به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، در حالی که هنر نمایش در جهان غرب روزبهروز در حال پیشرفت بوده و در هر دوره سبک جدیدی عرضه میشود، کشمکش بر سر اولویت تئاتر تئوری و تئاتر تجربی در ایران به بحث روز فعالان این حوزه بدل شده است!
با این حال اما، برپایی کارگاه توسط علیرضا کوشک جلالی و به روی صحنه رفتن نمایش "روبینسون و کروزو" توسط این کارگردان ایرانی ـ آلمانی تئاتر در تبریز، دستاوردهای انکارناپذیری در بین اهالی هنر نمایش داشته است.
معصومه حبابی، دستیار کارگردان نمایش روبینسون و کروزو که تلاش وی منجر به حضور علیرضا کوشک جلالی در تبریز شد، در گفتوگویی به تشریح چگونگی حضور این کارگردان بنام در تبریز و نتایج حضور وی در بین اهالی تئاتر پرداخت.
اختلاف بین فعالان تئاتر تجربی و نمایش آکادمیک
دستیار کارگردان نمایش "روبینسون و کروزو" که خود، فارغ التحصیل کارگردانی تئاتر است با اشاره به اینکه دانشگاه عامل جدایی بین اهالی تئاتر تجربی و تئاتر آکادمیک شده است میگوید: همانگونه که استاد کوشک جلالی نیز بدان تاکید دارد، ژستهای روشنفکری به مهمترین معضل هنر نمایش کشور به ویژه تبریز بدل شده است.
وی با بیان اینکه دانشکدههای تئاتر به جای اینکه محل زایش هنر نمایش باشد به مکانی برای تولید فارغ التحصیلان مدعی اما بدون تجربه تبدیل شده است، ادامه میدهد: فعالان تئاتر تجربی به شدت مقابل دانشگاهیان موضع گرفته و آنها را تئوری زده و فاقد تجربه میخوانند در حالیکه فارغ التحصیلان هنری هم این عده را به دید افرادی فاقد سواد و مطالعه به دور از علوم نوین میبینند!
معصومه حبابی، با بیان اینکه تا قبل از آشنا شدن با آموزههای نوین استاد کوشک جلالی، خود وی نیز اسیر ژستهای روشنفکری فارغ التحصیلان دانشگاهی بود اظهار میدارد: حضور یک کارگردان بین المللی که با علوم روز تئاتر اروپا آشنا بوده و به هر دو حوزه تئوری و تجربه مسلط است، ضمن به چالش کشاندن این دو نظریه، تفکر جدیدی به بدنه تئاتر تبریز تزریق کرد که نزدیکی فعالان تجربی و آکادمیک هنر نمایش میتواند بهترین رهاورد آن باشد.
فرصتی طلایی در آغاز راه/ دورهای که از دانشگاه مفیدتر بود!
به طور حتم آشنا شدن با یک کارگردان بزرگ و مهمتر از آن، افتخار همکاری و دستیاری وی آن هم در شهری غیر از پایتخت، فرصتی است که تمام اهالی هنر نمایش در آرزوی آن به سر میبرند.
معصومه حبابی که در سن 25 سالگی افتخار همکاری با یکی از غولهای تئاتر ایران در عرصه بینالمللی را کسب کرده در خصوص آشنایی خود با علیرضا کوشک جلالی میگوید:به دنبال پیگیری آثاری از "یاسمینا رضا" نویسنده مورد علاقه من، در سال 87 با نمایش "خدای کشتار" به کارگردانی استاد کوشک جلالی آشنا شدم که به اعتقاد کارشناسان، یکی از مهمترین اتفاقات تئاتر ایران در سالهای اخیر بود.
