به گزارش خبرگزاری فارس از ایلام، برای پی‌ریزی بنای یک اقتصاد نیرومند، فعالیت‌های همه جانبه‌ای لازم است و پیرامون حفظ و احیاء صنایع بومی و دستی که مبین مظاهر هنری این سرزمین است و از طرفی در اقتصاد ملی ایران نقش بسزایی دارد گام‌های بلندی باید برداشته شود.
بی‌شک یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های فعالیت بشر را صنایع دستی تشکیل می‌دهد و به موجب برخی از اسناد و مدارک تاریخی، سابقه پیدایش آن به عصر حجر می‌رسد و علاوه بر آن شواهدی در دست است که نشان می‌دهد صنایع دستی و روستایی در مراحل مختلف تکامل اقتصادی، یعنی اقتصاد شبانی، اقتصاد کشاورزی و حتی اقتصاد صنعتی، تأمین کننده بسیاری از احتیاجات بشر بوده و بخصوص تحت شرایط اقتصاد بسته، مهم‌ترین عامل تأمین نیازمندی‌ها محسوب می‌شود.
زیراندازهای سنتی ایران که شامل حصیر زیرانداز، نمد زیرانداز، انواع گلیم ، زیلو، گبه و قالی است از گذشته‌های دور تا به امروز از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بین تمامی صنایع دستی ایران موقعیت خاصی داشته است.
گلیم و قالی به سبب قدمت تاریخی و سنخیت با نوع زندگی پازیستی مردم فلات ایران همواره از ارزش والایی برخوردار بوده‌اند و از این رهگذر انسان ایرانی به بافت زیراندازهایی چون قالی و گلیم دست می‌زند که ضمن آنکه نشستن بر روی زمین سخت را بدلیل نرمی مطبوع می‌کند با نقش و نگار و رنگ آمیزی خود، چشم خسته شده از دیدار مناظر خشک بیابانها را نیز نوازش می‌دهد.
یک کارشناس صنایع دستی و مردم شناسی در این باره می‌گوید: گلیم نقش برجسته، تلفیقی از گلیم ساده و گره قالی در متن آن است که به عنوان مهم‌ترین و اصیل‌ترین صنعت دستی استان ایلام حائز ویژگی‌ها و امتیازات بسیاری است و سعی بر آن است که اجمالا" معرفی شود.
حمید بختیاری امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ایلام اظهار داشت: تاریخچه، ماهیت و تکنیک بافت گلیم نقش برجسته خطه قهرمان پرور ایلام که قدمتی به بلندای تاریخ کهن ایران و سابقه‌ای درخشان در فرهنگ، هنر و تمدن جهان دارد از دیرباز یکی از مراکز مهم تولید صنایع دستی منجمله زیراندازهای سنتی بوده است و از گذشته‌های دور تا به امروز صنعتگران سختکوش و با ذوق ایلامی کوشیده‌اند تا با تولید زیراندازهایی چون قالی و گلیم و دست‌بافته‌های دیگری نظیر احرامی، سیاه چادر، چیت و نیز آثاری همچون ساخته‌های فلزی و زیورآلات سنتی اندیشه‌ها، افکار، ذوق و خلاقیت و در نهایت ایمان خود به خالق هستی و اعتقاد خویش به فرهنگ بومی را در قالب محصولی که در عین زیبایی واجد ارزش‌های کاربردی و مصرفی نیز هست، بیان دارند.
وی ادامه داد: گلیم نقش برجسته، از نظر اصالت و تولید مهم‌ترین و شاخص‌ترین صنعت دستی و بومی ایلام است که با توجه به کم بودن سابقه بروز خلاقیت بافندگان چیره دست این منطقه در امر بافت گلیم نقش برجسته، پیشرفت چشمگیری در زمینههای مختلف تولید حاصل شده است.
این کارشناس اضافه کرد: ماهیت گلیم نقش برجسته، بر اساس فن و تجربه و خلاقیت گلیم ساده و قالی بطور توأمان استوار است و به همین منظور ضرورت مهارت بافنده در هردو دست‌بافته ایجاب می‌کند.
بختیاری تصریح کرد: گلیم نقش برجسته که تلفیقی از گلیم ساده و گره قالی در متن آن است، صحنه نمایان پهن دشت گلیم است که بافندگان با رعد همت دستهایشان، باران جبین را بر آن باریده و گلستانی از گل‌ها را رویاندهاند تا چشم ها را نوازش داده و روح را جلا بخشند.
کارشناس ارشد صنایع دستی و مردم شناسی گفت: گلیم نقش برجسته ، احیاء کننده گلیم 8000 ساله مکشوف در آناتولی ترکیه(قدیمی‌ترین گلیم) و قالی 2500 ساله پازیریک(قدیمی ترین قالی) است که تکامل آنها را امروزه با نوآوری حفظ کرده و توأما" ترویج می بخشد.
وی ادامه داد: در این نوع خاص گلیم، زمینه بافته گلیم(صوفی بافی) و نقوش آن گره کامل قالی است که طبیعتا" بعد از بافت نقوش آن برجسته تر از زمینه است.
این کارشناس اضافه کرد: گلیم نقش برجسته به نام ایلام به ثبت آثار ملی رسیده و نزدیک به سه دهه است که بافندگان عروس زاگرس به خلق آثار بدیعی دراین صنعت دستی ارزشمند پرداختهاند که از آن میان
می‌توان به طرح‌ها و نقشمایههای مختلفی از جمله لچک ترنج، طرح شکسته(هندسی)، ترمه، طرح‌های پرندگان نظیر طاووس، عقاب، گل و مرغ، گل و طوطی ، نقوش اساطیری(طرح نبرد)، طرح‌های نگارگری، طرح گلدانی، طرح خشتی یا موزائیکی، طرح گل و بته، طرح محراب ، طرح ماهی، طرح منحنی یا گردان و از همه مهم‌تر که جزء ویژگی‌های عقیدتی بافندگان گلیم نقش برجسته است اجرا و بافت آیههای قرآنی و طرح‌های دوازده امامی(ع) و نقوش تصویری نظیر طرح حضرت یونس(ع) در شکم ماهی و یا طرح ضامن آهو( حضرت امام رضا علیهالسلام و شکارچی اشاره کرد که بافندگان چیرهدست و معتقد ایلامی با اخلاص هرچه تمام تر و تطهیر با وضو بافته و می‌بافند.
انتهای پیام/2246/خ30
