به گزارش خبرگزاری فارس از شهرکرد، فرخشهر در فاصله هشت کیلومتری شرق شهرکرد واقع شده است، شهری که سابقه تاریخی آن به دوران صفویه و به عبارتی به نقل از بزرگان در دوران هخامنشی نیز این شهر وجود داشته است.
در این شهر قلعه‌های قدیمی و تاریخی از دوران قاجار و سنگ نوشته و کاروان سراهایی از صفویه، اشکانی و عهدهای قدیمی‌تر وجود دارد.
از مکان‌های بسیار زیبا و تاریخی فرخ شهر یا قهفرخ که از اهمیت ویژه‌ای نسبت به دیگر آثار برخوردار است، می‌توان به بنای عصارخانه صالحی اشاره کرد.
در گذشته عصارخانه محوطه‌ای بود که در وسط آن دو قطعه سنگ گرد بر روی هم قرار داشتند و این دو قطعه سنگ از یک طرف با اهرمی به یک چهارپا مانند الاغ و یا شتر متصل و عملیات روغن کشی از دانه‌های روغنی انجام می‌گرفت.
روغن بدست آمده در مصارفی همچون سوخت چراغ، مواد اولیه غذا و شیرینی پزی نیز استفاده می‌شده است، بر این اساس دانه‌هایی مانند برزک برای مصارف عمومی و سوختی و دانه‌هایی مانند کافشه برای مصرف خوراکی مورد استفاده بوده است.
عصارخانه‌ای صالحی میراث‌دار هنر و صنعت فرخشهر
یک کارشناس هنر اسلامی در شهرکرد در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهرکرد اظهار کرد: عصارخانه‌ها(کارخانه‌های روغن کشی) در گذشته و حال روشنگر ویژگی‌هایی از اقتصاد، صنعت و کشاورزی مناطق اطراف خود بوده و جالب توجه‌ترین قسمت عصارخانه سطوح معماری آن و کیفیت ساختمانی این اثر است که از لحاظ انواع تیرها و سنگ‌هایی آن و نیز نحوه نصب آنها توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
گلشن رستمی افزود: بنای عصارخانه صالحی در ابتدای جاده ورودی شهر و بر روی صفهای که در دامنه جنوبی تپه کلات ایجاد شده و در جاده کمربندی به سمت اصفهان و در جوار مزار عارف بزرگ ثابت علیشاه و شعرای بزرگی همچون امامی قهفرخی و آصف واقع شده است.
وی ادامه داد: عصارخانه صالحی در پای کوه و با تراشیدن بخشی از دامنه سنگی و صفه سازی اجرا شده و دیوار ضلع شمالی عصارخانه بخشی از بستر سنگی کوه است.
رستمی اضافه کرد: این بنا 600 متر زیربنا دارد و سبک ساختمانی آن به شیوه معماری 100 تا 200 سال گذشته و به صورت طاق و گنبد ساخته شده است.
این کارشناس هنر اسلامی در شهرکرد بیان داشت: تمامی وسایل قدیمی روغن کشی دستی در این عصارخانه هم چنان در سلامت کامل قرار دارند.
وی با بیان اینکه این عصارخانه دارای سه فضای اصلی است، گفت: فضای میانی تیرپوش و ارتفاع هرچه به سمت شمال می‌رود کوتاه‌تر شده و دو تنه چنار 12 متری برای له کردن دانه‌ها در آن وجود دارد.
ردپای تاریخ صفویه در عصارخانه صالحی
محقق و نویسنده شهر فرخشهر نیز در رابطه با سنگ‌های عصار خانه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهرکرد اظهار کرد: در بخش شرقی مواد اولیه و در بخش غربی سنگ‌های بزرگ عصاری وجود دارد که اهمیت و وجه امتیاز آن به واسطه سنگ‌های بی‌نظیر و بسیار زیبا و نفیس عصارخانه بزرگ در محل میدان میر اصفهان است که آن عصارخانه مربوط به دوران صفوی بوده و بعد از تخریب خریداری و به این محل آورده شده است.
سید جمال موسوی افزود: در اطراف این سنگ، نقش برجسته بوته‌ای حجاری شده است که منحصر به این سنگ بی‌نظیر است، داخل دایره سنگی نیز حاشیه برجسته بسیار زیبا کنده کاری شده است.
وی بیان داشت: تاریخ اتمام کنده‌کاری‌های سنگ این عصارخانه سال 1110هجری قمری نگاشته شده است.
عصارخانه صالحی موزه میشود
شهردار فرخ شهر نیز در ادامه این گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: اگر چه ساختمان این عصارخانه مربوط به شش دهه قبل است لیکن گونه معماری منحصر به فرد و همچنین سنگ‌های عصاری آن باعث ارزش زیاد این بنا شده است.
حاج حیدری افزود: این عصارخانه در سال 1378 در زمره آثار ملی ایران ثبت شد.
وی ادامه داد: مجاورت این بنا با آرامگاه عارفان و شاعران نامی این شهر می‌تواند محوریت بخش توسعه یک مجموعه فرهنگی و تاریخی را در فرخ شهر برعهده گیرد.
حاج حیدری در ادامه گفت: در حال حاضر اقدامات در خور توجهی در حال انجام است تا بتوان این بنای بسیار زیبا را با توجه به استعداد ویژه‌ای که داراست به یک مجموعه فرهنگی و تاریخی و موزه مردم شناسی این شهر با قدمت تبدیل کرد که البته همکاری نهادهای مربوط و همت اهالی شهر را می‌طلبد تا همچون مجموعه فرهنگی آصف پس از 15 سال نیمه کاره نماند و تخریب نشود.
گزارش از احمدرضا موسوی
انتهای پیام/68008/س40/پ3003
