«همایون جریر»، کارشناس مسائل سیاسی و از شخصیت‌های جهادی افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس، با اشاره به برگزاری لویه جرگه مشورتی این کشور برای امضای پیمان امنیتی کابل-واشنگتن اظهار داشت که لویه جرگه برای مشروعیت بخشیدن به پیمان امنیتی کابل-واشنگتن ایجاد شده که در واقع وثیقه اسارت افغانستان با آمریکا را به امضا میرساند، بنابراین مخالفت با آن وظیفه هر افغان و مسلمان آزاده است.
***مشروح این مصاحبه در زیر می‌آید****
فارس: برخی کارشناسان می‌گویند که با روی کار آمدن دولت در افغانستان، «حزب اسلامی» به رهبری «گلبدین حکمتیار»، طالبان را بر جبهه شمال ترجیح داد و یکی از دلایل آن را مسائل قومی عنوان می‌کنند، شما با این گفته موافق هستید؟ رابطه حزب اسلامی با طالبان چیست؟
جریر: بایستی عرض کنم که حزب اسلامی خواهان روابط حسنه و برادرانه با همه احزاب سیاسی مهم افغانستان است؛ هیچ حزبی را بدون دلیل بر حزب دیگر ترجیح نمی‌دهد، این در حالی است که حزب اسلامی در مورد احزابی که از حضور آمریکا در افغانستان حمایت می‌کنند، به طور قطع ملاحظاتی دارد، زیرا موضع آنها را به نفع این کشور و مطابق با ارزش‌های دینی مردم مسلمان افغانستان نمی‌داند. از سوی دیگر این گفته را تایید نمی‌کنم که حزب اسلامی افغانستان، گروه طالبان را ترجیح می‌دهد، گرچه که در برخی موارد با طالبان هدف مشترکی داشته، مانند اینکه این حزب و گروه طالبان با حضور نیروهای خارجی در افغانستان مخالفند و هر دو خواستار خروج بی‌قید و شرط و کامل نیروهای خارجی از این کشور هستند. اما تاکید می‌کنم که حزب اسلامی هیچ نوع رابطه همکاری و ائتلافی با گروه طالبان ندارد و در نتیجه تحریک اسلامی طالبان یک جریان سیاسی جداست و علیه حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان می‌جنگند، در عین حال حزب اسلامی افغانستان هم جریان کاملا جدا با مواضع مشخص است که علیه نیروهای خارجی در افغانستان می‌جنگد.
فارس: طالبان متهم به دریافت کمک از پاکستان هستند گرچه که خودشان این گفته را رد می‌کنند و این در حالی است که حزب اسلامی هم در برخی موارد گفته می‌شود که مواضع نزدیک به پاکستان دارد و در عین حال از این کشور کمک دریافت می‌کند این موارد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جریر: حزب اسلامی افغانستان خواستار روابط حسنه با همسایگان افغانستان بوده و در ایجاد این روابط به خصوص در مورد همسایه‌های شرقی و غربی همواره پیش قدم بوده است، در عین حال به تعامل در سیاست‌های منطقه‌ای در مورد افغانستان معتقد است، اما با این وجود همسایه خاصی را برای ایجاد روابط بسیار نزدیک و ویژه ترجیح نمی‌دهد، بلکه خواستار روابط دوستانه و معقول با همه کشورها بویژه کشورهای اسلامی است، البته به غیر از کشورهایی که در افغانستان حضور نظامی دارند. اما این گفته که حزب اسلامی رابطه خاصی با پاکستان دارد و از حمایت این کشور برخوردار است را نمی‌پذیرم.
فارس: باوجودی که گلبدین حکمتیار مخالف دولت است و در برخی موارد حزب اسلامی حملات نظامی در افغانستان انجام می‌دهد، به نظر شما چگونه است که نمایندگان این حزب آزادانه به افغانستان آمد و شد دارند؟
جریر: حزب اسلامی افغانستان معتقد به جنگ علیه نیروهای خارجی است و همچنین باور دارد که جنگ بر این حزب و مردم افغانستان تحمیل شده و نیروهای خارجی افغانستان را اشغال کرده‌اند، در نتیجه بر هر افغان واجب شرعی است که از کشور خود دفاع کند. اما با این وجود حزب اسلامی یک حزب دینی و سیاسی است، در عین حال به شدت از کار سیاسی پشتیبانی می‌کند، بنابراین معتقد است که بایستی با تمام احزاب سیاسی مهم در افغانستان رابطه ایجاد کرد، زیرا مشکل این کشور در نتیجه تماس و تفاهم بین احزاب مهم سیاسی افغانستان قابل حل خواهد بود.
