به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری فارس، چند روز پیش اتحاد انتخاباتی افغانستان متشکل از 15 حزب سیاسی اعلام موجودیت کرد.
شبکه تلوزیونی «یک» افغانستان در مصاحبهای با احمدضیا مسعود در خصوص این اتحاد انتخاباتی و وجه مشترک احزاب و جریانهای سیاسی شرکت کننده در آن و همچنین به بررسی ابعاد مختلف ایجاد این جریان جدید پرداخت.
مشروح این مصاحبه تفصیلی در ادامه مطلب آمده است.
مجری: وجه مشترکی که باعث شد شما و سایر احزاب سیاسی را دور هم جمع کند و منجر به تشکیل اتحاد انتخاباتی در افغانستان شود چیست؟
مسعود: همه احزاب سیاسی مطرح افغانستان که در اتحاد انتخاباتی گردهم جمع شدهاند معتقدند که پس از سال 2014 در تمام زمینههای اقتصادی سیاسی و اجتماعی افغانستان باید تغییرات بنیادین به وجود آید و تمام این احزاب معتقدند که ساختار نظام ریاستی در افغانستان نتیجه بخش نبوده و باید نظام پارلمانی به وجود آید. تمام این احزاب معتقدند که اداره افغانستان باید تقسیم شود و واحدهای اداری و والیها باید انتخابی شوند تا زمینه رشد سیاسی اقتصادی در افغانستان به وجود آید.
مجری: پس در اتحاد انتخاباتی بیش از این که بحث کاندیدای واحد مطرح باشد بحث برنامههای انتخاباتی مطرح است؟
مسعود: بله، تمام احزاب موجود در اتحاد انتخاباتی معتقدند که باید برنامه واحد وجود داشته باشد و بر اساس شرایط فعلی لازم است که نوآوریهایی در افغانستان صورت گیرد، با برنامههای موجود دولت افغانستان، مردم افغانستان شاهد تغییرات عمیق در زندگی خود نیستند.
مجری: برنامههای مطرح شده و اجرای آنها پس از به قدرت رسیدن موضوعاتی زمانبر هستند، ممکن نیست چند ماه به انتخابات مانده این مباحث مطرح شوند. اگر این اتحاد انتخاباتی محورش این قبیل مسائل بود، چرا پیشتر اعلام موجودیت نکرد؟
مسعود: در شورای همکاری احزاب، برنامه ملی تقریباً به اتمام رسیده و تا زمانی که برای پس از 2014 برنامهای وجود نداشته باشد، احزاب سیاسی چگونه ممکن است که متحد شوند.
در تمام دنیا این یک قاعده است که وقتی برنامهها مشترک است گروههای مختلف با یکدیگر ائتلاف میکنند و این در مورد اتحاد انتخاباتی هم صدق میکند و تمام احزاب دور یک برنامه جمع شدهاند نه یک فرد.
مجری: یکی از موضوعات چالشبرانگیز در افغانستان که در انتخابات قبل هم مشاهده شد، موضوع معرفی کاندیدای واحد است، در اتحاد انتخاباتی این موضوع تا چه اندازه مورد بحث بوده است؟
مسعود: تاکنون در مورد این مسئله هیچ بحثی صورت نگرفته است و معتقدیم که 2 یا 3 نفر حتماً کاندیدا خواهند بود و این مسئله مورد سنجش است که کدام شخصیت میتواند مورد قبول تمام اقوام افغانستان واقع شود، کدام شخصیت میتواند اعتماد تمام احزاب سیاسی را به خود جلب کند و چه کسی میتواند معتقد به ایجاد اصلاحات عمیق در زندگی مردم افغانستان باشد.
هر فردی که بتواند مورد اعتماد اقوام مختلف افغانستان واقع شود وی را به عنوان کاندیدا معرفی خواهیم کرد.
