معلمان و کودکان استثنایی در مظلومیت

به گزارش خبرگزاری فارس از ابرکوه، کودکان استثنایی که از آنان به عنوان بهشتیان روی زمین یاد می‌شود، دارای مشکلات خاص خود هستند و به طور طبیعی مربیان و معلمانی که با این قشر از جامعه کار می‌کنند نیز به واسطه مشکلات این کودکان سختی کار بیشتری نسبت به دیگر معلمان دارند.
بر این اساس و طبق قوانین وضع شده برای کمک به این کودکان و مربیان آنها، تمهیداتی اندیشیده شده است.
به گفته معلمان استثنایی متأسفانه چندین سال است که این قشر از جامعه به فراموشی سپرده شده‌اند و تلاش‌هایی که توسط دلسوزان برای بهبود وضعیت آموزشی و تربیتی این کودکان و نیز وضعیت کاری معلمان آنها صورت گرفته بود، نقش برآب شده و بسیاری از قوانین وضع شده در راستای کمک به این قشر اجرایی نشده است.
خبرنگار فارس در گفت‌وگو با یکی از این معلمان استثنایی پای درد دل آنها نشسته و در این گزارش تلاش می‌شود تا به بررسی وعده‌های عمل نشده مسئولان در مورد دانش‌آموزان و معلمان استثنایی پرداخته شود.

