به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در «بیست‌ونهمین جشنواره تحقیقات و فناوری علوم پزشکی رازی» که صبح امروز، دوشنبه ۲ بهمن در دانشگاه علوم‌پزشکی ایران برگزار شد، گفت: علم و دانش مبتنی بر عقلانیت است.
وی با بیان اینکه تفاوت انسان و حیوان در «داشتن» و «نداشتن» آگاهی نیست، افزود: زیست زنبور عسل از آگاهی این حیوان حکایت می‌کند و علم این موجود غریزی است. اگرچه علم زنبور عسل غریزی است؛ اما علم انسان عقلانی است و به دلیل عقلانی بودن «تمدن‌ساز» است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره علم عقلانی گفت: منظور از علم عقلانی این است که مبتنی بر عقل نظری، عقل عملی، عقل برنامه‌ریز و عقل آخرت‌اندیش باشد. اگر علم مبتنی بر عقول عملی، برنامه‌ریز، آخرت‌اندیش و نظری باشد، علمی است که مورد تعبیر قرآن است.
وی درباره تفاوت «علم جدید» و «علم سنتی» توضیح داد: علم در قرون وسطی مبتنی بر عقل آخرت‌اندیش بود و عقل عملی، عقل نظری و عقل برنامه‌ریزی اعتقادی نداشت. این در حالی است که علم دوران جدید به عقل نظری، عقل عملی و عقل برنامه ریز اعتقاد دارد؛ اما به عقل آخرت‌اندیش بی‌اعتقاد است.
خسروپناه ادامه داد: اگرچه علم دنیای مدرن و علم سنتی به برخی از عقول اعتقاد ندارند؛ اما علم حکمی مبتنی بر چهار عقل نظری، عملی، برنامه‌ریز و عقل آخرت‌اندیش است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در هم تنیدگی علم، فناوری و فرهنگ اهمیت دارد، افزود: بررسی‌ها بیانگر این است تمام صنایع با تمام علوم و فرهنگ پیوند دارند و این فرهنگ می‌تواند متعلق به عامه مردم یا قشر خاصی از جامعه باشد.
خسروپناه با بیان اینکه دو مولفه «پیشگیری» و «درمان» جزو وظایف اصلی علوم پزشکی محسوب می‌شوند، گفت: هنگامی این وظیفه موثر واقع می‌شود که با سبک و زیست مردم ارتباط داشته باشد. اگر بهترین فناوری درمانی را به یک منطقه جغرافیایی منتقل کنید؛ اما متخصصان پزشکی حوزه با زیست مردمان آن منطقه جغرافیایی آشنا نباشند آن فناوری اثرگذار نخواهد بود.
* ارتباط علوم پزشکی و فنی اهمیت دارد
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه علوم پزشکی با علوم فنی مهندسی رابطه بسیطی دارند، اظهار کرد: هوش مصنوعی، فناوری اطلاعات و سایر فناوری‌ها ارتباط وسیعی با حوزه علوم پزشکی برقرار کرده‌اند. اگر علوم پزشکی در کنار فناوری‌های نوین قرار بگیرد، می‌تواند موثر واقع شود.
خسروپناه ادامه داد: طی یک دهه اخیر، پارادایم‌های جدیدی در حوزه علوم پزشکی مطرح شده است که با پارادایم‌های مطرح شده دهه گذشته بسیار تفاوت دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه رشته‌های علوم پزشکی در دهه ۶۰ از وزارت علوم منفک شدند، گفت: علوم پزشکی از وزارت علوم اقدام مناسبی بود. بررسی‌ها بیانگر این است، علوم پزشکی وزارت بهداشت در این روزها نمی‌تواند از علوم فنی پزشکی وزارت علوم جدا باشد.
دبیر شورای انقلاب فرهنگی با اشاره اهمیت فناوری‌های علوم فنی و مهندسی گفت: برخی از روش‌های درمانی با کمک فناوری‌های نوین علوم فنی مهندسی ممکن است.
خسروپناه با بیان اینکه در هم تنیدگی علوم پزشکی و فناوری‌های فنی مهندسی یک تهدید انسان‌شناختی دارد، افزود: با استفاده از فرهنگ می‌توانیم از این تهدید انسان شناختی جلوگیری کنیم. با توجه به فرهنگ می‌توانیم بگوییم که پزشکان مانند حکیم هستند و به واسطه حکیم بودن خود با بیماران ارتباط انسانی برقرار می‌کنند.
* پیوند علوم‌پزشکی با انسان‌شناسی اهمیت دارد
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه پیوند علوم پزشکی با انسان شناسی اهمیت دارد، گفت: انسان پوزیویستی، انسان اگزیستنسیالیستی و انسان حکمی به عنوان انسان‌شناسی محسوب می‌شوند. نظریه‌های پرستاری مبتنی بر نظریه‌های پوزیتیویستی و اگزیستنسیالیستی است. اگر نظریه‌های حکمی در نظریه‌های پرستاری ساری و جاری شود به طور قطع نظریه پرستاری فقط به نظریه پوزیتیویستی و اگزیستانسیالیستی توجه نمی‌کند بلکه سیار نظریه‌ها را در کانون توجه قرار می‌دهد. به طور قطع، نظریه‌های انسان‌شناسی در علوم پزشکی اثرگذار هستند.
وی ادامه داد: انسان‌ها با شبکه از نیازها روبرو هستند که این نیازها سبب می‌شوند تئوری‌های انسان‌ها تغییر کند.
*ضرورت نگرش به حکمرانی پیشرفت پزشکی
خسروپناه با بیان اینکه «ضرورت نگرش به حکمرانی پیشرفت پزشکی» باید در کانون توجه قرار گیرد، گفت: برگزاری همایش‌های مانند همایش رازی به توسعه علوم پزشکی کمک می‌کند. حکمرانی مانند یک بسته است که از سیاستگذاری تا تصدی‌گری را دربرمی‌گیرد. اگر به بسته حکمرانی در حوزه توسعه پزشکی بی‌توجه باشیم گاهی اوقات تحقیقات متخصصان حوزه علوم پزشکی بی‌نتیجه باقی‌می‌ماند. گاهی اوقات وزارت سمت که متصدی واردات و صادرات را بر عهده دارد باید تصمیم خود منجر می‌شود که نتیجه سال‌ها تحقیق و پژوهش یک پژوهشگر بی‌ثمر شود.
وی ادامه داد: ما در شورای عالی انقلاب فرهنگی نقشه جامع علوم پزشکی را مصوب کنیم و این موضوع با کمک اساتید حوزه علوم پزشکی میسر می‌شود. حوزه سلامت در نقشه جامع علمی کشور آمده است و پزشکان باید در این حوزه اظهار نظر کنند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه شرایطی را تصور کنیم که نقشه جامع علوم پزشکی به تصویب رسیده است، گفت: اگر مجلس شورای اسلامی نتواند در زمینه اجرای نقشه جامع علوم پزشکی ساختارسازی کند، تدوین نقشه جامع علوم پزشکی بی‌فایده است.
پایان پیام/
