به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، با توجه به اهمیت سلامت و نقش مهمی که این مقوله در پویایی جامعه دارد برنامه‌ریزی و اجرای طرح مدیریت پسماند‌ها و جمع‌آوری زباله‌ها امری ضروری است.
زباله به مواد زاید جامدی گفته می‌شود که عمدتاً به واسطه فعالیت انسان دربخش‌های کشاورزی، صنعتی و شهری تولید می‌شود و می‌توان آن‌ها را به دو دسته کلی پسماند و پساب تقسیم کرد.
در این تقسیم بندی، هر نوع ماده جامد، گاز و مایعی (به غیر از فاضلاب) که مستقیم یا غیرمستقیم از فعالیت انسان حاصل شده و از نظر تولید کننده، زاید تلقی می‌شود، جزء گروه پسماند‌ها محسوب می‌شود و فاضلاب‌های تولیدی نیز، در دسته پساب‌ها، قرار می‌گیرد.
پسماند‌ها را می‌توان برحسب منابع تولیدکننده آن به پسماندهای عادی، پزشکی، کشاورزی، صنعتی و پسماندهای ویژه طبقه بندی کرد.
در سال‌های اخیر توجه به مدیریت مواد زاید جامد جدی‌تر شده به گونه‌ای که در برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد نیز برای جلوگیری از بروز بیماری‌های فراگیر انسانی قوانین الزام‌آوری تدوین و ابلاغ شده و کاهش تولید زباله و بازیافت آن نیز جزء راهبردی نوین است که امروزه در دستور کار بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است.
مهم‌ترین هدف از تشکیل حوزه‌های دفن پسماند شهری و جمع آوری بیوگاز تولیدی آن‌ها، جلوگیری از تصاعد گازهای گلخانه‌ای مانند متان و نیز استفاده از انرژی تجدیدپذیر موجود در بیوگاز آن می‌باشد.
همچنین این روش تاثیرات مخرب زیست محیطی را به حداقل رسانده و موجب تسریع در تجزیه و تثبیت پسماند دفنی می‌شود و شیرابه نیز از محل دفن زهکشی می‌گردد.
به علاوه در این روش حجم تولید گاز متان ناشی از دفن بی‌هوازی کاهش می‌یابد که از گرمایش جهانی ناشی از تولید گاز گلخانه‌ای متان جلوگیری به‌عمل خواهد آمد.
بر مبنای اصول بهداشتی و بهسازی زیست محیطی بایستی زباله‌ها که منشاء انواع آلودگی هستند در اسرع وقت دفع گردند چرا که در غیر اینصورت انتشار و انتقال بیماری، ایجاد بو و چشم اندازهای بد و نشت شیرابه زباله‌ها باعث آلودگی شدید محیط زیست می‌گردد.
داستان راه اندازی مدفن جدید پسماندهای اهواز از سال 80 مطرح شده؛ چرا که محل قدیمی دفن پسماند‌ها، جنب روستای برومی، مدت‌ها بود که دیگر گنجایش دفن پسماند را نداشت و به تهدیدی برای محیط زیست منطقه تبدیل شده؛ از این رو راه اندازی سایت جدید دفع پسماندهای اهواز به دغدغه‌ای برای مسئولان شهر تبدیل شد.
پس از گذشت چند سال انتظار کارخانه بازیافت و تولید کود آلی (کمپوست) با وسعت 125 هکتار در منطقه صفیره از توابع اهواز افتتاح شد.
با افتتاح این کارخانه، دفن بهداشتی پسماندهای کلانشهر اهواز به روش فوکوئوکا (نیمه هوازی) با ظرفیت پذیرش یک هزار تن در روز عملیاتی شد.
در بازدیدی از این محل تا چشم کار می‌کرد زباله دیده می‌شد؛ زباله‌هایی رنگارنگ و متعفن که هرکدام خطر خاص خود را دارد، در این محل که توسط دیواری حائل شده است زنان و مردانی را می‌بینی که بی‌هیچ ادعایی مشغول به کار هستند، بعضی از آن‌ها زمانی که لنز دوربین آن‌ها را نشانه می‌گیرد نگاه خود را می‌دزدند و روی برمی گردانند و از دیده شدن ابا دارند.
زنانی که در این محل کار می‌کنند از افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد و از خانواده‌های بد سرپرست و بی‌سرپرست هستند که بار سنگین معیشت خانواده را به دوش می‌کشند و در شرایط سخت مشغول کار هستند.
ای کاش در هنگام تولید زباله، عدم توجه به تفکیک پسماند‌ها و شانه خالی کردن از مسئولیتی که در زمینه تفکیک زباله در خانه به عهده داریم، نیم نگاهی به این قشر زحمتکش داشته باشیم و با انجام وظیفه خود کمی از سختی کار آن‌ها بکاهیم.
زنانی که با دست‌های زحمتکش خود زباله را از هم جدا می‌کنند تا با هر قوطی، شیشه و پلاستیکی که جدا می‌کنند نانی برای فرزندان و خانواده خود به ارمغان بیاورند.
به کارم عادت کرده‌ام
دختر جوانی که با ماسک چهره خود را پوشانده است از چند ماه کار خود در این محل می‌گوید: اوایل که به اینجا آمدم تحمل این مکان و دیدن تلنبار زباله برایم بسیار سخت بود اما الان دیگر عادت کرده‌ام و سختی و قبح کار در نظرم از بین رفته است.
وی که تمایلی به صحبت درباره وضعیت خانواده خود نداشت بیان کرد: تحصیلات من دیپلم است، از اینکه از این طریق می‌توانم کمک حال خانواده‌ام باشم و باری از دوش آن‌ها بردارم خوشحال هستم.
