خبرگزاری فارس: نتایج سرشماری‌های مختلف آمارهایی است که می‌تواند مسئولان را در برنامه‌ریزی درست برای هر منطقه و یا شهری یاری دهد و مسئولان باید با توجه به سرشماری‌های گذشته و آمارهای فعلی برنامه‌ریزی درستی را برای مناطق مختلف داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری فارس از ابهر، هدف کلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات در زمینه تعداد جمعیت و واحد‌های مسکونی کل کشور و ویژگی‌های عمده آنها به منظور تامین اطلاعات پایه‌ای موردنیاز توسعه ـ اجتماعی اقتصادی خانوارها در سطوح مختلف جغرافیایی کشور و نیز تهیه چارچوب‌های آماری مناسب در زمینه خانوار و مسکن است که در این گزارش علاوه بر بیان وضعیت و آمار به دست آمده از سرشماری سال‌های 1375 و 1385 در استان زنجان به مسائل مربوط به سرشماری 90 نیز پرداخته می‌شود.
ارتقای میزان باسوادی در استان زنجان در پی سرشماری نفوس و مسکن در سال 1375 میزان باسوادی استان زنجان 74.53 درصد اعلام شد که این میزان در تفکیک شهرستانی در ابهر 79.35، در ایجرود 62.31، در خدابنده 67.42، در خرم‌دره 80.26، در زنجان 77.86، در طارم 69.08 و در ماهنشان 62.45 بود.
پس از گذشت 10 سال و برگزاری سرشماری نفوس و مسکن در سطح کشور، اعلام نتایج سرشماری نشان از رشد 7 درصدی در نرخ رشد باسوادی استان زنجان داشت چرا که میزان باسوادی استان از میزان 74.53 درصد در سال 1375 به 81.74 درصد در سال 1385 ارتقا یافته بود.
نتایج به دست آمده از سرشماری نفوس و مسکن در سال 1385 نشان از ارتقا و رشد میزان باسوادی در همه شهرستان‌های استان داشت به‌گونه‌ای که این میزان باسوادی در شهرستان‌های ابهر، ایجرود، خدابنده، خرم‌دره، زنجان، طارم و ماهنشان به ترتیب به 84.39 درصد، 72.54 درصد، 77.26 درصد، 85.37 درصد، 84.15 درصد، 75.32 درصد و 72.13 درصد افزایش پیدا کرده بود.
توزیع نسبی جمعیت استان با اعلام نتایج به دست آمده از سرشماری سال 1375 مشخص شد که شهرستان زنجان با 44.88 درصد بیشترین سهم شهرستانی را در جمعیت استان به خود اختصاص داده و خدابنده و ابهر با 18.08 و 16.50 درصد پس از زنجان بیشترین سهم شهرستانی از جمعیت استان را دارا هستند.
در این سرشماری میزان سهم شهرستان خرم‌دره از جمعیت استان 5.73 درصد اعلام و شهرستان‌های ماهنشان، طارم و ایجرود نیز به ترتیب 5.41 درصد، 4.82 درصد و 4.60 درصد از جمعیت استان را در خود جای داده‌اند.
اعلام نتایج سرشماری نفوس و مسکن در سال 1385 نشان از افزایش سهم برخی از شهرستان‌ها از جمعیت استان و همچنین کاهش این شاخص در برخی شهرستان‌ها بود به‌گونه‌ای که توزیع نسبی جمعیت استان زنجان در سه شهرستان زنجان، ابهر، خرم‌دره به 47.13 درصد، 16.72 درصد و 6.27 درصد افزایش پیدا کرده بود.
شهرستان‌های ایجرود، خدابنده، طارم و ماهنشان به‌عنوان چهار شهرستان دیگر استان زنجان در آمار به دست آمده سرشماری 1385 در بخش توزیع نسبی جمعیت شاهد کاهش سهم شهرستانی از جمعیتی استانی بودند به گونه‌ای که میزان این شاخص در این چهار شهرستان به ترتیب به 3.81 درصد، 17.09 درصد، 4.56 درصد و 4.42 درصد کاهش یافته بود.
تراکم نسبی جمعیت استان
در نتایج سرشماری سال 1375 تراکم نسبی جمعیت استان زنجان 41 اعلام شد که میزان تراکم نسبی شهرستان‌های ابهر، ایجرود، خدابنده، خرم‌دره، زنجان، طارم و ماهنشان به ترتیب 50، 23، 32، 127، 72، 19 و 16 بود که نشان از بالا بودن تراکم نسبی در شهرستان خرم‌دره نسبت به دیگر نقاط استان داشت.
