به گزارش خبرگزاری فارس از قم به نقل از روابط عمومی شهرداری قم، یکی از پروژه‌های بسیار بزرگ عمرانی که دارای ظرفیت‌های مذهبی فراوانی هم هست میدان بزرگ امام خمینی(ره) است که دارای چندین طبقه زیرین هم بوده و از نخستین سال‌هایی که قم تجربه استان شدن را داشته بر سر زبان‌ها افتاده است و از همان زمان هم برخی کارهای اجرایی آن شروع شده بود اما به دلایلی چند تاکنون به درازا کشیده و در حال حاضر زمزمه پایان آن شنیده می‌شود.
به گفته محمدتقی نادعلی، مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری قم که مجری این طرح است «شروع کار احداث میدان بزرگ امام خمینی(ره) به سال 1373 باز می‌گردد و طرح اولیه آن هم برگرفته از میدان امام اصفهان است و این سازمان به عنوان مجری طرح تعیین شد».
میدان بزرگ امام خمینی(ره) در مجاورت حرم کریمه اهل بیت(س) بوده و موقعیت آن از شمال غربی با بلوار زائر، از شمال شرقی با مسجد امام حسن عسکری(ع)، از جنوب شرقی با مجتمع تجاری الغدیر و از جنوب غربی با هتل بین‌المللی قم همسایگی دارد.
در حین انجام مطالعات یعنی تا سال 1386 کار تملک محدوده پروژه با اعتباری بالغ بر 85 میلیارد تومان به اتمام رسید، این پروژه در قالب میدان بزرگ امام خمینی(ره) و مجموعه خدماتی و رفاهی می‌باشد اما آنچه تمام آن را خاص می‌کند قرارگیری تمام سازه در زیر زمین است؛ در حقیقت مجاورت با رودخانه از یک طرف و ساختمان‌های مهم از سه طرف دیگر به همراه عمق زیاد گودبرداری مورد نیاز برای اجرای سازه، پروژه را به صورت کاملا ویژه درآورده است.
این پروژه که شامل پنج طبقه، با دو طبقه منفی 1 و منفی 2 به صورت 700 واحد تجاری و سه طبقه زیر آن هم که پارکینگ است ظرفیت 2 هزار و 20 خودرو سواری و هزار و 180 دستگاه موتورسیکلت را دارد.
در بخش پارکینگ این پروژه، تا سال 88 شاهد پیشرفت 45 درصدی بودیم و در سال 89 این میزان با پنج درصد افزایش به 50 درصد رسید اما در فاصله سال 90 تا 91 با تغییر مدیریت شهری شتاب فزاینده‌ای در روند احداث طبقات پارکینگ پروژه شکل گرفت و میزان پیشرفت از 50 درصد به 76 درصد رسید، همچنین از سال 91 به بعد با 22 درصد افزایش در طول یک سال به 98 درصد پیشرفت رسید و در نهایت در نوروز 92 پارکینگ میدان بزرگ امام خمینی در اختیار زائران و مسافران نوروزی قرار گرفت.
بخش طبقات تجاری از مجموعه فضاهایی با عملکردهای مختلف و معماری داخلی متنوع تشکیل شده است. مغازه‌ها، غرفه‌های متعدد و دکه‌های فروش، فضاهای اصلی مجموعه تجاری را شامل می‌شوند و در عین حال کاربری‌هایی مانند بانک، بیمه، پست، کافی‌شاپ و کاربری‌های اغذیه‌ای در آن پیش‌بینی شده است.
در خصوص پیشرفت فیزیکی عملیات اجرایی طبقات پروژه میدان بزرگ امام خمینی باید این نکته را متذکر شد که این بخش از پروژه در سال 88؛ 40 درصد، و در سال 89 با 10 درصد افزایش به 50 درصد و در سال 90 فقط با پنج درصد افزایش به 55 درصد پیشرفت فیزیکی رسید و در مدت زمان دو سال فقط 15 درصد پیشرفت فیزیکی داشت در حالی که در فاصله سال 90 تا 91 و در دوران جدید مدیریت شهر قم 15 درصد پیشرفت فیزیکی فقط در طول یک سال محقق شد و میزان پیشرفت این بخش از پروژه به 70 درصد رسید.
