خبرگزاری فارس: زنجان، پایتخت شور و شعور حسینی برای ورود به ماه محرم ماه اباعبداللهالحسین و حضرت ابوالفضل عباس (ع) با اعلان عزا و برگزاری مراسم طشت‌گذاری به استقبال عزای سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) می‌رود.
به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، مردم استان زنجان از روزهای پایانی ماه ذی‌الحجه با برگزاری مراسم‌های باشکوه طشت‌گذاری به استقبال ماه محرم می‌روند.
مردم پایتخت شور و شور حسینی زنجان با درک عظمت قیام امام حسین (ع) و برگزاری مراسم‌های مختلف از جمله در هشتم و یازدهم ماه محرم در قالب دسته‌های عزاداری حسینیه و زینبیه اعظم زنجان چشم جهانیان را به پایتخت شور و شعور حسینی متوجه می‌کنند.
از پایان عید غدیر خم مساجد و هئیت‌های عزاداری مختلف استان زنجان با برگزاری مراسم طشت‌گذاری به عزای امام حسین (ع) شور و شوق زیادی می‌بخشند.
همه کوچه و بازار استان زنجان هر روز که به ماه محرم نزدیک میشود با پرچم های سیاه بر سر درب خانه‌ها و مغازه‌ها به استقبال ماه محرم رفته و برای حضور گسترده در مراسم عزاداری در شب‌های مختلف دهه نخست محرم سر از پا نمی‌شناسند.
از مردم باید پرسید که چه شده اینگونه ارادتمندی خود را به اباعبداللهالحسین (ع) و 72 تن از یاران با وفای این امام همام اعلام می‌کنند.
هر روز که به ماه محرم نزدیکتر می‌شویم زنجان پایتخت شور و شعور حسینی آماده‌تر از گذشته برای برگزاری مراسم‌های مختلف ماه محرم شب شهادت عباس علمدار، اصغر شیرخواره، اکبر جوان، حسین (ع) آماده‌تر میشود.
برگزاری همایش شیر خوارگان استان زنجان برای همدردی با حضرت رباب یکی از مراسم‌هایی است که با شکوه خاصی برگزار میشود.
باید هر جای کشور که هستی اینجا باشی تا بدانی شور و شوق و اشک ریختن و عزای حسین یعنی چه، باید اینجا باشی شور و شوق مردم را برای رساندن خود به دسته عزاداری حسینیه اعظم زنجان ببینی و پاهای برهنه، لباس‌های گل زده، اشک‌های غلطان و هر گوشه را بنگری صحنه‌ای غیر قابل تصور و غیر قابل تکرار را ببینی، باید اینجا باشی تا بدانی برای معصومیت امام حسین (ع) هرچه قدر ناله بزنی و اشک بریزی بازهم دلت آرام نمی‌شود، چرا که آذری‌ها به گونه‌ای زیبا این مراسم را برگزار می‌کنند که با دیدن چنین صحنه‌هایی اگر حتی زبان آذری را ندانی با شنیدن این شعر "کربلا باغ اولیدی، دورسی داغ اولیدی"، "قوشون خیمه گلنده، ابوالفضل ساق اولیدی" چنان با همه وجود این شعر را درک خواهی کرد که به هر کدام از سرهای بریده کربلا توسل بجویی و قلب شکسته خود را به رباب گره زده آسمانی شوی.
مردم پایتخت شور و شعور حسینی این روزها شور و شوق عجیبی برای ورود به ماه محرم دارند، کوچه‌ها و خیابان‌ها همه برای ورود به ماه محرم آماده می‌شوند، غبار روبی مساجد و هئیت‌ها، تشکیل جلسات ستاد محرم در راستای همپا بودن مسئولان زنجانی برای برگزاری مراسم محرم نیز دیدنی و شنیدنی است.