* عدم تحقق وعده پرداخت حقوق به دانش‌آموزان استثنایی
سرپرست آموزشی آموزشگاه ایثار ابرکوه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در مورد عدم پرداخت حقوق کودکان و دانش‌آموزان استثنایی اظهار داشت: در سال 1380 شورای عالی آموزش و پرورش استثنایی کشور با هماهنگی بانک کشاورزی کشور مقرر کردند که با سرمایه‌گذاری آموزش و پرورش استثنایی در بانک کشاورزی به مدت پنج سال، بانک بتواند حقوق ماهانه مادام‌العمر به کودکان استثنایی پرداخت کند.
حسین مشتاقیان افزود: برای این منظور آموزش و پرورش استثنایی کشور از سال 1381 مبلغ 4 میلیارد تومان در بانک کشاورزی سرمایه‌گذاری کرد و بانک نیز در جزیره کیش این مبلغ را هزینه کرد تا بعد از پنج سال یعنی از سال 1386، حقوق ماهانه به دانش‌آموزان استثنایی پرداخت کند.
وی افزود: متاسفانه این مهم هیچ‌گاه عملی نشد و تنها در سال 1389 به دانش‌آموزانی که در آن هنگام ثبت‌نام شده بودند، کارت اعتباری به مبلغ 360 هزار تومان پرداخت شد و در واقع حقوق ماهانه تبدیل به حقوق سه ساله شده که تاکنون هم خبری از حقوق نیست.
مشتاقیان در مورد بیکاری افراد استثنایی نیز افزود: همگام با معضل بیکاری در کشور که دامان بسیاری از جوانان و حتی تحصیل‌کرده‌های ما را گرفته است، جوانان معلول و کم‌توان ذهنی و نابینا و ناشنوای ما نیز از این پدیده مصون نبوده‌اند و هیچ برنامه‌ای در مورد آنان به اجرا درنیامده است.
وی یکی از مشکلات موجود در مسیر کار مدارس استثنایی را نبود معاونت پرورشی در مدارس استثنایی ذکر کرد و افزود: از جمله مهم‌ترین فعالیت‌های مورد نیاز کودکان استثنایی، مسائل تربیتی این افراد است و این امکان جز با برنامه‌ریزی مناسب پرورشی در مدارس استثنایی امکان‌پذیر نیست.
وی ادامه داد: متاسفانه در مدارس استثنایی معاونت پرورشی وجود ندارد و تنها از بعضی معلمان خواسته شده است که کارهای پرورشی کودکان را نیز انجام دهند.
مشتاقیان افزود: در سال 1383 قانون حمایت از معلولان برای حمایت از معلولان و افراد استثنایی کشور نظیر نابینایان، ناشنوایان، معلولان ذهنی، معلولان جسمی و حرکتی و ... شکل گرفت که با گذشت نزدیک به هفت سال از تصویب این قانون در مجلس شورای اسلامی توسط دولت به اجرا درنیامده است.
وی خاطرنشان کرد: طبق قانون مصوب شده، اعتبار این قانون باید از محل اعتباراتی که دستگاه‌ها و نهادها در قوانین بودجه سالانه منظور می‌کنند، از محل اعتبارات هزینه‌ای و سرمایه‌ای سازمان بهزیستی، از محل وجوه حاصله از طرح هدفمندی یارانه‌ها همچنین از محل صرفه‌جویی در هزینه‌های دستگاه‌ها و شرکت‌های دولتی تأمین شود و اجرای این قانون که می‌توانست بسیاری از مشکلات معلولان و نیز کودکان استثنایی را حل کند به بایگانی سپرده شد و مشکلات همچنان باقی است.
وی یادآور شد: در مدارس استثنایی باید علاوه بر وجود آموزگار استثنایی از افراد با تخصص‌های مشاور، گفتار درمان، مربی بهداشت،کار درمان، مربی پرورشی و .... به صورت تیم ویژه کلینیکی استفاده شود اما این امکان در همه مدارس کشور وجود ندارد و علت آن نیز از سوی مسئولان نداشتن اعتبارات کافی اعلام شده است.
این معلم استثنایی افزود: در گذشته در مدارس استثنایی پست‌های اداری مانند سرایدار، مهمان‌دار و خدمتگزار وجود داشت که این موارد اکنون حذف شده و تنها یک سرایدار در این مدارس وجود دارد، همچنین پست راننده سرویس مدارس نیز که در گذشته در سازماندهی این مراکز وجود داشته است به دلایل نامعلومی حذف شده و مشکلات بسیاری را ایجاد کرده است.
وی یکی دیگر از مشکلات کودکان استثنایی را حذف سبد غذایی ویژه کودکان استثنایی ذکر کرد و یادآور شد: در گذشته و همه ساله توسط بعضی از ارگان‌ها و نهادها مقداری بن و سبد کالاهای معیشتی در اختیار این کودکان قرار می‌گرفت که هم‌اکنون حذف شده است.
به گفته مشتاقیان، معلمان کودکان استثنایی نیز از مشکلات و بی‌توجهی‌هایی رنج می‌برند که به عنوان نمونه می‌توان به حذف حق استثنایی در مورد این معلمان اشاره کرد.
وی افزود: از ابتدای سال 88 یعنی همگام با آغاز اجرای قانون خدمات کشوری، حق استثنایی در فیش حقوق معلمان حذف شد به طوری که یک معلم استثنایی که به مراتب سختی کار بیشتری از یک معلم دانش‌آموز عادی دارد نیز از این حق خود بی‌نصیب شد.
مشتاقیان یادآور شد: مشکل از آنجا ناشی شد که گروهی که مسئول تدوین برنامه قانون خدمات کشوری بودند، هیچ شناخت و تجربه‌ای نسبت به کودکان استثنایی و معلمان این دانش‌آموزان نداشتند و همین بی اطلاعی، موجب حق کشی‌های فراوان در عرصه وضعیت معیشتی معلمان استثنایی شد.

