به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، همزمان با فرارسیدن ماه محرم، مراسم عزاداری و سوگواری امام حسین(ع) در کشورهای اسلامی و مناطق شیعه نشین برپا می شود که این مراسم معمولا به نام روضه شناخته می شوند.
مراسم و مجالس روضه خوانی دامنه گسترده‌ای دارد و قرنهاست این مراسم با شور و شوق خاصی در تمام نقاط کشور و در مناطقی از دنیا برگزار می‌شود، هرچند معنای روضه در اصل، باغ و بوستان است اما سبب شهرت مرثیه‌خوانی به روضه‌خوانی آن است که مرثیه‌خوانان در گذشته، حوادث کربلا را از کتاب «روضة الشهداء» تألیف ملاحسین واعظ کاشفی که در آن با نثری ادبی و با بهره‌گیری از تخیل داستانی به تشریح وقایع عاشورا پرداخته می‌خواندند، به دلیل شهرت این اثر که یکی از اولین کتاب های مقتل شهدای کربلا به زبان فارسی بوده و استفاده از آن در مجالس عزاداری ائمه اطهار(ع)، این مجالس به مجالس روضه خوانی شهرت یافت که این اصطلاح تاکنون رایج مانده است.
طبق روایات اولین روضه خوان اباعبدالله الحسین(ع) خداوند است و دومین آن جبریل امین(ع) و تنها حسین(ع) است که قبل از هبوط آدم(ع ) جلسه روضه او در بهشت برین برقرار شد و پیش از شهادتش، بارها بر او گریستند.
روضه محل رشد و تربیت نسل‌ها
اهل بیت(ع) خود نیز به عزاداری سالار شهیدان(ع) سفارش و توجه ویژه داشته‌اند چراکه مجالس روضه بسترساز حرکت‌های عمیق شیعه بوده و هست که متاثر از بیان معارف دین و تبیین فرهنگ شهادت است.
با همین شیوه و تاثیرات عمیق و ماندگاری که مراسم روضه‌خوانی نسل به نسل در خانه‌های بزرگ و کوچک به نام اهل‌بیت(ع) برپا می‌شود، رشد اعتقادی و اخلاقی، فهم جریانات اجتماعی و سیاسی و تربیت نسل‌های مختلف با یک روضه در این مجالس خانگی رقم می‌خورد.
روضه‌های خانگی پایگاه قیام اباعبدالله الحسین(ع) در خانه شیعیان در طول تاریخ بوده و چندسالی است در شهر اصفهان مجالس روضه خانگی به صورت منسجم و کاملاً مردمی و شبکه‌ای برپا می‌شود پیرامون شکل‌گیری این شبکه مردمی، مجموعه ثاقب و همچنین آستان مقدس حضرت زینب(س) نقش بسزایی در تسهیل‌گری این امر داشته‌اند و در ادامه شرایط برگزاری این مراسم را از زبان مدیران این دو مجموعه می‌خوانید.
از تهدید کرونا تا فرصتی برای شروع روضه خانگی
حجت الاسلام مهدی کشاورز، مدیر مجموعه فرهنگی تبلیغی ثاقب در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان درخصوص اثر برگزاری روضه‌های خانگی بر خانواده‌ها و تربیت و رشد فرزندان اظهار داشت: موسسه فرهنگی تبلیغی ثاقب یک گروه تبلیغی است که آذرماه سال ۹۹ در اوج بیماری کرونا و در آستانه ایام فاطمیه با پیشنهاد چند نفر از مبلغان اصفهان به منظور برگزاری هرچه با شکوه‌تر عزاداری‌های فاطمیه شروع به فعالیت گسترده در حوزه روضه خانگی کرد.
وی افزود: طبق رصدی که انجام شد ۶۰ گروه طلبگی روضه خانگی را انجام می‌دادند، موسسه نگاه دقیق و عمیق‌تری به روضه خانگی داشت، دوستان می‌گفتند حالا که جلسات جمعی تعطیل شده سراغ روضه‌های خانگی برویم اما روضه خانگی را خیلی حداقلی می‌دیدند.