* آئین طشت‌گذاری اعلان ورود به ماه محرم است
عاشقان سرور و سالار شهیدان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در این آئین با قراردادن طشت آب در مساجد، تکایا و حسینیه‌ها و مدیحه سرایی به استقبال ماه محرم می‌روند.
روشن کردن شمع، نوشیدن آب متبرک از این طشت‌ها، صحنه‌سازی حالات طفلان لب تشنه دشت نینوا و مداحی و سوگواری از اعمال این مراسم است.
آئین طشت‌گذاری از آخرین روزهای ماه ذی‌الحجه در مساجد، تکایا و حسینیه‌های استان آغاز میشود و تا حلول ماه محرم‌الحرام ادامه دارد.
آئین طشت‌گذاری یکی از قدیمی‌ترین سنت‌ها و مناسک ایرانی است که به پیشواز عزاداری‌های محرم می‌رود.
اردبیل، زنجان، بناب، تالش و بسیاری از شهرهای دیگر ایران آن را سه روز پیش از آغاز ماه محرم طی تشریفات خاص و مراسمی پرشور برگزار می‌کنند.
به نظر می‌رسد این سنت با الهام از اقدام سالار شهیدان و یادآور رفتار جوانمردانه امام حسین (ع) است.
بر اساس روایت‌ها ایشان در روز 27 ذی‌الحجه آب مشک‌ها را در تشت‌ها ریخته و لشکر حر و اسبان سپاه او را سیراب می‌کنند.
مراسم طشت‌گذاری در اردبیل از 27 ذی‌الحجه شروع میشود و در سی‌ام این ماه به پایان می‌رسد.
بر اساس یک رسم قدیمی شهر اردبیل به شش محله بزرگ تقسیم میشود و هر یک از محلات کوچک نیز با توجه به موقعیت جغرافیایی، تابع یکی از این محلات ششگانه میشود.
شروع طشت‌گذاری در سه روز مانده به محرم طوری برنامه‌ریزی شده است که هر روز در دو محله بزرگ این مراسم برگزار شود.
طشت‌گذاری یک مراسم سنتی، مذهبی اردبیلی و جزو سنت‌های عزاداری ایران است.
فلسفه آئین طشت‌گذاری این است که وقتی سید الشهدا از مکه به سمت کوفه حرکت کردند در یکی از محل‌های توقف نزدیک به کوفه فرمودند که از این چشمه آب بردارید.
اطرافیان حضرت با وجود اعتقاد به این که امام معصوم از وقایع آگاه است، از حضرت پرسیدند: چرا از این چشمه آب برداریم؟ چشمه پر آب‌تری در منزل بعدی وجود دارد.
اطرافیانی که عارف‌تر و عالم‌تر بودند گفتند به فرموده امام معصوم نمی‌توان شبهه وارد کرد، همه ظرف‌ها و طشت‌ها را پر از آب کنید.
وقتی کاروان به منزل بعدی رسید دیدند که آن چشمه کاملا خشک شده است و هنگامی که کاروان به صحرای کربلا وارد شد و با لشگر حر بن ریاحی که به قصد دستگیر کردن امام به کربلا آمده بود رو برو شد، دیدند که سپاهیان حر از تشنگی در معرض مرگ قرار دارند، امام به حر پیغام داد که من برای تو و سپاهیانت آب آورده‌ام.
کاروانیان آبها را در طشت‌ها ریختند و سپاه حر از آن نوشیدند.
آئین طشت‌گذاری در زنجان نبود، وقتی هیئت مکتب الزینب تاسیس شد، به نام اعلان عزا این مراسم در زینبیه پایه‌گذاری شد.
* احیای زینبیه نخستین هدف تاسیس مکتب الزینب است
مدیر مکتب الزینب زنجان در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در زنجان، اظهار داشت: از شب‌های سه شنبه سال 68 بود که همه چیز پا گرفت، از روزهای سردی که دل دوستداران گرم شد تا دل به دلدار بدهند.
