اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

یادداشت  /  تاریخ نگار

33 سال پیش در چنین روزی

اخراج دانشجویان ایرانی از آمریکا

خبرگزاری فارس: جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا سرانجام به وزارت دادگستری این کشور دستور داد که در مورد اخراج آن دسته از دانشجویان ایرانی که فعالیت های مغایر ویزای ورود خود و یا برخلاف قوانین مهاجرت در آمریکا انجام می دهند فورا اقدام کند .

اخراج دانشجویان ایرانی از آمریکا

رخدادهای 20آبان 1358

چکیده

شورای انقلاب عصر امروز تشکیل جلسه داد و در این جلسه که تا ساعت 10شب ادامه داشت برنامه کار وزارتخانه های مختلف و امور جاری کشور مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت .

دکتر ابوالحسن بنی صدر عضو شورای انقلاب به هنگام ترک جلسه شورا اظهار داشت که وی علاوه بر سرپرستی وزارت امور خارجه مسئولیت وزارت امور اقتصاد و دارایی را نیز بر عهده دارد .

ابوالحسن بنی صدر سرپرست وزارت امور خارجه امروز در پیامی خطاب به ملت آمریکا تاکید کرد : سفارت آمریکا در تهران یکی از مراکز مهم حکومتی و جاسوسی این کشور در جهان بوده است .

خبر دیگر اینکه دانشجویان مسلمان پیرو خط امام امروز سندی را منتشر کردند که بر اساس آن« جاسوسان آمریکایی تشکیلات سپاه پاسداران و شوراى انقلاب و موقعیت امام را تشریح کرده بودند» دانشجویان مسلمان پیرو خط امام تاکید کردند  این سند نشانگر آن است که دشمن با حساسیت تمام درصدد جمع‏آورى اطلاعات از این ارگان انقلابى کشور بوده است.»

نهضت آزادی امروز در اطلاعیه ای از شورای انقلاب خواست با آمریکا قطع رابطه کند . در این بیانیه تاکید شده است : شورای انقلاب که از طرف امام مسئول اداره امور کشور شده است باید بدنبال یادداشت دولت برادرمبارزمان آقای مهندس بازرگان در خصوص استرداد محمد رضا پهلوی در صدد قطع رابطه سیاسی با آمریکا برآید .

خبر دیگر اینکه روزنامه اطلاعات امروز گزارش داد امام خمینی تیمسار مدنی استاندار خوزستان و فرمانده نیروی دریایی را به حضور پذیرفته و به وی فرمودند هر چه زودتر به خوزستان بازگردد.

خبر دیگر اینکه آخرین مرحله مذاکرات کردستان بین داریوش فروهر و شیخ عزالدین حسینی صورت گرفته و این دو به صورت خصوصی با هم ملاقات کرده اند .

روزنامه الاهرام نیز در آخرین شماره خود گزارش داد که شاه سابق ایران در نظر دارد پس از خاتمه معالجات جاری خود در آمریکا به دعوت انورسادات رئیس جمهوری مصر به این کشور برود .

بنی صدر مسئول وزارت اقتصاد و امور دارایی شد

شورای انقلاب عصر امروز تشکیل جلسه داد و در این جلسه که تا ساعت 10شب ادامه داشت برنامه کار وزارتخانه های مختلف و امور جاری کشور مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت .

دکتر ابوالحسن بنی صدر عضو شورای انقلاب به هنگام ترک جلسه شورا اظهار داشت که وی علاوه بر سرپرستی وزارت امور خارجه مسئولیت وزارت امور اقتصاد و دارایی را نیز بر عهده دارد . بنی صدر در مورد اینکه سرانجام گروگان گیری سفارت آمریکا چه خواهد شد گفت : حق با ما است و میدانم که همه وسائل در اختیار آنها است معاویه هم همه وسائل را در اختیار داشت ولی حق با علی بود .(1)

بنی صدردر حالی که آن روز ها تحریم اقتصادی دشمن را باعث استقلال اقتصادی کشوری می دانست که اقتصادش تاکنون به دست رژیمی دست نشانده تارومار شده است امروز و با گذشت 33سال زندگی در مهد اروپا می گوید «تحریم اقتصادی یکی از نتایج اشغال سفارت آمریکا بود»

سفارت آمریکا یکی از مراکز بزرگ جاسوسی در جهان

ابوالحسن بنی صدر سرپرست وزارت امورخارجه خطاب به ملت آمریکا پیامی فرستاد که در آن به ملت آمریکا اطمینان داده شد که با گروگانها با کمال انسانیت رفتار خواهد شد . بنی صدر تاکید کرده است :سفارت آمریکا در تهران یکی از مراکز مهم حکومتی و جاسوسی این کشور در جهان بوده است .