مدیر مجموعه فرهنگی تبلیغی ثاقب بیان داشت: روضه خانگی می‌تواند مولد و تقویت کننده روضه‌های بزرگ باشد و سه هدف را در اجری طرح روضه خانگی مدنظر داشتیم، هدف اول ترویج و احیای روضه خانگی بود، قبلاً این سنت بوده اما بنا به دلایل مختلف کم رنگ شده بود و در واقع کرونا که تهدیدی برای جلسات اهل بیت(ع) بود را تبدیل به یک فرصت کردیم.
روحانی خانواده
کشاورز در ادامه افزود: هدف دوم، روحانی خانواده بود تا در ادبیات مردم چیزی به اسم حاج آقای خودمان شکل بگیرد روحانی که طرف مشورت خانواده‌ها باشد، مسؤولان دنبال پزشک خانواده هستند و ما به دنبال روحانی که پزشک معنوی خانواده باشد.
وی سومین هدف ثاقب از برگزاری روضه‌های خانگی را ایجاد شبکه مبلغان روضه خانگی بیان کرد و گفت: مقام معظم رهبری مطالبه‌ای دارند که تبیین باید جریان‌ساز باشد و جریان‌‌سازی باید در دل شبکه سازی اتفاق بیفتد، الآن مساجد و ائمه جماعات شبکه هستند اما هیچ‌کدام در خانه‌های مردم نرفته‌اند و تا پشت در خانه‌ها رفته‌اند، روضه خانگی شبکه‌ای، در خانه‌های مردم می‌تواند حضور داشته باشد.
مدیر مجموعه فرهنگی تبلیغی ثافب در خصوص نتایج طرح روضه خانگی تصریح کرد: دو سال و هشت ماه از فعالیت ثاقب می‌گذرد و ستاد موسسه در شهر مقدس قم است، تا امروز حدود ۱۶۰ هزار جلسه روضه خانگی برگزار شده است، حدود ۱۰ هزار مبلغ خانم و آقا مشغول فعالیت هستند و ۱۸ هزار خانواده حداقل یک بار از ما درخواست مبلغ داشته‌اند و ۷ هزار خانواده به مرحله تثبیت رسیده‌اند، یعنی برنامه ثابت شده در مناسبت‌های ماهیانه یا هفتگی با موسسه ارتباط دارند.
ثاقب مردمی است و به هیچ نهادی وابسته نیست
کشاورز در ادامه اذعان داشت: مجموعه ثاقب کاملاً مردمی اداره می شود و به هیچ نهاد حوزوی و تبلیعی وابسته نیست، البته مجوزهای تبلیغی حوزوی را داریم اما کاملا مردمی و مستقل عمل می‌کند، هزینه‌ها کاملا مردمی تامین می‌شود و میزان رضایت‌مندی از مبلغان سال ۱۴۰۱، ۹۸ درصد بوده است.
وی در خصوص جذب مبلغ گفت: فرایندی ۶ مرحله‌ای برای جذب مبلغ وجود دارد و مبلغان از لحاظ سطح اخلاقی و علمی استعلام می‌شوند و افراد موثق به منازل فرستاده می‌شوند و بعد از هر جلسه عملکرد مبلغ مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
مدیر مجموعه فرهنگی تبلیغی ثافب پیرامون میزان رضایت‌مندی مردم از طرح روضه خانگی اذعان داشت: از بانی مجالس درباره جذابیت جلسه، سطح علمی، موضوع و نوع ارتباط مبلغ با مردم سوال پرسیده می شود، در مورد سنجش رضایت‌مندی با دو پرسش کلیدی، «آیا تمایل به برگزاری مجدد جلسه دارید؟» و «آیا تمایل به اعزام همین مبلغ دارید؟» ارزیابی اتفاق می‌افتد، مطابق نظرسنجی‌های به عمل آمده ۹۸ درصد مراجعین به موسسه اظهار رضایت‌مندی کرده‌اند.
۱۵۸۰ روضه خانگی در یک روز
کشاورز در ادامه افزود: یکی از دلایل توسعه این کار، طراحی نرم افزاری است که در هر موقعیت جغرافیایی که نشانی بدهند، تا شعاع ۲۰ کیلومتری مبلغ مورد تایید را به خانواده معرفی می‌کند.
وی در رابطه با دیگر فعالیت‌های موسسه ثاقب بیان داشت: رکورد اعزام مبلغان پارسال به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س) با یک هزار و ۵۸۰ جلسه در یک روز ثبت شد، فعالیت موسسه منحصر به روضه خانگی نیست و در اعیاد از همان سال 99 مبلغ اعزام کردیم، در ماه مبارک رمضان هم مبلغ متخصص محفل قرآنی اعزام می‌شود.