با اجرای سرشماری سال 1385 و اعلام نتایج حاصله، میزان تراکم نسبی جمعیت استان زنجان به 44 افزایش پیدا کرده و این در حالی بود که نتایج نشان از کاهش و یا افزایش این شاخص در برخی از شهرستان‌های استان را داشت به‌گونه‌ای که میزان تراکم نسبی جمعیت در سه شهرستان ابهر، خرم‌دره و طارم به 54، 149 و 20 افزایش پیدا کرده بود.
نتایج حاصله از سرشماری نفوس و مسکن در سال 85 همچنین از کاهش میزان تراکم نسبی جمعیت در سه شهرستان ایجرود، زنجان و ماهنشان به 20، 67 و 15 و همچنین عدم تغییر این شاخص در شهرستان خدابنده خبر داد.
کاهش بعد خانوار استان اطلاعات و آمار به دست آمده از سرشماری نفوس و مسکن در سال 1375 بعد خانوار استان زنجان را 5.09 درصد نشان داد که این شاخص در شهرستان‌های ابهر، ایجرود، خدابنده، خرم‌دره، زنجان، طارم و ماهنشان به ترتیب 4.92، 5.28، 5.62، 4.95، 4.92، 5.05 و 5.49 بود.
اما اعلام نتایج سرشماری سال 1385 خبر از کاهش متوسط افراد خانوار در تمام نقاط استان داد به گونه‌ای که این میزان در استان به 4.08 و در شهرستان‌ها ابهر، ایجرود، خدابنده، خرم‌دره، زنجان، طارم و ماهنشان به 3.89، 4.06، 4.55، 3.94، 3.98، 4.08 و 4.54 کاهش پیدا کرده بود.
افزایش میزان شهرنشینی بر اساس سرشماری سال 1375 میزان شهرنشینی در استان زنجان 50.46 درصد اعلام شد که خرم‌دره، زنجان و ابهر سه شهرستان دارای نرخ شهرنشینی بالای 50 درصد بودند به‌گونه‌ای که نشان از شهرنشینی 75.64 درصدی، 71.40 درصدی و 54.44 درصدی در این سه شهرستان داشت.
میزان شهرنشینی شهرستان‌های ایجرود، خدابنده، طارم و ماهنشان نیز در سرشماری سال 75 به ترتیب 7.16، 19.57، 12.90 و 11.48 بود.
نتایج سرشماری سال 85 نشان از افزایش میزان شهرنشینی در همه نقاط استان داشت به‌گونه‌ای که این شاخص در استان به 57.99 درصد و در شهرستان‌های ابهر، ایجرود، خدابنده، خرم‌دره، زنجان، طارم و ماهنشان به 63.23 درصد، 9.34 درصد، 24.88 درصد، 80 درصد، 76.92 درصد، 15.57 درصد و 18.70 درصد افزایش پیدا کرده بود.
افزایش میزان بیکاری
نتایج اعلام شده از سرشاری نفوس و مسکن در سال 1375 نشان از میزان اشتغال 93.74 درصدی و میزان 6.26 درصدی بیکاری در استان داشت که اعلام نتایج سرشماری سال 1385 از کاهش میزان اشتغال و افزایش میزان بیکاری به 90.64 درصد و 9.36 درصد خبر داد.
مقایسه به دست آمده از دو سرشماری صورت گرفته در سال‌های 75 و 85 نشان از کاهش میزان اشتغال و افزایش میزان بیکاری در پنج شهرستان استان زنجان دارد به‌گونه‌ای که میزان اشتغال در شهرستان زنجان از 93.64 درصد به 88.68 درصد، در شهرستان ابهر از 92.81 درصد به 90.92 درصد و در شهرستان خرم‌دره از 92.66 درصد به 85.22 درصد کاهش را نشان داد.
همچنین میزان اشتغال در شهرستان‌های طارم و ماهنشان به ترتیب از 96.94 درصد به 96.14 درصد و از 97.50 درصد به 96.04 درصد کاهش پیدا کرده و فقط در دو شهرستان ایجرود و خدابنده میزان اشتغال به ترتیب از 96.39 درصد به 97.89 درصد و 92.29 درصد به 93.05 درصد افزایش پیدا کرده بود.
سرشماری 1390 و انتظارات مسئولان
مدیرکل اطلاعات و آمار استانداری زنجان با تاکید بر لزوم همکاری همه دستگاه‌های اجرایی در اجرای سرشماری نفوس و مسکن اظهار داشت: از همه دستگاه‌های اجرایی خواهان همکاری در تامین نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات از قبیل وسیله نقلیه، محل‌های مناسب برای برگزاری سمینار آموزشی سرشماری و استقرار ستادهای سرشماری استان و شهرستان هستیم.
