عبدالله فاتحی دبیر حزب مؤتلفه اسلامی استان بوشهر و اساتید برجسته دانشگاههای استان بوشهر است که سالهای سال در زمینه فعالیتها و امور قرآنی تحقیق کرده و دانشجویان بسیاری نیز تربیت کرده است.
در آستانه عید غدیر خم گفتوگویی با وی در همین ارتباط انجام دادیم که با هم میخوانیم.
فارس: جناب آقای فاتحی با توجه به شناختی که من از شما در مورد مسایل قرآنی دارم میخواستم اولین سؤالم این باشد که یکی از اعیاد بزرگ ما مسلمانان عید بزرگ غدیر است لطفا در مورد فلسفه آن و اشکالی که برادران اهل سنت از این واقعه میگیرند توضیح بدهید؟
فاتحی: هیچ کس به جز پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه معصومین علیهمالسلام قادر نیست حق مطلب را در این مورد ادا کند، بزرگوارانی همچون علامه امینی رنج فراوان برده و کارهای بزرگی کردهاند.
قرآن کریم در آیه 67 سوره مبارکه مائده پیام پروردگار عالم به منظور معرفی علیبنابیطالب را بیان و تأکید میفرماید اگر این کار صورت نگیرد تمام رسالت پیامبر و زحمات 23 ساله آن حضرت به هدر میرود، پس فلسفه غدیر تداوم رسالت نبی اکرم (ص) و صیانت از اسلام ناب محمدی (ص) بوده است، آیه اکمال دین بعد از معرفی مولی امیرالمؤمنین نازل میشود و قرآن کریم آن روز را روز یأس و نومیدی کفار مینامد.
بزرگان اهل سنت در تفاسیر و منابع روایی خود این مطلب را آورده و برخی همچون طبری درباره ولایت امیرالمؤمنین کتاب ویژه نگاشتهاند، اما از آنجا که بزرگانی از صحابه پیامبر ادعای خلافت کرده و بعد از پیامبر قدرت به دست گرفتهاند و از سران قبایل قریش (تیم وعدی وبنی امیه) بودهاند و عرب برای شیوخ و بزرگان قوم احترام فوقالعاده قائل بوده و سالها حکومت به دست آنان بوده است درباره حقانیت آنان تردید نکرده و عموما با جبرگرایی به توجیه خلافت آنان پرداختهاند و مسئله ولایت را محبت و دوستی تعریف کردهاند و حال آنکه مؤمن برادر مؤمن است و نیازی به سفارش پیامر به دوستی علیبنابیطالب نبوده آنهم با نگهداشتن 120 هزار نفر در بیابان مهیعه برای سه روز و خواندن آن خطبه مفصل نیست.
فارس: فکر میکنید با تمامی زحماتی که بنیاد بینالمللی غدیر در سطح استانها میکشد جوابگوی این واقعه مهم است؟ در زمانی که شبکههای ماهوارهای و دستگاههای تبلیغی دشمن سعی در شبههافکنی در افکار عمومی مسلمانان دارند ؟ به نظر جنابعالی راهکار چیست ؟
فاتحی: راهکار اصلی روشنگری و بیان حقیقت با زبان شیرین اهل ایمان و با حفظ ادب و احترام است و استفاده از تمام امکانات رسانهای تا آنجا که امکانات مؤمنین اجازه میدهد، بنیاد بینالمللی غدیر آمده است که این روشنگری را جهانی و گسترده سازد، بر همه کسانی که دل در گرو عشق پیامبر اعظم و اهل بیت مکرم وی دارند فرض است که با این بنیاد همکاری کرده و گامی هر چند کوچک در این مسیر بردارند و اما اینکه تلاش و کوشش برادران عزیز ما در بنیاد غدیر تا چه اندازه جوابگوی این امر مهم خواهد بود بستگی به همکاری مردم و سایر نهادهای فرهنگی دارد و البته عملکرد شیعیان نیز در گسترش تفکر ولایت امیرالمؤمنین مؤثر است، با عنایت به نقش غدیر در پاسداری از اسلام راستین ضرورت دارد جریان غدیر ولایت به گفتمان و فرهنگ عمومی جامعه تبدیل شود بهگونهای که نوجوانان ما از مقطع ابتدایی آیات مربوط به غدیر را حفظ کنند و در بحث ولایت مبنای استدلال خود قرار دهند، در مقابل شبکههای ماهوارهای شبههافکن نیز باید شبکههای خودی مانند شبکه جهانی ولایت که زیر نظر حضرت آیتالله مکارم شیرازی است و به ریاست دکتر حسینیقزوینی به طور شبانهروزی با نشان دادن کلیپهایی از گفتارهای شبههافکنان وهابی به آنها پاسخ میدهد به علاقهمندان معرفی شود.