بام این پروژه سطح میدان را به وجود می‌آورد که با بهره‌گیری از فضای سبز و مبلمان، کاربری یک فضای شهری را داراست. شکل خاص و ابعاد بزرگ سازه سبب شده است بارگذاری ناشی از اثر زلزله در آن، با ساختمان‌های معمولی متفاوت و متمایز باشد و به دلیل سختی بسیار زیاد سازه و کوچک بودن مقدار تغییر شکل‌ها، نیروی زلزله 2.5 تا 3 برابر میزان معمول در ساختمان‌های مشابه خواهد بود که البته با حضور دیوارهای بتنی مقاومت لازم به راحتی تأمین شده است.
ضرورت انتقال بدون ازدحام زائران و کسانی که قصد خرید از طبقات تجاری یا پارک خودرو در طبقات زیرین را دارند ایجاب می‌کند که وسایل و ابزارهای لازم برای این منظور پیش از راه‌اندازی رسمی به کار گرفته شوند به همین دلیل 16 دستگاه آسانسور هر یک به ظرفیت 11 نفر برای همه طبقات در نظر گرفته شده و دو دستگاه آسانسور ویژه حمل بار هم مخصوص طبقات تجاری کار گذاشته شده است.
24 دستگاه پله‌برقی برای انتقال زائران و شهروندان از طبقات زیرین به سطح میدان هم در نظر گرفته شده و از دیگر راه‌های ارتباطی با زیرزمین می‌توان به هشت رشته پله فرار و چهار رشته پله قطری ویژه طبقات تجاری اشاره کرد.
یکی از مواردی که نیاز به آن همواره در هسته مرکزی شهر قم به ویژه در محوطه اطراف حرم مطهر احساس می‌شود احداث سرویس‌های بهداشتی ویژه زائران و شهروندان است به همین دلیل 400 چشمه سرویس بهداشتی و 200 چشمه دوش حمام در این طرح احداث شده و علاوه بر این 96 چشمه سرویس بهداشتی هم در مجموع طبقات ساخته شده است.
نادعلی، کاربری دیگری را هم برای میدان بزرگ امام خمینی(ره) ذکر می‌کند. وی می‌گوید: «این پروژه در حقیقت یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های پدافند غیرعامل کشور هم محسوب می‌شود زیرا در کنار مکانی مقدس واقع شده و تمام آن به صورت زیرزمینی ساخته شده است.
در سطح میدان که شامل مساحتی 35 هزار متر مربعی با در نظر گرفتن گوشه‌های آن است مکانی مناسب برای برگزاری تجمعات شهری به وجود آمده که با استفاده از معماری سنتی اسلامی و ایرانی و نورپردازی از پایین سعی شده است جلوه‌ای زیبا به آن بخشیده شود.
حوض مرکزی به همراه آب‌نمای موزیکال و باغچه‌های حاشیه‌ای مزین به آب‌نما هم علاوه بر ایجاد زیبایی به تلطیف هوای میدان کمک می‌کنند و در کف‌سازی آن هم سعی شده است از بهترین جنس سنگ استفاده شود که علاوه بر زیبایی و استحکام، تردد آسان برای عابران پیاده را هم ممکن سازد».
تا امروز بر اساس محاسبات دفتری و تمام شده به قیمت روز 170 میلیارد تومان برای میدان بزرگ امام خمینی(ره) هزینه شده و میزان پیشرفت فیزیکی عمرانی طرح 82 درصد است.
به‌طور کلی طرح طی سال‌های 88، 89 و 90 پیشرفت فیزیکی 22 درصدی داشته و این در حالی است که این پروژه فقط در سال 91پیشرفت فیزیکی 20 درصدی داشته است و با توجه به مشکلات متعدد سال 91 اعم از محدودیت اعتبار و مصالح مورد نیاز و مشکلات ارزی و تحریم‌ها پیشرفت این پروژه نشان از پیگیری و تلاش مدیریت شهری در سال 91 دارد تا پروژه‌های عمرانی با سرعت بیشتری اجرایی گردند. در حال حاضر هم سطح میدان و هم پارکینگ خودرو مورد استفاده عموم شهروندان و زائران قرار گرفته است که با همت و پیگیری مدیریت شهری به بهره‌برداری رسید.
مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری قم در مورد امکانات رفاهی مردم در این پروژه هم می‌گوید: «در حال حاضر هشت دستگاه آسانسور فعال هستند و 100 چشمه سرویس بهداشتی هم در مواقع پرجمعیت مورد استفاده قرار می‌گیرند اما در زمان‌هایی که اوج جمعیت در قم حضور ندارند بهره‌برداری از آنها صورت نمی‌گیرد».
