به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، دنیای بزرگ و شگفت‌انگیز کتاب و کتابخوانی به گروه خاص و ویژه‌ای تعلق ندارد و هر فرد باید با کتاب زندگی کند به طوری که مطالعه و کتابخوانی باید به عنوان یک نیاز و احساس دائمی لازم و روزانه در میان عموم رایج و مطرح باشد تا افراد جامعه به خواندن و مطالعه ترغیب و فرهنگ کتاب و کتابخوانی رواج یابد.
اما جای تأسف دارد که عادت به مطالعه جایگاهی در رشد همه جانبه در همه سطوح اجتماع ما پیدا نکرده است و حتی اکنون نیز عده‌ای از خواندن سرباز می‌زنند که باید در پیشگیری از توسعه و گسترش بیشتر این آفت به منظور رشد و اعتلای فرهنگ عمومی کوشش و تلاش زیادی کرد و این معضل بزرگ را با جدیت و سخت‌کوشی هر چه تمام‌تر از جامعه دور کرد.
نهادینه‌کردن عادت به مطالعه در همه تفکرات و اندیشه‌ها و دل‌ها از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت و نیازمند اقدامی اساسی است تا با همگانی‌کردن این شور، شوق و عشق، کتاب و کتابخوانی در جامعه استمرار داشته باشد.
به همین منظور سراغ منوچهر زادعلی معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد آذربایجان‌غربی رفتیم تا با استفاده از تجارب وی، پاسخ سئوالات خود را در زمینه وضعیت فرهنگ کتاب و کتابخوانی در استان جویا شویم:
فارس: در ابتدا تعریف و نظر خود را از کتاب و لزوم کتابخوانی و فرهنگ‌سازی آن بفرمایید؟
کتاب یار و همدم هر انسان است تا زمانی که این کتاب در کنار ما باشد خواهیم توانست به رشد فکری و تفکری دست یابیم رشدی که اگر به آن دست یابیم در جامعه از نظر فرهنگی خواهیم توانست در تمام زمینه‌ها رشد کنیم.
اگر چه فرهنگ حوزه‌ای وسیع است اما در دنبال هر کاری فرهنگی است و تا زمانی که مونس و یار و همدم انسان دنبال او باشد خواهد توانست به این رشدها دست یابد در غیر این صورت پسرفت جای پیشرفت را در جامعه خواهد گرفت.
فارس: لزوم فرهنگ‌سازی کتاب در آذربایجان غربی به چه دلیل است؟
این استان با توجه به اینکه از فرهنگ غنی برخوردار است و مردم از لحاظ اعتقادات و تمدن افرادی متمدن هستند به طوری که حتی تأثیرگذار در مسائل فرهنگی کشورمان نیز به شمار می‌روند و از بعد دیگر با توجه به سابقه فرهنگی و روبه‌رو بودن
آذربایجان‌غربی با برخی تهاجمات فرهنگی به دلیل در خط راس مقابله با تهاجم فرهنگی قرارگرفتن و هم مرز بودن با سه کشور، لزوم فرهنگ‌سازی کتاب و کتابخوانی بیش از پیش در این استان احساس می‌شود.
فارس: چه زمان بر ضرورت فرهنگ‌سازی کتاب در جامعه افزوده می‌شود؟ و علاوه بر کتاب چه ابزارهای دیگری نیز در یادآوری فرهنگ جامعه تأثیرگذار هستند؟
اگر سئوال شود که پوشش موجود در استان در مقایسه با سال‌های گذشته چه میزان تغییر کرده و آیا این فرهنگ ما است؟ باید بگویم نخیر، این فرهنگ ما نیست، چنانچه اگر به پوشش قدیم در استان بنگرید مراعات حجاب علاوه بر زنان بلکه در بین مردان نیز مراعات می‌شده است که این تحول نشانه تأثیر سوء تهاجم فرهنگی است در این حالت نقش کتاب به عنوان ابزار راهنمایی برای مردم به میان می‌آید و بر ضرورت وجود آن دو چندان افزوده می‌شود.
در کنار کتاب سایر ابزارهایی همچون فیلم، عکس و هنرهای تجسمی وجود دارند تا به فرهنگ جامعه یادآور شویم که فرهنگ ما چیست؟ فیلم و عکس و کتاب از جمله ابزارهای دارای اشاره مستقیم هستند که در قالب هنر به صورت هنرمندانه به فرهنگ هر جامعه اشاره می‌کنند.
در این زمان است که وظیفه بسیار سنگین مسئولان دست‌اندرکار در حوزه کتاب دیده می‌شود اما این وظیفه صرفا مربوط به فرهنگ و ارشاد به عنوان متولی نیست بلکه تمام ادارات وظایفی در این راستا دارند که باید خاطر نشان کرد که فرهنگ مقوله‌ای است که تمامی ارگان‌ها باید در آن نقش داشته باشند.