بنی صدر ادامه داد : به شما آمریکائیان نمیگویند که سفارتخانه دولت شما در ایران هیچ شباهتی با سفارتخانه ندارد با وجود اینکه پیش و پس از سقوط آخرین دست نشانده خود بخش عمده اسناد را از سفارتخانه برده اند و اسناد بجامانده را نیز ظرف 3ساعت سوزانده اند با وجود آنکه حافظه های دستگاه های کامپیوتری را از بین برده اند و...دستگاه های بجا مانده و مدارک بدست افتاده جای تردید برای احدی نمیگذارد که سفارتخانه ، مرکز واقعی حکمروایی بر ایران در دوره سابق بوده است .

بنی صدر در ادامه با استناد به اقدام آمریکا و متحدینش بعد از جنگ جهانی دوم در محاکمه سران رژیم نازی و اعدام و حبس دراز مدت آنان نوشته است : حال چه شده که این سنت را در محاکمه جنایتکاران زیرپا گذاشته و جنایتکاری را پناه داده و اجازه نمی دهید محاکمه شود؟

محاصره  اقتصادی ما را نمی ترساند

بنی صدر در مورد محاصره اقتصادی ایران توسط آمریکا نیز تاکید کرد : دولت شما از طریق مشتی خیانتکار اقتصاد کشور ما را در معرض نابودی قرار داده و اینک تهدید به محاصره اقتصادی و نفروختن کالا میکند باید بدانید محاصره اقتصادی ما را نمی ترساند چرا که در واقع اقتصاد از پادرآمده ایران چاره ای ندارد جز اینکه مردم ما بخود متکی گردند . (2)

تلاش گسترده آمریکا برای کسب اطلاعات از سپاه

در پی انتشار اطلاعیه های افشاگرانه بوسیله دانشجویان مسلمان پیرو خط امام مستقر در سفارت آمریکا از اقدامات اخلالگرانه و مغایر با استقلال و عرف دیپلماسی بین المللی سفارت سابق آمریکا در تهران امروز نیز دانشجویان پیرو خط امام اطلاعیه ای منتشر کردند.در بخشی از این اطلاعیه آمده است : جعبه ای در کشوی میز سفیر کشف شده است که شامل هدایایی برای سرهنگ محبوبی [معاونت سابق اداره اقامت اتباع بیگانگان]، سرهنگ خسرویانی [ریاست سابق پلیس مهرآباد]، سرهنگ خشخو [معاونت سابق اداره اقامت اتباع بیگانگان]، سرتیپ معدوم بیگلری و سرهنگ ثقفی می باشد .

این اطلاعیه می افزاید : در سند دوم که با کلمه سری مشخص شده است  تشکیلات سپاه پاسداران و شوراى انقلاب و موقعیت امام را تشریح کرده است . بر اساس این سند «این سپاه به عنوان چشم و گوش انقلاب اسلامى عمل مى‏کند و به عنوان نیروى مخصوص امام جهت درهم کوبیدن هر نوع حرکت ضدانقلابى از هر طرف که بر علیه دولت اسلامى باشد وارد عمل مى‏شود.»

روزنامه اطلاعات امروز گزارش داد امام خمینی تیمسار مدنی استاندار خوزستان و فرمانده نیروی دریایی را به حضور پذیرفته و به وی فرمودند هر چه زودتر به خوزستان بازگردد.مدنی نیز در این باره گفت : چندی قبل پیش از استعفای بازرگان استعفای مشروط خود را اعلام کردم ، اما این استعفا مورد قبول واقع نشد و مقرر گردید به قم بروم و مشکلات را با امام خمینی در میان بگذارم.

بر اساس این گزارش سند کشف شده در سفارت آمریکا تاکید می کند :« سپاه پاسداران انقلاب در آینده نزدیک داراى 30هزار نیروى قوى خواهد شد که در مراحل مختلف کامل خواهد شد.»دانشجویان مسلمان پیرو خط امام ادامه دادند :« این سند نشانگر آن است که دشمن با حساسیت تمام درصدد جمع‏آورى اطلاعات از این ارگان انقلابى کشور بوده است.»

