به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک، روسیه برنامه ورود هند به آسیای مرکزی برای مقابله مؤثرتر با چین را آماده میکند.
در اواخر سال گذشته «نیکولای کوداشیف» سفیر روسیه در هند از تلاش «مسکو» برای امضای توافقنامه ایجاد منطقه تجارت آزاد بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و هند در سال 2020 خبر داد.
در حال حاضر اتحادیه مذکور، یک مؤسسه بینالمللی موفق در فضای کشورهای پساشوروی است و ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و روسیه اعضای آن هستند که بی شک روسیه نقش رهبر در این اتحادیه را دارد.
همچنین کوداشیف در ادامه سخنرانی خود با اشاره به دیدار مقامات ارشد 2 کشور در سال 2020 از توسعه سریع روابط روسیه و هند خبر داد.
بر اساس اطلاعات، سفیر «نارندرا مودی» نخست وزیر هند برای حضور در جشن هفتاد و پنجمین سالگرد پیروزی در جنگ جهانی دوم از «مسکو» بازدید و این عامل برای روسیه افتخار ویژهای است.
علاوه بر این همکاری هند و اتحادیه اقتصادی اوراسیا مهم است زیرا چند سال پیش «دهلی نو» برای توازن قدرت اقتصادی چین از جمله نفوذ «پکن» در آسیای مرکزی عضو سازمان همکاری شانگهای شد.
در سال 2017 هند و پاکستان اعضای رسمی سازمان شانگهای شدند و قبول کردن دهلی نو در این سازمان ابتکار روسیه بود.
دولت چین از ابتکارات روسیه خوشحال نبود اما مجبور به پذیرش پیشنهاد همسایه شمالی خود شد و همچنین ایده دعوت از پاکستان را هم مطرح کرد.
به همین دلیل در حال حاضر مسائل همکاری هند و اتحادیه اوراسیا و چگونگی توسعه روابط روس- چینی مطرح میشود.
روسیه و چین روابط دیپلماتیک خوبی دارند و به این دلیل مسکو هرگز علاقهمندی خود برای مقابله با پکن در آسیای مرکزی را به طور آشکار اعلام نمیکند و از سوی دیگر روسیه استراتژی گسترش همکاریهای اقتصادی با هند را انتخاب کرد.
قبلا روسیه و چین تنها در حوزه سیاسی همکاری فعال داشتند و تعاملات اقتصادی چندان توسعه نیافته بود اما به دلیل تحریمهای غربی 2 کشور مجبور به تقویت روابط تجاری شدند.
طی 9 سال گذشته چین بزرگترین شریک تجاری روسیه بود و مبادلات تجاری بین کشورها بیشتر از 100 میلیارد دلار شد.
در سال 2019 لوله انتقال گاز «نیرو سیبری» و پلهای بینالمللی فعال شدند و در سال 2018 بیش از 2 میلیون گردشگر چین از روسیه و 2.5 میلیون گردشگر روس از چین بازدید کردند.
اما حتی با وجود همکاری قابل توجه سیاسی و تقویت روابط تجاری کشورهای مختلف در آسیای مرکزی رقابت جدی دارند و پس از معرفی پروژه «یک کمربند یک جاده» قدرت اقتصادی چین در منطقه افزایش یافت.
کارشناسان از سرمایه گذاری بیش از 300 میلیارد دلاری چین در آسیای مرکزی خبر میدهند که بخشهای مانند حملونقل، ارتباطات، انرژی، روابط مالی، کمک برای توسعه تجارت و غیره مورد علاقه شرکتهای چینی شدند.
در مقایسه با برنامههای چین در آسیای مرکزی پروژههای روسیه بسیار ضعیف به نظر میآیند.
وابستگی کشورهای آسیای مرکزی به سرمایه چین افزایش مییابد در حالی که مسکو این منطقه را حوزه خود میداند.
برای مقابله مؤثر با چین در آسیای مرکزی و حفظ روابط خوب با پکن روسیه تصمیم همکاری با یک کمربند-یک جاده را گرفت که از سال 2015 مقامات رسمی درباره تکمیل آن اظهار نظر میکنند.
دیگر اعضای اتحادیه خواهان ایجاد محدودیتها در همکاری دوجانبه با چین نبودند بنابراین «نورسلطان نظربایف» نخستین رئیس جمهور قزاقستان تأکید بر همکاری اقتصادی و نه سیاسی در چارچوب اوراسیا داشت.
حتی پس از فروپاشی شوروی، کشورهای آسیای مرکزی همچنان وابستگی قابل توجهی به روسیه در زمینه فرهنگ، امنیت و اقتصاد دارند که به این دلیل کشورهای منطقه برای کاهش این وابستگی تلاش میکنند.
به عنوان مثال محدویتها با هدف کاهش نقش زبان روسی در قزاقستان، ترکمنستان، ازبکستان و قرقیزستان تصویب شد.
با توجه به این عوامل میتوان گفت که ادامه تقویت نفوذ چین و حضور در پروژه یک کمربند-یک جاده در چارچوب منافع کشورهای آسیای مرکزی است.
امضای توافقنامه ایجاد منطقه آزاد تجاری بین چین و اتحادیه اوراسیا منجر به توسعه روابط تجاری-اقتصادی نشده و به دلیل مسائل بوروکراتیک توافقهای دوجانبه هنوز اجرایی نشدند.
اما چین همچنان علاقهمند به توسعه روابط دوجانبه با کشورهای آسیای مرکزی است.
در این راستا توافقنامه ایجاد منطقه آزاد تجاری بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و هند بهترین گزینه برای جلوگیری از ادامه رشد نفوذ چین در آسیای مرکزی است و حضور دهلی نو بهتر از مقابله با پکن میباشد.
انتهای پیام/ح