به گزارش خبرگزاری فارس از قم، استان قم که محدوده‌ای فراتر از شهرستان قم ندارد، از رسانه‌های متعددی بهره می‌برد؛ از رسانه‌های نسبتا باسابقه‌ای که در بحبوحه سیاست توسعه رسانه‌ای دولت خاتمی مجوز فعالیت گرفتند و کار خود را آغاز کردند تا روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌هایی که ماه‌ها در نوبت اخذ مجوز مانده بودند و چندی قبل یک‌جا مجوز گرفتند.
از لحاظ نیروهای انسانی نیز باید گفت قم از نیروهای رسانه‌ای توانمند فراوانی بهره می‌برد که اکنون بعضا در فضایی کمتر خبری فعالیت می‌کنند اما هرگاه مجال تاختن یافته‌اند در جشنواره‌های رسانه‌ای درخشیده‌اند و رقیبان را از پیش رو برداشته‌اند.
فضای رسانه‌ای استان قم با وجود رسانه‌های باسابقه و نیروهای باتجربه اکنون به مسکینی مستحق می‌ماند که به دریوزگی افتاده است. دریوزگی در این فضا نه برای آگهی و تبلیغات است؛ که برای نهیبی دلسوزانه است که نقد را بر قامت سپهر قم طلب کند.
زمانی عرصه رسانه‌ای استان قم محل تاخت و تاز هفته‌نامه‌ای بود که صرف نظر از زد و بندهای سیاسی، به دنبال مشکلی بود تا مسئولان قم را به باد انتقاد بگیرد، در سایه فعالیت این رسانه که نیروهای نسبتا توانمندی را نیز در اختیار داشت، برخی دیگر از نشریات زبان به انتقاد می‌‌گشودند و در مجموع فضای فعالیت رسانه‌ها در استان قم منطبق بر رسالت آنها که همان اطلاع‌رسانی بی‌طرفانه است، بود. گرچه در این محیط، عده‌ای رسانه‌ها را به سیاه‌نمایی وضعیت جامعه و ناامید کردن مردم متهم می‌کردند، اما حضور مدیرانی که بعضا سال‌های آخر خدمت خود را در قم می‌گذراندند و قصد داشتند این سال‌ها را با آرامش سپری کنند یا تمایل مسئولان عالی‌رتبه کشوری برای داشتن قمی آرام به جای قمی آباد، از این شهر و استان، شهر و استانی با مشکلات عدیده ساخته بود که در مقایسه با سایر استانها از کمبودهای بسیاری رنج می‌برد.
گفته می‌شود اقتصاد رسانه از محل آگهی‌های تبلیغاتی به گردش می‌آید. در شهر قم که هزینه کردن برای انتشار آگهی‌های رنگین چندان محلی از اعراب ندارد و بخش‌های خدمات و صنعت حاضر به هزینه کردن برای چنین اموری نیست باید به آگهی‌های بخش دولتی امید بست، آگهی‌نامه‌هایی با نرخ ناچیز منتشر کرد یا انتشار نشریه را کنار گذاشت و در میان این گزینه‌ها برای انتشار آگهی‌های بخش دولتی باید انتقاد از وضعیت شهر و استان را به فراموشی سپرد.
اکنون شاید با کمال تاسف بتوان گفت اکثر نشریاتی که جنبه خبری دارند و از استان قم منتشر می‌شوند همین شیوه را پیش گرفته‌اند و اندک نشریاتی که تیغ تیز انتقاد را از رو می‌کشیدند در حال حاضر یا به انتقادهای خود پایان داده‌اند و یا هر از گاهی بسیار اندک لب به انتقاد می‌گشایند. هر از گاه بوی انتقاد از میان خطوط صفحات اختصاصی استان قم برای روزنامه‌های سراسری که مربوط به توزیع در قم است به مشام می‌رسد.
فضا در مورد خبرگزاری‌ها نیز به همین شکل است، رسانه‌های اینترنتی خبری که در قم فعالیت می‌کنند برخی به صورت تخصصی به حوزه دین می‌پردازند و برخی که موضوع سخن ما هستند، نمایندگی خبرگزاری سراسری را در اختیار دارند. اگر در محیط روزنامه‌ها به دلیل محدود بودن فضای انتشار، امکان انتشار تمام اخباری که مدیحه‌گوی و ثناخوان ادارات و دستگاه‌های دولتی است نیست، در فضای رسانه‌های اینترنتی این محدودیت وجود ندارد و به نام تعامل هر آنچه نام انتقاد می‌توان نهاد از لابلای صفحات وب در خبرگزاری‌ها مکیده و حذف می‌شود.
زمانی خبرنگاران قمی از ناتوانی مسئولان روابط عمومی دستگاه‌های دولتی در ارتباط با رسانه‌ها می‌نالیدند و از اینکه روابط عمومی ادارات به تبعیدگاهی برای کارکنان مغضوب تبدیل شده بود، گله می‌کردند اما اکنون نه تنها ادارات دولتی، که موسسات فرهنگی نیز در تقویت روابط عمومی و تعامل با رسانه‌ها در انتشار اخبار چنان متبحر گشته‌اند که حاضر نیستند حتی از انتشار یکی از اخبار اداره و موسسه متبوعشان غفلت شود.
ضعف نیروهای کارشناسی در بررسی مشکلات شهری قم در سیمای استانی نیز مشهود است. گرچه از اضافه شدن بخش «روی خط تماس» و «به کسی برنخوره» به بخش خبری سیمای قم مدت‌ها می‌گذرد، اما سطح سوالات در برنامه‌های بررسی مشکلات استان حاکی از ضعف در این عرصه است.
ذکر یک نکته ضروری است و آن اینکه منظور از رسانه‌های استان، نشریات و پایگاه‌های اینترنتی خبری و سیمای استانی قم به حساب می‌آید. در این صورت صدها مجله‌ای که به صورت ماهنامه و فصلنامه از سوی موسسات فرهنگی قم انتشار می‌یابند موضوع این یادداشت نبوده است.
این گونه و در شرایطی که رسانه‌های ریشه‌دار قم چندان انتظار و توقعی از مسئولان دولتی برای سامان دادن یا حمایت از رسانه‌ها نداشته‌اند، شاید انتظار گزافی باشد که طلب کنیم یکی از مسئولان ذیربط دولتی برای این وضعیت اسفناک رسانه‌ها دل بسوزاند.
==============
یادداشت: هادی ذاکری
==============
انتهای پیام/2258/ط40/چ3000