سند سومی که دانشجویان از آن پرده برداشتند ارتباط سفارت با سرمایه داران وابسته و سازماندهى خروج پول از ایران را تشریح می کند.(3)خبر دیگر از سفارت آمریکا این که تعدادی از گروگان های آمریکایی در نامه ای به دولت این کشور خواستار تحویل شاه به ایران در ازای آزادی خود شدند . (4)همچنین بعد از ظهر دیروز سفرای کشورهای سوئد ، الجزایر ، فرانسه و سوریه با دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در سفارت آمریکا دیدار کرده و با دیپلمات های آمریکایی که در گروگان دانشجویان هستند گفتگو کردند . (5)

ساعت 4بعد از ظهر امروز نیز فرستاده پاپ ژان پل دوم در سفارت آمریکا حضور پیدا کرد و به مدت 2ساعت با دانشجویان مسلمان پیرو خط امام و دیپلمات های آمریکایی دیدار و گفت و گو کرد . نماینده پاپ سپس در گفتگو با خبرنگاران اظهارات سخنگوی کارتر را دایر بر اینکه گروگان های آمریکایی تحت فشار به کاخ سفید نامه نوشته اند را تکذیب کرد . (6)

نهضت آزادی خواستار قطع رابطه ایران با آمریکا شد

در ارتباط با اشغال انقلابی سفارت آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام اطلاعیه ای از سوی نهضت آزادی ایران انتشار یافت .در این اطلاعیه با تکیه بر شعار انقلابی مردم ایران در سراسر سال گذشته یعنی استقلال ، آزادی ، جمهوری اسلامی که در آن خصلت ضد استعماری انقلاب اسلامی ایران آشکارا دیده می شود آمده است: تصرف سفارت آمریکا یک اعتراض ساده به سیاست آمریکا نیست ، اعتراض به راه و رسمی است که استعمار کور و خشن آمریکا در سراسر جهان رهبری می کند ویکی از مصادیق کوچک آن حمایت از محمد رضا پهلوی و اطرافیان او و پذیرایی آنان در خاک خود و یا با کمک و تائیدش در گوشه و کنارهای دیگر دنیا است .

مهم‌ترین و محتمل‌ترین دلیل مخالفت دولت موقت و نهضت آزادی با تصرف سفارت، اسناد موجود در سفارت بود که در صورت تصرف آن، به دست نیروهای انقلاب می‌افتاد و چهره دولت موقت که باید پرچمدار انقلاب تازه ملت ایران باشد، به عنوان دوستان دولت آمریکا لو می‌رفت. بالاخره سفارت فتح شد و اسناد موجود همین موضوع را ثابت کرد. طبق اسناد به دست آمده از سفارت، معاون نخست وزیر دولت موقت (عباس امیر انتظام) دارای کد و رمز وابستگی به CIA (اس‌.دی.پلاد/1) بود. همچنین بهرام بهرامیان دیگر عضو نهضت آزادی نیز دارای کد مشابه بود.

در ادامه این بیانیه آمده است : منطق مبارزه ضد استعماری ایران را نباید نیمه کاره رها کرد ، شورای انقلاب که از طرف امام مسئول اداره امور کشور شده است باید بدنبال یادداشت دولت برادرمبارزمان آقای مهندس بازرگان در خصوص استرداد محمد رضا پهلوی در صدد قطع رابطه سیاسی با آمریکا برآید .(7)

دستور کارتر برای اخراج دانشجویان ایرانی

جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا سرانجام به وزارت دادگستری  این کشور دستور داد که در مورد اخراج آن دسته از دانشجویان ایرانی که فعالیت های مغایر ویزای ورود خود و یا برخلاف قوانین مهاجرت در آمریکا انجام می دهند فورا اقدام کند. این اقدام به معنای آن است که دانشجویان ایرانی که ویزای دانشجویی دارند نمی توانند کار کنند و آنانکه با ویزای توریستی وارد آمریکا شده اند حق تحصیل و کار ندارند.

