به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، شب چله یا یلدا بلندترین شب سال است که ایرانیان چندهزار سال است که این شب را جشن گرفته و آن را در کنار هم به صبح میرسانند.
این شب که تنها یک دقیقه نسبت به دیگر شبها بلندتر است، موجب میشود همه اقوام دور یکدیگر جمع شده و شب خاطرهانگیزی را به یادگار بگذارند.
شب یلدا شب به یادماندنی در بین همه ایرانیان لقب گرفت و از کوچک و بزرگ و خرد و کلان از چند روز مانده به این شب به فکر تنقلات و شبنشینی یا به قول قدیمیها «شب چره» در این شبها هستند.
این شب در بین همدانیها نیز جایگاه خاص خود را دارد و اهالی این دیار سعی میکنند با جمع شدن در منازل بزرگترها به ویژه پدربزرگها شبی به یادماندنی را بر خاطرات خود بیفزایند.
همدانیها نیز از قدیمالایام شب چله خود را پاس داشته و برای آن از روزها قبل برنامهریزی میکنند.
خرید تنقلات به ویژه آجیل، هندوانه، انار و ... را از روزها قبل تدارک میبینند و دعوت از اقوام را نیز از همان روزها انجام میدهند تا دغدغهای در شب پایانی پائیز نداشته باشند.
لبوی داغ و کدو نیز در شبچره یلدایی همدانیها جایگاه بخصوصی دارد و مادربزرگها که با این خوراکیها آشنای دیرینه هستند، حتماً برای این شب این خوراکیها را تهیه میکنند.
همچنین مهرهریزان یکی از رسم و رسومهای همدانیهاست که در دوران گذشته بسیار باب بود.
در این سنت، در شب یلدا با جمع شدن در منزل مادربزرگها هر کسی نشانی از خود را در کوزهای میانداخت و رسم بر این بود دختر نابالغی را که به شکل عروس درمیآوردند همراه با اشعار محلی مادربزرگ، دخترک، از درون کوزه مهره هرکسی را که درمیآورد، این به معنای برآورده شدن آرزوی آن فرد بود.
اما آنچه بسیار جالب است اینکه بسیاری از تنقلات شب یلدای همدانیها در خود این استان وجود دارد و شاید کمتر دغدغهای برای تهیه آن وجود نداشته باشد.
گردوی تویسرکان، کشمش و نقل ملایر، بادام باغات همدان و... خشکبار این استان است و خود شبچرهای معروف در بین همدانیهاست.
بازار حافظخوانی در این شب گرم شده و توسط بزرگترها قرائت و تفالی زده میشود که همین امر شاید برای دقایقی هم شده برنامههای تلویزیون را از رونق میاندازد.
شب یلدا، خوب یا بد این حسن را دارد که همه اهالی یک خانواده دور هم شده و برای حتی یک شب هم که شده، تلفن همراه، تلویزیون و سایر وسایل ارتباطی که امروز بسیاری از رفت و آمدها را کاسته، کنار بگذارند و از دور هم بودن لذت ببرند.
متأسفانه هدف اصلی از این شبنشینیها به فراموشی سپرده شده به طوری که در اغلب مواقع، هنوز شاهد غلبه وسایل ارتباط جمعی بر این صمیمتها هستیم.
به راستی چقدر سنن ایرانی در اتحاد و همدلی اثرگذار بوده است؟ پاسخ به این سئوال را میتوان در این موضوع جستوجو کرد که در مواقع بسیاری این سنن، باعث زدوده شدن دلها از کینه و کدورتها شده است.
باید این آداب و رسوم را ارج نهاده و هر سال بیشتر از سالهای قبل آن را پاس داشته و گرامیاش بداریم.
===============
سیده فریده حسینی فرزام
===============
انتهای پیام/89003/ی40/ژ1001