خبرگزاری فارس از قم - فاطمه جمالزاده: کتاب قرآن دریایی از رحمت الهی است که هر کسی خود را به این رحمت بی‌انتها نزدیک‌تر سازد، از برکات آن بیشتر بهره‌مند خواهد شد. حفظ، خواندن و نوشتن قرآن هر کدام آثار ویژه‌ای را به همراه دارد ولی در این میان، نوشتن آیات نورانی کتاب مبین اسلام دارای آثار وسیع و ماندگارتری است.
پیامبر مکرم اسلام(ص) فرموده است:« هر گاه مؤمن بمیرد و یک برگه که روى آن علمى نوشته شده باشد از خود برجاى گذارد، روز قیامت آن برگه پرده میان او و آتش می‌شود و خداوند تبارک و تعالى به ازاى هر حرفى که روى آن نوشته شده، شهرى هفت برابر پهناورتر از دنیا به او می‌دهد.»
بر این اساس نوشتن «قرآن» از پرسودترین و شایسته‌ترین کارهایی است که انسان می‌تواند در طول حیات دنیایی خود انجام دهد چرا که جزو ارزشمندترین علوم است و در روز قیامت شفیع نگارنده خود در برابر شعله‌های آتش می‌شود، هدایای بی‌مثالی را در سرای آخرت برای نگارنده به ارمغان می‌آورد، سبب ثبت مضامین روشن و معارف بلند قرآن می‌شود که این مسئله ثمرات مادی و معنوی متعددی را برای وی به دنبال دارد و همچنین طبق فرموده امام صادق(ع) زمینه‌ساز حفظ قرآن است.
حجت‌الاسلام محمد حسن‌زاده روحانی هنرمند ساکن قم، به تازگی کتابت کل قرآن کریم را در رمضان سال جاری به اتمام رسانده است. وی طلبه ۴۸ ساله سطح درس خارج حوزه علمیه قم است و از هنر باشکوه خطاطی که خداوند در وجودش به ودیعه گذاشته برای نگارش قرآن بهره گرفته است. نوع خط هنری مورد استفاده در مکتوب ساختن آیات قرآن، مدت زمان تکمیل کار، برکات و تحولاتی که این اقدام برایش به همراه داشته و ... از جمله محورهایی هستند که در خصوص آن با وی به گفت‌وگو پرداختم:
*فارس: ضمن سلام و تشکر از فراهم کردن فرصت این گفت‌وگو، بفرمایید چه شد که جرقه تصمیم به نگارش قرآن در شما روشن شد؟
سلام علیکم، من هم تشکر می‌کنم از شما، چند سال قبل کتاب «در محضر آیت‌الله بهجت» را مطالعه می‌کردم و توصیه‌ای از ایشان خواندم مبنی بر اینکه «خوب است افراد خوش‌خط، یک دور قرآن کریم را کتابت کنند» و آن زمان تصمیم گرفتم که قرآن را بنویسم. اگر توصیه آیت‌الله بهجت را نمی‌خواندم، با این توانایی اندک معنوی و هنری و عیب و نقص زیادی که در خوشنویسی دارم به خودم اجازه نمی‌دادم دست به قلم ببرم؛ ولی فضل الهی شامل حالم شد و توانستم در این مسیر گام بردارم.
*فارس: چه مدت طول کشید تا کل قرآن را بنویسید؟
نوشتن این کتاب شریف کمتر از سه سال زمان برد و همزمان با میلاد مبارک کریم اهل‌بیت، حضرت امام حسن مجتبی (ع) در ماه مبارک رمضان جاری به پایان رسید.
*فارس: مجموع ابزاری که برای نوشتن قرآن استفاده کردید شامل چه چیزهایی بوده است؟
برای این کار از ساده‌ترین ابزار شامل قلم خوشنویسی، مرکب و کاغذ A4 استفاده کرده‌ام که معمولا همه جا در دسترس هستند.
