقانی دارد. اگر چه همه بر خروج خودروهای فرسوده و کاهش آلودگی هوا اتفاق نظر دارند، اما کار‌شناسان بر این باورند این طرح به اندازه کافی کار‌شناسی نشده است، به همین دلیل قابلیت اجرا ندارد. به گفته این کار‌شناسان وقتی خروج مینی بوس‌ها طبق برنامه پیش نرفته، چه کسی در شهر‌ها می‌تواند خودروهای شخصی بالای 20 سال را از زیر پای مردم بیرون بکشد و اجازه تردد به آن‌ها در شهر ندهد. با این اوصاف آیا خلاصی شهروندان از دود و آلودگی خودروهای فرسوده راهی طولانی پیش رو دارد؟
.....................
نادره وائلی زاده
.....................
انتهای پیام/غ10/ژ1001