به یقین پارکینگی با ظرفیت 2 هزار و 20 دستگاه خودروی سواری و هزار و 180 دستگاه موتورسیکلت نیازمند سیستم کنترل هوشمند و دقیق است و به همین دلیل سیستم مذکور با اعتباری بالغ بر 1.5 میلیارد تومان خریداری شده و به زودی عملیات نصب آن آغاز خواهد شد.
به گفته مهندس نادعلی، با پیگیری‌های شهردار محترم مبنی بر آسایش زائرینی که قصد استفاده از خدمات این مجموعه را دارند سعی کردیم از سیستم‌های هوشمند برای کنترل خدمات استفاده کنیم.
طرحی با این عظمت و کاربری‌های فراوان می‌تواند قم را بیش از گذشته آماده پذیرایی و میزبانی شایسته از زائران و مسافرانی کند که در حال حاضر تعداد آنها از 20 میلیون نفر در سال تجاوز می‌کند.
از سال گذشته که پارکینگ بزرگ زائر یعنی همان سه طبقه زیرین میدان بزرگ امام خمینی(ره) مورد بهره‌برداری قرار گرفته علاوه بر راحتی و آسایش شهروندان و زائران، کار هدایت خودروها و ترافیک هم آسان‌تر شده و مردم قم در نوروز 1392 شاهد ترافیک بسیار سبک‌تری نسبت به سال‌های قبل بودند.
علیرضا محبی، یکی از مغازه‌داران اطراف حرم مطهر حضرت معصومه(س) در این ارتباط می‌گوید: «پارکینگ یکی از نیازهای اساسی مردم و زائرانی بوده که در قم زندگی یا به آن مسافرت می‌کنند زیرا قابل تصور نبود که شهری با زائران میلیونی که همه آنها هم قصد زیارت حرم کریمه اهل بیت(س) را دارند از پارکینگی طبقاتی و بزرگ محروم باشد هرچند قمی‌ها و بلکه مسافران سال‌ها این محرومیت را تحمل کردند اما به لطف خدا و با همت شهرداری، پارکینگ این مجموعه پیش از پرداختن به طبقات تجاری با سرعت بیشتری آماده بهره‌برداری شد و اکنون در زمان‌های اوج ورود مسافر به قم شاهد بار ترافیکی سبک‌تر و آرامش بیشتری میان گردشگران و زائران هستیم».
اصغر تقی‌پور، افسر راهنمایی و رانندگی در قم است که دارای سابقه 13 سال خدمت در پلیس بوده و به یاد می‌آورد که پارک خودرو در قم مشکلی همیشگی بوده و البته عقیده دارد نهضت پارکینگ‌سازی باید همچنان تداوم یابد. وی می‌گوید: «میدان بزرگ امام خمینی(ره) چند حسن دارد که شاید با توجه به شرایط کنونی فقط پارکینگ آن مورد توجه قرار گرفته باشد اما باید بدانیم همان افرادی که از اتومبیل‌های خود خارج می‌شوند نیاز به مسیرهایی برای تردد، استراحت و نیز مکان‌هایی برای خرید سوغات و سایر ملزومات خود دارند و سطح این میدان بهترین مکان را برای این کار فراهم می‌کند زیرا از یک سو به حرم مطهر ختم می‌شود که هدف اصلی زائران و مسافران است، از طرف دیگر هتل بین‌المللی قم را داریم که می‌تواند تعداد قابل توجهی از آنها را پذیرش کند، ضلع شمالی میدان هم که مسجد امام حسن عسکری(ع) است و در صورت اتمام طرح توسعه به مکانی زیارتی و سیاحتی برای زائران تبدیل خواهد شد و در مورد بحث خرید هم مجتمع تجاری الغدیر جوابگوی نیازها خواهد بود.
شاید به درازا کشیده شدن عملیات اجرایی پروژه میدان بزرگ امام خمینی(ره) طی سال‌های گذشته موجب نارضایتی برخی مردم شده باشد اما درک این حقیقت برای مدیریت جدید شهری در تکمیل این طرح عظیم در راستای عمران و آبادانی بیشتر شهر کریمه اهل بیت(س) باعث شد تا در سال گذشته سرعت و پیشرفت چشمگیری در اجرای این پروژه داشته باشد و آرزوی میزبانی شایسته از زائران حضرت معصومه(س) را محقق سازد.
انتهای پیام/2258/ط40/چ3000
