به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، بازار به عنوان تسهیل کننده امر انجام معامله نقش تعیین‌کننده و بسزایی در اقتصاد و پیشرفت هر جامعه‌ای دارد.
وجود بازاری پویا مبتنی بر نیاز مصرف کننده و خریدارگرایی یکی از نکات اصلی و کلید پیشرفت اقتصادی جامعه است، هر استانی موفقیت خود را مرهون رفتار منطقی بازاریان و اصناف آن منطقه می‌داند.
در زمینه فراز و فرودهای بازار کردستان و اقتصاد مبتنی بر آن گفت‌و‌گویی با حامد قادرزاده عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان انجام داده‌ایم که در ادامه می‌‌خوانید.
فارس:باتوجه به این‌که استان کردستان دارای یکی از قدیمی‌ترین بازارها در کشور است رکود اقتصادی و بازرگانی این بخش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قادرزاده:استان کردستان اگرچه با مشکلات عدیده‌ای در مدیریت بازار دست و پنجه نرم می‌کند اما واقعیت امر این است که این استان از دیرباز بازرگانی و بازار خوبی را تجربه کرده اما به دلیل عدم انتقال درست تجربیات از نسل گذشته به حاضر و استفاده از دانش نوین بازار، آنگونه که باید در زمینه تطبیق خود با شرایط و نیاز بازار گام برنداشته است و مقایسه اصناف جدید و قدیم به خوبی این معضل را نمایان می‌سازد.
مقایسه اصناف قدیم و جدید، شکاف به‌وجود آمده در انتقال دانش و تجربیات صحیح بازار گذشته این منطقه را به خوبی نمایان می‌سازد، در نگاه جدید مدیریت بازار توجه به مصرف‌کننده و رفع نیازها و احتیاجات مصرف‌کنندگان به خوبی در گذشته نیز مورد تاکید بوده است.
در مدل امروزی مدیریت بازار انتقال محصول، کالا و ارائه خدمت به مصرف‌کننده بر اساس درخواست وی که مورد تاکید قرار دارد در مدیریت گذشته بازار این استان به خوبی نمایان است، اگر امروزه پیک‌های موتوری برای ارسال کالا و یا وجود فضای مجازی برای ارائه خدمت به مصرف‌کننده تعریف شده است در مدیریت گذشته بازار این استان مغازه‌داران، عمده فروشان، پیک‌های ارسال کالا همواره در کنار خود برای ارائه خدمت به کسانی که امکان حضور در بازار را نداشتند و یا ترجیح می‌دادند خدمت را همراه با خرید از فروشنده دریافت کنند به خوبی وجود داشت.
فارس:چرا علی‌رغم این پشتوانه فکری و صحیح، مدیریت بازار امروز آنگونه که باید ارتباط بین فروشندگان و مصرف‌کنندگان به عنوان رابطین بین تولیدکننده و مصرف‌کننده در حد انتظار وجود ندارد؟
قادرزاده:نارضایتی گیرندگان خدمت در بازار هم از طریق رسانه و هم به صورت مستقیم و هم از طریق کارشناسان یادآوری می‌شود. آیا پاسخ به این سئوال عدم شناخت عوامل موثر بر پایداری کسب و کار از سوی تولیدکننده و فروشنده است یا عدم انتقال درست نیاز مصرف کننده؟ « 2 گروه اول یعنی تولیدکننده و واسطه‌ها است».
پاسخ هر کدام از این‌ها باشد مهم نیست، مهم این است که مدیریت بازار نیازمند تامل و چاره‌اندیشی فراوانی است، علی‌رغم نیاز بازار به استانداردهای خاصی که مقبولیت نه فقط ملی بلکه مقبولیت جهانی دارد اما از این استانداردها خیلی در مدیریت بازاری ما وجود ندارد.
