«الکساندر کنیازف» تحلیلگر سیاسی روس در یادداشتی که در اختیار خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه قرار داد، به اهمیت حضور رئیس جمهور ایران در نشست سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا در «ایروان» و چشمانداز همکاریهای «تهران» با این سازمان پرداخته است.
در این یادداشت آمده است: حضور «حسن روحانی» رئیس جمهور ایران در نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار میباشد زیرا در شرایطی که به دلیل اقدامات خودخواهانه آمریکا و غرب نظام روابط بین المللی ناپایدار و مواجه مشکلات متعددی شده است، کشورهای اوراسیایی نیاز بیش از پیش به همکاریهای سیاسی، اقتصادی، تجاری، سرمایه گذاری و علمی و فنی پیدا کردند.
در نظر گرفتن اراده واقعی ملتهای این گستره بزرگ و دنبال کردن مسیر همگرایی، میتواند منجر به شکل گیری فضای جدید ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی شود که از آن همه طرفهای دخیل نفع خواهند برد.
در این راستا تعامل میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا میتواند نقش بسزایی بازی کند.
حرکتی که در یک سال اخیر در این مسیر دنبال شد نتایج خوبی به بار آورد.
بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا موافقتنامه موقت در مورد ایجاد منطقه آزاد تجاری به امضا رسید.
با وجود اینکه توافق یادشده طی 3 سال آینده نسبت به تعداد نسبتا محدودی از کالاهای دو طرف اعمال خواهد شد، باز هم از نظر اقتصادی حائز اهمیت خواهد بود.
رژیم تجارت آزاد فعلا تنها به محصولات کشاورزی که زود به مرحله برداشت میرسند و همچنین برخی کالاهای صنعتی تعلق گرفته است.
بین 2 طرف گفتوگوهایی در مورد تعمیق همکاریهای گمرکی ادامه داشته و چارچوب مشارکت تجاری مورد بحث قرار گرفته که احتمالا بعد از مدت زمان کوتاهی فهرست کالاهای مشمول تجارت آزاد گسترش خواهد یافت.
در این رابطه پیشنهاد «مهدی سنایی» سفیر ایران در روسیه برای برگزاری همایشی در تهران با هدف آشنایی با مزایای فعالیت در چارچوب بازار واحد اتحادیه اقتصادی اوراسیا قابل توجه میباشد.
در هر صورت در مرحله مقدماتی، شکل گیری و توسعه روابط میان این سازمان و ایران به موفقیتهای عملی بستگی دارد البته مشکلاتی وجود خواهد داشت، زیرا فضای تجارت کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و تجار ایرانی دارای سنتها، ویژگیها و تفاوتهایی در روشها میباشند.
بدون تردید این تفاوتها در صورت وجود منافع متقابل و تمایل به تعامل و همکاری میتوانند برطرف شوند.
ایران با ارمنستان دارای مرز زمینی و از طریق دریای خزر با روسیه و قزاقستان مرزی آبی میباشد با این وجود به لحاظ جغرافیایی جمهوری اسلامی و کشورهای عضو این اتحادیه به هم نزدیک هستند که انگیزه خوبی برای توسعه روابط و به ویژه کاهش هزینههای مختلف حمل و نقل به شمار میرود.
به نوبه خود وجود رژیم تجارت آزاد همچنین باید باعث ایجاد انگیزه جهت توسعه دهلیزهای حمل و نقلی و پروژه «شمال - جنوب» شود.
برای توسعه روابط ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا فشارهای کشورهای غربی و به خصوص ایالات متحده (به ویژه تحریمهای ظالمانه) میتواند مشکلاتی را ایجاد کند.
البته این شرایط از تجار و رهبری کشورهای عضو اتحادیه طلب میکند تا در تعیین اولویتهای سیاست خارجی و اقتصاد خارجی خود تصمیمات سیاسی خاصی اتخاذ کنند.
شاید مهمترین نکته در این مورد وابستگی کشورهای عضو به سیستم مالی و بانکی بین المللی باشد که تا حد زیادی توسط دولت آمریکا کنترل میشود.
اگر منافع ملی کشورهای عضو اتحادیه را در نظر گیریم، این شرایط باید انگیزهای برای ایجاد سیستمهای پرداخت جایگزین را فراهم کند که خوشبختانه چنین اقداماتی دنبال میشود.
منافع بازرگانی در شرایط تجارت آزاد حتما منجر به تسریع در روند ایجاد سیستمهای پرداختی خواهد شد.
بنابر این موافقتنامه موقت را که از 27 اکتبر سال 2019 وارد مرحله اجرایی خواهد شد، نباید دستاورد فوق العادهای تلقی کرد، بلکه باید به آن به عنوان اولین گام در جهت برقراری روابط محکم و بلند مدت در فرایند همگرایی نگرست که مبنای آن را نه نفع سیاسی موقت بلکه منافع بنیادین و استراتژی کشورهای فضای اوراسیا تشکیل میدهد.
انتهای پیام/.