فارس: در روزهای گذشته حضور هیات حزب اسلامی به سرپرستی غیرت بهیر در کابل را شاهد بودیم، در عین حال شنیده شد که این حزب فهرست 15 نفری را برای شرکت در لویه جرگه مشورتی به دولت افغانستان ارائه کرده است که این گفته از سوی حزب اسلامی تکذیب و شرکت کنندگان لویه جرگه تهدید شدند، آیا این مذاکره با دولت و سپس تهدید، بیانگر مواضع ضد و نقیض این حزب نیست؟ رابطه حزب اسلامی را با دولت چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جریر: در این شکی نیست که اخیرا هیاتی از حزب اسلامی به ریاست دکتر «غیرت بهیر» با سفر به کابل با حامد کرزی و 6 نفر از نامزدهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان دیدار کرده‌اند و هدف از این سفر رایزنی و بیان دیدگاه‌های حزب اسلامی در مورد مسائل افغانستان و قضایای سیاسی این کشور و انتقال آن به دولت و این نامزدها بوده است. اما به صراحت عرض می‌کنم که حزب اسلامی کاملا با تدویر شورایی به نام «لویه جرگه مشورتی» برای امضای موافقتنامه امنیتی با آمریکا مخالف است و این جرگه را غیرقانونی می‌داند، زیرا معتقد است که لویه جرگه به هیچ وجه از مردم مسلمان افغانستان و یا اکثریت آنان نمایندگی نمی‌کند، بنابراین حزب اسلامی در این شورا شرکت نخواهد کرد و تشکیل آن را نیز به نفع مردم افغانستان نمی‌داند.
فارس: اما «عبدالخالق حسینی پشه‌ای»، سخنگوی کمیسیون انتخابات افغانستان اوایل هفته جاری موضوع شرکت اعضای حزب اسلامی در لویه جرگه را رد نکرد، چرا دولت و دست اندرکاران این جرگه نسبت به شرکت اعضای حزب اسلامی علاقمندند؟
جریر: واقعیت این است که دولت افغانستان و آمریکایی‌ها سعی در قانونی جلوه دادن این جرگه مشورتی دارند، در نتیجه علاقمندند که نماینده‌های تمام احزاب و گروه‌های مهم سیاسی چه موافق و چه مخالف در آن حضور یابند، زیرا مردم افغانستان در آینده سوالی نداشته باشند و همچنین به مردم ثابت کنند که لویه جرگه مشورتی سراسر افغانستان را در برمی‌گیرد، در نتیجه آنها تبلیغ می‌کنند که نیروهای حزب اسلامی هم در این جرگه حضور دارند. این در حالی است که حزب اسلامی بارها مخالفت صریح خویش را با این لویه جرگه و نشست‌هایی از این قبیل اعلام کرده و نیز این جرگه را که با حمایت حامد کرزی برای امضای پیمان امنیتی افغانستان-آمریکا تشکیل شده، غیرقانونی می‌داند و شرکت نخواهد کرد.
فارس: گفته می‌شود که افزایش تهدید طالبان و مخالفان مسلح دولت افغانستان از لحاظ روانی به امضای سریع‌تر موافقتنامه امنیتی کمک می‌کند، زیرا نگرانی نمایندگان مردم در لویه جرگه نسبت به خروج نیروهای خارجی و تسلط طالبان و مخالفان در آینده افغانستان بیشتر می‌شود، نظر شما در این مورد چیست؟
جریر: فکر می‌کنم که مخالفت با پیمان امنیتی وظیفه هر افغان و مسلمان آزاده است و این پیمان ننگینی خواهد بود که وثیقه اسارت افغانستان به آمریکا را به امضا میرساند. بنابراین شکی نیست که مشابه پیمان «گندمک» است که توسط یعقوب خان سال‌ها پیش با انگلیسی‌ها امضا شد و نیز مشابه پیمانی است که «شاه شجاع» با انگلیسی‌ها به امضا رساند در نتیجه وظیفه هر افغان، مخالفت با این پیمان است اگر چه که در لویه جرگه ممکن است افغان‌های زیادی باشند که به وطنشان علاقمندند و با توجه به معذوریت‌ها توان مخالفت ندارند. اما معتقدم که لویه جرگه را برای مشروعیت بخشی به پیمان ایجاد کرده‌اند، بنابراین با این کار حامد کرزی خواسته به اثبات برساند که خدمت بزرگی به آمریکایی‌ها انجام داده و مردم این کشور نیز این پیمان را تایید می‌کنند، در حالی که مردم افغانستان آزاده هستند و به هیچ صورتی اسارت را نمی‌پذیرند.
فارس: حزب اسلامی با مخالفت‌هایی که انجام می‌دهد آیا پایگاه مردمی دارد؟
جریر: قدرت یک حزب از دو جهت مورد بررسی قرار می‌گیرد، یکی دارا بودن جایگاه مردمی و حضور در بین مردم و دیگری منظم و تشکیلاتی بودن. این در حالی است که حزب اسلامی با توجه به این دو ویژگی نسبت به تمام احزاب موجود در افغانستان قوی‌تر است و به طور قطع حزب اسلامی پایگاه مردمی بسیار مهمی در شهرها و استان‌های افغانستان دارد که دولت افغانستان و احزاب دیگر به خوبی از این قدرت اطلاع دارند و به نظر من این حزب از پایگاه مردمی مناسبی برخوردار است.
انتهای پیام/ز