فارس: چگونه می‌توان آموزش‌های لازم را در فرهنگ‌سازی کتاب و کتابخوانی انجام داد؟
آموزش به مردم مسئله ساده‌ای نیست چرا که مردم مطالب را دیگر به آن آسانی قبول نمی‌کنند بنابراین در این بین نیاز وجود تغییر و تحول در برنامه‌ها احساس می‌شود تا مردم این فرهنگ را قبول کنند البته باید کتاب با خواسته‌های مردم نیز سازگار باشد و نحوه ارائه آن جاذبه داشته باشد تا مردم آن را قبول و به سمت و سوی فرهنگ اصلی جامعه اسلامی حرکت کنند.
فارس: تاکنون چه برنامه‌هایی برای گسترش فرهنگ کتابخوانی در آذربایجان‌غربی انجام شده است؟
در سال‌های اخیر برای تشویق مردم به امر کتابخوانی برخی کارهای خوبی صورت‌گرفته اما کافی نبوده است به ویژه با توجه به هجمه‌های فرهنگی با توجه به شرایط استان، این کارها کم است که باید بیشتر شود.
اگرچه اکنون برای گسترش فرهنگ مطالعه، ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، آماده برگزاری نمایشگاه‌های متعدد کتاب در شهرستان‌های استان همچون سال‌های گذشته هستیم اما این کار باید با همت مسئولین استانی باشد.
البته دور از ذهن نیست که در طول سال حداقل در تمام شهرستان‌های استان دو الی سه نمایشگاه توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد استان برگزار می‌شود.
فارس: با توجه به سخنان ذکر شده در ایجاد تنوع در جذب مردم به کتاب برای ترویج امر کتابخوانی در استان، در این نمایشگاه‌ها چه تحولی در جذب مردم شده است؟
برگزاری نمایشگاه‌ها خود عامل تشویق و ترغیب هستند اگر توجه کنید در سطح شهر کتاب‌فروشی زیاد است اما این کتاب‌فروشی‌ها برای مردم عادی شده و تا احساس نیاز نداشته باشند وارد آن کتاب‌فروشی نمی‌شوند اما وقتی در قالب نمایشگاه ارائه می‌شود در صورتی که بتوانیم کتاب‌هایی با محتویات غنی ارائه کنیم این جاذبه ایجاد می شود. البته در درجه اول صرف خرید برای ما مهم نیست بلکه وارد نمایشگاه شدن مهم‌تر از آن است چرا که وارد نمایشگاه شدن نگریستن عنوان کتاب‌ها را از سوی مردم خواهد داشت که در آن هنگام ترغیب ایجاد شده و برخی از کتاب‌ها ایجاد علاقه را در وی خواهد داشت که این امر نیز مقدمه‌ای برای ترویج فرهنگ کتابخوانی در جامعه می‌شود.
فارس: آیا فرهنگ کتابخوانی در استان با ادامه‌دادن روش‌های ذکر شده درصد قابل قبولی را داشته است؟
نمی‌خواهم درصد مطالعه استان را بگویم که اکنون کم است یا زیاد، بلکه می‌خواهم این‌گونه مقایسه کنم که آیا رشد داشته یا نه؟
قطع به یقین می‌توان گفت ما رشد کتابخوانی در استان را شاهد هستیم اما کمبودهایی هم داریم و نمی‌توان با توجه داشتن کمبود دست بر روی دست گذاشت و کاری نکرد و فقط گفت کمبود داریم چرا که باید از نقطه‌ای شروع به ایجاد تحول کرد که این کار در آذربایجان‌غربی اکنون آغاز شده است.
فارس: مشکل اصلی فرهنگ‌سازی کتابخوانی در استان چیست؟ و چرا شاهد گرانی اکثر کتاب‌ها در جامعه هستیم؟
شاید این مطلب گفته شود که گرانی کتاب وجود دارد اما به نوعی نامش را گرانی کتاب نمی‌گذارم چرا که هرچه در زمینه کتاب سرمایه‌گذاری شود باز هم کم است زیرا سرمایه‌ای ارزشمند است، اما از یک طرف نیز شاهد این موضوع در جامعه هستیم که برخی افراد علاقه‌مند به کتاب نیز عدم مناسب‌بودن وضعیت مالی برای خرید کتاب دارند و نمی‌توانند به راحتی کتاب مورد علاقه خود را خریداری کنند.
--------------------------
گفت‌وگو: رویا سیدولیلو
--------------------------
انتهای پیام/ح10/ض1002
