خبرگزاری فارس ـ گروه سینما: دومین قسمت از برنامه «فارسینما» ویژه دوره 42 جشنواره فیلم فجر در خبرگزاری فارس با اجرای محمود گبرلو و با حضور سعید پروینی تهیه‌کننده «قلب رقه»، حسین نمازی کارگردان «شه سوار»، احسان هوشیارگر و رضا منتظری منقدان سینما برگزار شد.
این برنامه هرشب ساعت 9 به بررسی آثار اکران شده در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر می‌پردازد.
در «قلب رقه» شعار‌زدگی وجود ندارد
سعید پروینی تهیه‌کننده فیلم قلب رقه در روز دوم برنامه فارسینما از چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر درباره انتخاب موضوع فیلم قلب رقه گفت: در حوزه جبهه مقاومت، کار اطلاعاتی، عملیاتی و اکشن فیلمهای کمی ساخته شده است. همه سوال دارند چرا در این حوزه کار کم است. ما در کار شعار‌زدگی نداریم و چیزی را به زور به خورد مخاطب نمی‌دهیم. تمام ساختارهای به وجود آمده از گریم و طراحی لباس لباس و غیره با بررسی و تحقیق و بازجویی از داعشی‌ها صورت گرفته است. آنچه در قلب رقه دیده‌اید شبیه ترین اتفاق‌ها به واقعیت است.
وی افزود: تقریبا 40 درصد این کار در سوریه انجام شده است. در داخل ایران شروع به کارکردیم و دوستان پس از مدتی که از تصویربرداری گذشته بود از ما حمایت کردند. حتی اگر کسی پشت کار هم نمی‌ایستاد بنده هرطور بود می‌خواستم این کار را انجام دهم. کار استراتژیک را در همه جای دنیا انجام می‌شود. ما باید در این موضوع بی تعارف باشیم و سیاست‌های کلان خودمان را مشخص کنیم. من اگر به کاری ایمان داشته باشم آن را انجام می‌دهم.
پروینی با اشاره به استفاده از این فیلم در کشورهای دیگر اظهار کرد: با توجه به اینکه داعش مربوط به کل دنیاست و تنها مختص ایران و دنیای عرب نیست فکر می‌کنم این قصه قابلیت و پتانسیل لازم برای کار کردن را دارد. تکلم ایرانی و عربی در کنار هم فضا را برای مخاطب ملموس تر می‌کرد.
تهیه‌کننده قلب رقه به اشاره به 110 روز فیلم‌برداری برای این فیلم خاطرنشان کرد: هزینه کاراستراتژیک مشخص است، این کار ها نیازمند حمایت است اینکه بگوییم پول کار با فروش در بیاد کمی اشتباه است. مخاطب این فیلم تنها مختص ایران نیست و محدودیت سنی ندارد. ما به کمترین خشونت در آن بسنده کردیم. علاقه‌مند به ژانرهای مختلف می‌تواند این کار را دوست داشته باشد و به تماشای آن بنشینند.
وی درباره حمایت از این نوع فیلم‌ها گفت: ما در بحث ساخت فیلمهای مقاومت نفر آخر هستیم. کشور ترکیه که خالق داعش است سریال 100 قسمتی ساخته که قهرمان نابودی داعش شده است. ما حرف از ایستادن پای مقاومت می‌زنیم اما هیچ کار رسانه‌ای برای آن انجام ندادیم. ما قهرمانی به نام حاج قاسم داریم که کسی نمی‌تواند کاری بسازد که حق مطلب این بزرگوار بیان شود.
«قلب رقه»؛ جزء معدود کارهای سینمای استراتژیک
در ادامه برنامه فارسینما احسان هوشیارگر روزنامه‌نگار درباره فیلم قلب رقه که در روز سوم از جشنواره در برج میلاد پخش شد گفت: فلب رقه یکی از فیلمهای با کیفیت جشنواره چهل‌ودوم تا کنون بوده است. این کار یکی از معدود فیلمهای استراتژیک سینمای ایران است؛ سال‌ها بود در این رابطه فیلمی نداشتیم. ما سال‌ها انتقاد می‌کردیم چرا مجموعه‌های هم طراز سینمایی کار مشترک انجام نمی‌دهند و اگر کاری انجام می‌دهند خروجی با اطمینان نیست؛ الان می‌توان گفت قلب رقه یکی از معدود خروجی‌های مجموعه‌های سینمایی است که در صورت مناسب بودن زمان آن مخاطب از تماشای آن لذت خواهد برد.
