به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در عشقآباد، اجلاس کمیته سیاست گذاری خط لوله گاز ترکمنستان-افغانستان-پاکستان- هند موسوم به طرح تاپی با امضای موافقتنامه خرید و فروش گاز میان ترکمنستان و افغانستان و نیز توافق برای ایجاد شرکت بینالمللی مجری این طرح با امضا وزرای نفت چهار کشور ذینفع در این طرح به کار خود پایان داد.
وزارت خارجه ترکمنستان روز چهارشنبه با صدور بیانیه مطبوعاتی ضمن تأیید این خبر تصریح کرد که در این اجلاس، وزرای نفت و گاز کشورهای ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند و نیز نمایندگان بانک توسعه آسیا حضور داشته و طرفها ابعاد مختلف و چگونگی تحقق این طرح را مورد بحث و تبادل نظر قرار داده و پروتکل نهایی این اجلاس را امضا و بر تسریع عملی ساختن این طرح تأکید کردند.
امضای اسناد مذکور در حاشیه اجلاس تاپی در عشقآباد بدون حضور خبرنگاران برگزار شد و در این بیانیه وزارت خارجه ترکمنستان به جزئیات بیشتر در مورد این رویداد اشارهای نشده است.
توافقنامه انتقال خط لوله گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و سپس به هند که مورد حمایت کامل آمریکا و روسیه نیز قرار میگیرد، اواخر سال 2010 میلادی میان «حامد کرزی»، «آصف علی زرداری» و «قربانقلی بردی محمداف» طول این خط لوله 1700 کیلومتر خواهد بود که 735 کیلومتر آن از افغانستان و 800 کیلومتر نیز از خاک پاکستان عبور خواهد کرد و وارد هند می‌شود.
چهار کشور افغانستان، ترکمنستان، پاکستان و هند در تلاش برای یافتن مجری که بتواند پروژه خط لوله گاز 9 میلیارد دلاری تاپی (TAPI) را بسازد تصمیم گرفتند نهادی را تأسیس کنند و این درحالی است که شرکت‌های روس و چینی نیز علاقمند به مشارکت در ساخت خط لوله تاپی بودند.
ترکمنستان به‌منظور دعوت از سرمایهگذاران برای مشارکت در این پروژه تورهای تجاری اقتصادی را در مراکز مالی و بانکی از جمله اروپا، دبی، آمریکا و... برگزار کرده بود.
بانک دولتی هند (اس.بی.آی)، بانک‌های اگزیم، سیتی گروپ و مورگان استنلی آمریکا، داتچ بانک آلمان و بانک مکوری استرالیا از علاقمندان به مشارکت در این پروژه بودند.
تصمیم درباره مدیر کنسرسیوم ساخت خط لوله تاپی و سرمایهگذاران آن به طور مشترک از سوی کشورهای حاضر در این پروژه و با مشاوره بانک توسعه آسیا (ای.دی.بی) احتمال دارد ظرف یک سال تکمیل شود.
کار برای ساخت این خط لوله که احتمال دارد سال ٢٠١٥ آغاز و در سال ٢٠١٨ به بهرهبرداری برسد.
ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند هر یک با سرمایهگذاری پنج میلیون دلاری این نهاد را شکل میدهند که شرکت دولتی «جیایآیال»(GAIL) به عنوان نماینده هند در این پروژه خواهد شد.
درحالی که ترکمنستان، افغانستان و پاکستان همگی فکر می‌کنند که چهار کشور باید خطوط لوله را خودشان بسازند، هند اصرار دارد که این پروژه تنها در صورتی پیش رود که کمپانی‌های چند ملیتی هدایت آن را برعهده گیرند.
دهلی نو معتقد است که هیچ یک از کمپانی‌های انتخاب شده در چهار کشور قابلیتهای مالی و مدیریتی اجرای این پروژه را ندارند و دولت آمریکا تمایل دارد ترکمنستان این کار را عهده‌دار شود.
این خط لوله یک هزار و 680 کیلومتری، قرار است روزانه 90 میلیون متر مکعب گاز را جابه‌جا کند و براساس برنامه‌ریزی در سال 2018 اجرایی می‌شود.
تاپی، گاز را از حوزه گالکینیش ترکمنستان (نام قدیمی آن «یویوتان عثمان» است) که 16 تریلیون فوت مکعب ذخیره دارد، منتقل میکند.
این خط لوله از هرات و قندهار افغانستان به پاکستان گذشته و از مولتان، کویته و فضیلکا (پنجاب) به هند انتقال می‌یابد.
شرکت‌های بزرگ حوزه انرژی همچون اکسون موبیل ( Exxon Mobil)، شرکت شل (Shell) و شورون (Chevron) و... تمایل دارند که در صورت بدست آوردن سهمی در حوزه گازی ترکمنستان، ساخت این خط لوله را برعهده گیرند.
از سوی دیگر «یاگشیگلدی کاکایوف» معاون رئیس جمهور ترکمنستان و رئیس مؤسسه دولتی در امور مدیریت و بهرهبرداری از منابع هیدروکربور چندی پیش از ایجاد یک شرکت تخصصی مشترک با حضور کشورهای ذینفع برای تحقق عملی طرح خط لوله گاز «تاپی» خبر داد.
به نظر کارشناسان منطقه یکی از چالشهای بزرگ این پروژه تداوم ناامنی و عبور این خط لوله از مناطقی است که امنیت چندانی در افغانستان ندارد همچنین حمایت‌های آمریکا و برخی وابستگان این کشور در منطقه از این طرح، خود گواهی است که بیش از اینکه طرح خط لوله گاز تاپی با ضرورتی اقتصادی تدوین شده باشد، پروژه‌ای در برابر خط لوله صلح ایران و با اهدافی سیاسی است.
انتهای پیام/خ