سخنگوی کاخ سفید گفت که کارتر از دادستان کل آمریکا خواسته است که اقدام های لازم برای اخراج دانشجویانی که بصورت غیرقانونی در آمریکا بسر می برند را فراهم کند.(8) در پی انتشار این خبر عده ای از اولیای دانشجویانی که در آمریکا سرگرم تحصیل هستند پیشنهاد کردند که حاضرند فرزندان خود را به ایران بازگردانند و با همان هزینه ای که در آمریکا تحصیل می کنند چندین دانشگاه و مدارس عالی ایجاد کنند . (9)

مدنی : خوزستان نیاز به آرامش دارد

روزنامه اطلاعات امروز گزارش داد امام خمینی تیمسار مدنی استاندار خوزستان و فرمانده نیروی دریایی را به حضور پذیرفته و به وی فرمودند هر چه زودتر به خوزستان بازگردد.مدنی نیز در این باره گفت : چندی قبل پیش از استعفای بازرگان استعفای مشروط خود را اعلام کردم ، اما این استعفا مورد قبول واقع نشد و مقرر گردید به قم بروم و مشکلات را با امام خمینی در میان بگذارم.

وی ادامه داد : در دیدار با امام اشکالات را به استحضار ایشان رساندم نظر ایشان بر این بود که حتما به جنوب بازگردم خیلی هم مصرانه و خیلی هم سریع، بنده هم اطاعت کردم و هر خدمتی را که به عنوان یک سرباز انقلاب بتوانم انجام می دهم .  (10)

دعوت سادات از شاه مخلوع

روزنامه الاهرام در آخرین شماره خود گزارش داد که شاه سابق ایران در نظر دارد پس از خاتمه معالجات جاری خود در آمریکا به دعوت انورسادات رئیس جمهوری مصر به این کشور برود . الاهرام نوشت : سفیر مصر در واشنگتن در بیمارستان نیویورک با شاه سابق دیدار کرده و دعوت نامه سادات را به وی تسلیم کرده است .

در ارتباط با اشغال انقلابی سفارت آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام اطلاعیه ای از سوی نهضت آزادی ایران انتشار یافت .در این اطلاعیه با تکیه بر شعار انقلابی مردم ایران در سراسر سال گذشته یعنی استقلال ، آزادی ، جمهوری اسلامی که در آن خصلت ضد استعماری انقلاب اسلامی ایران آشکارا دیده می شود آمده است: تصرف سفارت آمریکا یک اعتراض ساده به سیاست آمریکا نیست ، اعتراض به راه و رسمی است که استعمار کور و خشن آمریکا در سراسر جهان رهبری می کند ویکی از مصادیق کوچک آن حمایت از محمد رضا پهلوی و اطرافیان او و پذیرایی آنان در خاک خود و یا با کمک و تائیدش در گوشه و کنارهای دیگر دنیا است .

شاه نیز به سفیر مصر در آمریکا گفته است مایل است دوران نقاهت پس از عمل جراحی را در مصر سپری کند.سادات هنگام دعوت از شاه مخلوع گفته بود هواپیمای جت ریاست جمهوری او هر لحظه آماده است تا شاه را یکسره از نیویورک به قاهره پرواز دهد .  (11)

اوضاع در کردستان آرام است

جمشید حقگو استاندار آذربایجان غربی ضمن اظهار امیدواری از مذاکرات هیئت حسن نیت با سران دموکرات در کردستان گفت : حزب دموکرات کردستان در روزهای اخیر نهایت همکاری را در ایجاد آرامش در منطقه داشته است .وی افزود : وضع شهر مهاباد که جنبه سمبولیک برای مناطق کردنشین دارد و بیشتر اعضای موثر حزب دموکرات در این شهر هستند از 10روز پیش بسیار آرام است .

آخرین مرحله مذاکرات کردستان بین فروهر و عزالدین حسینی

خبر دیگر اینکه آخرین مرحله مذاکرات کردستان بین داریوش فروهر و شیخ عزالدین حسینی صورت گرفته و این دو به صورت خصوصی با هم ملاقات کرده اند .حجت الاسلام شیخ حسین کرمانی نماینده امام در کردستان با اعلام این خبر ادامه داد : قبلا مذاکرات هیئت حسن نیت و اینجانب با سران حزب دمکرات غیر از عزالدین حسینی انجام گرفته بود و توافق کامل در زمینه آتش بس بعمل آمد.