این منتقد روزنامه‌نگار با اشاره به فیلم شهسوار گفت: شهسوار فیلم کاملا کیفی بود که جزء بدنه سینما حساب می‌شود. قصه‌ای را در ادامه فیلم شادروان حسین نمازی با بلوغ فکری بیشتر بازگو می‌کند. ویژگی فیلمهای حسین نمازی این است که مخاطب را جذب می‌کند. شهسوار فیلمی است که مخاطب با خیال راحت بدون اینکه با شوخی جنسی در آن مواجه شود می‌تواند ببیند. قصه شروع، پایان و میانه خوبی دارد.
وی افزود: جنس کمدی که حسین نمازی روی آن دست گذاشته تلخ است اما سیاه‌نمایی ندارد. در تحلیل این کمدی می‌توان مسئله دار بودن آن را بیان کرد یعنی در شهسوار دغدغه وجود دارد. زمانی که مخاطب این فیلم را می‌بیند با حال خوش از سینما خارج می‌شود. شهسوار فیلم پرده با مختصات سینمایی است. این فیلم جلوتر از فیلم قبل نمازی بود.
هوشیارگر درباره فروش این فیلم درگیشه یادآور شد: در جشنواره تمساح خونی را داریم که قطعا جز پرفروش‌ترین فیلمهای سینمای سال آینده خواهد بود؛ شهسوار نمی‌تواند رکورد فروش بزند چون اساسا برای مخاطب گیشه ساخته نشده است اما در صورت رقابت عادلانه در اکران می‌تواند حرفی برای گفتن داشته اشد. فیلمی است که طرح مسئله می‌کند و درپایان از مخاطب می‌خواهد به آن فکر کند این فیلم جزء فیل‌های محترم سینما خواهد بود.
وی در پایان گفت: شهسوار و قلب رقه دو جنس متفاوت از سینما هستند. «شهسوار» بخش خصوصی هم می‌توانست بسازد اما «قلب رقه» جز فیلمهای استراتژیک است که جز در سینمای دولتی ما نمی‌تواند حمایت شود و اگر اوج و فارابی این فیلم را نسازند بخش خصوصی توان ساخت این فیلم را ندارد. اشکالی که وجود دارد این است در مجموعه فیلمسازان دولتی دچار افراط و تفریط می‌شویم؛ گاهی اوقات نگاه به شدت فرهنگی دارند که باعث از بین رفتن مخاطب می‌شود.
«شهسوار» فیلم کمدی نیست!
حسین نمازی کارگردان و تهیه‌کننده فیلم «شهسوار» در شب گذشته مهمان برنامه فارسینما بودند که درباره روند تولیدات فیلمهای کمدی در ایران اظهار کرد: از اینجا آغاز کنم که شهسوار فیلم کمدی نیست؛ به این دلیل که قواعد ژانر کمدی در این فیلم رعایت نشده است. این فیلم درام اجتماعی است. سینما سلیقه‌ای است و برداشت افراد مختلف از ژانر می‌تواند متفاوت باشد. اما از نظر من این فیلم کمدی نیست. شاید فیلم زیرمجموعه کمدی باشد اما ژانر اصلی آن کمدی نیست.
وی خاطرنشان کرد: نگاه من به زندگی به این شکل است که در فیلم آورده‌ام. شخصیتم به شکلی است که حتی دراماتیک‌ترین اتفاقی را هم که بخواهم بیان کنم با تعریف آن شما را می‌خندانم؛ ترجیح من خنداندن نیست. شاید مشکل ار تعریفی است که در بیان فیلمهای کمدی آمده است. زمانی از لفظ کی استفاده می‌شود یعنی آن فیلم فقط برای خنداندن ساخته شده است؛ این تعریف قالب است برای این ژانر.
این کارگردان ادامه داد: شما اگر شهسوار را به عنوان فیلم اجتماعی با روایت شیرین ببینید، موضوع آن پذیرفته‌تر می‌شود اما اگر به عنوان کمدی که در حال حاضر وجود دارد پای آن بنشینید اینگونه نیست.
