به گزارش فارس، اگر بخواهیم آخرین مرحله از نحوه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا را مورد بررسی و مطالعه قرار دهیم، باید با کارکرد و مفهوم اصلی آن که همان «کالجهای انتخاباتی» است، بیشتر آشنا شویم.
کنوانسیون مسئول تدوین قانون اساسی در سال 1787 که کار تدوین و نگارش قانون اساسی آمریکا، پس از استقلال آن از بریتانیا را بر عهده داشت، به هنگام مطرح شدن شیوه انتخاب رئیس جمهور به عنوان اداره کننده دولت فدرال، چند روش انتخاب از جمله از طریق کنگره، فرمانداران ایالات، مجالس قانونگذاری ایالات، گروه ویژهای از اعضاء کنگره و انتخاب مستقیم توسط آرای مردم را مورد بررسی قرار داد، اما از آنجائیکه هیچکدام از این روشها نتوانست رأی لازم را به دست آورد، در نهایت تعیین روش بهتر برای انتخاب رئیس جمهور به کمیتهای یازده نفره محول شد.
این کمیته پس از بررسیهای لازم، پیشنهاد شکل گیری «کالجهای انتخاباتی» (Electoral college) اولیه را مطرح کرد و بالاخره پس از موافقت، طرح کالجهای انتخاباتی با اندکی اصلاحات در سند نهایی درج شد. منظور از کالجهای انتخاباتی این است که در روز انتخابات نهایی مردم از یکسو به طور مستقیم به نامزد ریاست جمهوری و معاون وی رای میدهند و از سوی دیگر، اعضاء کالجهای انتخاباتی را بر میگزینند. یک ماه پس از برگزاری انتخابات این اعضاء به پایتختهای ایالتی سفر میکنند و در مجلس ایالتی رأی خود را، به نسبت آرایی که مردم به کاندیداها دادهاند، به صندوقها میریزند.
اهداف ایجاد سیستم کالجهای انتخاباتی
در واقع، قانونگذاران آمریکایی با انتخاب سیستم کالجهای انتخاباتی تلاش داشتند تا بین دولت فدرال و حکومت ایالات نوعی تعادل بر قرار سازند. به این طریق، ضمن حفظ مشارکت عموم مردم در انتخابات، به ایالات دارای جمعیت کمتر حق حضور بیشتری داده میشود و انتخاب رئیس جمهوری مستقل از کنگره و بدون نفوذ آن به اجرا درمیآید.
هدف از این کار این بود که رئیس جمهور انتخابی، از نهایت استقلال عمل برخوردار شود و از نفوذ سیاسی گروهها و باندهای پیدا و پنهان قدرت مصون بماند. از سوی دیگر، قانونگذاران آمریکایی تلاش داشتند تا هر چه بیشتر عرصه انتخاب رئیس دولت فدرال یا همان رئیس جمهور را از تودهگرایی و پوپولیسم به دور نگاه دارند. در این صورت، کمتر فردی میتوانست با شعارهای فریبنده و اغواکننده بر سرنوشت کشور مستولی شود.
مکانیزم کالج های انتخاباتی
طبق اصل 2 قانون اساسی آمریکا، تعداد اعضای کالجهای انتخاباتی در هر ایالت برابر است با تعداد نمایندگان آن ایالت در مجلس سنا و مجلس نمایندگان. جمع این افراد طبق قانون اساسی 538 نفر تعیین شده است. روش انتخاب این افراد نیز همانند روش انتخاب اعضای مجالس قانونگذاری در هر ایالت است. بنابراین، از این جهت انتخاب اعضای کالجها در برخی ایالات مستقیم و در برخی دیگر غیرمستقیم و بعضا توسط مجالس ایالتی صورت میگیرد.
اعضای این کالجها نباید از بین سناتورها، اعضای مجلس نمایندگان و اشخاصی باشند که دارای دفاتر تجاری یا غیرتجاری در آمریکا هستند. همین طور، نظامیان و کارمندان دولت فدرال نیز نمیتوانند عضو کالجهای انتخاباتی شوند.
به دلیل دوری جستن از تأثیرپذیری سیاسی، اعضای این کالجها باید در ایالات خود گرد هم آیند و فرد مورد نظر را انتخاب کنند. از این رو، قبل از روز انتخابات نهایی هیچ جلسه مشترکی برای گردهمایی اعضای کالجهای انتخاباتی ایالتهای مختلف ترتیب داده نمیشود و فقط کنگره میتواند روزی مشخص را برای برگزاری جلسات و برگزیدن رئیس جمهور تعیین کند. برای انتخاب رئیس جمهور نیز اکثریت آرای اعضای کالجها نیاز است که حد نصاب آن 270 رای از مجموع 538 عضو کالج انتخاباتی است.
اگرچه یک معیار مشخص برای تعداد اعضای این کالجها وجود دارد که عبارت است از مجموع تعداد اعضاء هر ایالت در مجالس سنا و نمایندگان اما این تعداد در هر دوره مورد ارزیابی قرار میگیرد. در سال 2000 این تعداد برای بخشها و ایالتهای مستقل حداقل به سه نفر رسید. کمترین و بیشترین نفرات حاضر در کالجهای انتخاباتی 3 و 55 نفر است. در حالی که ایالتهایی چون آلاسکا و یا داکوتای شمالی تنها 3 عضو در کالج انتخاباتی دارند اما ایالت بزرگ و پرجمعیتی چون کالیفرنیا که به تنهایی پنجمین اقتصاد بزرگ جهان است، 55 نفر در کالج انتخاباتی دارد.
انتهای پیام/ه.ص