حسن امید مقدم افزود: تمهیدات لازم در زمینه پوشش انتظامی ستادهای سرشماری استان و شهرستان و همچنین تیم‌های سرشماری در سطح استان در طول اجرای طرح از سوی نیروی انتظامی و رابطین نظامی انتظامی استان و شهرستان را خواهانیم.
وی در ادامه خواستار انجام تمهیدهای لازم در راستای تعیین مکان و تجهیز کلاس‌های آموزشی مرحله سوم بر اساس جدول زمانی اعلام شده از سوی فرمانداران استان شد و گفت: اداره کل اداری مالی و فرمانداری‌ها باید نسبت به تهیه فهرست وسیله نقلیه در اختیار دستگاه‌های اجرایی و تعیین سهمیه هر دستگاه برای تامین خودروی مورد نیاز ستاد شهرستان و استان و همچنین تهیه فهرست ساختمان‌های مناسب برای استقرار ستادهای سرشماری شهرستان و ارائه آن به ستاد هماهنگی سرشماری استان اقدام کنند.
انجام هماهنگی لازم به منظور ورود ماموران سرشماری به مناطق نظامی و انتظامی برای سرشماری خانوارهای ساکن بر اساس مجوز‌های صادره از ستاد فرماندهی کل قوا از سوی نیروی انتظامی و انجام تمهیدهای لازم در زمینه تعیین مکان ستاد و تامین تجهیزات مورد نیاز براساس ضوابط اعلام شده و اعلام نشانی و تلفن به ستاد اجرایی سرشماری استان از سوی فرمانداران از دیگر خواسته‌های مدیرکل آمار و اطلاعات استانداری زنجان بود.
وی تصریح کرد: جهاد کشاورزی، آموزش و پرورش و دانشگاه علوم پزشکی نیز باید نسبت به آماده‌سازی مراکز خدمات روستایی، مدارس شبانه‌روزی در مراکز دهستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی روستاها برای استقرار تیم‌های عملیاتی در طول اجرای سرشماری اقدام لازم را صورت دهند.
تاکید استاندار زنجان بر لزوم همکاری همه دستگاه‌های اجرایی استاندار زنجان کاهش بی‌عدالتی در جامعه را از مزایای سرشماری عنوان و خاطرنشان کرد: کاهش زمان سرشماری به پنج سال یکی از هزاران فعالیت دولت در راستای توسعه کشور است که امیدواریم با دقتی که لازمه چنین فعالیت عظیمی در کشور است شاهد برگزاری مطلوب آن باشیم.
محمد رئوفی‌نژاد این طرح را موضوع فرا بخشی دانست و بیان کرد: همکاری برای اجرای این سرشماری جزو وظایف ذاتی و تشکیلاتی همه دستگاه‌های اجرایی است.
وی ضمن تاکید بر لزوم سازماندهی فضاهای در اختیار دستگاه‌های اجرایی استان گفت: آموزش و پرورش، مراکز بهداشتی، خانه‌های سازمانی و فضاهای ورزشی و هر فضایی که امکان استقرار 21 روز عوامل اجرایی سرشماری را داشته باشند باید سازماندهی شده و در اختیار ستاد قرار گیرد.
معاون برنامه‌ریزی استاندار زنجان نیز با بیان اینکه استفاده از ظرفیت بسیج در سرشماری عمومی نفوس و مسکن در دستور کار قرار گرفته و از همه ظرفیت‌های دستگاه‌های اجرایی در راستای مدیریت بهینه در کار سرشماری استفاده می‌شود، گفت: 50 درصد خودروهای موردنیاز طرح تامین شده و مسائل مربوط به سرشماری به شهرستان‌ها اعلام شده است.
مجید عسگری با اشاره به اینکه تاکنون استان زنجان از استان‌های پیشرو در اجرای برنامه‌های مرکز آمار است، تصریح کرد: برنامه‌ریزی برای اجرای مطلوب طرح میدانی سرشماری در استان صورت گرفته و نظارت‌های لازم بر نحوه عملکرد همه عوامل دست‌اندرکار سرشماری صورت می‌گیرد.
وی افزود: سرشماری عمومی نفوس و مسکن با برگزاری کلاس‌های آموزشی برای شرکت‌کنندگان در سه مرحله پس از پالایش‌های لازم از دوم تا 21 آبان‌ماه سال جاری همزمان با سراسر کشور در زنجان نیز انجام می‌شود.
گزارش// محسن یادگاری انتهای پیام/ح10