وی با بیان اینکه فیلمهای خود را بر اساس نیاز تماشاگر می‌سازد گفت: زمانی که شادروان را ساختم احساس کردم در سبد سینما جای این مدل فیلم خالی است. شاید برای فیلم‌ها پژوهش آکادمیک انجام ندهم اما به صورت میدانی خیلی چیزها را تجربه می‌کنم. زمانی که از صنعت سینما صحبت می‌کنیم اولین اسامی که به ذهن می‌آید هالیوود و بالیوود است؛ این کمپانی ها سبد دارند و درنهایت می‌بینید تنوع ژانر در آن وجود دارد. زمانی که سینما دولتی است دولت باید این کار را انجام دهد. زمانی که فیلم اجتماعی با رویکرد خاصی ساخته می‌شود که موفق می‌شود، می‌بینیم همه فیلم‌ها به آن سمت می‌رود؛ این مسیر را بدنه سینما می‌دهد.
حسین نمازی افزود: چرخه اقتصادی سینمای ما به شکلی نیست که بتواند همه ژانرها را بخش خصوصی به دوش بکشد. گیشه سینمای ما فیلمهای کمدی هستند مگر چند درصد از گیشه را فیلمهای اجتماعی از آن خود می‌کند؟ باید جایی باشد که این سبد را متنوع کند. در حال حاضر چه کسی در سینما متولی این کار است؟ متاسفانه همه چیز به سیستم دولتی گره خورده است.
وی ادامه داد: زمانی که سیستم دولتی است همان بخش به تنوع ژانرها هم نظارت کند. به جایی نرسد که مخاطب از اکران یک نوع فیلم در سینما زده شود. رسما امسال فیلم اجتماعی اکران نشد. دولت باید به این موضوع سامان دهد. سینمای ما سینمایی نیست که بخش خصوصی بتواند بر روی پای خود به تنهایی بایستد. خیلی از تهیه‌کنندگان به دنبال رکورد زدن نیستند و همین که برای آن‌ها در انتها پولی بماند کافی است. متاسفانه ژانر این سینما در حال از بین رفتن است.
کارگردان فیلم شهسوار افزود: درصد ریسک‌پذیر بودن ما در تولید فیلم کاهش پیدا کرده است. در دوره‌های محتلف گیر دادن به یک ژانر خاص مخاطب را زده می‌کند؛ باید تعادل وجود داشته باشد.
بازگشت ناامیدکننده افخمی با «صبح اعدام»
در ادامه رضا منتظری منتقد و روزنامه‌نگار درباره فیلم «صبح اعدام» بهروز افخمی اظهار کرد: کارنامه کاری آقای بهروز افخمی دو وجهی است؛ یا فیلم‌هایی است که مخاطب با آن ارتباط برقرار می‌کند . یا فیلم‌هایی را ساختند که نه در گیشه موفق بوده و نه نظر منتقدان را به حود جلب کرده است. بازگشت ایشان پس از 9 سال به سینما بازگشت ناامید کننده بود. صبح اعدام بهتر بود یک مستند ویا فیلم کوتاه باشد. شیوه روایت مستند داستانی و تلفیق، فرمی این فیلم از فضای سینما خارج شده بود.
وی ادامه داد: داستان بسیار کند و کش دار بود. آقای افخمی سوژه بسیار خوبی را انتخاب کرده بود که متاسفانه این سوژه کاملا هدر رفت. این فیلم می‌توانست غرور ملی را در مخاطب تقویت کند اما بدل به ریتم کند آن تماشاگر را کاملا خسته کرده بود. این فیلم مستند گزارشی بود. من به عنوان مخاطب نتوانستم با فیلم و شخصیت‌ها ارتباط بر قرار کنم. این فیلم بیشتر پادکست است.
این منتقد در پایان گفت: این فیلم با بخشی از بودجه بیت المال ساخته شده است؛ سوالی که برای بنده وجود دارد این است ارزیابی برای انتخاب فیلم وجود دارد یا صرفا سلیقه است. این فیلم باید کارکردی داشته باشد. باید حس همزادپنداری را برای مخاطب ایجاد کرده باشد که صبح اعدام این کار را انجام نداده بود. اول باید درام شکل می‌گرفت این فیلم از آن فیلم‌هایی بود که در دقیقه‌های اول مخاطب را خسته می‌کند.
پایان پیام/