سخته اما خوب است
زنی دیگر که بیش50 ساله به نظر می‌رسد وقتی که سنش را می‌پرسم می‌گوید: 40 ساله هستم، بیشتر به نظر می‌رسم نه، از زمانی که به یاد دارم کار می‌کنم.
درباره کار در این محل اظهار کرد: همین که بتوانم شکم بچه‌هایم را سیر کنم برایم کافی است، سخته اما خوب است.
عدم استفاده از ماسک توسط برخی از کارکنان
در کارخانه بازیافت، کامیون‌ها پسماند‌ها را در سالن دریافت خالی می‌کنند و کارگران کارخانه با دست، پسماندهای بزرگ را جدا و باقیمانده این پسماند‌ها بوسیله چنگک بر روی نقاله که به سمت داخل حرکت می‌کند ریخته می‌شوند.
سپس زنانی و دختران دست کش به دست زباله‌های‌تر و خشک، پلاستیک‌ها، شیشه، قوطی وموادی که قابل بازیافت باشند را از یکدیگر جدا می‌کنند.
پسماندهای فولادی هم بوسیله جدا کننده مغناطیسی که به اصطلاح مگنت نام دارد از ادامه راه جدا می‌شوند، بقیه مواد بی‌ارزش پس از بارگیری به سلول دفن فرستاده می‌شوند.
از نکات قابل توجه در این محل عدم استفاده از ماسک توسط برخی از کارکنان بود که از نظر بهداشتی در آینده برای آن‌ها مشکلات و معضلاتی را به وجود می‌آورد.
وضعیت کارگران کارخانه بازیافت یک فاجعه انسانی است
احمد باورساد، عضو شورای شهر اهواز در رابطه با وضعیت بهداشت و سلامت کارکنان کارخانه بازیافت زباله هشدار داد و گفت: در این محل زباله‌ها به وسیله تسمه نقاله به بالای ساختمان منتقل و سپس توسط کارگران تفکیک می‌شوند.
وی به وضعیت اسفناک کارگران که وظیفه تفکیک زباله در آن محل را به عهده دارند، اشاره کرد و گفت: این کارگران وضعیت جدا کردن پلاستیک، قطعات فلزی، بطری‌ها و همچنین زباله‌های عفونی را برعهده دارند که این مسئله برای آن‌ها آلودگی ایجاد می‌کند.
باورساد به وجود زباله‌های عفونی و بیمارستانی در چرخه بازیافت اشاره کرد و گفت: این یک فاجعه انسانی که باید در طی دعوت از رئیس مرکز بهداشت، بررسی شود که چه اقداماتی می‌توان در این زمینه انجام داد.
150 خانم در کارخانه بازیافت و تفکیک پسماند کار می‌کنند
محمد سعید گلابکش‌زاده، مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در اهواز اظهار کرد: تا تیر ماه سال 91 تمام پسماندهای اهواز در منطقه برومی به صورت سنتی دفن می‌شد اما در این تاریخ کارخانه بازیافت زباله راه اندازی شد.
وی ادامه داد: 800 تن زباله در شبانه روز به این کارخانه منتقل می‌شود و به صورت صد در صد بهداشتی مدیریت می‌شود بعد از تفکیک پسماند‌ها در این مکان 40 درصد مواد غیر قابل بازیافت دارند که به صوورت مهندسی دفن می‌شوند.
گلابکش‌زاده با بیان اینکه 10 میلیارد تومان صرف ساخت این کارخانه شده است تصریح کرد: در این کارخانه 150 خانم که زیر پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند و 50 آقا و تکنسین مشغول کار هستند.
وی خاطر نشان کرد: از چهار دهه پیش تصمیم بر این بود که در کلانشهر اهواز کارخانه بازیافت زباله تاسیس شود اما هیچ‌گاه اجرا نشد و بعد از چهار دهه تصمیم گیری برای این کار، احداث آن اجرایی شد.
مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز عنوان کرد: متوسط تولید زباله هر شهروند اهوازی نیز روزانه یک هزار گرم است و تولید زباله هر خانواده دو نفره در اهواز نیز سالانه 730 کیلوگرم است.
وی با بیان اینکه کارکنان این کارخانه از بیمه برخوردار هستند اذعان کرد: حقوق دریافتی آن‌ها طبق قانون اداره کار است و هرشیفت کاری شش ساعت است.
حرف پایانی
احداث کارخانه بازیافت و تفکیک زباله در اهواز که از برنامه‌های دیرینه این کلانشهر بود بسیار عالی است و باعث شده که در این زمینه اگر چه دیر اما بالاخره هم قدم با کلانشهر‌های دیگر شویم.
شهرداری در این زمینه به وظیفه خود عمل کرد اما شهروندان نیز وظایفی را به عهده دارند، اینکه در خانه و محل تولید پسماند به تفکیک زباله در مبدا توجه داشته باشند و نگویند که این مسئله به من ارتباطی ندارد، بلکه به این فکر کند که در گوشه‌ای از شهر زنان و دخترانی هستند که از روی ناچاری زباله‌های تولیدی شما را که با کلی منت جلوی در خانه می‌گذارید تفکیک می‌کنند.
مسئولان هم بهتر است در زمینه مسائل بهداشتی این کارگران توجه بیشتری داشته باشند و آن‌ها را نسبت به خطراتی که در کمینشان است آگاه کنند تا شاید از سر سهل انگاری و یا بی‌حوصلگی استفاده از ماسک و دستکش را فراموش نکنند.
انتهای پیام/72011/ی40/ژ1001
