به گزارش خبرگزاری فارس از خرم‌آباد، سد «ایوشان» از جمله سدهای مهم لرستان بوده که در سال 95 به‌بهره‌برداری رسیده است، ارتفاع سد 70 متر و طول تاج آن 647 متر است و در حال حاضر 98 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و برای تکمیل نیازمند 17 میلیارد تومان اعتبار است.
در حالی این سد در سال‌های گذشته از ردیف اعتباری دولت خارج و خاتمه‌یافته اعلام شده که بخشی از عملیات ساختمانی آن باقی مانده بود و به همین دلیل با رایزنی‌های مسؤولان استانی امسال این پروژه ردیف اعتباری گرفت و مبالغی برای پرداخت دیون از جمله طلب مالکان روستاهای اطراف و پیمانکاران ساختمان سد اختصاص یافت.
روستای «بگ‌رضا» واقع در بخش زاغه و 50 کیلومتری خرم‌آباد در حریم سد مخزنی «ایوشان» قرار داشته و این مجاورت مشکلات عدیده‌ای را برای ساکنین روستا به‌وجود آورده است.
آب منطقه‌ای لرستان چندین سال است که قصد دارد با تملک خانه‌ها و اراضی کشاورزی و خارج‌کردن مردم «بگ‌رضا»، روستا را زیر آب ببرد اما این مهم با برخی نارضایتی‌ها و عدم تخلیه ساکنان روستا همراه بوده است.
ورود آب به خانه‌های چوبی و کاه‌گِلی روستا با هر بار آب‌گیری کامل سد، بافت فرسوده منازل را با تهدید روبه‌رو کرده واز طرفی آب‌گیری‌های سد ایوشان موجب آسیب‌دیدن جدی پی ساختمان‌های روستا شده است.
بافت فرسوده «بگ‌رضا»؛ تهدیدی برای اهالی
یکی از ساکنان روستای «بگ‌رضا» گفت: ساکنان روستا با مخاطرات طبیعی بسیاری مواجه‌اند، به طوریکه طی روزهای اخیر بارش‌های سیل‌آسای باران موجب طغیان روان‌آب‌ها به سمت دریاچه سد ایوشان و ورود آب به منازل روستائیان و آسیب‌دیدن اثاثیه آن‌ها شده است.
رضا قائدرحمت با بیان اینکه کوچکترین پس‌لرزه در شهرهای لرستان زمین‌لرزه بزرگی برای اهالی روستای «بگ‌رضا» محسوب می‌شود، اظهار کرد: به دلیل بافت فرسوده خانه‌های روستا با کوچکترین پس‌لرزه‌ای شاهد آوار و تخریب شدید ساختمان‌ها هستیم.
وی بیان کرد: با وجودیکه بیش از 10 سال از زلزله مهیب سیلاخور می‌گذرد و خانه‌های روستایی اطراف شهرهای دورود و بروجرد توسط بنیاد مسکن نوسازی شدند، اما روستای «بگ‌رضا» از کوچکترین خدمات محروم بوده و همچنان بافت فرسوده و تیرچوبی آن حفظ شده است.
کوچکترین مخاطره طبیعی فاجعه انسانی را رقم می‌زند
دیگر ساکن روستای «بگ‌رضا» گفت: آب‌رسانی روزانه یک‌ساعت به اهالی روستا آن‌هم از طریق تانکر مشکل دیگری است که به دلیل هم‌جواری با سد «ایوشان» ساکنین را با مشقت‌های بسیاری روبه‌رو کرده است.
سید امین امیدی‌پور با اشاره به تأمین قطره‌چکانی آب برای روستا بیان کرد: در گذشته اهالی روستا آب شرب مورد نیاز خود را از چشمه تهیه می‌کردند که با احداث سد «ایوشان» به آب‌رسانی از طریق تانکر تغییر یافت.
وی با اشاره به خاموشی‌های مکرر برق روستا ادامه داد: از دیگر مصائب و مشکلات روستا اینکه فاقد گاز بوده و از راه دسترسی مناسبی نیز برخوردار نیست.
این شهروند روستایی «بگ‌رضا» را روستایی فراموش شده خواند و از مسؤولان خواست که نسبت به رفع مشکلات این منطقه اقدامی موثر و سریع انجام دهند.
امیدی‌پور خاطرنشان کرد: به دلیل بافت فرسوده و قدیمی روستا با وقوع کوچکترین مخاطره طبیعی فاجعه انسانی را شاهد خواهیم بود.