اصفهان، پایتخت روضه‌های خانگی
مدیر مجموعه فرهنگی تبلیغی ثاقب در پایان صحبت‌های خود یادآور شد: در حال حاضر در ده مرکز استان حضور فعال داریم و شهر اصفهان به عنوان پایتخت روضه‌های خانگی بیشترین تعداد جلسه را دارد، ان شاء الله در بقیه شهرها هم بتوانیم این کار را رونق دهیم، ما درباره روضه‌های خانگی، تسهیل‌گری می‌کنیم، ما متصدی روضه خانگی نیستیم بلکه با تسهیل‌گری کمک می‌کنیم مردم راحت بتوانند روضه‌ها را در منازل خود برگزار کنند.
گروه تشریفاتی آستان حضرت زینب(س) میهمان روضه‌های خانگی
همچنین قابل ذکر است، آستان مقدس حضرت زینب(س) یکی دیگر از مجموعه‌های است که در طرح مجالس خانگی فعالیت دارد از همین رو حجت الاسلام محسن صادق زاده، مدیر آستان مقدسه حضرت زینب(س) بنت موسی بن جعفر(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان، در خصوص طرح مجالس خانگی اظهار کرد: این طرح از سال ۹۹ شکل گرفته و با نام مجالس خانگی که شامل روضه‌ها و جشن‌های خانگی می‌شود، اعزام مبلغ و سخنران با همکاری و همیاری مرکز ثاقب انجام می‌شود، مردم با مراجعه به حرم حضرت زینب بنت موسی بن جعفر(ع) یا با ثبت نام در سامانه حرم درخواست می‌دهند و سخنران، مداح و گروه خادمان به عنوان گروه تشریفات وارد منازل می‌شود.
وی افزود: هیچ هزینه‌ای بابت اعزام‌ها و تیم تشریفات حرم دریافت نمی‌شود مگر اینکه خود مردم بخواهند هدیه و صله تقدیم کنند، برنامه به طورکلی رایگان و افتخاری است و اعزام‌ها بیشتر برای مجالس خانگی است اما در مساجد، بیمارستان‌ها، نهاد‌ها و حتی پاساژها براساس درخواستی که مردم داشته‌اند اعزام و برنامه داشته‌ایم.
مدیر آستان مقدسه حضرت زینب(س) بنت موسی بن جعفر(ع) افزود: در هر مناسبتی مثل دهه اول ماه محرم و صفر، دهه ولایت و کرامت و تقریبا در هر مناسبتی حدود ۲۰۰ جلسه خانگی برگزار کرده‌ایم.
میزبان سفیر حرم، تبرکی، مشاوره در مجالس خانگی‌مان باشیم
صادق زاده گفت: نکته مهم جلسات خانگی حضور یک گروه به عنوان تیم معنوی و سفیر حرم اهل بیت(ع) در منازل است، این تیم به عنوان سفیر حرم وارد منازل مردم می‌شود و قصدمان هم این هست که معارف اهل بیت(ع) و مباحث تربیتی بیان شود.
وی اذعان داشت: این روضه‌ها فضای معنوی و تربیتی فوق العاده‌ای ایجاد می‌کند و بازخوردهای خیلی خوبی هم دارد، حضور تیم تکریم و تشریفات حرم اثر تربیتی در خانواده داشته است، البته اگر خانواده‌ای تقاضا داشته باشند می‌توانند از مشاورین حرم یا تکرار این برنامه استفاده کنند.
مدیر آستان مقدسه حضرت زینب(س)بنت موسی بن جعفر(ع) درخصوص آداب خاص جلسات خانگی گفت: به غیر از جلسات روضه خانگی، برپایی جشن در ولادت اهل بیت(ع) را هم در برنامه‌ها با آداب خاص خادمین داریم، آداب خاص در جلسات به این صورت است که خادمین افتخاری با لباس خادمی در مراسم حضور پیدا می‌کنند و بسته‌های تبرکی حرم، پرچم گردانی و هم‌خوانی از آداب خاص تیم تشریفات است، هدف هم این است که جلسات فقط منحصر به سخنرانی و مداحی نباشد و تکریم حضار هم مورد توجه است.
پایان پیام/۶۳۱۰۱۶/ع
