میز دانشجو| دوره کارشناسی به دکتری مستقیم چیست؟

گروه دانشگاه خبرگزاری فارس ـ فارغ‌التحصیلان کارشناسی که قصد ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را دارند، ابتدا وارد کارشناسی ارشد شده و پس از فراغت از آن برای دکتری اقدام می‌کنند. در این مرحله با توجه به پذیرش نیمه متمرکز و مصاحبه‌های دشوار دکتری و از سویی دیگر با بالا رفتن سن، خیلی از داوطلبان از ادامه مسیر دکتری خسته شده و ورود به بازار کار را برای خود انتخاب بهتری می‌دانند.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای حمایت از استعدادهای درخشان، تسهیل شرایط ادامه تحصیل و جوان گرایی با رویکرد تاکید بر پژوهش در کشور، آیین نامه لیسانس به دکتری را تصویب کرده تا افراد با حذف مقطع کارشناسی ارشد با سن پایین‌تری فارغ‌التحصیل دکتری مستقیم شده و زمان بیشتری برای فراگیری مهارت مورد نیاز و ارتقا رزومه خود در بازار کار را داشته باشند.

در این قسمت از میز دانشجو به توضیحاتی درباره مواردی همچون زمان و نحوه ثبت‌نام و جزئیات ورود مستقیم از کارشناسی به دکتری در دیگر کشورها ارائه داده شده تا از جزییات طرح تصویب شده و چگونگی بهره مند شدن از آن مطلع شوید.

* لیسانس به دکتری مستقیم چیست؟

دکتری مستقیم دوره‌ای سه سال و نیم تا پنج ساله است که داوطلب پس از گذراندن و موفقیت در آن، مدرک دکتری خود را اخذ کرده و از لحاظ اعتبار مدرکی تفاوتی با دکتری ناپیوسته ندارد. تنها نکته‌ای که می‌توان در مورد اخد مدرک دکتری مستقیم اشاره کرد این است که داوطلب، با دارا بودن شرایط استعداد درخشان با مدرک کارشناسی در این دوره پذیرش می‌شود.

مدت زمان مجاز به تحصیل حداقل ۸ نیمسال و حداکثر سنوات ۱۱ نیمسال است که اگر داوطلبی به خاطر شرایطی ناگوار و غیر قابل پیش بینی در این بازه فارغ‌التحصیل نشود به پیشنهاد استاد راهنمای وی و پس از موافقت در کمیسیون، حداکثر یک نیمسال تحصیلی به آن افزوده می‌شود.

این دوره شامل دو بخش آموزشی و پژوهشی است که دانشجو دکتری مستقیم، ابتدا ملزم به گذراندن بخش آموزشی است که ۵ نیمسال به آن اختصاص داشته و پس از پایان آن ارزیابی‌ای جامع که همانند آزمون جامع دکتری در سطح کیفی و کمی از فعالیت‌های علمی دانشجو صورت گرفته و در صورت موفقیت در آن، وارد بخش پژوهشی می‌شود.

دانشجو از ابتدای نیمسال دوم که استاد راهنما رساله دکتری برای ایشان را تعیین می‌کند، بایدانتخاب موضوع و مطالعات حیطه انتخابی خود را شروع کند و تا قبل از شروع نیمسال ششم موضوع رساله به تایید استاد راهنما و دانشکده مورد نظر برسد.

پس از ارزیابی جامع بخش آموزشی و موفقیت در آن که نشانه صلاحیت علمی دانشجو و قبولی پروپوزال برای کلید خوردن بخش پژوهش است، دانشجو، رساله دکتری خود را نگارش و پس از تایید، از آن دفاع می‌کند در نهایت این به منزله فارغ‌التحصیلی دانشجو دکتری مستقیم حساب می‌شود.

دوره دکتری مستقیم شامل حداقل ۶۲ و حداکثر ۶۴ واحد درسی است که ۲۴ آن به رساله دکتری اختصاص داشته و دانشجو دکتری مستقیم است در هر نیمسال تحصیلی حداقل ۸ و حداکثر ۱۴ واحد درسی را بردارد، ولی دانشجویی که در آخرین نیمسال تحصیلی خود به سر می‌برد در صورتی که کمتر از ۸ واحد باقی مانده باشد از این قاعده مستثنی است.

