میکائیل دیانی کارگردان مستند «بچه‌های زمین خاکی» از آثار حاضر در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» درباره این فیلم به خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس گفت: این مستند هم مانند کارهای قبلی‌ام درباره حاشیه شهر است با این تفاوت که من در مستندهای قبلی اتفاقات تلخ و آسیب‌های اجتماعی را پررنگ کرده بودم اما اینجا سوژه‌ای امیدوارکننده و رو به آینده داشتیم. مستند تلاش کرده است اتفاق مثبتی که برای بچه‌های کوره‌های آجرپزی رخ می‌دهد را روایت کند.
این مستندساز درباره علاقه خود به پرداختن به سوژه‌های مرتبط با حاشیه‌نشینان گفت: دغدغه و مسئله عدالتخواهی ریشه در فعالیت‌های تشکیلاتی ما دارد. این مسئله همواره دغدغه اصلی من در طول فعالیت‌های فرهنگی و هنری‌ام بوده است. از این جهت پرداختن به حاشیه‌نشینان برایم جذابیت دارد آن هم با مبنای عدالت‌طلبانه و ایجاد ظرفیت‌های برابر برای همه اقشار جامعه. از زمانی که وارد فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی در قالب تشکل‌های دانشجویی شدم، نوع نگاه عدالتخواهانه برایم پررنگ بود و این نگاه را در مستندسازی هم تا به امروز ادامه داده‌ام.
دیانی درباره ویژگی خاص بچه‌هایی که سوژه مستند تازه‌اش شده‌اند، توضیح داد: ما در مناطق حاشیه‌ای با این جمع‌بندی مواجه هستیم که اگر امکانات موجود در شهر، در این مناطق حاشیه‌ای هم وجود داشته باشد، به‌واسطه تلاش و قدردانی این بچه‌ها، منجر به اتفاقات مثبت‌تری نسبت به داخل شهرها می‌شود. در داستان این مستند هم این شرایط را شاهد هستیم. بچه‌های کودک کار در کوره‌های آجرپزی، با در اختیار گرفتن حداقل امکانات زندگی خود را متحول کرده‌اند و تبدیل به یک تیم حرفه‌ای شده‌اند. این تغییر و امیدآفرینی در زندگی این بچه‌ها برایم مهم بود و سعی کردم که در این مستند این تغییر مثبت را به تصویر درآوردم.
وی در ادامه گفت: خواسته این کودکان در واقع بهره‌‌مندی از حداقل امکانات و شرایط است تا بتوانند استعدادهای خود را شکوفا کنند. در داستان همین مستند هم شاهد هستیم که این بچه‌های با حداقل امکانات خوشحال هستند و می‌گویند همین امکانات حداقلی را در اختیار ما بگذارید تا بتوانیم رشد کنیم.
کارگردان «بچه‌های زمین خاکی» افزود: این بچه‌ها مشقت‌هایی هم دارند. یکی از این مشقت‌ها این است که بخشی از زمان زندگی خود را باید برای کار کردن بگذارند و از همان زمان باید برای بازی و تمرین در تیم فوتبال بگذارند. همین شرایط باعث شده تلاش و انرژی این بچه‌ها برای فوتبال دو برابر شود. آن‌ها هم فوتبال را ادامه می‌دهند و هم تلاش می‌کنند موقعیت کاری خود را از دست ندهند.
دیانی درباره تأثیر توفیق این تیم فوتبال بر زندگی خانوادگی بچه‌های حاضر در این مستند هم تأکید کرد: این موفقیت حتماً بر زندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. خانواده‌های این بچه‌ها در درجه اول، این بچه‌ها را به‌عنوان بخشی از نیروی کار خانواده برای تأمین درآمد حساب می‌کنند اما اگر هر کدام از این بچه‌ها در مسیر فعالیت ورزشی خود بتوانند موفقیتی به‌دست بیاورد، قطعاً رشدی که برایش رقم خواهد خورد، خیره‌کننده است و این رشد به کل خانواده هم تسری پیدا می‌کند.