وی اضافه کرد : آخرین مرحله مذاکرات ملاقات آقای فروهر با عزالدین حسینی بود که دیروز ساعت 2بعد از ظهر فروهر برای انجام این ملاقات تعیین کننده  رهسپار سردشت شد . نماینده امام ادامه داد : البته بقیه سران حزب دمکرات اعلام کردند که حتی اگر شیخ عزالدین با آتش بس موافقت نکند آنها بیانیه آتش بس را بطور رسمی و از سوی خود امضا خواهند کرد . (12)

پی نوشت:

1- کیهان ، 21آبان 1358، صفحه 2 ، مقایسه سخنان دیروز و امروز بنی صدر در مورد تسخیر لانه جاسوسی درس های زیادی را با خود به همراه دارد ، بنی صدر آن روزها آنگونه که به آن اشاره شد معتقد بود هر چند آمریکا همانند معاویه امکانات زیادی دارد ولی حق با ایران است ، وی معتقد بود « سفارت آمریکا در تهران یکی از مراکز مهم حکومتی و جاسوسی این کشور در جهان بوده است .» و آیا شایسته و درست بود ملت ایران بعد از اینکه انقلاب کرد و با علم به اینکه دیپلمات های آمریکایی مشغول توطئه علیه ایران و انقلاب هستند باز ساکت بنشینند و کاری به کار این سفارتخانه نداشته باشند ؟! شاید بنی صدر گمان می کرد که اسناد مربوط به وی هرگز به دست دانشجویان نخواهد افتاد و از این روی با خیال راحت سخن می گفت و خود را ضد آمریکایی نشان می داد ولی با گذشت زمان روشن شد که بنی صدر کیست و از کجا حقوق می گیرد و با روشن شدن واقعیت ها اولین رئیس جمهور ایران به فرانسه پناه برد و در آنجا علیه دانشجویان سخن گفت و گفت که نباید سفارت آمریکا اشغال می شد . وی 13آبان 1390در گفت و گو با نیک آهنگ کوثر ضد انقلاب فراری ساکن کانادا گفت : ضربه‌های اقتصادی و مالی و جانی و همچنین حاکمیت استبداد، پیامدهای اشغال سفارت آمریکا و گروگان‌گیری دیپلمات‌ها به‌وسیله دانشجویان مسلمان پیرو خط امام بوده است. وی در این مصاحبه همچنین تاکید کرد :« این دانشجویان در قبال مردم ایران مسوول‌اند و هم باید واقعیت را بگویند، خطای خود را بپذیرند و هم از مردم پوزش بخواهند، چون مردم ایران هستند که بهای کار آنها را پرداخته‌اند.» وی در حالی که آن روز ها تحریم اقتصادی دشمن را باعث استقلال اقتصادی کشوری می دانست که اقتصادش تاکنون به دست رژیمی دست نشانده تارومار شده است امروز و با گذشت 33سال زندگی در مهد اروپا می گوید «تحریم اقتصادی یکی از نتایج اشغال سفارت آمریکا بود» (رک بنی‌صدر: اشغال کنندگان سفارت آمریکا باید از مردم ایران پوزش بخواهند ،  سایت خود نویس ، 13آبان 1390)

2- کیهان ، 20آبان 1358، صفحه 9

3- اطلاعات ، 20آبان 1358، صفحه 11

4- اطلاعات ، 20آبان 1358، صفحه 2

5- کیهان ، 20آبان 1358، صفحه 3

6- کیهان ، 21آبان 1358، صفحه 12

7- اطلاعات ، 20آبان 1358، صفحه 12 ، علیرغم اینکه نهضت آزادی با تسخیر لانه جاسوسی مخالف بود از اولین گروههایی محسوب می شود که در تأیید تسخیر لانه جاسوسی  اعلامیه  حمایت صادر کرد  وتندتر از دانشجویان پیرو خط امام خواستار قطع روابط با آمریکا شد .  دولت موقت که اکثر اعضای آن را نهضت آزادی و احزاب همسو تشکیل می‌دادند (ملی- مذهبی‌های فعلی) به شدت با تصرف سفارت آمریکا مخالف بودند و مهندس بازرگان به عنوان رئیس دولت و دبیر کل وقت نهضت آزادی، تهدید کرده بود که در صورت تسخیر سفارت آمریکا، دولت وی استعفا خواهد داد. فتح لانه جاسوسی بالاخره اتفاق افتاد و دولت بازرگان نیز همانگونه که تهدید کرده بود اقدام به استعفا کرد و امام (ره) نیز بلافاصله استعفای دولت را پذیرفت. اگر بخواهیم دلیل مخالفت و استعفای دولت موقت پس از فتح لانه جاسوسی را بررسی کنیم، دلایل ذیل محتمل است. لذا با بررسی احتمالات، علت اصلی را مشخص خواهیم کرد.

