به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، آنچه که در این بازدید یک ساعته بین مسئولان و مالکان خانه‌های محور امامزاده ابراهیم شنیده می‌شد این بود که مالکان از اخطارهای شفاهی مبنی بر تخلیه و فروش ملک به دلیل تعریض معبر برای راه‌های دسترسی به حرم صحبت می‌کردند، اما مسؤولان هر گونه تعریض در بافت را خلاف می‌دانستند و از مالکان درخواست سند رسمی می‌کردند.
نکته قابل توجه این بود که در طول این مسیر کف‌سازی و جداره‌سازی صورت گرفته توسط شهرداری در انتهای مسیر به بین الحرمین بدون هیچ‌گونه تخریبی کاملاً مشخص بود.
در این بازدید که از حرم امامزاده ابراهیم (ع) با حضور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، مدیر روابط عمومی وزارت و مدیرکل و معاونان میراث‌فرهنگی استان فارس، شهردار منطقه تاریخی فرهنگی، مدیرکل دفتر فنی استانداری و در نهایت مدیر کل راه و شهرسازی استان در محل پایانی این نشست همراه شد.
ناصر رهسپار، مالک یکی از واحدهای این محدوده بود که منزل او در جوار امامزاده ابراهیم قرار داشت و به گفته یکی از کارشناسان منزل او دارای ارزش تاریخی است؛ اما تمایل به فروش با قیمت‌های پایین ندارد بلکه به دنبال دریافت مجوزی برای ایجاد یک گالری هنری در این مکان است.
علی مصلی‌نژاد، شهردار منطقه هشت شیراز در گفت‌وگو با رسانه‌ها درباره این موضوع که آیا شهرداری اقدام به تملک و تعریض دارد گفت: شهرداری هیچ برنامه‌ای برای تعریض این مسیر ندارد و اعلام اخطار هم اگر انجام شده باشد تنها محدود به واحدهای مسکونی است که طبق قوانین، ماده 55 شهرداری به دلایلی، مخاطراتی برای ساکنین یا عابرین دارد.
سامان‌دهی به معنای تخریب نیست
مصیب امیری، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور و مدیر کل اسبق میراث فرهنگی شیراز در پایان این بازدید در جمع حاضران در این جلسه با اشاره به اینکه در میانه دهه هفتاد، محدوده‌ای وسیع از بافت بین حرم‌های مطهر در شیراز تخریب و به واحدهای تجاری و اداری و هتل تبدیل شده، گفت: این رخداد موجب ایجاد این ذهنیت شده است که هرجا بحث سامان‌دهی مطرح باشد، هدف تبدیل به اماکن تجاری و اداری و... است.
امیری با بیان اینکه حساسیت‌های امروز، در زمانی که طرح‌های بین‌الحرمین و نیکان در شیراز اجرا شد، وجود نداشت، گفت: این ذهنیت که به فرض تخریب در بافت فرسوده، شاهد ایجاد مجتمع‌های تجاری و اداری خواهیم بود، منجر به برداشت‌های اشتباه شده است.
امیری با یادآوری اینکه در کل پهنه ۳۶۰ هکتاری بافت تاریخی فرهنگی شیراز، ۴۱۰ اثر ثبت شده داریم، گفت: ثبت این آثار بدون آنکه کل حریم بافت ثبت شده باشد منجر به ایجاد یک لایه حفاظتی برای بافت تاریخی شیراز شده است.
وی با اشاره به اینکه بافت تاریخی شیراز در مقایسه با سایر نقاط کشور، کمترین میزان آسیب را داشته است، گفت: قطعاً رسانه‌ها از سر دلسوزی به موضوع تخریب بافت ورود کرده‌اند، اما شاید اطلاعاتشان ناقص باشد و همین امر منجر به نتیجه‌گیری نادرست خواهد شد.
امیری با بیان اینکه سال ۸۹ یک محدوده ۵۷ هکتاری در بافت شیراز برای سامان‌دهی تصویب شد، نام آن بافت پیرامون حرم مطهر بود و قرار نبود که این محدوده به حرم‌ها اضافه شود؛ بحث بر سر سامان‌دهی بوده و هست و معنی سامان‌دهی، تخریب نیست، تعدد آثار ثبت شده در محدوده ۳۶۰ هکتاری و حریم هر یک از این آثار، به نوعی گامی برای حفاظت از بافت است.
وی با بیان اینکه نباید سامان‌دهی محدوده ۲ حرم و ایجاد یک مسیر اتصال، با عنوان تخریب گسترده بافت تاریخی ارزشمند، مطرح شود، گفت: در گذشته تصمیمات اشتباهی اتخاذ شد که یکی از آنها پروژه نیکان در محدوده حریم مدرسه خان بود؛ بنای مدرسه خان، یک اثر ارزشمند تاریخی مربوط به دوره صفویه است. امیری با تصریح اینکه امروز دستگاه‌های مختلف به جایگاهی از عقلانیت و رشد رسیده‌اند که اقداماتشان را با هماهنگی و تعامل بر مبنای قوانین موجود، برنامه‌ریزی و اجرا می‌کنند، تأکید کرد: طی چندین سال گذشته، به واسطه رویکردهای مناسبی که ایجاد شد، شاهد ورود و همکاری مناسب سرمایه‌گذاران و تبدیل شمار زیادی از بناهای ارزشمند تاریخی شیراز به مراکز بومگردی و گردشگری بودیم که اثرات خوبی نیز داشته است.
