خبرگزاری فارس استان کردستان/اسرین کنعانی؛ آلودگی هوا مساله امروز و دیروز نیست، مساله‌ای مزمن است که نه تنها در تهران، بلکه در کلانشهرهای ایران و اخیرا در برخی شهرهای کوچک از جمله سنندج هم دامنگیر مردم شده است، در حالی که سنندج خالی از واحدهای صنعتی و تولیدی است ولی طی سال‌های اخیر میزان آلودگی هوا در آن شانه به شانه تهران پیش می‌رود.
سنندج از نظر صنعتی شهری است که تعداد واحدهای تولیدی آن انگشت‌شمار است، اما میزان آلودگی هوای آن بسیار زیاد است، در حالی که تا چند سال قبل ریزگردهای عربی نفس مردم این شهر را می‌گرفت اما امروز کارشناسان اعتقاد دارند که تردد وسائل نقلیه اسقاطی و از رده خارج یکی از عوامل اصلی و مهم افزایش میزان آلودگی هوا در مرکز استان کردستان است.
در واقع ورود خودروهای فرسوده به ناوگان خودرویی، کردستان را به سمت پیوستن به جمع شهرهای آلوده کشور سوق داده است.
خبرگزاری فارس استان کردستان برای بررسی وضعیت میزان آلایندگی در استان با اقبال حمیدی معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان گفت‌وگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید.
خودروهای فرسوده عامل اصلی آلودگی هوا در سنندج
فارس: اصلی‌ترین و بیشترین موارد آلایندگی در استان کردستان چیست؟
به طور کلی آلایندهای شهری بیشتر ناشی از صنایع، منابع ساکن و منابع متحرک است که در بخش صنایع واحدهای تولیدی و صنعتی را داریم، در بخش منابع ثابت، منازل و واحدهای تجاری را داریم و بخش منابع متحرک بیشتر شامل خودروها می‌شود.
با توجه به اینکه تعداد واحدهای صنعتی در استان کردستان رقم قابل توجهی نیست به همین تناسب تعداد واحدهای صنعتی آلاینده در استان کم است اما اصلی‌ترین و مهمترین عامل آلایندگی در استان و بخصوص شهر سنندج به خودروهای فرسوده و آلودگی ناشی از آن برمی‌گردد.
تا سال گذشته یکی از اصلی‌ترین موارد ایجاد آلایندگی در استان کردستان بحث گرد و غبار بود یعنی شاخص اصلی آلودگی ما بیشتر گردو غبار بود ولی از ابتدای امسال چیزی به عنوان گرد و غبار نداشتیم اما عامل اصلی آلایندگی استان و تشدید آلودگی بخصوص در شهر سنندج بیشتر ناشی از دود اگزوز خودروها و احتراق ناقص سوخت در ماشین‌های فرسوده و معیوب است.
در تیر و مرداد امسال نزدیک 20 الی 21 روز میزان آلایندهای ما در استان به میزان دومین شهر آلوده کشور رسید دلیل آن هم این است که مواد احتراقی ناشی از خودروها در فصل گرما بر اثر تابش خورشید باعث می‌شود میزان اوزون موجود در هوا بالاتر از مقدار استاندارد باشد و ایجاد آلودگی کند.
در فصل سرما هم موضوع وارونگی دما را داریم و در شهر سنندج با توجه به بافت توپوگرافی آن که محیطی بسته است آلایندها به دلیل تردد خودروهای فرسوده در سطح پایین جو ایجاد می‌شود که اگر جریانات بادی نباشد میزان ماندگاری این آلودگی بیشتر می‌شود اما اگر جریان بادی باشد این معضل سریع رفع می‌شود.
با توجه به اینکه بافت توپوگرافی کردستان مانند استان‌های همجوار از جمله همدان و کرمانشاه سطح و هموار نیست بلکه بسته است میزان ماندگاری این آلودگی بیشتر است و گاهی اوقات تا اواسط روز از لحاظ ظاهری هوای سنندج آلوده مشاهده می‌شود.
50 درصد تاکسی‌های شهری سنندج فرسوده است
فارس: از تدابیر مسوولان برای برون‌رفت از این معضل، اسقاط خودروهای فرسوده است، در این زمینه توضیح دهید..
سن فرسودگی در خودروهای شخصی 20 سال، در خودروهای عمومی 10 الی12 سال و برای وانت‌بارها 15 سال است یعنی هر ماشینی بالاتر از این سن باشد عملا فرسوده است و تردد آن طبق ماده 8 قانون هوای پاک غیرقانونی است.
بیشترین دغدغه ما در کردستان مربوط به شهر سنندج است بیشتر از 50 درصد تاکسی‌های شهری سنندج، بیش از 70 درصد اتوبوس‌های درون‌شهری و بالای 80 درصد مینی‌بوس‌های موجود در سنندج در سن فرسودگی هستند و نیازمند نوسازی است.