1- عدم اعتقاد به رفتار انقلابی: اصولاً اعضای نهضت آزادی و گروه‌های همسو به حرکت‌های انقلابی اعتقاد نداشته‌اند. بازرگان به دنبال سرنگونی دولت پهلوی از طریق انقلاب نبود و بیشتر بر اجرای قانون اساسی تأکید می‌کرد. بنابراین از خشونت که مهم‌ترین شاخصه هر انقلاب است بر حذر بود. بازرگان انقلاب را مقوله‌ای شرقی و کمونیستی می‌دانست. وی در کتاب «بازیابی ارزش‌ها» می‌نویسد:«اصولاً روح عصیان و عنوان انقلاب که روی جنبش اخیر ملت ایران… گذارده شده ارمغان شرق و غرب اروپا می‌باشد.»

موسوی خوئینی‌ها با ذکر خاطره‌ای از بازرگان در یک جلسه می‌گوید:«… پس از شروع جلسه بحث بر سر تنظیم برنامه‌های یک اجتماع بزرگ آغاز شد… وقتی بحث به مضمون پلاکاردها رسید، گفته شد:«انقلاب جهانی مهدی موعود» که مرحوم بازرگان گفتند: نه، نه، نه انقلاب ننویسید، انقلاب نیست. چند نفر از حاضران گفتیم پس چیست؟ مرحوم بازرگان گفت انقلاب نیست همین طوری تشریف می‌آورند.» (روزنامه سلام- 21/9/1377)بنابراین بازرگان حساسیت منفی نسبت به «انقلابی بودن» داشت و به دنبال اصلاحات بود، لذا با هر حرکت انقلابی، حتی تصرف لانه جاسوسی مخالف بود.

2-‌ نگاه حقوقی: احتمال دیگر که می‌توان به عنوان دلیل مخالفت دولت موقت با تصرف سفارت آمریکا برشمرد، مباحث حقوقی است؛ بدین معنی که محل مذکور متعلق به آمریکاست و ورود به آن تجاوز به کشور دیگر قلمداد می‌شود و بازتاب جهانی آن برای ایران خوب نیست.

3- حساسیت دولت موقت به شرق، نه به غرب: احتمال سوم این است که دولت موقت و شخص بازرگان آن حساسیتی که نسبت به کمونیسم و شرق داشتند، به غرب و آمریکا نداشتند. ملاقات‌های وی و دیگر اعضای نهضت آزادی در تابستان و پاییز 1357 با اعضای سفارت آمریکا نشان می‌دهد که این حقیقت در رفتار آنان متجلی است. اولین ملاقات اعضای نهضت آزادی و سفارت آمریکا در اردیبهشت 1357 در رستوران الچیکو در تهران انجام می‌شود که از طرف سفارت «جان استمپل» افسر اطلاعاتی سفارت و از ایران نیز محمد توسلی با نام مستعار محمد توکلی و بهرام بهرامیان حضور داشتند. در سندی دیگر که از سفارت آمریکا به دست آمد، استمپل اشاره دارد که محمد توسلی رابط رسمی نهضت آزادی با سفارت است. بنابراین نهضت آزادی حساسیتی که امام (ره) و نیروهای انقلاب روی آمریکا داشتند را نداشت لذا از هرگونه برخورد خشونت‌آمیز با آمریکا بر حذر بود. حتی سولیوان آخرین سفیر آمریکا مدعی است که پس از فتح سفارت نیز بازرگان در تماسی با بنده مخالفت خود را با این اقدام اعلام کرد.