فارس: به نظر میرسد هنرمندان، نویسندگان و حتی مسئولان ما آن طور که باید شأن این عید بزرگ را به جا نمیآورند و فقط در زمان عید یادشان میآید شما در این مورد چه نظری دارید؟
فاتحی: باید توجه داشت که هنر در زمان ما به جنبههای مادی و غریزی زندگی روی آورده است و کمتر به جنبههای معنوی پرداخته است لذا نیازمند راهنمایی عالمان دین و عارفان حقیقتجو است و از سوی دیگر هنرنمایی در زمینههای مورد توجه نسل جوان نیاز به سرمایهگذاری کلان دارد. ورود به موضوعات معنوی همچون عید قربان که عید انسان کمال یافته و از خود گذشته و به خدا پیوسته است و عید سعید غدیر که عید هدایت، ولایت و کرامت انسان و زمینهساز انسان کمالجو است و اختصاصی به شیعیان و حتی مسلمین هم ندارد بلکه تداوم رسالت «رحمة اللعالمین» یعنی پیامبر رحمت برای همه جهانیان است و برادران اهل سنت نیز میدانند که این روز به شیعیان اختصاص ندارد و جمع کثیری از برادران اهل سنت استان بوشهر در شهر کنگان و مناطق دیگر این روز را جشن میگیرند، ورود هنرمندانه به چنین موضوعات معنوی کار دشواری است و نیاز به تخصص و تجربه کافی دارد، بدیهی است که اصحاب هنر و صاحبان قلم و بیان و کسانی که به تریبونهای عمومی دسترسی دارند و مسئولینی که دارای امکانات هستند در اشاعه فرهنگ غدیر رسالت مضاعف دارند و باید در این جهت تلاش بیشتری از خود نشان دهند به گونهای که آثار غدیر در طول سال در جامعه مشهود باشد، البته ناگفته نماند که در زمینه غدیر و ولایت امیرالمؤمنین کارهای فرهنگی و هنری فراوانی شده است اما هنوز برای انجام کارهای هنری و فرهنگی جای فراوان باقی است و شکافها و خلأهای بسیاری موجود است به ویژه برای نسل جوانی که در معرض بمباران تبلیغات شیطانی دشمنان بشریت قرار دارد.
اما از این نکته نیز نباید غافل بشویم که مردم دنیا به اعمال و رفتار ما نگاه میکنند نه شعارها و فیلمها و اشعار و مقالات ما، در وهله اول باید خودمان را به فرهنگ علوی و نبوی تربیت کنیم تا مردم دنیا ما را الگوی خود قرار دهند و در مرحله بعد فرهنگ غدیر را به دیگران معرفی کنیم.
فارس: با توجه به فعالیتهای مذهبی و قرآنی جنابعالی، آیا در قرآن آیهای وجود دارد که برادران اهل سنت ما در مورد غدیر با برادران خود به توافقی رسیده باشند و اگر داریم پس چرا در این رابطه اختلاف وجود دارد؟
فاتحی: آیه تبلیغ (67مائده) که در بالا به آن اشاره شد و همچنین حدیث من کنت مولاه فهذا علی مولاه مورد توافق فریقین است ولی در برداشت و دریافت پیام آیه اختلاف نظر وجود دارد، علمای اهل سنت بنا به عللی که یکی از آنها در پاسخ سؤال اول توضیح داده شد، پیام آیه را که پیامبر(ص) مأمور به ابلاغ آن شده بود و حجاج را سه شبانهروز در سرزمین غدیر با آن وضعیت جوی نامناسب نگه داشت توصیه پیامبر به دوستی و محبت علی (ع ) میدانند ولی پیشوایان شیعه و امامان معصوم علیهم السلام، پیام غدیر را امامت و ولایت حضرت علی به جانشینی از رسول خدا(ص)معرفی کرده روز غدیر را بزرگترین عید مسلمانان اعلام کردهاند مخصوصا با آن تأکیداتی که در آیه مربوطه وجود دارد و خطبه غدیر به حضرت رسول (ص) به ویژه جملات مقدماتی آن که رسول خدا میفرماید: «الست اولی بکم من انفسکم – آیا من نسبت به شما از خودتان اولیتر نیستم ؟» و دیگر آیه ولایت یعنی آیه 55 سوره مائده است که مفسران شیعه و سنی شأن نزول آن را دادن انگشتری توسط امیرالمؤمنین در حال رکوع به سائل میدانند و همچنین آیه مباهله (61 سوره آل عمران) که حدود 60 تن از مفسران اهل سنت و عموم علمای شیعه درباره اهل بیت پیامبر از جمله حضرت علی (ع) میدانند، محققین میتوانند به تفاسیر مختلف از جمله تفسیر نمونه مراجعه کنند.