مجری: «علی احمد جلالی»، «حنیف اتمر»، «زلمی خلیلزاد» و «قیوم کرزی» در نشستهای قبل از اعلام موجودیت اتحاد انتخاباتی با شما بودند، چه شد که آنها از شما جدا شدند؟ اختلاف شما روی نظام سیاسی افغانستان بود؟
مسعود: خیر. ورود آنها به این نشستها ناگهانی بود، چند ماه قبل هم با آنها مذاکراتی داشتیم و کمیسیون مشترکی هم بین ما شکل گرفت.
این کمیسیون در حال بررسی مباحث پس از 2014 بود که کدام ساختار میتواند برای افغانستان مفید باشد اما متأسفانه این آقایان همواره پس از چند روز اقامت به کشورهای خود باز میگردند، و به همین دلیل مذاکرات ما تداوم نیافت.
این بار نیز یک هفته پیش وارد کابل شدند و زمان اندک بود که روی این مسائل به توافق برسیم، اما ارتباط ما با آنها قطع نشده است.
مجری: اگر قرار باشد شخصیتهایی مثل خلیلزاد، جلالی، قیوم کرزی به شما بپوندند آیا امکان تعدیل نظرات شما مبنی بر تغییر نظام وجود دارد؟
مسعود: من با حنیف اتمر در چارچوب شورای همکاری احزاب ارتباطهایی داشتم و ایشان برنامههایی که جبهه ملی افغانستان داشت پذیرفته بود
در برنامهها مشکلی وجود نداشت، هر برنامهای که منافع ملی افغانها را تأمین کند ما حاضر به قبول آن هستیم اما تاکنون برنامه مشخصی از طرف مقابل ندیدهایم و آنها هم از برنامههای ما استقبال کردهاند.
مجری: اگر برنامههای آنها خلاف برنامههای شما باشد مثلا آنها نظام متمرکز ریاستی را قبول داشته باشند، در این صورت نظر شما چیست؟
مسعود: نظام متمرکز در افغانستان ثمربخش نبوده است، در این مورد سمینارهای علمی در کشورهای اروپایی برگزار کردهایم و در مورد ساختارها بحثهای آکادمیک صورت گرفته است.
با در نظر داشت شرایط کنونی افغانستان و تنوع قومی این کشور، ساختاری که میتواند وحدت ملی در بین همه گروههای قومی را به وجود آورد و مشارکت همه اقوام را در برگیرد، نظام پارلمانی است.
مجری: هنگامی که یک کاندیدا از سوی اتحاد انتخاباتی معرفی می شود، تا چه اندازه مطمئن هستید که وحدت اتحاد انتخاباتی متزلزل نمیشود؟
مسعود: در روندهای سیاسی ممکن است زود به توافق رسید اما آن چه برای من مهم است، منافع ملی و ثبات افغانستان و به وجود آوردن یک دولت مقتدر است.
درخواست من از تمام جناحهای سیاسی این است که برای یک مصلحت بزرگتر و برای رهایی مردم افغانستان از نگرانی ناشی از رقابتهای منفی احزاب سیاسی بهتر این است که بر سر یک کاندیدا به توافق برسیم و مطمئن هستم که با در نظر شرایط موجود تمام احزاب سیاسی به این توافق خواهند رسید.
مجری: تاکنون بحثهای مقدماتی در مورد کاندیدای واحد از سوی اتحاد انتخاباتی صورت نگرفته است؟
مسعود: تاکنون خیر زیرا هنوز برخی کارهای دیگر باقی مانده و هنوز در حال مذاکره با آقایان خلیلزاد، جلالی و اتمر هستیم.
در همین حال قرار است که یک کنفرانس بزرگ برای احزاب و اعضایی که در جنوب و جنوب غرب افغانستان قرار دارند، شکل دهیم اکنون در حال مذاکره با شخصیتهای مطرح آنان هستیم و اگر خواست خداوند باشد و این کار صورت گیرد از هر 2 مجموعه یک کاندیدای مشخص ارائه خواهیم کرد.