4-‌ ترس از به دست آمدن اسناد وابستگی به آمریکا از درون سفارت: می‌توان گفت مهم‌ترین و محتمل‌ترین دلیل مخالفت دولت موقت و نهضت آزادی با تصرف سفارت، اسناد موجود در سفارت بود که در صورت تصرف آن، به دست نیروهای انقلاب می‌افتاد و چهره دولت موقت که باید پرچمدار انقلاب تازه ملت ایران باشد، به عنوان دوستان دولت آمریکا لو می‌رفت. بالاخره سفارت فتح شد و اسناد موجود همین موضوع را ثابت کرد. طبق اسناد به دست آمده از سفارت، معاون نخست وزیر دولت موقت (عباس امیر انتظام) دارای کد و رمز وابستگی به CIA (اس‌.دی.پلاد/1) بود. همچنین بهرام بهرامیان دیگر عضو نهضت آزادی نیز دارای کد مشابه بود. امیر انتظام دو ماه قبل از فتح لانه جاسوسی با هویت معاون نخست وزیر در روز نهم شهریور 1358 با «جورج کیو» مأمور سیا در ایران ملاقات می‌کند و به وی می‌گوید:«آخوندها در آینده نزدیک مشکل ایجاد خواهند کرد، چون آنها با نفوذ بیگانگان در ایران سرسختانه مخالف هستند.» لو رفتن ملاقات‌های مکرر سران و اعضای نهضت آزادی با مأموران اطلاعاتی سفارت آمریکا- که بعد از تصرف سفارت آشکار شد- قلب امام خمینی را جریحه‌دار کرد. امام در این زمینه می‌گوید:«من باید بسیار متأسف باشم از اینکه غیب نمی‌دانم، نمی‌دانستم در چنته اینها چه هست. من بعضی از اینها را می‌پذیرفتم و به ایشان هم محبت می‌کردم.» اما بعد از رسوخ اعضای نهضت آزادی در بیت آیت الله منتظری و خیز آنان برای ورود به مجلس سوم، حملات امام نسبت به وابستگی آنان به آمریکا بیشتر شد. امام ضمن تلخ دانستن دوران دولت موقت و بزرگ دانستن آن اشتباه می‌نویسد:«اکنون هم سخت معتقدم که آنان به چیزی کمتر از انحراف انقلاب از تمامی اصولش و حرکت به سوی آمریکای جهانخوار قناعت نمی‌کنند.» امام در نامه 30بهمن 1366 خود به وزیر کشور وقت به پرونده‌های قطور آنان در سفارت و «ملاقات‌های مکرر» آنان با آمریکایی‌ها اشاره کرده و آنان را واجد صلاحیت برای هیچ کاری ندانستند. ایشان در پیامی به مهاجران جنگ تحمیلی با کنایه به آیت الله منتظری می‌نویسند:« ما باید دشمن سرسخت کسانی باشیم که اسناد همکاریشان از لانه جاسوسی بیرون آمد.»  حتی امام در تاریخ سوم اسفند 1367 وقتی شروط بازگشت گروه‌ها، به دامن انقلاب را برمی‌شمارد، به این نکته نیز اشاره می‌کنند که نباید بگویید:«چرا لانه فساد را اشغال کردید.» بنابراین اسناد موجود در سفارت- که نهضت آزادی و دولت موقت از آنان مطلع بودند- باعث وحشت آنان از تصرف سفارت شد. اما آنچه اتفاق افتاد رسوایی آنان و خروش امام بر این رسوایی و جدا کردن آنان از خانواده انقلاب بود. بعدها همانهایی که توسط امام طرد شده بودند توسط اصلاح طلبان دعوت به کار شدند ، اصلاح طلبانی که در دوران امام فریاد دفاع آنان از ولایت فقیه و مخالفتشان با نهضت آزادی و ملی مذهبی ها گوش فلک را کر کرده بود ، اصلاح طلبانی که  تعدادی از آنان در تسخیر سفارت آمریکا در خط مقدم قرار داشتند و امروز پشیمان از گذشته انقلابی خود هستند . (رک گنجی، عبدالله ، چرا نهضت آزادی با فتح لانه جاسوسی مخالف بود؟ ، جوان آنلاین ، 7آبان 1388)

8- اطلاعات ، 20آبان 1358، صفحه 12

9- کیهان ، 20آبان 1358، صفحه 3

10- اطلاعات ، 20آبان 1358، صفحه 12

11- اطلاعات ، 20آبان 1358، صفحه 12

12- کیهان ، 20آبان 1358، صفحه 11

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        تازه های کتاب
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول