رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی آذربایجان شرقی:
آیین چوپانی کوه سلطان سهند آذربایجان شرقی ثبت ملی شد
خبرگزاری فارس: رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی آذربایجان شرقی در فهرست آثار ملی از ثبت مراسم چوپانی در اولین روز پاییز در کوه سلطان سهند در فهرست میراث ناملموس آثار ملی کشور خبر داد و گفت: این مراسم نشانگر قدمت فرهنگ شکرگذاری در روستاهای آذربایجان شرقی است.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز به نقل از روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، تراب محمدی اظهار کرد: مردم روستای عنصرود در نخستین روز پاییز به زیارت قبر اسامه ابن فرقد که مردم وی را اسامه سلطان میخوانند در قله کوه سلطان رفته و نذر و نیاز میکنند.
وی یادآور شد: با توجه به عناصر دخیل در این آیین به ویژه روایت دختر گبری و آمدن اسامه ابن فرقد برای تبلیغ دین اسلام، این آیین یکی از رسوم با سابقه آذربایجان شرقی در شکرگزاری به شمار میرود.
محمدی با اشاره به قدمت این آیین تصریح کرد: تقدس کوه از زمانهای قدیم در ایران و مناطق کوهستانی به ویژه آذربایجان شرقی وجود داشته و کوهها در فرهنگ مردم از جایگاه بالایی برخوردار بودهاند.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان افزود: بسیاری از آیینهای شکرگزاری و درخواستها در بالای کوهها صورت میگرفته است که آیین شکرگزاری از کوهستان با دام و گله، قدمتی معادل با دورههای آغازین دامداری دارد.
محمدی با اشاره به نحوه برگزاری این مراسم گفت: مردم آبادی به خصوص دامداران از بعد از ظهر یک روز قبل آغاز پاییز، گروه گروه به سوی قله سلطان حرکت کرده و هر کس که بر میعادگاه رسید ابتدا ارادت قلبی خود را به زیارتگاه اعلام کرده و سپس برای اقامت شب جایی را مهیا میکند.
وی تصریح کرد: پس از اسکان، همه اهالی به طواف سلطان میپردازند به طوریکه نوحهخوان محلی نوحه خوانده و مردان تا فرا رسیدن صبح عزاداری میکنند و پس از نماز صبح، مردم خود را آماده کرده و منتظر گلههای گوسفندان میشوند که آنها هم شب را در نزدیکیهای زیارتگاه به سر بردهاند.
محمدی افزود: گلهها یکی یکی به نوبت از سمت غرب از میان مردم که در دو صف مقابل هم ایستاده و نظارهگر گلهاند عبور کرده، به سوی زیارتگاه میروند و پس از طواف از سمت غرب خارج میشوند.
رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی استان در فهرست آثار ملی این آیین را منحصر به فرد و بدون نمونه عنوان کرد و گفت: در پایان این مراسم، در حین عبور یکی از چوپانها در جلو گله حرکت کرده و مردم با دیدن گله ماشاءالله گویان از چوپان قدردانی میکنند.
محمدی با اشاره به ارزشهای شاخص یا منحصر به فرد مراسم چوپانی تاکید کرد: رسم سلطان داغی یکی از معدود آیینهای کهن به یادگار مانده است که امروزه با وجود اینکه بیشتر آیینهای ایرانی در طول زمان فراموش شدهاند، با قدرت به حیات خود در این عصر ادامه میدهد.
وی خاطرنشان کرد: از آنجایی که این آیین در بخشی از کوهستان سهند برگزار میشود و این کوهستان یکی از قطبهای گردشگری منطقه به حساب میآید، این رسم از ارزش منحصر به فردی در استان برخوردار است.
محمدی رسم سلطان داغی را یکی از جاذبههای گردشگری روستای عنصرود عنوان کرد و گفت: در راستای حفظ این آیین، همه ساله از سوی مردم روستا برای تعمیر و مرمت سکونتگاههای موقت و مقبره سلطان که بر اثر برف و باران تخریب میشود اقداماتی صورت میگیرد.
وی با تاکید بر اینکه لازم است این رسوم با صرف توان مادی و غیر مادی حفظ شوند، اظهار داشت: ثبت ملی این اثر زمینهساز حمایت معنوی و مادی از برگزار کنندگان رسم با تشریح اهمیت این میراث معنوی در تحکیم هویت آنان و کمک در دسترسی آسان شرکتکنندگان در آیین با ایجاد راه مناسب جهت دسترسی خواهد بود. انتهای پیام/آ30