فارس: دلیل این امر را چه می‌دانید؟
قادرزاده:شاید دلیل اصلی این حرکت، عدم توجه به بلندمدت از سوی گروه عرضه‌کننده کالا و خدمت است چراکه توجه بلندمدت توجه به مصرف‌کننده و تامین نیازها است و تثبیت به حداکثر کردن ثروت نیز از این نگاه بیرون می‌آید و نگاه کوتاه مدت فقط می‌تواند توجیه‌کننده این امر در شرایط کنونی باشد. شاید یکی دیگر از دلایل عدم ارتباط مناسب 2 گروه فروشنده و خریدار می‌تواند میان گروه متعدد فروشندگان بدون داشتن سازمانی مناسب که گیرنده تجربیات اصناف معتقد به توجه به خریدار که همانا تضمین کننده تولید و ثبات اقتصادی است موجب شده تا نگاه کوتاه مدت یعنی سودگرایی بر نگاه بلندمدت یعنی تثبیت و حداکثر کردن ثروت معادل این قضیه نیز باشد.
فارس:راه حل این مشکلات و معضلات را در چه چیزهایی می‌بینید؟
قادرزاده:به طور کلی بازار امروز در استان کردستان به یک جراحی اقتصادی و یک مهندسی ساختاری نیاز دارد. وجود اتحادیه اصناف و بازاریان به عنوان یک نقطه قوت در کسب و کار استان همواره باید دیده شود اما تعریف صنف‌های مختلف و ورود کارشناسان زبده و بلندمدت‌نگر در این بخش کمک شایانی به موفقیت و تثبیت بازار و دوری از سوء‌استفاده‌هایی که منجر به نابودی کسب و کار می‌شود ضرورتی بی‌بدیل است.
فارس:اطلاع‌رسانی در حل مشکلات و معضلات بازار کردستان چه نقشی دارد؟
قادرزاده:آموزش تمامی شهروندان اعم از مصرف‌کننده، تولیدکننده و واسطه برای تسهیل انجام وظایف بازار امری حیاتی است و برای تحقق این امر اصناف باید نزدیکی قابل‌توجهی به اصحاب رسانه اعم از رسانه‌های ثابت و رسانه‌های صوتی و تصویری برقرار کنند.
آنچه که در نظام اقتصادی معجزه می‌کند، اطلاع‌رسانی به موقع، کامل و دقیق است بنابراین لازم است تحقیقات بازاریابی به عنوان یک ابزار اساسی برای تولید، پردازش و مدیریت اطلاعات درست بازار مورد تاکید قرار گیرد دراین راستا لازم است ارتباط تنگاتنگی بین بخش‌های دانشگاهی و کارشناسانی که به این منظور آموزش دیده‌اند و عاملین بازار برقرار شود چراکه تحقق اهداف کلی نظام اقتصادی به‌ویژه فعالان کسب و کار درگرو این تعامل است.
فارس:چرا بازار کردستان نتوانسته است در بازارهای جهانی جایی برای خود باز کند؟
قادرزاده:اگر امروزه برخی از کشورها می‌توانند کالا و خدمات خود را به اقصی نقاط دنیا انتقال دهند چیزی نیست جز انجام علمی تحقیقات بازاریابی، جمع‌بندی این بحث را می‌توان با بیان چند نکته ارائه کرد؛ شناخت شرایط فعلی بازار، تطبیق بازار با استانداردهای مدیریت بازاریابی و تلاش در راستای تعریف معیارها و قوانین حاکم به منطقه فعالیت بازار می‌تواند به عنوان راهکار مناسب برای تثبیت تولید اعطای نقش واقعی به واسطه‌های بازار و در یک کلام رضایت مصرف‌کننده را انتظار داشت.
بنابراین لازم است بازاریان و کسبه‌های مختلف نسبت به این مهم اهتمام کرده و نگاه بلندمدت توجه به رضایت مصرف‌کننده را بر سوء‌استفاده‌ای مقطعی بازار به صورت جدی دنبال و از کسانی که در امر بازار اختلال ایجاد کنند، جلوگیری کنند.
فارس:اشکالات عمده بازار کردستان و تجارت و بازرگانی این استان چیست؟
قادرزاده:بازار استان کردستان در خصوص چگونگی معرفی محصولات هنوز شیوه سنتی را آن هم نه به طور کامل دنبال می‌کند در حالی که نیاز بازار با آنچه که اجرا می‌شود فاصله زیادی دارد.
اشکالات عمده این بازار را می‌توان در نحوه عرضه محصول، تعامل با مشتری، تعامل با کارشناسان بیان کرد. در بحث عرضه محصول اشکالات عمده‌ای که زیان اقتصادی نیز برای خود تولیدکننده و عرضه کننده را به دنبال دارد، فله‌ای عرضه کردن محصولات یکی از مشکلات اساسی است، به طوری که بیشتر محصولات بسته‌بندی شده عرضه شده در استان در مکانی غیر از خود استان بسته‌بندی می‌شود.