در واقع در سال 85 که بحث اسقاط خودروهای فرسوده مطرح شد مردم استان کردستان و بخصوص شهر سنندج در حجم وسیعی اقدام به خرید خودروهای فرسوده از استان‌های شمالی و مرکزی کشور کردند و امروز سنندج پر شده از خودروهای فرسوده، خودروهایی که عامل اصلی آلودگی هوای سنندج شدند.
طبق ماده 8 قانون هوای پاک که به ارگان‌های مربوطه ابلاغ شده است تردد، بیمه و خرید و فروش خودروهای فرسوده غیرقانونی است و قاعدتا باید از تردد آنها جلوگیری و جریمه شوند اما این موضوع عملیاتی نمیشود و اجرای آن با مشکلاتی روبرو است؟
کندی نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی
فارس: چه مشکلاتی؟
دو تبصره برای آیین‌نامه اجرایی ماده 8 قانون هوای پاک لحاظ شد که در تبصره یک آن دولت باید از محل صرفه‌جویی ناشی از اعمال همین قانون برای نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی چه تاکسی و چه مینی‌بوس و اتوبوس درون شهری اقدام کند که این وجود دارد اما به دلیل آنچه که کمبود اعتبارات گفته می‌شود به کندی پیش می‌رود و تبصره دو آن که در مورد خودروهای شخصی است دولت موظف است بصورت سالانه بودجه‌ای برای جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای نو به استان‌ها تخصیص دهد یعنی دولت باید به افرادی که دارای خودرو فرسوده هستند وام کم بهره 4 درصد با بازپرداخت طولانی برای نوسازی خودرو پرداخت کند اما امروز وامی در اختیار بانک‌ها قرار داده نمیشود که افراد نسبت به نوسازی خودرو خود اقدام کنند.
اما چون تا امروز این دو تبصره یعنی نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و همچنین تبصره 2 که بیشتر برای خودروهای شخصی است اجرایی نشده است عملا این قانون هم به درستی اعمال نمیشود.
فارس: در حال حاضر اسقاط خودرو در استان انجام می‌شود؟
در استان کردستان 4 مرکز اسقاط خودرو شامل دو مرکز در سنندج، یک مرکز در قروه و یک مرکز در سقز وجود دارد از سال 91 تا 97 بالغ بر 11 هزار دستگاه خودرو در استان اسقاط شد.
در آن زمان شرایط بسیار خوب بود یعنی هر فرد دارنده خودرو فرسوده با دریافت 1.5 میلیون تومان از مراکز اسقاط خودرو خود را تحویل این مراکز می‌داد و آنها وی را برای دریافت وام 5 میلیون تومانی به بانک معرفی می‌کردند و چون قیمت خودرو پایین بود در حدود 7 الی 8 میلیون تومان فرد با مبلغ فروش خودرو فرسوده و وامی که از بانک دریافت می‌کرد به راحتی خودرو پراید صفر کیلومتر خریداری می‌کرد اما امروز مراکز اسقاط، خودرو فرسوده را با قیمت حدود 3 میلیون تومان از فرد خریداری می‌کنند، وامی هم که وجود ندارد و قیمت پراید هم به بالای 50 میلیون تومان رسیده لذا دارنده خودرو فرسوده با این شرایط اصلا توان نوسازی خودرو خود را ندارد پس تا زمانی که شرایط این است دستگاهای نظارتی مانند محیط زیست و راهور نمی‌توانیم به این قضیه ورود کنیم و قانون را اعمال کنیم هرچند مطمئنا اعمال این قانون در کاهش آلودگی هوا نقش اساسی دارد.
لزوم توزیع بنزین یورو 4 و 5 در کردستان
فارس: برنامه شما برای حل این معضل چیست؟ چه اقداماتی در این ارتباط انجام داده‌اید؟
یکی از راهکارهای موجود برای رفع مشکل آلودگی ناشی از احتراق خودروهای فرسوده در استان کردستان این است که بنزین یورو 4 و یورو 5 در استان و بخصوص شهر سنندج توزیع شود که مقداری از این آلودگی کاهش پیدا کند.
در همین راستا با استانداری مکاتبه داشتیم که طبق اسناد و مدارک موجود و با توجه به میزان بالای این نوع آلایندگی باید در سطح کلان بصورت ویژه در این مسئله به استان نگاه شود و در بحث تخصیص بنزین یورو 4 و یورو 5 همانند یک کلان شهر به استان توجه شود شاید مقداری از این آلایندگی کاسته می‌شد.
در بحث گازوئیل هم وضعیت به همین صورت است اما خوشبختانه امروز در 9 مرکز سطح استان گازوئیل یورو 4 و 5 توزیع می‌شود.
صدور 110 مورد اخطاریه به واحدهای صنعتی استان
فارس: آیا بخش صنعت هم در آلایندگی استان نقش دارد؟
در راستای کنترل و پایش واحدهای تولیدی اعم از صنعتی و کشاورزی از لحاظ آلایندگی از ابتدای امسال تا امروز در بخش صنعت حدود 110 مورد اخطاریه برای واحدهای صنعتی که چه از لحاظ آلودگی هوا و چه از لحاظ آلودگی پسماند مشکل دارند صادر شده است که بیشتر آنها در زمینه ایجاد آلودگی هوایی است.
