به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در اسلام آباد، به دنبال تشدید خشونتها و افزایش عملیاتهای طالبان در پاکستان که ریشه در جریانهای تندروی اسلامی در منطقه دارد، دولت پاکستان یکی از چالشهای مهم امنیتی و به تبع آن اقتصادی و سیاسی این کشور را در گرو حل مسئله طالبان و خشونتهای چندین ساله این کشور میداند، از این رو مذاکره و تفاهم با این گروه به عنوان یکی از راهکارهای حل این قضیه در دستور کار مقامات دولت پاکستان قرار گرفته است.
پاکستان از ابتدا از شبهنظامیان برای نفوذ در افغانستان و ضربه زدن به دشمن دیرینه خود هند پشتیبانی کرد اما این شبهنظامیان به ویژه طالبان که به لحاظ مذهبی از گرایشات تند مذهبی برخوردار بودند به محض احساس قدرت تبدیل به خطری بزرگ برای خود پاکستان شدند.
طالبان با کافر دانستن دولت پاکستان بعد از تصرف دره سوات به سمت اسلامآباد پایتخت پاکستان پیشروی کردند تا امارات اسلامی برپا کنند اما ارتش پاکستان با انجام یک عملیات گسترده آنها را سرکوب کرد.
از آن زمان به بعد موضوع مذاکره و عملیات علیه طالبان همیشه مطرح بوده اما ارتش دیگر به طالبان اعتماد ندارد و ترجیح میدهد با عملیات نظامی آنان را سرکوب کند.
موضوع پایان دادن به عملیاتهای تروریستی در پاکستان یکی از مهمترین مشکلات دولت این کشور بوده اما برخی دولتها حل این مشکل را به ارتش سپردند اما برخی دیگر مانند دولت جدید این کشور به دنبال مذاکره با طالبان هستند.
این در حالی است که سرانجام نواز شریف نخست وزیر پاکستان بدون در نظر گرفتن فشار اپوزیسیون و سایر ارکان قدرت از جمله ارتش تصمیم به مذاکره با طالبان گرفت. تمام اعضای انتخاب شده برای کمیته چهارگانه دولت که قرار است با طالبان وارد مذاکره شوند افراد با تجربهای هستند اما این موضوع برای مذاکره با طالبان کافی نیست.
در همین حال، کارشناسان براین باورند علت اصلی به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح، مطالبات طالبان از دولت پاکستان است که به نظر نمیرسد دولت بتواند این خواستهها را برآورده سازد.
خواستههای طالبان برای مذاکره با پاکستان به شرح زیر است.
1- حمله پهپادهای آمریکایی به مناطق قبایلی پاکستان باید متوقف شود.
2- ارتش پاکستان باید مناطق قبایلی پاکستان را ترک کند.
3- ارتش باید بابت عملیات در وزیرستان شمالی میلیاردها دلار خسارت به طالبان پرداخت کند.
4- پاکستان باید رهبران طالبان از جمله مسلمخان، مفتی آفتاب، محمودخان پتان را آزاد کند.
5- قانون شریعت مطابق با خواست طالبان بایستی در پاکستان حکمفرما شود.
این در حالی است که تجربه نشان میدهد، در صورتی که طالبان برای برآورده شدن یکی از خواستههای خود پافشاری کنند، روند مذاکره به چالش کشیده میشود.
دولت پاکستان از طالبان میخواهد سلاح خود را کنار بگذارند و با احترام به قوانین پاکستان آتش بس را بپذیرند که به نظر نمیرسد طالبان این درخواستها را بپذیرند.
کارشناسان براین باورند، یکی دیگر از موضوعات کلیدی عدم توافق دولت با طالبان این است که شبهنظامیان مناطق قبایلی پاکستان به گروههای متعددی تقسیم میشوند و حتی خود طالبان پاکستان نیز از 60 گروه مختلف تشکیل شدهاند که تعدد این گروهها نیز مذاکره با طالبان را دشوار میسازد
علاوه بر آن برخی گروههای شبهنظامی مانند طالبان وزیرستان شمالی و برخی گروهها در وزیرستان جنوبی سالها است که در صلح با ارتش پاکستان به سر میبرند و نیازی ندارند که در مذاکرات صلح طالبان با دولت پاکستان شرکت کنند.
به طور مثال،حافظ گل بهادر که رهبر یکی از بزرگترین شاخههای طالبان در پاکستان بوده و گفته میشود که رهبری هزاران جنگجو را بر عهده دارد، سال 2007 به صورت غیر رسمی با ارتش و دولت پاکستان پیمان صلحی بست که براساس آن، ارتش پاکستان حق ورود به منطقه وزیرستان را نداشته و در عوض نیروهای گل بهادر نیز تعهد کردهاند که دست به عملیات نظامی در این کشور نزنند.
کارشناسان پاکستانی در همین حال بر این باورند، جنگ داخلی موضوعی نیست که فقط پاکستان با آن مواجه باشد اما یک تفاوت اساسی بین این کشور و سایر کشورها وجود دارد و آن اینکه ارکان قدرت پاکستان نمیتوانند برای مبارزه با تروریسم با هم به توافق برسند. دولت خواهان صلح با طالبان است و ارتش گزینه نظامی را ترجیح میدهد.
سایت خبری_تحلیلی داون نیوز نیز در این رابطه میگوید،60 درصد مردم پاکستان خواهان پاکسازی کامل طالبان هستند اما ارتش به دلیل وابستگیهایی که به شبهنطامیان دارد هیچگاه به طور کامل آنها را پاکسازی نکرده است.
همچنین تحولات منطقه و بیتفاوتی نسبت به فعالیت شبهنظامیان باعث شده طالبان پاکستان ضمن برقراری ارتباط با طالبان افغانستان و القاعده بیش از پیش قدرتمند شوند و علاوه بر آن این گروه در شهرهای بزرگ پاکستان از جمله کراچی و جنوب پنجاب نفوذ پیدا کردهاند بنابراین جنگ با طالبان به هیچ وجه ساده نخواهد بود و لازمه آن یک عملیات گسترده در سراسر پاکستان است.
ضمنی که بیشتر زندانیان طالبان که در پاکستان به سر میبرند بعد از عملیات موفقیتآمیز ارتش در منطقه سوات دستگیر شدهاند و ازدوستان ملا فضل الله رهبر فعلی طالبان هستند به همین علت مهمترین خواسته طالبان آزادی این زندانیان است.
از طرفی بیشتر رهبران طالبان در حمله به ارتش پاکستان دست داشتهاند بنابراین ارتش حاضر نمیشود آنان را آزاد کند و حتی فشار دولت نیز در این زمینه بیفایده است همین موضوع باعث میشود که دولت نظر ارتش برای عملیات نظامی علیه طالبان را بپذیرد که نتیجه جنگ همه جانبه علیه طالبان خواهد بود.
در نهایت کارشناسانی که قائل بر این نظرند میگویند، دولت و طالبان بر خواستههایی پافشاری میکنند که طرف مقابل حاضر نیست آنها را بپذیرد بنابراین این موضوع دور از واقعیت به نظر میرسد که دولت پاکستان بتواند با طالبان به یک توافق کلی دست پیدا کند و نتیجه نهایی مذاکرات صلح ادامه خشونتها خواهد بود.
انتهای پیام/خ