* ملغی شدن قانون بازنشستگی 25 ساله معلمان استثنایی
مشتاقیان خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مشکلات، ملغی شدن قانون بازنشستگی 25 ساله معلمان استثنایی است.
وی یادآور شد: قانونی وجود داشت که سن بازنشستگی در تعلیم و تربیت استثنایی را 25 سال مشخص کرده بود که با آمدن و اجرایی شدن قانون خدمات کشوری، این قانون هم کان لم یکن شد و یک فرهنگی شاغل در آموزش و پرورش استثنایی از این به بعد باید همانند دیگر همکارانی که در آموزش و پرورش عادی خدمت می‌کنند به مدت 30 سال کار کنند و در قانون خدمات کشوری، معلمان استثنایی اصلا تعریف نشده و ناشناخته هستند.
مشتاقیان خاطرنشان کرد: با توجه به قانون قبلی مبنی بر بازنشستگی 25 ساله فرهنگیان استثنایی، این افراد به ازای هر پنج سال، شش سال حق بازنشستگی پرداخت کرده‌اند که باید بعد از تغییر این قانون و 30 ساله شدن بازنشستگی این افراد، مبلغ اضافی به آنان بازگردانده شود که تاکنون این مسئله تحقق پیدا نکرده است.
وی ادامه داد: اصولا مدارس استثنایی در حوزه آموزش و نیز پرورش تابع سازمان مرکزی استثنایی استان خود و در نهایت سازمان آموزش و پرورش کشور هستند و به همین دلیل جلسات آموزشی و توجیهی در مراکز استان و یا آموزش ضمن خدمت تخصصی استثنایی در شهر تهران برگزار می‌شود که با توجه به دوری مسافت باید حق مأموریت آنان پرداخت شود.
وی افزود: برای شرکت در این جلسات هیچ‌گونه حق ماموریتی پرداخت نمی‌شود و اگر برگه ماموریتی صادر شود، علاوه بر آنکه مانند دیگر ادارات مبلغی از حقوق شخص کسر می‌شود، هیچ‌گونه حق ماموریتی نیز پرداخت نمی‌شود.

* عدم وجود سیستم اضافه کاری برای معلمان مدارس استثنایی
مشتاقیان همچنین عنوان کرد: چند سال است که آموزش تلفیقی به حیطه کاری معلمان استثنایی افزوده شده است.
وی افزود: در این طرح دانش‌آموزانی که کمی دچار مشکل هستند در مدارس عادی تحصیل می‌کنند با این تفاوت که یک معلم استثنایی به عنوان رابط تحصیلی این دانش‌آموز انتخاب شده و به دانش‌آموز کمک می‌کند.
مشتاقیان اظهار داشت: در گذشته مبلغی به عنوان اضافه کاری در ساعات غیر موظف به این معلم پرداخت می‌شد که این اضافه کاری هم از بین رفته است.
در گذشته مبلغ ناچیزی به عنوان حق مسکن به فرهنگیان استثنایی پرداخت می‌شد که این مبلغ اکنون دیگر پرداخت نمی‌شود و فرهنگیان استثنایی از سبد مخصوص اقلام مایحتاج عمومی که در گذشته دریافت می‌کردند نیز محروم شده‌اند.

* نگاهی دیگر به این قشر ضروری است
به نظر می‌رسد با توجه به سختی کار مربیان استثنایی و وجود دانش‌آموزان مدارس استثنایی که به طور عمده از اقشار آسیب‌پذیر جامعه هستند، باید نگاهی نو به آنان داشت.
وجود برخی از مشکلات همانند کسر شدن حقوق این معلمان به واسطه مأموریت و عدم پرداخت حق مأموریت به آنان بیشتر به یک لطیفه شبیه است که متأسفانه اکنون در آموزش و پرورش استثنایی وجود دارد.
حضور افرادی با تجربه آموزش استثنایی در میان تیم‌های تصمیم‌گیر همچنین پیگیری مصوباتی که تاکنون اجرا نشده و یا به صورت ناقص به اجرا درآمده است، تسکین دهنده برخی از مشکلات این قشر است که به نظر نمی‌رسد توقعی بی‌جا باشد.
به طور قطع کار معلمان استثنایی مشقات خاص خود را دارد و قابل مقایسه با همکاران آنها در مدارس عادی نیست اما به وضوح دیده می‌شود که معلمان مدارس استثنایی از بسیاری از مزایایی که همکاران آنها بهره‌مندند، بی‌بهره مانده‌اند و آنها نیز همانند دانش‌آموزانشان در مظلومیت و محرومیت به سر می‌برند.
نگاهی جدید و همه‌جانبه نگر به مشکلات این قشر از سوی مسئولان وزارت آموزش و پرورش ضرورتی است که باید در دستور کار متولیان امر قرار گیرد.
----------------------------
 گزارش: رحیم میرعظیم
انتهای پیام/خ10/ط4000