حاج غلامرضا عینی‌فرد ادامه داد: زنجانی‌ها شاید 80 سال است که روز دوم امام را به سوگواری با علم داران زینب (س) می‌گذرانند.
مدیر مکتب الزینب زنجان با بیان اینکه بعد از انقلاب تغییر و تحولاتی شد و زینبیه عظمتش را از دست داد، افزود: شب‌های سه شنبه برنامه‌های زینبیه پا گرفت.
وی ادامه داد: از روز وفات حضرت زینب (س) در سال 68 برنامه‌های هئیت آغاز شد.
عینی‌فرد با اشاره به اینکه در نخستین سالگرد تاسیس مکتب الزینب در روز شهادت حضرت زینب (س) برنامه‌های زینبیه اعظم آغاز شد، یادآور شد: در آن شب آنقدر جمعیت در زینبیه بود که خود من و مردم هم تعجب می‌کردند که در زینبیه‌ای که پیش از این در شب عاشورا بیشتر از 10 ، 15 نفر حضور نداشتند، چگونه این همه جمعیت حضور دارد.
وی با اشاره به حرکت دسته زینبیه اعظم زنجان در روز یازدهم ماه محرم، تصریح کد: این حرکت از 80 سال گذشته آغاز شده و تنها تغییر در این برنامه موکول شدن آن به بعد از ظهر روز یازدهم ماه محرم است.
مدیر مکتب الزینب زنجان با بیان اینکه نخستین و مهم‌ترین هدف از تاسیس مکتب الزینب احیای زینبیه است، افزود: از دو سال بعد که برنامه شب‌های سه شنبه با استقبال مردم و به ویژه جوانان مواجه شد، برخی مضامین در قالب نوحه گنجانده شد که این علاوه بر تاثیراتی که بر جوانان گذاشت، مورد استقبال خانواده‌ها و جامعه قرار گرفت.
وی بیان داشت: علاوه بر برنامههایی که در تهران و سایر شهرها در طول سال و به مناسبت‌های مختلف برگزار میشود، همه ساله در روز 28 صفر، روز رحلت حضرت رسول اکرم (ص)، در صحن مطهر حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) در مشهد، توسط مکتب الزینب زنجان مراسم عزاداری با شکوهی برگزار میشود.
* حسینیه زنجان دهمین میراث معنوی کشور است
آستان مقدس حسینیه اعظم زنجان یکی از اماکن متبرک و معنوی استان زنجان است که آوازه و شهرت آن به برکت توجهات خاص حضرت سیدالشهدا (ع) جهانی شده است.
هئیت امنای این مکان مقدس از توان و ظرفیت‌های موجود برای ارتقای فرهنگ عاشورا و کیفیت مجالس عزاداری سرور شهیدان استفاده کرده و با سازمان‌دهی نیروی انسانی مخلص توانسته است تا حد نسبتاً مطلوب در مقطع کنونی این مکان را اداره کند.
در بخش فرهنگی ایجاد کتابخانه و بخش سمعی و بصری و تکثیر نوارهای سخنرانی وعاظ و پخش اینترنتی مراسم عزاداری و غیره به سراسر جهان و در بخش مذهبی برگزاری مراسم دعا و عزاداری و اعیاد ائمه طاهرین علیهم السلام و سخنرانی در حد توان، بر گزاری مراسم با شکوه دهه محرم و دسته عزاداری شب تاسوعا که تنها برای این مراسم حدود 45 روز تا دو ماه برنامه‌ریزی و جلسات متعددی برگزار میشود، از اقدامات این مجموعه است.
مراسم سوم شعبان سالروز ولادت حضرت اباعبداللهالحسین (ع) به نحو خاصی در این حسینیه برگزار میشود.
همچنین برگزاری مراسم ماه مبارک رمضان به صورت اقامه نماز جماعت، سخنرانی و مداحی، برگزاری مراسم هفتگی زیارت عاشورا در شب‌های جمعه و دعای ندبه در صبح جمعه برگزار و مورد استقبال جمع کثیری از مردم و جوانان قرار می‌گیرد.