تملک؛ بزرگترین دردسر ایوشان برای «بگ‌رضایی‌ها»
یکی دیگر از اهالی روستا گفت: تملک منازل و اراضی زراعی روستا گویا به معضلی بزرگ برای مسؤولان تبدیل شده به‌گونه‌ای که بارها عملیات تملک روستای «بگ‌رضا» را از مشکلات طرح تکمیل سد «ایوشان» عنوان کرده‌اند.
سعید قائدرحمت به مشکل تملک خانه‌های «بگ‌رضا» اشاره و عنوان کرد: برخی خانه‌ها با وجود تملک، اوراقی برای جابه‌جایی دریافت نکرده و بنابراین هنوز ساکن روستا هستند. آب‌منطقه‌ای اوراقی را به مالکان داده که سر رسیدی یک‌ساله دارند و برخی از روستائیان تا زمان موعد و نقد شدن اوراق امکان جابه‌جایی را ندارند.
وی با اشاره به اعتراض برخی از اهالی روستا به کارشناسی‌های انجام شده در خصوص تعیین قیمت تاکید کرد: با وجود مشکلات اقتصادی و بالارفتن قیمت‌ها نمی‌توان با مبالغ کم کارشناسی شده اقدام به جابه‌جایی و ساخت خانه در شهرهای مجاور کرد.
این ساکن روستای «بگ‌رضا» افزود: با این وجود برخی از روستائیان وقتی برای نقد کردن اسناد به بانک‌ها مراجعه می‌کنند، به دلیل نرسیدن زمان سر رسید بایستی از 20 تا 30 درصد مبلغ صرفه‌نظر کنند و این برای روستایی که هیچ منبع درآمدی جز کشاورزی و دامپروری ندارد، مشکل بزرگی است.
قائدرحمت تصریح کرد: با این اوصاف پرداخت پول نقد به جای اوراق و اسناد خزانه مطالبه جدی اهالی روستای «بگ‌رضا» برای تخلیه خان‌های خود است.
سیاست دولت واگذاری اسناد خزانه و اوراق برای تملک‌ها است
مشاور و جانشین مدیرعامل آب‌منطقه‌ای لرستان در این باره گفت: چند سالی است که دولت به دلیل مشکلات مالی از پرداخت منابع نقد به پروژه‌ها و موارد ملکی خوداری کرده و به جای آن اسناد و اوراق خزانه را در اختیار مالکان و پیمانکاران قرار می‌دهد.
محمدرضا کرموند واگذاری اوراق به مالکان روستای «بگ‌رضا» را سیاست دولت و نه دستگاه اجرایی استان عنوان و اظهار کرد: سیاست دولت واگذاری اسناد خزانه و اوراق بابت پروژه‌های عمرانی و تملک است، با این وجود همواره تلاش کرده‌ایم اوراق‌هایی با مهلت بازپرداخت کوتاه را به تملک‌ها اختصاص دهیم.
مشکلات حقوقی عامل نپرداختن اوراق به روستائیان است
وی با بیان اینکه روستائیان تا زمان سررسید اوراق می‌توانند سود آن را از بانک دریافت کنند، افزود: افرادی که برای نقد کردن اوراق عجله دارند با کم کردن درصدی از اعتبار می‌توانند پول خود را دریافت کنند.
جانشین مدیرعامل آب‌منطقه‌ای لرستان در خصوص نپرداختن اوراق به برخی از اهالی «بگ‌رضا» اظهار داشت: لیست افرادی که سندهایشان به‌نام و تکمیل شده و به‌عنوان طلبکار شناخته شده‌اند، آماده شده است و با هر بار اعتبار دولت به پروژه، اوراق به مالکان و پیمانکاران واگذار می‌شود.
کرموند ادامه داد: گروه دیگری از روستائیان سندهایشان مشکلاتی داشته که نواقص آن‌ها در بخش حقوقی در حال پیگیری است و به‌زودی تعیین‌تکلیف می‌شوند.
وی تأکید کرد: از آنجا که خانه‌های روستا به تملک آب منطقه‌ای درآمده است، اهالی اجازه هیچ‌گونه ساخت‌وساز و یا نوسازی و بهسازی را ندارند.
روستائیان برای پیگیری مشکلات تملکی به بخشداری مراجعه کنند
روستای بگ‌رضا در حال حاضر 25 خانوار و در حدود 100 نفر جمعیت دارد، اهالی روستا این روزها با وجود بارش‌های سیل‌آسا سخت‌ترین مشکلات را به‌جان خریده و بلاتکلیف از جابه‌جایی مشق مرگ می‌کنند.
