به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، این مناره در حدود 33 کیلومتری اصفهان، یک کیلومتری شرق روستای زیار و در 600 متری ساحل جنوبی بستر زاینده‌رود واقع شده است.
این مناره بر روی تکه پایه آجری و هشت گوشه در سه طبقه بنا شده است و دو طبقه فوقانی مناره با استفاده از شیوه قطاربندی تزئین شده و در پایه مناره مسجدی وجود داشته که اثری از آن در دست نیست.
مناره زیار تنها نمونه مناره‌های سه طبقه اصفهان است که تاکنون به حالت اصلی خود باقی مانده و در آن تصرف و مداخله‌ای نشده و خرابی کمتر در آن راه یافته است.
ارتفاع این مناره بالغ بر 50 متر است و 160 پله دارد، سال ساختمان آن در کتیبه‌های موجود منار ذکر نشده اما "مایرون بمنت سمیث" که راجع به مناره‌های اصفهان تحقیقاتی کرده سال ساخت آن را پس از مقایسه با سایر مناره‌های این دوره از نظر معماری و نوع تزئینات و آرایش آن هم‌زمان با ساخت مناره ساربان و بین سال‌های 550 تا 688 هجری می‌داند.
این منار سلجوقی یک بنای آجری است که ساق آن تا ارتفاع سه متری هشت ضلعی و بقیه بدنه منار به صورت گرد بوده و بالاترین نقطه منار به صورت یک مکعب است که چنین شکلی تنها در این منار وجود دارد، این بنا بر روی یک سکوی هشت ضلعی بزرگ بنا شده و قطر بدنه منار در پایین در حدود چهار متر و در بالاترین نقطه حدود یک متر است.
منار دارای سه طبقه است که دو طبقه آن دارای پله و طبقه بالایی بدون پله است، طبقه اول و دوم دارای تاج به دور منار است، پله‌های منار به صورت مارپیچ با گردش برخلاف عقربه‌های ساعت بالا رفته و در طول مسیر دریچه‌هایی برای نور و تهویه هوا در بدنه منار تعبیه شده است.
بدنه منار جمعاً دارای 20 ردیف تزئینات زیبای آجرکاری است، طبقه نخست 10 ردیف که با تاج آن 11 ردیف می‌شود و ردیف هشتم کاشی نوشته فیروزه‌ای رنگ مزین به آیات قرآن است، ردیف نخست ساق هشت ضلعی است و در ردیف دوم رو به قبله مربع بزرگی قرار دارد که محل کتیبه بوده است.
در طبقه دوم پنج ردیف قرار دارد که با احتساب تاج دوم شش ردیف می‌شود و ردیف چهارم کاشی نوشته بوده که بیشتر آن ریخته است.
طبقه سوم شامل دو ردیف در بدنه گرد منار و یک ردیف کلاهک مکعب شکل که بر روی آن به سمت قبله کلمه جلیله «الله» با کاشی فیروزه‌ای نوشته شده است.
هم‌چنین درب ورودی منار به سمت غرب است و در بالای هر دو تاج دو دریچه به سمت جنوب (قبله) قرار دارد، هم‌چنین در بالای تاج دوم سه پنجره به سمت‌های شمال، شرق و غرب وجود دارد.
از کف تا طبقه نخست 122 پله و 9 دریچه تهویه و نور قرار دارد و تاج بیرونی دورادور به پهنای حدود 60 سانتی‌متر است.
از طبقه اول تا دوم 38 پله و دو دریچه تهویه و نور قرار دارد و تاج بیرونی دورادور به پهنای حدود 40 سانتی‌متر است.
از طبقه دوم تا نوک منار بدون پله است و در حدود پنج متر ارتفاع دارد، پهنای نخستین پله حدود 80 و پهنای آخرین پله حدود 40 سانتی‌متر است و ارتفاع پله‌ها بین 25 تا 27 سانتی‌متر است.
ارتفاع تقریبی منار در حدود 47 متر یا بیشتر است و سکوی پایینی آن در حدود 60 تا 70 سانتی‌متر ارتفاع دارد.
کل مجموعه بر روی یک بلندی واقع است که از زمین‌های اطراف آن در حدود نزدیک به یک تا دو متر اختلاف ارتفاع دارد، دورادور منار را زمین‌های کشاورزی احاطه کرده است، منار کمی به سمت قبله انحراف پیدا کرده است.
ویژگی خاص منار زیار این است که برخلاف دیگر منارها که توسط ساختمان‌ها احاطه شده‌اند، این منار در میان دشت وسیعی قرار دارد و از هر کجای این دشت که بنگری جلوه خاصی دارد.
کتیبه این مناره در قسمت فوقانی آن به خط کوفی برجسته با کاشی فیروزه‌ای بر زمینه آجر ساده شامل آیه 33 سوره فصلت است.
انتهای پیام/ح20/ط4000