این در حالی است که اگر اصناف خود برای پاسخگویی به این نیاز بازار کمک کنند نه فقط ارزش افزوده این نوع فعالیت به بازار استان منتقل می‌شود بلکه نظارت بیشتر و اطمینان به صحت برچسب‌های آن هم به لحاظ کیفیت محصول و هم تاریخ تولید، بسته‌بندی و انقضای محصول بیشتر و راحت‌تر کنترل می‌شود. در یک ارزیابی کلی در بازار به خوبی می‌توان این نقیصه را شناسایی کرده و با دیدی کارشناسانه به راحتی امکان زیان‌های ناشی از عدم اجرای آن را ارزش‌گذاری کرد.
فارس:بازار کردستان حتی در مقایسه با استان‌های دیگر کشور هم نتوانسته جایگاهی بیابد دلیل این امر را در چه چیز می‌بینید؟
قادرزاده:در بحث تعامل با مشتری نیاز به مقایسه بازار با کشورهای خارجی نیست بلکه مقایسه با استان‌های همجوار فاصله بین آنچه باید و آنچه که در تعامل با مشتری در بازار استان صورت می‌گیرد را به خوبی می‌توان مشاهده کرد.
استانی مثل آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و همدان به عنوان سه استان همجوار کردستان هستند و این مثال بسیار خوبی برای این فاکتور است به طوری که به هیچ عنوان نمی‌توان شرایط حاکم بر بازار این سه استان همجوار را با استان کردستان مقایسه کرد و این در حالی است که بازاریان استان در تعامل با بازاریان استان‌های مورد مثال برتر هستند. پس چرا از تجربیات آنان در مدیریت بازار استان استفاده نمی‌شود؟ آیا جز این است که فعالان بازار به‌ویژه جدیدالورودها سوداگرایی دارند تا پایداری اقتصادی در بازار؟ آیا جز این است که بدون برنامه فعالیت اقتصادی می‌کنند؟ آیا جز این است که فعالیت فعلی بازار را بسیار مقطعی در نظر داشته و می‌خواهند با سوءاستفاده از موقعیت فعلی بازار مال اندوزی کرده و تغییر جهت دهند؟
اما سئوال اساسی‌تر اینجا این است که آیا این افراد می‌توانند در بقیه مسیر کار خود موفقیت پایداری برای خود ایجاد کنند؟ پاسخ این سئوال‌ها به خوبی در مدیریت صحیح بازار داده می‌شود. برای اصلاح امور بازار در استان هم نیاز به قانون و نظارت بیشتر اتاق بازرگانی و هم نیاز به افزایش آگاهی همه فعالان بازار است.
فارس:راه حل این مسئله چه مواردی می‌تواند باشد؟
قادرزاده:در نهایت می‌توان انتظار داشت که این درخواست مورد اجابت قرار گیرد و درخواست از فعالان بازار توجه به نیاز کلی بازار که تثبیت کننده اصناف و موجبات افزایش ارزش افزوده اشتغال و نهایتاً بهبود شرایط اقتصادی بازاریان را به دنبال دارد، است.
درکل این نکته را باید یادآور شد که هیچ‌گاه سوءاستفاده از بازار نمی‌تواند تضمین‌کننده ادامه فعالیت افراد سودجو در بازار شود. درست است بحث فرصت‌شناسی بحث حائز اهمیت در بازار است اما سوءاستفاده از شرایط فرصت‌شناسی نیست.
فرصت‌شناسی، تامین نیاز واقعی بازار تعریف می‌شود نه مغبون‌کردن طرف معامله، چراکه مبادله نااریب معینی توجه به منفعت طرفین معامله پایداری فعالیت بازار را تضمین می‌کند و چنانچه در انجام امر مبانی بازار بازی «برد – باخت» حاکم شود شکست بازار حتمی است.
با کمال تاسف به صورت محرزی در بازار استان بازی «برد – باخت» جایگزین بازی «برد – برد» شده که این نیاز به اصلاح جدی دارد.
==============
گفت‌و‌گو از مژگان وفایی
==============
انتهای پیام/79002/م40/ژ1001