وی در خصوص طرح مدنظر برای اتصال بین دو حرم که در محدوده‌ای از بافت تاریخی شیراز تهیه شده است، گفت: ذیل طرح ارائه شده از سوی مشاور، نظر پژوهشگاه قید شده که با توجه به اینکه در طرح ارائه شده هیچ یک از آثار و ابنیه ثبتی و ارزشمند در معرض تخریب نیست، به نظر می‌تواند مطلوب باشد.
امیری تأکید کرد که مبنای هر طرحی در محدوده بافت تاریخی، نظر تخصصی میراث فرهنگی است، خاطرنشان کرد: ما تأکید داریم که تاکنون هیچ کار ناصواب و غیراصولی در محدوده این طرح پیشنهادی اجرایی نشده است و به حتم از این پس هم در محدوده بافت تاریخی شیراز انجام نخواهد شد.
طرح پیشنهادی هنوز مصوب و اجرایی نشده است
محمدرضا طالبان، مدیرکل راه و شهرسازی استان فارس ضمن بیان اینکه طی این سال‌ها شاهد تغییر در دیدگاه‌ها و تعامل بهتر بین دستگاه‌ها هستیم، گفت: طرح توسعه حرم در شیراز، در یک محدوده ۵۷ هکتاری تعریف و در شورای عالی شهرساز تصویب شد که ۱۷ تا ۱۸ هکتار آن محدوده بلافصل حرم بود.
وی با بیان اینکه طی سال‌های اولیه تصویب این طرح و اوایل دهه ۹۰، تخریب‌هایی در بافت تاریخی و نقاط متصل به مسجد عتیق انجام شد، گفت: در همان زمان عضو شورای شیراز بودم و موضع‌گیری و مخالفت کردم، در مقطع دیگری هم در خصوص اتصال خیابان ۹ دی به بلوار سیبویه، اعلام نظر و مخالفت کردم.
طالبان با اشاره به اینکه بیان چنین نکاتی برای مشخص شدن دیدگاه و موضع او به عنوان یک مدافع میراث فرهنگی است، گفت: این طرح در نیمه دهه ۹۰ با موضع‌گیری‌های میراث متوقف شد، تا اینکه در سفر اردیبهشت‌ماه رئیس‌جمهور تعیین تکلیف این طرح به شورای توسعه و برنامه‌ریزی فارس تفویض شد. او با اشاره به اینکه طرح پیشنهادی اولیه در خصوص اتصال بین حرم‌های مطهر، محدوده‌ای با عرض حدود ۱۷۰ متر را در بر می‌گرفت، گفت: با رایزنی و تلاش و البته همراهی تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی و استاندار فارس، طرحی در دستور کار قرار
گرفت که حداکثر یک محدوده 3/1 هکتاری را در بر می‌گیرد.
طالبان خاطرنشان کرد که طرح پیشنهادی هنوز مصوب و اجرایی نشده است، گفت: هنوز طراحی برای اجرای این طرح نهایی نشده است و در این زمینه قطعاً از نظر همه علاقه‌مندان متخصص استفاده خواهیم کرد. مدیرکل راه و شهرسازی فارس با بیان اینکه در طرح مد نظر، همه خانه‌ها و بناهای تاریخی ثبت شده و آثار ارزشمند واجد شرایط ثبت حفظ و بهسازی و مرمت می‌شود، گفت: برنامه، ایجاد یک میدانگاهی و معبر است و موضوع الحاق یک محدوده به حرمین شریف مطرح نیست.
تولیت حرم همواره در مسیر قانون حرکت کرده است
معاون عمرانی و اجرایی تولیت آستان شاهچراغ(ع) نیز در این جلسه با تأکید بر اینکه حرم‌های مطهر همواره مظلوم واقع شده‌اند، گفت: در شهری نظیر شیراز، طرح‌های توسعه در محدوده حافظیه و زندیه هم اجرا شد اما آن‌قدر که بافت پیرامونی حرم رسانه‌ای شد آن طرح‌ها نشد.
صحرائیان با بیان اینکه تولیت شاهچراغ همواره در مسیر قانون حرکت کرده است، گفت: طی سال‌های اخیر تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی یک سانتی‌متر از فضای پیرامونی حرم را نه تملک نه تخریب نکرده است، حتی فشاری هم به هیچ فرد و دستگاهی وارد نکرده‌ایم.
پایان پیام/د