وی با اشاره به جو حاکم بر دانشگاه مبنی بر رد حوزه تئاتر تجربی یادآور میشود: در دانشگاه کارهای تجربی را میکوبند و اساتید دانشگاه با این بهانه که " فعالان تجربی تئاتر تبریز هیچ بلد نیستند" تمایلی به ارتباط دانشجویان با اهالی تئاتر نیست و برای همین هم فارغ التحصیلان آکادمیک به غیر از ژستهای خالی، عملا تجربهای کسب نکردهاند!
حبابی با بیان اینکه در این فضا یکی از اساتید دانشگاهی برخلاف جو حاکم، همواره بر لزوم کسب تجربه و تلفیق آن با آموختههای تئوریک تاکید داشت می گوید: با تشویق دکتر عبدالحسین لاله به عنوان استادی متفاوت در فضای دانشگاه، با فعالان تئاتر تبریز آشنا شده و قدم در راه کسب تجربه گذاشتم و در همین ایام بود که خبر برپایی ورک شاپ آموزش "کارگردانی-بازیگری خلاق"توسط استاد کوشک جلالی در تهران به دستم رسید.
وی با بیان اینکه برای داوطلبان شهرستانی، حضور در این دوره 2 هفتهای بسیار مشکل بود میافزاید: پیش از آغاز دوره طی تماسی با ایشان در خصوص مشکلات حضور 15 روزه در تهران برای علاقمندان شهرستانی یادآور شدم که با پیشنهاد برگزاری دورهای مشابه در تبریز توسط ایشان روبرو شدم!
گذر از هفتخوان رستم برای برپایی یک دوره آموزشی
این کارگردان جوان تبریزی با بیان اینکه بلافاصله این خبر را با آقایان علی فتوحی و سیروس مصطفی، کارگردانان با تجربه تبریز مطرح کردم ادامه می دهد: چهار ماه طول کشید تا محلی برای برگزاری چنین کارگاه پیدا کنم و برای این امر نیز فقط "پلاتو شاپ" که یک مجموعه بخش خصوصی به مدیریت آقای امین مظفری بود از این ایده حمایت کرد.
معصومه حبابی در ادامه با بیان اینکه پس از انتشار آگهی برگزاری این کارگاه 30 نفر برای حضور اعلام آمادگی کردند یادآور میشود: متاسفانه از این فرصت کم نظیر فقط 7 نفر استقبال کردند چرا که به دلیل همان فضای خاص در هنر نمایش تبریز، خیلی از فعالان این عرصه خود را بینیاز از آموزههای جدید دانسته و لزومی برای حضور در ورک شاپ نمی دانند!
وی با مقایسه فضای حاکم بر هنر نمایش داخل و خارج تصریح می کند: به گفته کوشک جلالی، استاد 80 ساله ایشان در آلمان نیز برای یادگیری اتفاقات جدید در حوزه تئاتر، حتی در ورک شاپ یک کارگردان جوان 28 ساله حضور مییابد اما در ایران از یک ورک شاپ با حضور مدرسی از کانون کارگردانان آلمان استقبال نمی شود!
این دانش آموخته ی کارگردانی تئاتر از امکان منتفی شدن برگزاری کارگاه یاد شده به دلیل به حد نصاب نرسیدن علاقمندان گفته و اظهار می دارد: در میان نگرانی های ما برای احتمال لغو برپایی این دوره، استاد کوشک جلالی اعلام داشت که حتی با حضور یک علاقمند نیز ورک شاپ یاد شده را برگزار خواهم کرد!
دستیار کارگردان نمایش "رابینسون و کروزو" با اشاره به اینکه اهالی تئاتر شهرستانها به دلیل دوری از مرکز به علوم روز و رویدادهای نوین هنر نمایش آشنایی چندانی ندارند میگوید: حضور اساتیدی مانند کوشک جلالی به طور حتم فرصتی طلایی برای فعالان تئاتر تبریز بود و خود ایشان نیز تاکید داشتند که از طریق برپایی کارگاه های فشرده، تئاتر شهرستان ها به تهران متصل شود.
