«وحید مژده» کارشناس مسائل سیاسی افغان با خبرنگار دفتر منطقهای فارس در خصوص روند صلح افغانستان و مباحث مربوط به آزادی ملا برادر و اظهارات ضدونقیضی که در خصوص آزادی وی در رسانهها منتشر شده است گفتوگویی داشت که متن کامل آن در ادامه آمده است.
فارس: چرا پس از 3 هفته که خبر آزادی «ملاعبدالغنی برادر» منتشر شده است، طالبان بیانیه صادر می کنند که وی آزاد نشده است؟
مژده: در ابتدای کار زمانی که اعلام شد ملابرادر آزاد شده و برای مداوا به یکی از بیمارستانهای نظامی در کراچی منتقل شده طالبان هم فکر میکردند که چون ملابرادر نیاز به مداوا دارد بنابراین پاکستانیها نمیخواهند وی را در حالت بیماری آزاد کنند در نتیجه طالبان خاموش ماندند.
این در حالی است که پس از مدتی مشخص شد، حتی خانواده ملابرادر از وی اطلاع نداشته و وی نیز با خانوادهاش تماسی نداشته است.
از سوی دیگر هم شایعاتی شنیده شد مبنی بر این که ملابرادر را به وزیرستان انتقال دادهاند تا در مورد مذاکرات دولت پاکستان با طالبان این کشور از وی به عنوان میانجی استفاده کنند.
همچنین در این اواخر شایعه دیگری نیز منتشر شد مبنی بر اینکه ملابرادر را به پیشاور منتقل کردهاند تا با طالبان افغان مذاکره کند اما طالبان افغان از مذاکره با این شخص خودداری کردهاند.
در حالی که انتشار این شایعات با مشورت پاکستان بود، اکنون نیز مشخص شده که (پاکستانیها) ملابرادر را وادار به کارهایی میکنند که خودش نمیخواهد، (مثلا) بایستی ملابرادر با طالبان افغان در حضور آی.اس.آی (سازمان اطلاعات ارتش پاکستان) مذاکره انجام دهد و یا شاید خواسته باشند که به کابل برود و این شخص حاضر به رفتن نیست.
به همین دلیل هم در رسانههای پاکستانی از دولت این کشور انتقاد شد که چرا شخصی را که مدعی آزادیاش هستید به انجام کارهایی وادار میکنید که رضایت ندارد، پس اگر این شخص آزاد است باید آزاد گذاشته شود.
اینجا بود که طالبان با صدور اعلامیهای گفتند که ملابرادر آزاد نشده است و وضع جسمیاش هم وخیم است.
فارس: حامد کرزی هفته گذشته زودتر از طالبان اعلام کرد که دولت از آزادی ملابرادر یا مکان وی اطلاعی ندارد، در حالی که دولت افغانستان باعث آزادی ملابرادر بوده آیا واقعاً از وی خبر نداشتند؟
مژده: خیر، پاکستانیها وعده آزادی ملابرادر را داده و در عین حال تأکید کرده بودند که وی به هر جا که بخواهد فرستاده میشود.
این در حالی است که دولت افغانستان انتظار داشت ملابرادر از سوی دولت پاکستان به کابل فرستاده شود اما به نظر میرسد که چنین کاری امکانپذیر نیست. یا شاید دولت افغانستان با پاکستانیها توافق کرده باشد که پاکستان با فشار، ملابرادر را مجبور کند تا به کابل سفر کند.
فارس: چرا ملابرادر به کابل نمیآید؟
مژده: واضح است که ملابرادر میخواهد علیه دولت افغانستان و نیروهای خارجی در این کشور مبارزه کند. بنابراین آمدنش به کابل به این معنی است که مثل اعضای دیگر طالبان که آمدند و تسلیم شدند، وی هم به عنوان یک طالب تسلیم شده در اینجا خواهد بود و به همین سبب او هرگز نمیخواهد که به نیروهای خارجی در افغانستان تسلیم شود.