با استفاده از گفته‌ها و نوشته‌های بزرگان و اهالی محل تاریخچه حسینیه اعظم هم مسجد و تکیه و هم مدرسه علمیه بوده است.
نخستین سند مکتوب که با مهر حاج میرزا لطف‌الله شیخ‌الاسلام و آخوند ملا کاظم ممهور شده، صفر‌المظفر 1295 هجری قمری را نشان می‌دهد، که در زیر وقفنامه دو شخص خیر و نیکو‌کار به نام‌های حاج میرزا محمد نقی و حاج میرزا بابایی تاجر که دو باب دکان را وقف صحیح شرعی کرده‌اند، آمده است.
در دومین سند مکتوب که با مهر سید عبدالرحیم مجتهد و آقا سید علی و آقا شیخ ابراهیم ممهور شده مربوط به تاریخ شوال 1322 هجری قمری است که شخصی به نام حاج محمد هاشم شریف‌العلماء وقف صحیح شرعی کرده است.
قابل ذکر است: آنچه در اینجا قابل توجه است اینکه در سال 1322 هجری قمری حسینیه اعظم هم مدرسه بوده هم مسجد زیرا واقف در توضیحاتی که در وقفنامه داده آورده است که متولی، منافع قریه مذکور را در وهله نخست به تعمیرات مدارس و مساجد اشاره شده و تامین آب آنها به مصرف برساند.
همان طور که تاریخ سنگ نوشته نشان می‌دهد، اهالی محل این مسجد را در سال 1261 هجری به پایان رسانده‌اند و البته طبق گفته مُعَّمرین و اهالی محل این تاریخ مربوط به زمان یا سال تأسیس مسجد نیست، بلکه مربوط به تعمیر و بازسازی مسجد است.
وجود یک سند مکتوب دیگر گفته مُعَّمرین را به یقین نزدیک می‌کند، چرا که این سند علمی است که بر روی آن تاریخ (1221) کنده و به مسجد حسینیه اهدا شده است.
یاد آور میشود، طبق یک سنت دیرینه، همه ساله هشتم ماه محرم، مقارن با شب تاسوعای حسینی، خیل عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و قمر منیر بنی‌هاشم حضرت ابوالفضل‌العباس (ع) در قالب دسته عظیم عزاداری از حسینیه اعظم زنجان به طرف امامزاده حضرت سید ابراهیم (ع) حرکت می‌کنند.
این روز در زنجان به یوم‌‌الابوالفضل مشهور است و در مسیر این دسته هزاران راس قربانی اعم از شتر، گاو و گوسفند ذبح میشود.
همچنین در طول مسیر حرکت مردم زنجان و دیگر میهمانانی که از راه‌های دور و نزدیک به زنجان آمده‌اند نذورات نقدی خود را به اکیپ‌های ثابت و سیار جمع‌آوری نذورات تقدیم می‌کنند.
عظمت و شکوه این برنامه و حضور ده‌ها هزار نفری مردم به قدری است که نظیر آن در هیچ کجای ایران دیده نشده است، به همین دلیل اسفندماه سال 87 با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این برنامه به عنوان دهمین میراث معنوی کشور ثبت شد. به همین جهت زنجان در بین محافل مذهبی و فرهنگی کشور به عنوان پایتخت شور حسینی شناخته میشود.
حسینیه اعظم زنجان که در سال 87 به عنوان دهمین میراث معنوی به ثبت رسیده امروزه یکی از بزرگترین مراکز بزرگ شیعیان به حساب می‌آید.
در منطقه زنجان، آئین‌های عزاداری ماه محرم همه ساله در سراسر ایران با شور و عشق خاص مردم به اباعبدالله الحسین (ع) برگزار میشود و این دسته‌ها از دیرباز همواره در قالب هئیت‌های مذهبی و راه‌اندازی دسته‌جات و تکایا برگزار شده است.