ایدهی اجرای تئاتر در تبریز
پس از اتمام ورک شاپ استاد جلالی، ایده به روی صحنه رفتن یک تئاتر به کارگردانی ایشان در تبریز جان گرفت و با استقبال ایشان نیز مواجه شد.
معصومه حبابی با بیان این مطلب اظهار میدارد: اولین متنی که قرار شد کار شود نمایش "موسی و ابراهیم و گلهای قرآن" نوشته علیرضا کوشک جلالی برگرفته از رمان اریک امانوئل اشمیت بود اما در کمال شگفتی، نمایشنامهای که در تهران اجرا شده و موفق به کسب جایزه شده بود، در تبریز مجوز اجرا دریافت نکرد!
حبابی با بیان اینکه کوشک جلالی از رد متن نمایشنامه خود توسط ارشاد تبریز دلسرد نشد ادامه می دهد: ایشان با بیان اینکه آنقدر متن می آورم که در نهایت یکی از آنها مجوز بگیرد، نمایشنامه "روبینسون و کروزو" را برای بررسی به ارشاد تبریز ارائه و موفق به کسب مجوز شد.
وی با اشاره به روند انتخاب گروه نمایش از بین جوانان حوزه تئاتر و حضور کوشک جلالی برای مراحل تمرین و نمایش یادآور می شود: ایشان تاکید دارند که بها دادن به جوانان میتواند باعث شکوفایی مجدد تئاتر ایران در عرصه های بین المللی گردد.
به گفته حبابی، با حضور کوشک جلالی در تبریز، 2 هفته تمام روزی بیش از 8 ساعت برای به روی صحنه رفتن این نمایش تمرین شد که هم از نظر فشردگی و هم از نظر کیفیت کار و هم از نظر استقبال تماشاگران، رویدادی کم نظیر در تئاتر تبریز بود.
پایان یک حضور، آغاز یک راه
به اعتقاد کارشناسان، پایان حضور علیرضا کوشک جلالی با برپایی ورک شاپ و به روی صحنه بردن یک نمایش در تبریز، به طور حتم منجر به آغاز راهی جدید در بین اهالی هنر نمایش این شهر خواهد بود.
حبابی با اظهار خرسندی نسبت به انتخاب خود به عنوان دستیار کارگردان از سوی استاد کوشک جلالی یادآور می شود: به طور حتم بنده و عوامل این گروه به اندازه تمام دوران تحصیلات دانشگاهی و فعالیت عملی، کسب تجربه کرده و مطالب بسیاری آموختیم.
دستیار استاد کوشک جلالی در نمایش "روبینسون و کروزو" با بیان اینکه حسادت، ادعا و خود بزرگبینی آفت فعالان تئاتر شده است می گوید: حضور استاد کوشک جلالی ثابت کرد که برای پیشرفت و وارد شدن به دنیای جدید در هنر باید از منیتها کنار کشید چرا که عرصه هنر، دنیایی پویا و همواره در حال تغییر است و جایی برای ادعا در آن وجود ندارد.
وی از سختی های کار و مواقعی گفت که قصد داشت از برپایی ورک شاپ و اجرای نمایش دست بردارد اما کوشک جلالی به آنها تلاش، جنگیدن و تسلیمناپذیری را یاد داد و باعث شد تا جوانان نیز برای ارتقای هنر خود، با اعتماد به نفس بیشتری گام بردارند.
معصومه حبابی 25 ساله از این پس دیگر زیر ذرهبین خواهد بود. چرا که کمتر کسی میتواند در این سن و سال افتخار کسب تجربه و دستیاری کارگردانی مطرح در عرصه بینالملی را کسب کند.
او در این مورد میگوید: به طور حتم مسئولیتم بیشتر شده چون حبابی قبل و بعد از این تجربه فرق کرده و تلاش خواهم کرد تا در کارهای بعدی، این تفاوت را نشان دهم.
................
مهرداد خوشکار مقدم
.................
انتهای پیام/6001/ش40/د1000