*نگارش قرآن بر پایه معناگرایی صورت گرفته است
*فارس: آیا شما آیات را به همراه معنی نوشته‌اید؟
خیر، فقط عبارت عربی آیات را مکتوب کرده‌ام ولی این ویژگی را دارد که همین متن عربی کاملا معناگرا به تحریر درآمده است.
*فارس: متن عربی آیات قرآن را معناگرا نوشته‌اید، دقیقا یعنی چه؟ در این باره توضیح دهید.
سعی شده است شکل و شمایل، مهندسی تحریر و ترکیب کلمات با توجه به معنای هر کلمه و هماهنگی قلب و قالب باشد. به عنوان مثال تلاش شده حتماً اسماء و صفات حسنای حضرت حق و نام مقدس انبیا الهی (ع) بزرگ‌تر و برجسته‌تر تحریر شود.
همان‌طور که در بعد شنوایی قرآن کریم، بعضی از قاریان خوش‌ذوق از جمله مصطفی اسماعیل سعی می‌کنند معنای آیات شریفه را در جان شنونده القا و مجسم کنند، این نگارش معناگرا هم در بعد بینایی چنین نقشی را ایفا می‌کند. در همین راستا از تحریر به‌هم‌پیوسته آیات شریفه نیز پرهیز شده است و به اقتضا «معنا»، آیات شریفه و حتی گاهی جمله‌های یک آیه شریفه در بندهای متعددی قرار گرفته‌اند. به لطف الهی این سبک نگارش به وضوح موجب لذت، شادی و رغبت مضاعف در قرائت شده است.
*فارس: از کدام خط برای نگارش آیات قرآن بهره گرفته‌اید؟
خط استفاده شده در کتابت هشت جزء مبارک نخست «نستعلیق تحریری» و بیست و دو جزء مبارک دیگر «نستعلیق تزیینی» است.
*فارس: حرکت‌های تمامی حروف به طور کامل درج شده است؟
با توجه به اینکه «نستعلیق» عروس ناز و لطیف خط‌ها است، بار اِعراب کلمات را برنمی‌تابد و از زیبایی‌اش کاسته می‌شود به همین دلیل این رسم‌الخط بدون اِعراب، ویژه حافظان قرآن کریم و اهل اُنس است و حظ و بهره دیگران فقط در حد نگاه به این کتاب شریف است که آن هم عبادت است چرا که رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرموده است:« النَّظَرُ إِلَى الْمُصْحَفِ عِبَادَةٌ: نگاه به مصحف (شریف قرآن) عبادت است.» این حدیث در صفحه ۲۶۸ جلد دوم کتاب کشف الغمه آمده است.
*فارس: در مجموع کل قرآن را در چند صفحه نوشته‌اید؟
در یک هزار و ۱٠۴ صفحه A4 در قالب ۳٠ جلد نوشته‌ام.
*فارس: اقدام به نگارش قرآن تحولی را در شما ایجاد کرده است؟
بله. خانواده و اطرافیانم می‌گویند با شروع به انجام این کار اخلاق و رفتارم بسیار لطیف‌تر و دلنشین‌تر شده است. در کل حس می‌کنم که روحیه مرا خیلی خوب کرده است.
*فارس: در مدت زمان نگارش قرآن متوجه مسئله خاصی هم شده‌اید؟
بله. نخست اینکه حس بسیار خوب و وصف‌نشدنی و همچنین کشش بسیار عجیبی در این کار وجود داشت که تاکنون تجربه نکرده بودم؛ دوم اینکه بعضی اوقات به خود می‌آمدم و می‌دیدم ساعت‌ها است که مشغول نگارش هستم و متوجه گذر زمان نشده‌ام و بعد که از جا برمی‌خاستم درد در کمر و پاهایم حس می‌کردم ولی تا زمانی که مشغول به نوشتن بودم چنان غرق در جذابیت این کلمات نورانی می‌شدم که هیچ خستگی و دردی را حس نمی‌کردم.