در همین راستا، "مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان" که در هشتمین روز ماه محرم در زنجان برگزار میشود، در تاریخ 15 دی‌ماه 87 با شماره ثبتی 10 به عنوان دهمین مورد از میراث معنوی ثبت شده در کشور و نخستین گونه از جنبه منحصر به فرد آیین‌های عزاداری در فهرست میراث معنوی کشور است، که به ثبت رسید.
جذب گردشگر مذهبی، گویای آن است که مردم از اقصی نقاط کشور و حتی بسیاری از کشورهای خارجی برای شرکت در این حرکت عظیم، به شهر زنجان می‌آیند تا خود را در دریای خروشان عزاداران ابا عبدالله الحسین (ع) غرق کنند و در طی این چند روز، مردم به سبب اعتقادات و باورهای قلبی خود قربانی و نذوراتی را به این حسینیه اهدا می‌کنند.
از دیگر جنبه‌های حائز اهمیت این مراسم، تعداد قربانی ذبح شده است که حسینیه اعظم زنجان را به عنوان دومین قربانگاه جهان اسلام بعد از منا در مکه با سالانه بیش از 7 هزار راس قربانی و نخستین قربانگاه در جهان تشیع مبدل ساخته است.
* استفاده از ظرفیت‌های محرم برای اشاعه فرهنگ شهادت
مدیر کل تبلیغات اسلامی استان زنجان گفت: استفاده از ظرفیت‌های محرم برای گسترش فرهنگ شهادت در جامعه از ضروریات است.
حجت‌الاسلام علی دشتکی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در زنجان با اشاره به اینکه برگزاری ستاد محرم از مصوبات ستاد راهبردی فرهنگی استان زنجان است، اظهار داشت: برگزاری این ستاد زمینه استفاده از ظرفیت‌های شهر شور و شعور حسینی را فراهم می‌کند.
وی افزود: استفاده از ظرفیت‌های محرم برای گسترش فرهنگ شهادت در جامعه از ضروریات است.
مدیر کل تبلیغات اسلامی استان زنجان هدف از برگزاری ستاد محرم را برنامه‌ریزی برای محرم و صفر به ویژه دهه نخست محرم اعلام و تصریح کرد: این ستاد قصد دارد برنامه‌های روزهای هشتم و یازدهم محرم را به خوبی برنامه‌ریزی کند.
وی همچنین از برنامه‌ریزی برای نمایشگاه عاشورایی خبر داد و گفت: نمایشگاه فرهنگ عاشورایی سال جاری در زنجان به صورت بین‌المللی برگزار میشود.
حجت‌الاسلام دشتکی با اشاره به حضور میهمانانی از استان‌های دیگر در نمایشگاه بین‌المللی فرهنگ عاشورایی زنجان تاکید کرد: در نمایشگاه فرهنگ عاشورایی از ظرفیت‌های خاص استان‌هایی مانند خراسان رضوی و قم به ویژه آستان حضرت معصومه و جامعة‌المصطفی استفاده میشود.
وی با اشاره به اینکه نمایشگاه فرهنگ عاشورایی زنجان در سال جاری در 10 هزار متر مربع برگزار میشود، تصریح کرد: 20 درصد از ظرفیت نمایشگاه در اختیار اقلام مربوط به کودکان، 40 درصد در اختیار عموم مردم، 20 درصد اختصاص به اقلام متفرقه و باقی ظرفیت نیز در بین سایر موضوعات تقسیم شده است.
مدیر کل تبلیغات اسلامی استان زنجان از برنامه‌ریزی برای هیئت‌های مذهبی خبر داد و افزود: قبل از آغاز محرم برنامههایی برای یک هزار و 300 هیئت و تشکل‌های مذهبی در یک هزار و 200 مسجد زنجان در نظر گرفته شده است، که بر اساس برنامه عملیاتی میشود.
