حرم رضوی نقطه‌ای نهایی برای لقای زائران حضرت رضا(ع)

به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، درصدر اسلام زیارت قبر پیامبر اسلام(ص) و شهیدان راه خدا در میان مسلمانان یک سنت بود. زیارت قبور ائمه اطهار(ع) از جمله امام رضا(ع) نوعی سپاس‏گزاری و قدردانی از جانبازی و فداکاری‏های آنان است،ضرورت دارد که آداب و شیوه‌های نیک و پسندیده زیارت تحت عنوان فرهنگ زیارت تبیین و ترویج شود و این امر نیازمند شکل‌گیری و ایجاد ساختار و زیربناهای لازم است.
در این‌باره با حجت‌الاسلام سید محمود مرویان، مدیر کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، عضو هیئت علمی دانشگاه رضوی و عضو هیئت علمی همایش گردشگری دینی و توسعه فرهنگ زیارت گفت‌وگو کردیم.
 
*تأثیر حضور حضرت رضا(ع) در ایران را بیان کنید.
دو پدیده پیرامون جریان فرهنگی امام رضا(ع) ایجاد شده که قابل توجه است، نخست این که هجرت حضرت به خراسان که در واقع یک تهدید و از سر اجبار بود، و حضرت آن را به یک فرصت برای گسترش فرهنگ اهل بیت تبدیل کردند و در واقع در سرزمین پیروان اهل بیت(ع) با تشریف فرمایی ایشان به ایران گستردگی تاریخی ایجاد شد.
در طول دوران سه‌ساله‌ای که حضرت در مرو بودند جریان نهضت‌ها و خیزش های فرهنگی ـ اجتماعی اتفاق افتاد که در طول تاریخ زندگی اهل بیت و تاکنون فرهنگی اسلامی ـ ایرانی را گسترش داد.
 
*وظیفه امروز ما در برابر این حرکت و اثر بخشی ایجاد شده در کشور چیست؟
امروز ما باید به عنوان ام القرای جهای اسلام و پیروان فرهنگ اهل بیت(ع) و به ویژه ارادتمندان به حضرت رضا(ع) همین استراتژی حضرت را از کنار مضجع ایشان به جهان پیرامون خود گسترش دهیم؛ همانطور که ایران در طول
قرن‌های گذشته توانسته است در سایه فرهنگ اهل بیت، پیروان آنان را از محدوده بسته سرزمین عربستان و کشورهای عربی آزاد نماید، ما نیز باید همین فرهنگ را در جغرافیای جهان اسلام و در دنیای اروپا ایجاد کنیم.
 
*جایگاه اماکن متبرکه آستان قدس رضوی در شهر مشهد را شرح دهید.
نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که ارادتمندان به حضرت باید در مفهوم زیارت و راهبردهای گسترش حریم حضرت رضا(ع) باز تعریف جدیدی داشته باشند و ضرورت دارد که مفهوم زیارت به جای این که یک مفهوم نقطه ای باشد و در چند هکتار اماکن متبرکه‌ای که آستان قدس رضوی تولیت آن را به عهده دارد محدود بشود، به کل شهر مشهد گسترش یابد و این شهر، شهر زیارت تلقی شود. به عبارتی به زیارت از مبدأ تا مقصد نگاه شود و هرچه فرد از منزل خودش به سمت مشهدالرضا(ع) حرکت کند میقات‌ها، نمادها و المان‌های زیارت و ولایت را بیشتر مشاهده کند و  هر چه به حریم قدسی بیشتر نزدیک می‌شود، حس ارتباطش با فرهنگ اهل بیت و مسئولیت پذیری‌اش و تأثر باطنی اش و به اصطلاح تعهد فردی و اجتماعی آن بیشتر شود؛ در واقع اماکن متبرکه آستان قدس رضوی آن نقطه نهایی لقا است و اگر چنین امری در فضای مشهد روی دهد، می توان گفت که مسؤولیت پذیری و فرهنگی عمیق و طرفینی ایجاد شده است.
 
*برای ایجاد این نگاه جدید در فرهنگ زیارت چه باید کرد؟
این نگاه اگر بخواهد اتفاق بیافتد، علاوه بر آستان قدس رضوی که در طول سال‌های سال همه سرمایه  خود را برای گسترش فرهنگ اهل بیت(ع) و امام رضا(ع) مصروف کرده، باید همه دستگاه‌ها، سازمان ها و نهاد ها در مشهد دوباره شرح مأموریت‌هایشان با مفهوم ولایت و زیارت تعریف شود و اگر این اتفاق روی دهد، در واقع حریم امام رضا(ع) گسترش پیدا کرده است و خیابان ها و اماکن مشهد صحن هایی خواهد بود که نشان از امام رضا(ع) خواهند داشت.
و برای ایجاد این نگاه باید گرافیک و مبلمان شهر مشهد با مفهوم زیارت تعریف شود و همه مفاهیم دیگر و  هویت اصلی مشهد باید با محوریت امام رضا(ع) شکل گیرد و ما باید شهر مشهد را به هویت اصلی خودش بازگردانیم. برای این کار ضرورت دارد که تمام سرمایه‌گذاری‌ها بر اساس این تعریف باشد.
متأسفانه این اتفاق روی نداده، و باید توجه داشت که فرصت اعتبارات فرهنگی دولت را هم در این راستا معنا کرد. به عبارت دیگر حقیقتا آنچه که می‌تواند سرمایه ماندگاری برای مدیران این استان باشد، توجه به این نگاه است و در آن  صورت مشهد مقدس، سرمایه‌ای برای جهان اسلام خواهد بود و می تواند نگاه جدیدی را در جهان اسلام به خود معطوف کند.

*در ایام دهه کرامت چگونه می‌توان به این مقوله پرداخت؟
نگاه منشور گونه به این مفهوم در دهه کرامت از سوی کارشناسان، صاحب نظران، مدیران و برنامه‌ریزان می‌تواند به برکت ایام میلاد امام رضا(ع) جلوه آفرینی کند. در این ایام سرمایه امامت و ولایت می‌تواند صرف استحکام بنیادهای نظام اسلامی، تربیت نسل‌های جدید و پر کردن خلا معنوی که انسان معاصر و خصوصا جهان اسلام و که با فرهنگ اهل بیت بیگانه است ـ شود  و فرصت جدیدی را ایجاد کند.
انتهای پیام/ص10