به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، شهرستان ابهر یکی از شهرستان‌های تاریخی استان زنجان است که به دلیل داشتن آثار تاریخی ارزشمند همواره مورد توجه بوده و صوفیان و عالمان و ادبای بسیاری را تربیت کرده و امروز به عنوان یکی از شهرستان‌های زنجان مورد توجه است.
آرامگاه‌ها و بقعه‌های مختلفی در این شهرستان وجود دارد که هر کدام مقبره یکی از بزرگان محسوب می‌شود که موجب شده شهرستان ابهر شهری عالم‌پرور باشد.
یکی از ویژگی‌های این شهرستان گردشگر بودن نقاط مختلف این شهرستان است که توانسته هر ساله گردشگران بسیاری را از مناطق مختلف به خود جذب کند، قرار گرفتن شهرستان ابهر در مسیر زنجان ـ تهران ظرفیتی ویژه به این شهرستان بخشیده و در بخش‌های مختلف از جمله گردشگری پیشرفت‌های مطلوبی را کسب کرده است.
این شهرستان برای گسترش صنعت گردشگری از ظرفیت‌های قابل توجهی برخوردار بوده و وجود گنبد عظیم سلطانیه نام این شهرستان را در جهان پرآوازه کرده است، ابهر دومین شهرستان زنجان است که دارای جاذبه‌های طبیعی از جمله کوه‌ها و رودخانه‌های متعدد بوده و در همه نقاط این شهرستان آثار زیبا و مکان‌های دیدنی با ارزشی مشاهده می‌شود.
شهرستان ابهر از نخستین زیستگاه‌های انسانی ایران از قدمت و پیشینه طولانی برخوردار است، وجود مشاهیر و بزرگان علم و ادب این شهرستان را به شهرستانی مشهور در میان مردمان ایران زمین تبدیل کرده است.
توسعه بقعه پیر احمد زهرنوش
اما در میان همه ظرفیت‌های گردشگری این شهرستان بنای معروف پیر احمد زهرنوش در قسمت جنوبی شهر ابهر قرار گرفته است، بقعه پیر احمد پس از توسعه شهر و احداث خیابان‌ها و معابر جدید، در وسط میدانی کوچک قرار گرفته است و مردم هنوز از این بنا بازدید می‌کنند، بعد از احداث میدان، بنای تاریخی پیر در وسط فضای سبز میدان که با نرده‌های آهنی محصور شده، قرار گرفته است و در واقع بقایای مجموعه‌ای دو بخشی است، بخش نخست این مجموعه گنبد خانه‌ای مرتفع است که به دلیل وجود سردابه‌ای در آن، محل دفن یک یا چند شخصیت محسوب می‌شود.
در بخش دوم نیز فضاهای غرب و شمال غرب گنبد است که محل خانقاه و عبادتگاه در قدیم محسوب می‌شده و تصاویر باقی مانده بنا پیش از مرمت، نشان می‌دهد ساختمان گنبد خانه با وجود آسیب‌های وارده بر آن، پا برجا بوده است.
بخش خانقاه این بنا تا حدود زیادی تخریب شده و به صورت تلی از خاک در پیرامون بنا دیده می‌شد، نقشه این بخش از بنا بعد از کاوش‌های باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان آشکار شده است.
بقعه پیر احمد زهرنوش مکانی برای تدفین
این بنا دارای کارکردهای مهمی بوده که از جمله آنها سرداب آن است که برای تدفین افراد استفاده می‌شده است که امروزه آثاری از این مقبره‌ها دیده نمی‌شود.
مطابق آثار به دست آمده و آنگونه که در متون تاریخی نیز اشاره شده، این مکان آرامگاه برخی مشاهیر قرون اولیه و میانی شهر ابهر از جمله آرامگاه ابوبکر عبدالله بن‌طاهر ابهری بوده است.
در حال حاضر بر روی سنگ قبری که توسط برخی پژوهشگران به دست آمده نام‌های ابوبکر عبدالله بن‌طاهر ابهری، ابوبکر محمدبن عبدالله بن‌طاهر طیان ابهری، ابوبکر احمد بن‌حسن ابهری معروف به پیر احمد زهرنوش و شیخ شهاب‌الدین ابهری دیده می‌شود.
البته برخی متون تاریخی نشانه‌هایی از وجود مشایخ و صوفیان زیادی طی قرون اولیه و میانی اسلام در ابهر داشته‌‌اند، با توجه به اینکه ابوبکر عبدالله بن‌طاهر یکی از بزرگان مشایخ صوفیه بوده بسیاری از پژوهشگران معتقدند که بنای الحاقی به گنبد خانه از مراکز عبادتی بوده و به عنوان خانقاه صوفیان استفاده می‌شده است.
این بقعه در حال حاضر در بین مردم شهرستان ابهر به بقعه زهر نوش معروف است و علت اینکه وی چرا از چنین نامی برخوردار است، بر کسی آشکار نیست.
مردم ابهر در دوران‌های مختلف از این بقعه استفاده کرده و از آن به عنوان مکانی برای تدفین ابهری‌های مشهور نام می‌برند و اهالی محلی معتقدند پیر احمد زهرنوش نیز در گذشته‌های شهر ابهر شخصیتی معروف بوده است.
انتهای پیام/73003/ب40/ف4004