 از دیگر نکاتی که می‌توان به آن پرداخت این است که دانشکده پزشکی دانشگاه تهران برای فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی که علاقه به رشته پزشکی را دارند هر ساله آزمونی را تحت عنوان لیسانس به پزشکی برگزار کرده که داوطلب پس از طی دو مرحله کتبی و شفاهی، وارد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران می‌شود. ثبت نام آزمون لیسانس به پزشکی از طریق سایت معاونت آموزشی علوم پزشکی تهران انجام شده و در بازه دی ماه ثبت نام آن فعال می‌شود.

* شرایط ثبت نام لیسانس به دکتری مستقیم

تمام دانشگاه‌ها مجوز جذب دانشجو در مقطع دکتری مستقیم را نداشته و دانشگاه‌های متقاضی باید مجوز خود را از وزارت علوم کسب کنند. توصیه می‌شود داوطلب پیش از اقدام برای این دوره، از دارا بودن مجوز دانشگاه مورد نظر خود اطمینان لازم را کسب  کنند. در ادامه به شرایطی می‌پردازیم که با آن افراد می‌توانند برای ثبت نام دکتری مستقیم از لیسانس اقدام کنند :

دارا بودن شرایط عمومی ثبت‌نام دکتری برای ورود به موسسات آموزش عالی که شامل مواردی همچون اعتقاد به دین اسلام و یا یکی از ادیان مورد تایید قانون اساسی، عدم دشمنی با جمهوری اسلامی ایران، عدم عضویت در گروه‌ها منحرف و عدم اعتیاد به مواد روان گردان است.

احراز استعداد درخشان بودن داوطلب نیز از دیگر شرایط است که باید دانش آموختگان و فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی پیوسته تحصیل خود را حداکثر در ۸ نیمسال به پایان رسانده و در صورتی که یکی از شرایط زیر را داشته باشد، درخواست خود را مبنی بر گذراندن لیسانس به دکتری در رشته ی فارغ‌التحصیلی خود در مقطع کارشناسی، به دانشکده ذی ربط اعلام کنند.

داوطلب دارای نشان جهانی المپیادهای دانش آموزی که در بین دانشجویان هم ورودی و هم رشته‌ی خود، معدل آنها رتبه اول تا سوم باشند. داوطلب دارای نشان طلای کشوری المپیادهای دانش آموزی که بین دانشجویان هم ورودی و هم رشته‌ خود، معدل آنها رتبه اول تا سوم باشند. داوطلب برگزیده رتبه ۱ تا ۳المپیادهای علمی دانشجویی کشور در هر یک از رشته‌های تحصیلی که از لحاظ معدل بین رتبه اول تا سوم در میان دانشجویان هم رشته و هم ورودی خود باشند. داوطلب شرکت کننده در آزمون کارشناسی ارشد سازمان سنجش، که جزء پنج درصد رتبه‌های برتر در رشته و گرایش انتخابی خود باشد.

ـ از دیگر شاخص‌هایی که وزارت علوم به منظور پذیرش از کارشناسی به دکتری مد نظر قرار می‌دهد می‌توان از موارد زیر نام برد:

بالا بودن معدل کل دیپلم و داشتن مدرک مقطع کارشناسی مورد تایید وزارت علوم،  معدل ۱۸/۵ به بالا در کل دوره کارشناسی و بالا بودن هوش داوطلب از لحاظ سنی قدرت فراگیری مطالب را دارا باشد، داشتن اختراع و ثبت آن و دارا بودن مقاله علمی معتبر، داشتن توصیه نامه از اساتید دانشگاه و داشتن سهمیه ایثارگری

سایت ثبت نام و درگاهی برای ثبت نام لیسانس به دکتری اعلام نشده و در حال حاضر باید درخواست خود را به صورت حضوری به دانشگاه ابلاغ کنند. 