مجری: گفته میشود که جلالی، خلیلزاد، قیوم کرزی و اتمر درصدد ایجاد یک جبهه هستند و به زودی اعلام موجودیت خواهند کرد در حالی که شما از مذاکرات خود با آنها صحبت میکنید.
مسعود: شاید آنها هم جبههای شکل دهند و این حق آنها است ما نه تنها با جلالی، اتمر و خلیلزاد مشغول مذاکره هستیم بلکه با اقشار مختلف در مناطق جنوب و جنوب غرب مانند شوراهای اجتماعی، شوراهای قومی و شخصیتهای بزرگ مانند «عارف نورزی» و «یاسینی» در حال رایزنی هستیم.
مجری: تاکنون نورزی و یاسینی را با خود همراه کردهاید؟
مسعود: تقریباً به تفاهم رسیدهایم، با «گلآغا شیرزی که نماینده قوم بارکزی است به تفاهم رسیدهایم.
به این ترتیب تلاش میکنیم بزرگان تمام اقوام بزرگ افغانستان را وارد این ائتلاف کنیم تا هم وحدت قومی را تأمین کنیم و هم یک کاندیدای قدرتمند را معرفی کنیم.
برای تأمین ثبات در سراسر افغانستان نیاز است تا برادران پشتون را متحد کنیم، کنفرانسی ایجاد کنیم و پس از آن یک کاندیدا معرفی کنیم، گرچه در اتحاد انتخاباتی تعداد زیادی از برادران پشتون را داریم که از اقوام بزرگ نمایندگی میکنند اما نیاز است که آن را وسعت ببخشیم.
مجری: یکی از نگرانیهای مردم افغانستان ترس از قومی شدن انتخابات است، انتقادهایی مطرح بود که گویا اتحاد انتخاباتی به وجود آمده نمایندگی از یک سمت مشخص افغانستان میکند شما راهحل این نگرانیها را در چه میبینید؟
مسعود: پیشتر هم اشاره کردم که از اقوام دیگر هم در اتحاد انتخاباتی وجود دارند، از «جلالآباد» حزب «اتحاد اقوام» افغانستان به رهبری «سیدامان خلیلی» حضور دارد و «کریمالله خان» فرزند مولوی «نقیب الله» از «قندهار» به عنوان نماینده یک قوم بزرگ قندهار در اتحاد شرکت میکند.
مجری: در انتخابات ریاست جمهوری گذشته، قبل از برگزاری انتخابات شاهد شکل گیری یک جبهه بودیم که شما هم در آن حضور داشتید اما این جبهه در زمان انتخابات شکست خورد، دلیل آن هم عدم توافق روی یک کاندیدای واحد بود، فکر نمیکنید که این نگرانی باز هم وجود دارد و ممکن است تکرار شود؟
مسعود: در آن مقطع دولت و کشورهای خارجی تصمیم گرفتند که «جبهه متحد ملی» را از درون از هم بپاشند.
کارهایی صورت گرفت، وعدههایی هم داده شد که عملی نشدند اکنون هم کارهایی صورت میگیرد اما ما مطمئن هستیم پس از پنج سال کارهای سیاسی، اکنون معتقد به مبارزه آرمانی هستیم.
اکنون مهم این است که تغییرات ساختاری چگونه به وجود خواهد آمد که متضمن منافع تمام گروههای قومی افغانستان باشد.
فرهنگ سیاسی مردم و رهبران سیاسی تغییر کرده و امیدوار هستیم که تا آخر اتحاد انتخاباتی را همراهی کنند.
مجری: یکی از سؤالات اساسی این است که چرا شخصیتهای جهادی مانند «قسیم فهیم» و «اسماعیلخان» در این اتحاد انتخاباتی دیده نمیشوند؟
مسعود: با اسماعیل خان چندین جلسه داشتهایم و ایشان وعده دادند در کنفرانسی که برگزار شد شرکت میکنند اما متأسفانه شرکت نکردند و دلیل آن را هم نمیدانم.