70 معنی برای مولا ذکر شده است
فارس: در روز غدیر مردم از کلمه مولا معنایی درک کردند که بعدها باعث اختلاف شد نظر شما در این مورد چیست و زمینه اختلاف از کجا شروع شد؟
فاتحی: کلمه مولی از ماد ( و ـ ل ی) است و معانی متعددی دارد تا جایی که 70 معنی برای آن ذکر کردهاند مانند کلمه «کشید» در زبان فارسی که با در نظر گرفتن مصادیق آن روشن میشود مثلا خجالت، زحمت، چاقو، چک و طناب همه کشیدنی است ولی کشیدن آنها فرق میکند، ولی دانشآموز معنی اولیه لغت ولایت نزدیکی و قرب معنوی است سرپرستی و رهبری نیز نوعی نزدیکی است که پیامبر گرامی اسلام (ص) با پرسش «الست اولی بکم من انفسکم» بر این معنی یعنی رهبری خودش تأکید کرده است و حاضران در آن مجلس نیز تأیید کردهاند و آن حضرت دست امیرالمؤمنین را گرفته و به همه اعلام فرموده «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» و شواهد و قرائن موجود در خطبه پیامبر گواه درستی این معنی است.
پیامبر (ص) که در غدیر خم دست علی (ع) را بلند میکند میگوید هر کس من مولای او هستم این علی مولای اوست یعنی هر کس من بر او ولایت و رهبری دارم علی بعد از من ولایت و رهبری دارد، مطلب روشن است اما راه گریز بسته نیست، زیرا اگر قوانین تشریعی راه گریز و دور زدن قانون را مسدود کند امتحان و آزمایش معنی ندارد، دوستی و محبت نیز نوعی نزدیکی است که بعضی از علمای ولایت و مولی را به این معنا گرفتهاند که البته با شواهد و قرائنی که بالا ذکر شد و با آن همه تشریفاتی که خدا و رسول برای تبلیغ آن قائل شدهاند تطبیق نمیکند. این اختلاف در معنی ولایت، بعد از روشن شدن حق است که قرآن در آیات فراوانی به آن اشاره کرده و آن را عبور از حق دانسته و محکوم کرده است.
جوانان ندای غدیر را به گوش جهانیان برسانند
فارس: فکر میکنید با توجه به شبهاتی که وجود دارد در رابطه با واقعه غدیر، وظیفه بنیاد غدیر و مسئولان فرهنگی در این مورد چیست؟
فاتحی: در پاسخ به سؤال دوم توضیح مفصل داده شد، همه باید همکاری کنند هر کس به اندازه توانش و بنیاد بینالمللی غدیر در حقیقت هماهنگ کننده و سازمان دهنده فعالیتهای جهانی در این زمینه است که انصافا مدیریت بنیاد در استان بوشهر با همت والا و تمام توان به صحنه آمده است و دست یاری به سوی تمام اندیشمندان و اقشار گوناگون جامعه اعم از شیعیان و برادران اهل سنت دراز کرده است و بحمدالله همکاری مردم با این نهاد ارزشمند بسیار خوب بوده است و ما امیدواریم در آینده بیشتر باشد.
فارس: سؤال آخر اینکه آیا کافیست در روز خاصی از سال این واقعه گرامی داشته شود و جشنی نیز برپا شود و آیا فکر میکنید این مقدار فعالیت برای جوانانی که هر روز تحت تأثیر انواع فشارهای فکری و عقیدتی هستند کفایت میکند؟
فاتحی: با تشکر از جنابعالی که دغدغه هدایت نسل جوان دارید و خودتان نیز از همین نسل هستید و این نگرانیهای شما مایه امیدواری است، امروزه بیداری اسلامی بین نسل جوان باشکوه تمام خود را نشان داده است و مطمئنا نسل جوان مملکت ما که در گذشته پیشتازی خود را نشان داده است در آینده دسیسهها و فتنههای شیطان بزرگ و اعوان و انصارش را خنثی خواهد کرد و ندای غدیر را که حکومت عدل جهانی به رهبری مهدی موعود است به گوش جهانیان خواهد رساند.
بنیاد بینالمللی غدیر در طول سال برنامههای متنوعی دارد، و در روز عید غدیر و هفته ولایت به جمعبندی و ارزیابی و عرضه فعالیتهای خود به جامعه میپردازد.
............................................
گفتوگو از اسماعیل مسیحگل
...........................................
انتهای پیام/صا10/د1000