به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در عشقآباد، رئیس جمهور ترکمنستان بر ضرورت تسریع در اجرای عملی خط لوله گاز ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند تأکید و اعلام کرد که با راهاندازی این طرح کشورهای آسیای جنوبی و شرقی به صورت بلندمدت با کمبود گاز مواجه نخواهند بود.
تلویزیون ملی ترکمنستان روز سهشنبه در گزارشی به نقل از «قربانقلی بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان تصریح کرد: تنوع بخشی به صدور حاملهای انرژی این کشور به بازارهای بینالمللی از مهمترین برنامههای راهبردی سیاست انرژی دولت ترکمنستان تعیین شده است.
وی در این زمینه خطاب به معاونان مربوطه خود دستور داد که به صورت فعالتر روند اجرای طرح خط لوله گاز تاپی را پیگیری کنند و اقدامات لازم را در این زمینه به اجرا بگذارند.
توافقنامه انتقال خط لوله گاز ترکمنستان اواخر سال 2010 میلادی میان «حامد کرزی»، «آصف علی زرداری» و قربانقلی بردی محمداف به امضا رسید.
چهار کشور افغانستان، ترکمنستان، پاکستان و هند در تلاش برای یافتن مجری که بتواند پروژه خط لوله گاز 9 میلیارد دلاری تاپی (TAPI) را بسازد تصمیم گرفتند نهادی را تأسیس کنند و این در حالی است که شرکتهای روسی و چینی نیز علاقمند به مشارکت در ساخت خط لوله تاپی بودند.
ترکمنستان به منظور دعوت از سرمایهگذاران برای مشارکت در این پروژه تورهای تجاری اقتصادی را در مراکز مالی و بانکی از جمله اروپا، دبی، آمریکا و غیره برگزار کرده است.
بانک دولتی هند (اس بی آی)، بانکهای «اگزیم»، «سیتی گروپ» و «مورگان استنلی» آمریکا، ـداتچ بانک» آلمان و بانک «مکوری» استرالیا از علاقمندان به مشارکت در این پروژه بودند.
تصمیم درباره مدیر کنسرسیوم ساخت خط لوله تاپی و سرمایهگذاران آن به طور مشترک از سوی کشورهای حاضر در این پروژه و با مشاوره بانک توسعه آسیا (ای دی بی) احتمال دارد در مدت یک سال تکمیل شود.
ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند هر یک با سرمایهگذاری پنج میلیون دلاری این نهاد را شکل میدهند که شرکت دولتی «جیایآیال»(GAIL) به عنوان نماینده هند در این پروژه خواهد بود.
در حالی که ترکمنستان، افغانستان و پاکستان معتقدند که باید خطوط لوله را خودشان بسازند، هند اصرار دارد این پروژه تنها در صورتی پیش برود که کمپانیهای چند ملیتی هدایت آن را برعهده گیرند.
«دهلی نو» معتقد است که هیچ یک از کمپانیهای انتخاب شده در چهار کشور قابلیتهای مالی و مدیریتی اجرای این پروژه را ندارند و دولت آمریکا تمایل دارد ترکمنستان این کار را عهدهدار شود.
این خط لوله یک هزار و 680 کیلومتری، قرار است روزانه 90 میلیون متر مکعب گاز را جابهجا کند و بر اساس برنامهریزی انجام شده در سال 2018 اجرایی خواهد شد.
تاپی، گاز را از حوزه «گالکینیش» ترکمنستان (نام قدیمی آن «یویوتان عثمان» است) که 16 تریلیون فوت مکعب ذخیره دارد، منتقل میکند.
این خط لوله به طور کلی مسیری 735 کیلومتری را در افغانستان و مسیر 800 کیلومتری را در پاکستان طی میکند.
شرکتهای بزرگ حوزه انرژی همچون «اکسون موبیل» ( Exxon Mobil)، «شرکت شل» (Shell) و «شورون» (Chevron ) و غیره تمایل دارند که در صورت به دست آوردن سهمی در حوزه گازی ترکمنستان، ساخت این خط لوله را برعهده گیرند.
از سوی دیگر «یاگشیگلدی کاکایوف» معاون رئیس جمهور ترکمنستان و رئیس مؤسسه دولتی در امور مدیریت و بهرهبرداری از منابع هیدروکربن چندی پیش از ایجاد یک شرکت تخصصی مشترک با حضور کشورهای ذینفع برای تحقق عملی طرح خط لوله گاز «تاپی» خبر داد.
به نظر کارشناسان منطقه یکی از چالشهای بزرگ این پروژه تداوم ناامنی و عبور این خط لوله از مناطقی است که امنیت چندانی در افغانستان ندارد و همچنین حمایتهای آمریکا و برخی متحدین این کشور در منطقه از این طرح، خود گواهی است که بیش از اینکه طرح خط لوله گاز تاپی با ضرورتی اقتصادی تدوین شده باشد، پروژهای در برابر خط لوله صلح ایران و با اهدافی سیاسی میباشد.
انتهای پیام/ص