* نسبت به حاشیه‌نشین‌ها معمولاً نگاه منفی وجود دارد
وی افزود: امیرحسین قاسمی که در مستند ما یکی از راویان اصلی است و مدیر همیاری محسوب می‌شود، پدرش جزء بچه‌های کوره‌های آجرپزی بوده، پدرش از آنجایی که توانسته است فرصت تحصیل به‌دست بیاورد، از حاشیه خارج و تبدیل به یک استاد دانشگاه شده است. به همین ترتیب کل خانواده رشد کرده و از حاشیه‌نشینی فاصله گرفته‌اند تا وضعیت مطلوب‌تری هم داشته باشند. دغدغه امیرحسین قاسمی برای فعالیت در کوره‌های آجرپزی اساساً به دلیل همین سابقه پدرش است.
دیانی ادامه داد: این بچه‌های همه جزء کودکان کار در کوره‌های آجرپزی هستند. شرایط کار در این کوره‌ها هم به این صورت است که پیرامون هر کوره، مجموعه‌ای از خانه قرار دارد که این مجموعه شامل اتاق‌های ۱۲ متری می‌شود که هر خانواده ۵ تا ۶ نفره در یکی از این اتاق‌ها زندگی می‌کند.
این مستندساز درباره مصائب زندگی در این کوره‌ها برای بچه‌ها هم گفت: کمبود امکانات و خطراتی که سلامت جسمی و روحی این بچه‌ها را تهدید می‌کند، جزء لاینفک مصائب زندگی در حاشیه است. این بچه‌ها همواره یک قدم عقب‌تر از متن جامعه هستند چراکه شرایط و امکاناتی که در اختیار دارند به مراتب کمتر از متن جامعه است. به همین دلیل این‌ها همواره دچار مسئله هستند و در حاشیه حضور دارند. در این شرایط خطرات زیادی چه به لحاظ جسمی و چه به لحاظ روحی و روانی آن‌ها را تهدید می‌کند.
کارگردان «بچه‌های زمین خاکی» درباره واکنش خانواده‌ها به فعالیت‌های جنبی بچه‌ها در قالب تیم فوتبال هم گفت: تأثیر تیم فوتبال همیاری در کلیت این منطقه حاشیه‌ای، تأثیر بسیار مثبتی بوده و تا امروز اثرگذار بوده است. به همین دلیل نگاه‌ها در این منطقه نسبت به فعالیت‌هایی از این دست تغییر پیدا کرده و مثبت شده است. این مستند در منطقه گلدسته در جنوب غرب تهران روایت شده است.
وی افزود: نگاه منفی معمولاً نسبت به حاشیه‌نشین‌ها وجود دارد اما فعالیت‌های گروه‌های جهادی سازمان‌های مردم‌نهاد در این مناطق، تا حدودی نگاه‌ها نسبت به این مناطق را تغییر داده است. هر کسی که درگیر فعالیت‌های مرتبط با حاشیه‌نشینان می‌شود، فهم متفاوتی نسبت به این حوزه پیدا می‌کند.
دیانی درباره جذاب‌ترین تجربه خود در فرآیند ساخت مستند «بچه‌های زمین خاکی» هم گفت: اینکه تیم همیاری بچه‌های کوره‌های آجرپزی وارد لیگ برتر فوتبال تهران شده است، جذاب‌ترین اتفاقی بود که در حین ساخت این مستند با آن مواجه شدم. من به‌واسطه فعالیت‌هایی که در مناطق حاشیه‌ای داشتم، با این بچه‌ها آشنا شدم و وقتی متوجه ایده شکل‌گیری تیم فوتبال شدم، تصمیم گرفتم در کنار این بچه‌ها مستندی بسازم.
انتهای پیام/