ابتدا به این واحدها تذکر شفاهی داده می‌شود و در بازدیدهای بعدی اگر همکاران ما متوجه عدم تمکین این واحدها شوند دستور تعطیلی آنها را صادر می‌کنند.
صدور 50 مورد تعطیلی واحد صنعتی به دلیل ایجاد آلایندگی
از ابتدای امسال تا امروز 50 مورد دستور تعطیلی واحد تولیدی و صنعتی داشتیم و اگر این واحدها برای رفع آلودگی‌های موجود تمهیداتی لحاظ نکنند وارد فاز پلمپ می‌شوند یعنی به دلیل عدم رعایت مقررات زیست محیطی، ایجاد آلودگی شدید، تهدید علیه بهداشت عمومی و به خطر انداختن سلامتی مردم در پی عدم توجه به اخطاریه‌ها و توصیه‌های کتبی جهت رفع آلودگی واحدهای آلاینده امسال در استان کردستان 10 واحد پلمپ داشتیم که تا این لحظه 6 واحد تمهیداتی برای رفع آلایندگی واحد خود لحاظ کردند و در نهایت منجر به رفع پلمپ شده ولی 4 واحد دیگر تا این لحظه پلمپ هستند.
در بخش صنایع براساس ماده 38 واحدهایی که تمکین نکنند یعنی دستگاه‌های متولی به آنها اخطار دهند، پلمپ و رفع پلمپ شوند اما باز به آلودگی خود ادامه دهند اخطار نامه‌ای برای آنها صادر می‌شود که واحد صنعتی با توجه به اینکه در طول سال چندین اخطاریه برای شما صادر شده است اما تمکین نکردید اگر تا 10 الی 15 روز آینده نسبت به رفع آلودگی اقدام نکنید واحد تولیدی شما وارد لیست صنایع آلاینده می‌شود.
وجود 17 واحد صنعتی کردستان در لیست صنایع آلاینده
در حال حاضر 17 واحد صنعتی استان در لیست صنایع آلاینده قرار دارند که بیشتر شامل واحدهای سنگ معدنی و کارگاه‌های شن و ماسه است البته کارگاه‌های غذایی هم جزو این لیست هستند لذا واحدهایی که وارد این لیست می‌شوند تا زمانی که نسبت به رفع موارد آلودگی اقدام نکنند کماکان در این لیست می‌مانند.
صنایع آلاینده باید یک درصد فروش فصل خود را به دارایی‌ها بدهند
فارس: راهکار برون‌رفت این واحدها از آلایندگی چیست؟
واحدهایی که وارد لیست صنایع آلاینده می‌شوند به امور مالیاتی کشور معرفی می‌شوند و از طریق اداره مالیات به آنها ابلاغ می‌شود که باید یک درصد از فروش فصل خود را به دارایی بدهند یعنی اگر آن واحد در حوزه حریم شهری باشد باید این مبلغ به حساب شهرداری‌ها واریز شود و شهرداری‌ها هم این پول را در زمینه کارهای زیست محیطی هزینه کنند و اگر آن واحد خارج از حریم شهر باشد باید پول وارد حساب بخشداری‌ها و دهیاری شود.
با توجه به اینکه چون بسیاری از ناوگان حمل و نقل عمومی ما فرسوده است میزان آلایندگی زیادی برای شهر سنندج ایجاد کردند که باید تخصیص‌های ویژه‌ای برای استان داده شود که نوسازی ناوگان حمل و نقل سریع انجام شود.
لزوم استفاده مردم از ناوگان حمل و نقل عمومی
فارس: سخن پایانی...
بیشترین آلایندگی استان کردستان مربوط به آلاینده‌های منابع متحرک از جمله خودروها است که برای رفع این هم نیازمند تصمیمات جدی در سطح کلان و عزم راسخ نمایندگان مجلس و شوراهای شهر و سازمان همیاری و شهرداری‌ها هستیم، در واقع باید نوسازی ناوگان حمل و نقل عموم اتفاق بیفتد، باید بنزین یورو 4 و 5 در استان و خصوصا شهر سنندج که شرایط ویژه‌تری دارد توزیع شود قطعا با این راهکارها سطح آلودگی خودروها در استان کاهش پیدا می‌کند.
از طرف دیگر وقتی خوروهای فرسوده به وفور در شهر تردد می‌کنند و تصمیمی هم برای نوسازی آنها گرفته نمیشود قطعا ضرر اصلی متوجه شهروندان می‌شود و این ضرر باید در حوزه بهداشت و درمان از جیب مردم هزینه شود لذا خود مردم هم باید شرایط موجود را درک کنند و در راستای کاهش آلودگی شهر کمتر از خودروهای شخصی در داخل شهر استفاده کنند.
انتهای پیام/2230/83
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