در صورتی که داوطلبی شرایط مذکور را داشته باشد، پیشنهاد می‌شود بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی خود در مقطع کارشناسی، درخواست خود را به آموزش دانشکده فارغ التحصیلی خود به منظور ورود به دوره دکتری اعلام دارد در گام بعد پس از موافقت با درخواست وی داوطلب به مصاحبه علمی دکتری  دعوت شده و پس از موفقیت در آن، ایشان دانشجوی دکتری مستقیم محسوب می‌شود.

لیسانس به دکتری در خارج از کشور

از تصویب آیین نامه کارشناسی به دکتری در وزارت علوم، مدت زمان زیادی سپری نشده، بنابراین طبیعی است که بسیاری از داوطلبان از وجود چنین طرحی مطلع نباشند. اما این اصطلاح (لیسانس به دکتری) برای داوطلبینی که قصد گرفتن fund یا بورسیه تحصیلی در کشورهای دیگر را دارند بیشتر آشنا است.

داوطلبی که قصد دارد از کارشناسی برای فاند دکتری اقدام کند پیشنهاد می‌شود با دانشجویان فوق و دکتری دانشگاه خود در زمینه نوشتن مقاله همکاری کنند تا در این مورد تجربه کافی را داشته باشند و در رزومه خود با داشتن مقاله‌ی معتبر احتمال قبولی خود را افزایش دهند.

از طرف دیگر این داوطلب میتواند طی ارتباط با دانشگاه مورد تقاضا، این پرسش را هم مطرح کند که در صورت عدم پذیرش در مقطع دکتری، ایشان را در مقطع ارشد جذب می‌کنند یا خیر که بسیاری از دانشگاه‌ها این مورد را دارا هستند.

مدارکی که داوطلب دریافت فاند تحصیلی دکتری به آنها نیاز دارد و باید آنها را ارائه دهد از جمله :

 گواهی مدرک مقاطع قبلی و ارائه ریز نمرات، ارائه توصیه نامه اساتید و ارائه یکی از مدرک های زبان انگلیسی (IELTS-TOEFL-GRE-GMAT )

ورود مستقیم از لیسانس به دکتری، داوطلبان بسیاری از دوره لیسانس به دکتری (دکتری مستقیم) با عنوان دکتری پیوسته یاد می‌کنند درحالی که با ۲ معقوله جدا و به همان نسبت، با دو شرایط و آیین نامه‌های جدا طرف هستیم که در ادامه توضیح مختصری درباره تفاوت این دو ارائه می‌دهیم.

داوطلبی که دارای مدرک تحصیلی دیپلم است و قصد ورود به دوره دکتری پیوسته را دارد، در کنکور سراسری ثبت‌نام و پس از شرکت در آن (هنگام انتخاب رشته) کد رشته محل های دکتری پیوسته را انتخاب کرده و در صورت قبولی پس از گذراندن هفت سال به اخذ مدرک دکتری نائل می‌شود. مقاطعی که این دوره در بطن خود دارد شامل: کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا است.

حال لازم است بدانید که رشته‌های زیادی نیست که به صورت دکتری پیوسته ارائه بشوند در مجموع می‌توان گفت در گروه علوم تجربی، دکتری پیوسته بیوتکنولوژی و در گروه رشته ریاضی فیزیک، دکتری پیوسته فیزیک را شامل می‌شود که داوطلب با مدرک تحصیلی دیپلم از طریق کنکور سراسری برای آن اقدام می‌کند.

دوره لیسانس به دکتری مستقیم با توجه به توضیحاتی که داده شد مختص داوطلبانی است که دارای مدرک کارشناسی پیوسته یعنی لیسانس بوده و با داشتن شرایط استعداد درخشانی از طریق درخواست به آموزش دانشکده خود خواستار حذف مقطع کارشناسی ارشد، به منظور ورود به دکتری هستند. مقاطعی که این دوره در بطن خود دارد شامل : کارشناسی ارشد و دکتری است.

پایان پیام/