وی همچنین از برگزاری کلاس‌های توجیهی برای مبلغان و مسئولان هیئت‌های مذهبی خبر داد و گفت: هماهنگی‌های لازم برای نماز ظهر عاشورا نیز با ارگان‌ها و هیئت‌ها انجام شده است.
* محتوا سازی برنامه‌های ماه محرم
معاون سیاسی و امنیتی استاندار زنجان بر ضرورت محتوا سازی برنامه‌های ماه محرم در زنجان تاکید کرد.
فیروز احمدی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در زنجان، اظهار داشت: ارگان‌های دولتی باید فضا را برای انجام کار فرهنگی در محرم به یمن سفره با برکت امام حسین (ع) آماده کنند.
وی بر محتوا سازی در محرم تاکید کرد و افزود: مراسم‌های برگزار شده در محرم باید آسیب‌شناسی شده و موانع انجام درست کارها باید رفع شود.
معاون سیاسی امنیتی استاندار زنجان با اشاره به اینکه عزاداری انجام شده در زنجان یکی از بی‌آلایش‌ترین عزاداری‌ها در ایران است، تصریح کرد: نباید از کوچک‌ترین تحریفات نیز بگذریم، چرا که دشمن روی نقاط ضعف کار می‌کند.
وی بر لزوم انجام پشتیبانی از مراسم‌های برگزار شده در محرم تاکید کرد و گفت: موارد لازم در جلسه‌ای با حضور فرماندار زنجان بررسی و تمهیدات لازم پیش‌بینی میشود.
احمدی اصل را در برگزاری مراسم عزاداری برای امام حسین (ع) توجه به محتوا اعلام کرد و افزود: برای محتوا سازی باید حوزه و دانشگاه در کنار هم قرار گیرند.
وی تاکید کرد: هر طرحی که در راستای انجام پژوهش درباره آسیب‌شناسی آورده شود از طرف مسئولان مورد حمایت مالی قرار می‌گیرد.
معاون سیاسی امنیتی استاندار زنجان بر لزوم آسیب‌شناسی عزاداری‌های عظیم برگزار شده در سال‌های گذشته تاکید کرد و گفت: انحرافات به وجود آمده در این مراسم‌ها مانند بی‌حجاب و بی‌نماز هم می‌تواند مرید امام حسین (ع) باشد از تهدیدات عزاداری‌های امام است.
وی با اشاره به اینکه صدای دشمنان با پیام امام حسین (ع) در آمده است، گفت: کارشناسانی که کار دین را تمام شده می‌دانستند، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حرف خود را پس گرفته و دنیای آینده را زیر دو پرچم سرخ حسینی و سبز مهدوی اعلام کرده‌اند.
احمدی بر لازم بودن احترام خادمان امام حسین (ع) تاکید کرد و افزود: لزوم حفظ احترام آنها نباید موجب گذشتن از انحرافات به وجود آمده در عزاداری‌ها شود.
وی بر لزوم بهره گیری از گردشگری دینی اشاره و تصریح کرد: باید برای پذیرش این گردشگران برنامه‌ریزی و از این ظرفیت استفاده کرد.
معاون سیاسی امنیتی استاندار زنجان ادامه داد: وجود گردشگر گذری خیلی به استان کمکی نمی‌کند، ولی اگر مسئولان جاذبه‌هایی ایجاد کنند که موجب توقف چند روزه گردشگر در شهر شود ارزشمند است.
وی بر بی‌نظیر بودن مراسم عزاداری زنجان در روزهای هشتم و یازدهم محرم تاکید کرد و گفت: باید از همه ظرفیت‌های موجود برای حفظ این مراسم استفاده کرد.
احمدی بر تامین امنیت مراسم عزاداری محرم تاکید کرد و افزود: ارگان‌های دولتی همه پشتیبانی‌های لازم را از مراسم‌ها انجام می‌دهند.
انتهای پیام/غ10