در مورد مارشال فهیم نیز ایشان بارها گفتهاند که چون معاون رئیس جمهور هستند و تعهداتی در قبال ریاست جمهوری دارند و از سویی رئیس جمهور هم از دوستان نزدیک وی است، در شرایط فعلی نمیتواند جزء اپوزیسیون شود اما در نهایت هر چه به نفع کشور باشد تأیید خواهد کرد.
مجری: چقدر علاقه دارید که از سوی اتحاد انتخاباتی افغانستان به عنوان کاندیدا معرفی شوید؟
مسعود: با تجربه پنج ساله در سمت معاونت ریاست جمهوری و تجربهای که در مسائل اقتصادی دارم اگر مردم و احزاب سیاسی اعتماد کنند و اینجانب را معرفی کنند، به عنوان یک خدمتکار استقبال میکنم اما همه چیز به این بر میگردد که اتحاد انتخاباتی چه کسی را معرفی میکند.
مجری: اگر کاندیدای اتحاد انتخاباتی فردی غیر از شما باشد، آیا شما در کنار وی قرار خواهید گرفت یا همانند انتخابات گذشته که جبهه شما از هم پاشید، این جبهه هم از هم میپاشد؟
مسعود: در آن زمان چنین تفاهمی همانند امروز وجود نداشت و در آن زمان پس از 2 سال کار به یکباره دکتر عبدالله وارد شد و کاندیدا شد.
همه متعجب شدند که چرا در جریان قرار نداشتند و سوء تفاهماتی به وجود آمد و «برهانالدین ربانی» در آن زمان نتوانست رضایت همه را حاصل کند.
«دوستم» و «محقق» ملاحظاتی داشتند و در کل کاندیدا در فضای دموکراتیک انتخاب نشد اما در حال حاضر در اتحاد انتخاباتی همه متعهد شدهاند که کاندیدا در فضای دموکراتیک انتخاب شود.
مجری: بر اساس تفاهمنامه، اتحاد انتخاباتی کاندیدا باید با اکثریت آرا انتخاب شود، اگر در چنین فضایی باز هم دکتر عبدالله انتخاب شود آیا برای شما قابل قبول خواهد بود؟
مسعود: اگر تفاهم آرا موجود باشد، از هر کاندیدایی حمایت میکنم.
در همین حال خبرها امروز حاکی از آن است که یک ائتلاف انتخاباتی جدید در افغانستان شکل گرفته و قرار است به زودی اعلام شود.
تلویزیون «لمر» افغانستان به نقل از وزیر سابق کشور افغانستان گزارش داد که در این ائتلاف «محمدحنیف اتمر» رئیس حزب «حق و عدالت»، «انورالحق احدی» رئیس حزب «افغان ملت»، «اشرف غنی احمدزی» رئیس کمیسیون انتقال مسئولیتهای امنیتی و زلمی خلیلزاد سفیر سابق آمریکا حضور خواهند داشت.
«علی احمد جلالی» تصریح کرد که از یک سال پیش در همکاری با خلیلزاد روی تشکیل یک اجماع انتخاباتی کار میکنند.
وی با بیان این که ائتلاف جدید انتخاباتی تا 10 روز دیگر اعلام موجودیت خواهد کرد، افزود: هدف از ایجاد این ائتلاف، معرفی نامزد واحد در انتخابات آینده ریاست جمهوری افغانستان است.
این سیاستمدار افغان گفتوگو با اتحاد انتخاباتی افغانستان برای معرفی یک نامزد واحد را نیز تأیید کرد اما در عین حال گفت که با اتحاد انتخاباتی افغانستان در خصوص تبدیل نظام ریاستی به پارلمانی به توافق نرسیده است.
انتهای پیام/خ