فارس پلاس؛ دیگر رسانه‌ها - قدس نوشت: همکاری‌های ایران و بریکس با عضویت کشورمان در این اتحادیه بین‌المللی و انتقال ریاست دوره‌ای به روسیه سرعت بیشتری گرفته است. حمایت کشورهای قدرتمند به ویژه روسیه از ایران بیانگر جایگاه و اهمیت کشورمان نزد اعضای بریکس است و به نظر می‌رسد کشورمان برای تثبیت موقعیت خود و نیز ارتقای وزن بریکس در یک سال آینده مسئولیت سنگینی برعهده دارد.
در همین راستا، روح الله مدبر تحلیلگر مسائل بین‌الملل به بررسی چشم‌انداز همکاری‌های ایران با بریکس در دوره ریاست جدید روسیه پرداخته است.
ایران در دوره ریاست روسیه بر بریکس ۲۰۲۴ چه فرصت‌هایی برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های بریکس و همکاری با روسیه دارد؟ ایران باید کدام اولویت‌ها را در دستور کار قرار دهد؟
روسیه برنامه جدی، عملیاتی و واقع‌گرایانه‌ای را در حوزه مأموریت اقتصادی بریکس برای سال ۲۰۲۴ در دستور کار خود قرار داده و کازان را به عنوان مرکز فعالیت این سازمان معرفی کرده است. روسیه از تمامی کشورهای عضو و همچنین اعضای جدید خواسته است طرح عملیاتی و اجرایی خودشان را برای مأموریت اقتصادی بریکس و افزایش سطح مبادلات تجاری ارائه بدهند. نگاه روسیه و اعضای بریکس به ظرفیت ایران در زمینه ترانزیتی، کمک به تسهیل در مسیر ترانزیت و تبادل تجاری میان اعضاست. ایران باید یک سال آینده را جدی بگیرد و برنامه عملیاتی و ویژه‌ای تدارک ببیند.
به نظرتان تحریم‌ها چه تأثیری در همکاری‌ها با بریکس خواهد داشت؟
ما در بریکس موانع و چالش‌هایی مانند شرایط تحریمی نداریم و کشورهایی که عضویت ایران را پذیرفته‌اند آن را با شرایط تحریمی قبول کرده‌اند، بنابراین بهانه‌ای پذیرفته نیست. نشست‌های بریکس صرفاً نشست تشریفاتی و نمایشی نیست و جلسات آن به همان جلسات ابتدایی سران ختم نمی‌شود، بلکه مباحث اجرایی ویژه و تخصصی دارد؛ زیرا بازار محور و اقتصاد محور است. هر کشوری که زیرساخت عملیاتی نداشته باشد و نتواند ظرفیت خود را به دیگران معرفی کند، بدون شک اعضای بریکس از ظرفیت سایر رقبا بهره می‌برند. به عبارتی بریکس بر مبنای منافع همه‌جانبه تنظیم شده و سیاست بازار محور دارد. ایران باید طرح ویژه‌ای که قابلیت اجرایی دارد به بریکس پیشنهاد بدهد تا بتواند از این فرصت در راستای افزایش تبادل تجاری با اعضا بهره ببرد. روسیه همگرایی و همکاری خود با ایران را به اثبات رسانده و عضویت کشورمان در اتحادیه‌ها و سازمان‌های مهمی مانند بریکس را هموار کرده است. همچنین روسیه چند هفته آینده با تهران توافق‌نامه ترجیحی اقتصاد منطقه آزاد تجاری اتحادیه اقتصادی اوراسیا امضا می‌کند. بر مبنای این توافق ترجیحی، قرار است ۷هزارو۵۰۰ قلم کالا با تعرفه صفر درصد به روسیه صادر شود. بنابراین ضرورت دارد کشورمان برنامه غیر شعاری و مطابق استاندارد بازار ارائه کند. دولت باید افراد حرفه‌ای، متخصص و توانمند به کار بگیرد و ستاد ویژه‌ای در راستای بازاریابی، توسعه حوزه نفوذ، حقوق بین‌الملل و بهره‌مندی از ظرفیت‌های تجاری تشکیل دهد تا بتوانند در پلتفرم بین‌المللی کار کنند و مسیر را در راستای منافع ملی هموار سازند.
آیا نقطه تمایزات ایران با سایر اعضای بریکس همچون عربستان، امارات و هند، بر روابط ایران و روسیه سایه خواهد انداخت؟
ایران نباید روابط خود را به سمتی ببرد که دایره مخالفانش در نظام بین‌الملل گسترش یابد. امروز امارات در حوزه اقتصادی و تجاری توانسته اعتماد جهانی را کسب کند و به جایگاه مهم اقتصادی دست یابد، درنتیجه سطح تبادلات تجاری آن با روسیه ۱۰برابر میزان تبادل تجاری ایران با روسیه است. در نظام بین‌الملل باید واقعیت‌ها را در نظر گرفت؛ زیرا منافع ملی بر مبنای همین واقعیت‌ها طراحی شده است. هیچ کشوری منافع خود را رها نمی‌کند و امکان ندارد روسیه همکاری با کشوری که ۱۰برابر تبادل تجاری دارد را رها کرده و فقط با ایران همکاری کند. متأسفانه ما نتوانسته‌ایم سطح تبادل تجاری خود را افزایش دهیم و چشم انداز بازار ۱۵ میلیارد دلاری در روسیه را از دست داده‌ایم. روسیه کشور امارات و عربستان را شریک راهبردی خود می‌بیند و این موضوع را در سند راهبردی خود در نظر گرفته است. البته عربستان و امارات سیگنال‌های مثبتی برای تهران فرستاده‌اند تا روابط خودشان را با کشورمان بهبود دهند.
آیا روسیه در بریکس می‌تواند ایران را به عنوان متحد راهبردی خود در همکاری‌های درون اتحادیه‌ای درنظر بگیرد و کشورمان را شریک راهبردی خود بداند؟
روسیه زمانی ایران را به عنوان شریک راهبردی خود درنظر می‌گیرد که حداقل تبادل تجارت ما با روسیه به میزان ۱۰ میلیارد دلار برسد و اقتصاد کشورمان همانند سایر کشورها با اقتصاد روسیه درهم تنیده باشد. همانند اقداماتی که هند، پاکستان و قزاقستان در حال انجام آن هستند و حضور ملموسی دارند. مسئولان کشور باید افرادی شایسته و متخصص در رأس مراکز مهم قرار دهند تا این افراد بتوانند اهداف کلان را پیگیری کنند و جایگاه ایران را در نظام بین‌الملل ارتقا دهند. ایران اگر در چشم انداز آینده به دنبال همکاری و بهره‌مندی حداکثری از ظرفیت‌های بریکس است، باید این مجموعه اقدامات را پیگیری کند، در غیر این‌صورت عضویت در سازمان‌ها نمی‌تواند تأثیرات خود را بر اقتصاد و زندگی مردم بگذارد.
پایان پیام/غ