فارس: گفتید که رسانههای پاکستانی از دولت این کشور انتقاد کردهاند اما روزنامه «امت» چاپ پاکستان تحلیلی را منتشر کرده بود مبنی بر این که سازمانهای جاسوسی آمریکا، اسرائیل و هند بدنبال ترور ملابرادر هستند یا اینکه دولت عربستان تلاش میکند که ملابرادر 6 و 7 ذیالحجه به مناسبت مراسم حج با اعضای شورای مرکزی طالبان در این کشور دیدار انجام دهد، از سوی دیگر گفته میشود که برخی از طالبان افغان و حتی برادر یکی از مجاهدین که این روزنامه، نامی از وی نبرده است در شهر پیشاور پاکستان ملا برادر را ملاقات کرده است، این مسائل را چطور ارزیابی میکنید؟
مژده: وقتی برای آزادی ملابرادر فشار وارد شد و چندین بار هم دولت افغانستان به صورت جدی از پاکستان این تقاضا را کرد، حالا پاکستانیها به هر نحوی میخواهند عدم آزادی ملابرادر را توجیه کنند و مثلاً ادعا میکنند که سازمانهای جاسوسی درصدد کشتن ملابرادر هستند و اعلام کنند که به همین سبب وی را ازاد نمیکنیم، این رفتار و گفتار مثل این میماند که فردی را به این دلیل بدون محاکمه و گناه در زندان نگه داریم که در بیرون از زندان جانش در خطر است و این توجیهی غیرمنطقی است.
این در حالی است که اگر جان این شخص در پاکستان در خطر است بایستی از وی پرسیده شود که به کجا میخواهد سفر کند تا خودش تصمیم بگیرد که کجا مصون است.
از سوی دیگر عربستان پیش از این احتمال برگزاری نشستی خبر داده بود که در آن تعدادی از طالبان که به حج میروند، تحت رهبری «ملاآغاجان معتصم» در این کشور گفتوگو کنند اما اینکه ملابرادر به عربستان سفر کند، براساس گفته طالبان بعید است، زیرا وضع جسمی وی وخیم است و از بیماری دیابت رنج میبرد و این در حالی است که حتی خانوادهاش از وی اطلاع ندارند و کسانی هم که او را دیدهاند و تماس مختصری با وی داشتهاند فقط با اجازه آی.اس.آی بوده است.
فارس: براساس گفته طالبان ملابرادر آزاد نشده است و به قول شما بعضی از سران طالبان در زندان های پاکستان کشته شده اند، پس چرا طالبان افغان چه در قالب شرکت در روند صلح و چند مسئله دیگر تاکنون واکنش خاصی در قبال پاکستان نشان ندادهاند؟
طالبان افغان با مشکلات بزرگی مواجه هستند از طرفی زیر فشار پاکستان هستند و از طرف دیگر مجبور هستند که در افغانستان بر علیه آمریکاییها بجنگند به همین خاطر در این شرایط حساس آنها با قضایای پاکستان محتاطانه برخورد میکنند.
این در حالی است که چند روز پیش یکی از سخنگویان طالبان پاکستانی گفت که کمکهای مادی طالبان افغان به ما سبب شده است تا به فعالیتهای خود ادامه دهیم یعنی در حقیقت وی به این موضوع اشاره کرد که طالبان افغان پشتیبان طالبان پاکستانی در جنگ علیه دولت پاکستان بودند و به همین دلیل است که افرادی مثل ملابرادر دستگیر میشوند و کسانی مثل «ملا عبیدالله» و «استاد یاسر» در زندانهای پاکستان کشته میشوند و اگر کرزی در جهت آزادی ملابرادر تلاش نمیکرد شاید وی نیز کشته شده بود و بعد هم میگفتند که در اثر بیماری دیابت در زندان فوت شده است؛ همانطور که درمورد ملاعبیدالله گفتند.
فارس: وضعیت طالبان در آستانه انتخابات چگونه است؟
طالبان نظرشان این است که آمریکا از افغانستان در حالت صلح خارج نمیشود و هر کجا که رفته، فقط با جنگ و با نیروی فشار از آنجا خارج شده و نه از راه صلح و مذاکره بنابراین تجربه گذشته نشان میدهد که فقط از راه اسلحه و زور میتوان آمریکا را شکست داد و به خروج از افغانستان وادار ساخت.
بنابراین موضع طالبان مثل گذشته است اما در عین حال حاضر شدهاند که با آمریکاییها مذاکره کنند و شرط اصلی مذاکره این بود که آمریکاییها «گزینه صفر» (خروج کامل نیروهای خارجی) را بایستی اعلام کنند که چنین چیزی تحقق نیافت و آمریکاییها خود را از این کار کنار کشیدند.
به نظر میرسد اختلافاتی میان کاخ سفید و وزارت دفاع آمریکا بوجود آمده است اما به هر حال فعلاً موضع طالبان همانطور که اعلام کردند مخالفت با امضای پیمان امنیتی افغانستان-آمریکا، حضور نیروهای خارجی و انتخابات است.
انتهای پیام/خ