*فارس: در طول این مدت با آیه‌ای مواجه شدید که تاکنون به گوشتان نخورده باشد، برایتان تازگی داشته باشد و برای درک بهتر آن به کتاب‌های تفسیری مراجعه کرده باشید؟
بله. این‌گونه موارد زیاد بود. مدام به کتاب ترجمه قرآن توسط آقای صفوی مراجعه می‌کردم. تفسیری که توسط آقای صفوی بر اساس تفسیر المیزان نوشته شده به نوعی عصاره تفسیر المیزان در آن ترجمه لحاظ شده است.
*فارس: بزرگترین برکتی که این اقدام ارزشمند برای زندگی شما به همراه داشته است چیست؟
همین که توفیق الهی حاصل شد و موفق به نگارش کتاب نورانی قرآن شدم بالاترین و ارزشمندترین برکتی است که به زندگی‌ام راه یافته است.
*ویژگی‌های متمایزکننده این کتاب از سایر آثار
*فارس: اثری که نوشته‌اید را به چاپ می‌رسانید؟
در صدد به چاپ رساندن آن هستم ولی گمان می‌رود چون اعراب ندارد اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی حساسیت به خرج دهد؛ اگر همه چیز خوب پیش رود و جواز دریافت شود چاپ می‌کنم.
*فارس: از اطرافیانتان هم کسانی هستند که با مشاهده اقدام شما تشویق به نگارش قرآن شده باشند؟
بله، ولی فضل الهی باید شامل حال انسان شود تا بتواند در این مسیر گام بردارد. تعداد قرآن‌هایی که با خط نستعلیق نوشته شده‌اند خیلی کم است در حالی که اساتید خطاطی بسیار هستند؛ این نشان می‌دهد چیزی جز توفیق الهی نمی‌تواند زمینه‌ساز ورود به این عرصه شود.
*فارس: از ویژگی‌هایی که این کتاب را از سایر آثار متمایز می‌کند بگویید
چون این کتاب در قالب ۳٠ جزء جداگانه نوشته شده است، ابتدا هر جزء با دعا مخصوص آغاز قرائت قرآن شروع می‌شود و در پایان هر جزء هم دعا ویژه پایان قرائت قرآن آمده است.
با توجه به یکسان بودن قرآن کریم و خاندان مبارک پیامبر (ص) در پایان هر جزء احادیثی در خصوص عظمت اهل‌بیت(ع) و قرآن و برابری آن دو ذکر شده است. متن عربی، ترجمه و منبع احادیث به صورت کامل در انتها هر جزء نوشته شده است.
آغاز نگارش تمام صفحه‌های این کتاب ارزشمند با نام و یاد خجسته روح قرآن یعنی حضرت صاحب‌الزمان (عج) همراه بوده است.
*فارس: صفحات قرآنی که نوشته‌اید را به تذهیب نیز آراسته‌اید؟
در چشم افراد ژرف‌نگر، نوشتن کلام خالق نیکی و هنر، بی‌نیاز از هر گونه تزیین و تذهیب اضافه مخلوق است و این نکته لطیف در رسم‌الخط حاضر لحاظ شده است.
*فارس: نسخه اصلی کتابی که نگاشته‌اید را برای خودتان نگه می‌دارید یا اهدا می‌کنید؟
حقیقتاً درباره این مسئله فکر نکرده و هنوز تصمیمی نگرفته‌ام.
فارس: حق نشر این کتاب محفوظ می‌ماند؟
نشر این اثر به شرط پرهیز از طلب دنیای بی‌ارزش با قرآن بزرگ، برای همه صلواتی، آزاد و بدون انحصار است.
*فارس: یک بار دیگر از اینکه فرصت مصاحبه را در اختیار ما قرار دادید، تشکر می‌کنم.
انتهای پیام/ی
