به گزارش خبرنگار دفتر منطقهای خبرگزاری فارس، «آندره پادرزاف» پروفسور و رئیس اداره هواشناسی، اکولوژی و حفاظت محیط زیست دپارتمان دانشگاه روسی در قرقیزستان در مورد تغییرات آب و هوایی اظهار داشت: منطقه آسیای مرکزی آسیب پذیرترین منطقه در برابر تاثیرات و تغییرات آب و هوایی است.
وی افزود: مشکلات اصلی هر 5 کشور کاهش یخچالها و روان آبهای سطحی است یعنی همان آبی که در رودخانهها، روی سطح زمین جریان مییابد و به دریاچهها میریزد. این موضوع منجر به ایجاد مشکلاتی همچون دسترسی به آب آشامیدنی، تنوع زیستی، کشاورزی، دامداری و به طور کلی اقتصاد میشود.
رئیس اداره هواشناسی، اکولوژی و حفاظت محیط زیست دپارتمان دانشگاه روسی در قرقیزستان توضیح داد: ذخایر اصلی آب این منطقه به شکل یخچالهای طبیعی در قرقیزستان و تاجیکستان قرار دارد. آب از آنجا به کشورهای پایین دست یعنی ازبکستان، ترکمنستان و قزاقستان میرود.
به گفته پادرزاف، در سال 2000 حجم یخچالهای طبیعی در قرقیزستان حدود 418 کیلومتر مکعب برآورد شد. از سال 1960، حجم یخچالهای طبیعی در حدود یک درصد در سال کوچک میشوند.
وی ادامه داد: بر اساس بدبینانهترین ترین دیدگاه، تا سال 2100 یخچالهای طبیعی ما تقریبا 90 درصد ناپدید خواهند شد. طبق دیدگاههای معتدلتر، حدود 50-60 درصد است. همه اینها میتواند منجر به این واقعیت شود که روانآب سطحی حدود 40 درصد کاهش یابد که بسیار زیاد و نگران کننده است.
در تاجیکستان وضعیت بهتر نیست. با توجه به نتایج ارزیابی تأثیر تغییرات آب و هوایی جهانی بر یخچالهای طبیعی، از سال 1930، مساحت کل یخها در این جمهوری حدود 30 درصد کاهش یافته است. کمبود آب منجر به تغییراتی در تمام حوزهها از جمله فعالیت انسانی و کشاورزی تا شهرنشینی میشود و چنین مشکلاتی گریبانگیر همه کشورهای آسیای مرکزی خواهد شد. اولین اختلافاتی که از پیامدهای مستقیم تغییرات آب و هوایی شروع میشود، اختلافات بر سر منابع آب خواهد بود.
در همین راستا «حسن آسایف» بوم شناس تاجیک نیز معتقد است این منطقه با 6 تهدید زیست محیطی مواجه است.
آسایف گفت: این تهدیدات شامل خشک شدن دریای آرال، از بین رفتن تنوع زیستی یا ناپدید شدن گیاهان و جانوران محلی، تخریب اکوسیستمها، بیابانزایی، فرآیندهای تغییر آب و هوا و آلودگی آب است.
در 31 اکتبر بیست و ششمین کنفرانس آب و هوای سازمان ملل در گلاسکو (بریتانیا) برگزار شد که در آن هیئت هایی از تمام کشورهای آسیای مرکزی شرکت کردند. موضوعات اصلی در دستور کار استفاده نکردن از زغال سنگ، رسانیدن انتشار گاز به جوّ درحد صفر و ممانعت از جنگل زدایی و استفاده از انرژی الکتریکی بود.
در حال حاضر مجموع انتشار گازهای گلخانهای هر 5 کشور آسیای مرکزی 470.47 میلیون تن CO2 است که تقریباً یک درصد از انتشار جهانی این گاز است.
در سال 2015 در بیست و یکمین نشست کنفرانس آب و هوا، همه کشورها به اصطلاح توافقنامه پاریس را تصویب کردند. این اولین سند الزام آور قانونی در تاریخ جهان است که کشورها را برای مبارزه و سازگاری با تغییرات اقلیمی متحد کرده است. هدف از این توافق کاهش انتشار گازهای گلخانهای و محدود کردن افزایش دمای هوای جهانی در قرن جاری به 2 درجه سانتیگراد است.
قزاقستان و ترکمنستان اولین کشورهای آسیای مرکزی بودند که در سال 2016 آن را تصویب کردند. سپس تاجیکستان در سال 2017، ازبکستان در سال 2018 و قرقیزستان در سال 2019 آن را امضا کردند.
«ولادیسلاو بیژک»، کارشناس منابع آب و محیط زیست و تغییرات آب و هوایی اتحادیه اروپا- آسیای مرکزی در زمینه حفاظت از محیط زیست و قوانین زیست محیطی اتحادیه اروپا، خاطرنشان کرد همه کشورها و مناطق در تغییرات آب و هوایی سهم دارند و تنها در توسعه و فرصتها متفاوت هستند.
به گفته وی، بنابراین رویکرد یکپارچه در مبارزه با گرمایش جهانی بی اثر است و باید ویژگیهای خاص هر کشور را در نظر گرفت. به ویژه اینکه قزاقستان و ترکمنستان پتانسیل بالایی برای کاهش انتشار CO2 دارند و همچنین این دو کشور پتانسیل بهره وری از انرژی را دارند.
همه کشورها دارای پتانسیل انرژی تجدیدپذیر هستند، به جز انرژی آبی، قزاقستان، تاجیکستان و قرقیزستان پتانسیل تغییر از زغال سنگ به سایر منابع انرژی را دارند.
وی افزود: قزاقستان و ترکمنستان دارای پتانسیل صنعتی به ویژه در اجرای بهترین فناوریهای موجود هستند؛ ازبکستان و تاجیکستان در زمینه کشاورزی دارای پتانسیل هستند. پس باید با در نظر گرفتن این ویژگیها با این معضل مبارزه کرد.
انتهای پیام/ح