اگرچه اهالی از مراجعات مکرر برای بیان مشکلات و پیگیری رفع آن‌ها به بخشداری سخن می‌گویند، اما بخشدار «زاغه» که چند ماهی است روی کار آمده از عدم مراجعه اهالی روستا به منظور بیان مشکلات سخن می‌گوید.
محمدرضا فرشادی مهمترین مشکل اهالی روستای «بگ‌رضا» را مسئله واگذاری اوراق بیان کرد و گفت: تعدادی از مالکان اوراق را دریافت کرده و برخی نیز از دریافت آن خودداری کرده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه افرادی که اوراق گرفته‌اند بایستی هرچه زودتر روستا را ترک کنند، افزود: از آنجا که این افراد به کارشناسی صورت گرفته جهت تعیین قیمت اعتراضی نداشته و اوراق را دریافت کرده‌اند، بایستی سریع‌تر جابه‌جا شوند.
بخشدار زاغه در خصوص اعتراض روستائیان به کارشناسی‌هایی که در گذشته صورت گرفته است، اظهار داشت: این گروه از روستائیان به بخشداری مراجعه‌کنند، تا درخواست کارشناسی مجدد را برایشان داشته باشیم.
وی ادامه داد: برای کسانی که اوراق نگرفته و یا به توافق نرسیده‌اند نیز می‌توان پیگیری را در سطوح بالاتر انجام داد، تا با کارشناسی جدید قیمت‌گذاری به‌روزی نیز انجام شود.
طی چند روز اخیر شاهد بارش‌های نسبتاً شدیدی در نقاط مختلف لرستان هستیم، بارندگی‌هایی که در برخی شهر و روستاها جریان‌های سیلابی به راه انداخته و خسارت‌های زیادی را به مردم متحمل کرده است.
در این بین بناهایی که از استحکام لازم برخوردار نبوده و با کوچکترین مخاطره‌ای امکان تخریب دارند، بزرگترین تهدید جانی محسوب شده و ممکن‌است فاجعه‌ای بزرگ را رقم زنند.
اجرایی نشدن طرح هادی و همچنین عدم ارائه تسهیلات جهت بهسازی و نوسازی منازل مسکونی «بگ‌رضا» به دلیل تملک آب‌منطقه‌ای خود چالشی بزرگ برای اهالی روستا است.
تملک مانع بزرگ اجرای طرح هادی در «بگ‌رضا» است
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن لرستان در خصوص اجرا نشدن طرح هادی در روستای «بگ‌رضا» گفت: با توجه به قرار گرفتن روستا در مجاورت سد «ایوشان» و تملک خانه‌ها توسط آب‌منطقه‌ای نمی‌توان هیچ طرحی را اجرایی نمود.
هادی جعفری با بیان اینکه طرح هادی برای روستاهای بالای 20 خانوار قابل اجرا است، افزود: «بگ‌رضا» بالای 20 خانوار جمعیت دارد، اما به دلیل قرار گرفتن در حریم سد و زیر آب رفتن نمی‌توان به اهالی آن خدمات‌دهی کرد.
وی خاطرنشان کرد: امور آب اعلام کرده که املاک «بگ‌رضا» را خریداری کرده و اهالی آن قصد جابه‌جایی دارند، بنابراین چنانچه روستائیان قصد جابه‌جایی دارند، می‌توانند به معاونت مسکن روستایی مراجعه کنند تا پیگیر ادامه کار شویم.
پر واضح است که تأمین سلامت جانی و مالی مردم مهمترین رسالت نهادها و دستگاه‌های اجرایی بوده و نادیده گرفتن آن می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را به جامعه انسانی تحمیل کند.
آنچه مسلم است، با وجود کمبودها و نبود خدمات رفاهی اما اهالی روستای «بگ‌رضا» خواهان تعیین تکلیف هر چه سریع‌تر وضعیت تملک و همچنین به روز آوری اوراق و یا پرداخت منابع نقدی به جای اسناد هستند.
بدیهی است هرگونه کوتاهی در خصوص جابه‌جایی روستائیان پشیمانی بزرگی را به بار آورده و به گفته «بگ‌رضایی‌ها» چه بسا فردایی برای آن‌ها نباشد.
گزارش از پریسا قربانی نژاد
انتهای پیام/م
